به گزارش ایرنا، معصومه ابتکار با اشاره به تکلیف شورای عالی محیط زیست مبنی بر تشکیل کارگروه مقابله با پدیده گرد و غبار، تعیین مدیران کارگروه و ارایه برنامه مقابله با این پدیده، گفت: حل معضل گرد و غبار کشور نیازمند برنامه زمان‌بندی، هدف‌گذاری مشخص و هماهنگی تمام دستگاه‌های مرتبط است.
وی با تاکید بر اهمیت مطالعات و پژوهش کاربردی در این حوزه، اظهارداشت: شناسایی شهرهای درگیر با معضل گرد و غبار و دسته‌بندی و اولویت‌دهی آن‌ها بر اساس میزان تاثیرپذیری، تشخیص کریدورهای اصلی، تعریف برنامه‌ها و اقدامات بهداشتی و سلامتی و بسیاری موارد دیگر از جمله مواردی است که اگر به صورت کاربردی و دقیق در مطالعات مشخص شود، منتهی به برنامه‌های درست و اجرایی خواهد شد.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست با یادآوری تاثیرات منطقه‌ای و بین‌المللی بر موضوع گرد و غبار در داخل کشور، همچنین لزوم برنامه‌ریزی بلندمدت و همه جانبه‌نگر برای حل ریشه‌ای معضل گرد و غبار، افزود: به دلیل تاثیر بسیار زیاد گرد و غبار بر سلامت مردم و اختلال در روند زندگی آن‌ها در سال‌های گذشته به دلیل بی‌توجهی مسئولان برای رفع آن، موظف به اجرای برنامه‌های کوتاه مدت نیز هستیم.
رییس کارگروه ملی پدیده گرد و غبار ادامه داد: با توجه به ارایه نخستین گزارش کارگروه ملی مقابله با پدیده گرد و غبار در جلسه آینده شورای عالی محیط زیست، لازم است گزارشی جامع از وضعیت فعلی پدیده گرد و غبار در کشور، اقدامات برنامه‌ریزی شده کوتاه و بلند مدت، علل و عوامل ایجاد این پدیده، مسایل بین‌المللی، آثار این پدیده بر زندگی و سلامت مردم و شهرهای درگیر به منظور جلب نگاه مسئولان و تسریع تعاملات بین دستگاهی برای حل موضوع ارایه شود.
حل ریشه‌ای معضل گرد و غبار نیازمند برنامه‌ریزی بلند مدت است
در ادامه ضیاء‌الدین شعاعی مدیر ملی کارگروه مقابله با پدیده گرد و غبار به ارایه گزارشی از روند شکل‌گیری کارگروه، اهمیت و ضرورت تشکیل آن، اعضا و برنامه‌ریزی‌های پیش‌بینی شده پرداخت.
شعاعی گفت: 11 وزارتخانه و سازمان شامل وزارتخانه‌های نفت، نیرو، راه و شهرسازی، جهاد کشاورزی، کشور، امور خارجه، علوم تحقیقات و فناوری، صنعت معدن و تجارت، بهداشت درمان و آموزش پزشکی، صدا و سیما و سازمان حفاظت محیط زیست با تعیین نماینده برای عضویت در این کارگروه که ریاست آن بر عهده رییس سازمان حفاظت محیط زیست است، همراهی خود برای رفع این موضوع را اعلام کرده‌اند.
وی ادامه داد: پس از تشکیل کارگروه، بازنگری فعالیت‌ها و ساختارهای سابق این حوزه منجر به شکل‌گیری 5 گروه علمی و تحقیقاتی، عملیاتی اجرایی، هماهنگی منطقه‌ای، آموزش و اطلاع‌رسانی و استانی در کارگروه شد.
مدیر ملی کارگروه مقابله با پدیده گرد و غبار افزود: به دلیل تجربه خوب و سابقه طولانی سازمان جنگل‌ها مراتع و آبخیزداری کشور در مبحث بیابان‌زدایی و پس از مشورت با رییس این سازمان جنگل‌ها مراتع و آبخیزداری، پرویز گرشاسبی به عنوان مدیر گروه عملیات اجرایی کارگروه انتخاب شد.
این مقام مسئول ادامه داد: یوسف رشیدی رییس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست نیز به عنوان مدیر گروه علمی و تحقیقاتی کارگروه منصوب و موظف به ساماندهی تمام مسایل علمی و تحقیقاتی شد.
وی لزوم ایجاد گروه هماهنگی منطقه‌ای را به دلیل تاثیرپذیری زیاد ایران در موضوع گرد و غبار از پدیده‌های فرامرزی دانست.
شعاعی با تاکید بر این موضوع که از مهم‌ترین اقدامات گروه علمی و تحقیقاتی مباحث مربوط به تکمیل شبکه پایش، تکمیل سند ملی منشا، سند ملی مکانیزم وقوع و سند ملی سلامت است، تصریح کرد: پس از ایجاد شبکه آنلاین به منظور ارتباط‌سازی موثر بین شبکه پایش و نهادهای مرتبط ، مدل‌های پیش‌بینی کوتاه و بلند مدت تعیین خواهد شد.
با توجه به نزدیکی به آغاز فصول بهار و تابستان، همچنین پیش‌بینی‌های هواشناسی مبنی بر کاهش نزولات جوی، شاهد پدیده زود هنگام گرد و غبار در کشور خواهیم بود که نیازمند واکنش سریع و دستورالعمل‌های سریع در کوتاه مدت است.
آگاهی‌رسانی به مردم در خصوص حجم معضل ریزگردها، شرایط واقعی و فرآیند منطقه‌ای موضوع از مهم‌ترین اقدامات کوتاه مدت است.
اهمیت آموزش کاربردی به مردم برای کاهش تاثیرات پدیده گرد و غبار بر سلامت آن‌ها
سعید متصدی معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست نیز با تاکید بر لزوم ایجاد هماهنگی برای ورود به این بحران و مقابله با این پدیده برای پیشگیری از شدت حادثه، گفت: قطعا برنامه‌های بلندمدت نمی‌توانند پاسخگویی مطالبات مردم و جامعه در کوتاه مدت باشند.
متصدی با اشاره به این که ایران از سال 1998 درگیر معضل گرد و غبار بوده است، افزود: طی سال‌های اخیر بیشترین حجم گرد و غبار مربوط به سال‌های 1389-1388 بوده است که از سال 1389 به بعد به دلیل بهبود شرایط جوی عراق و افزایش نزولات آسمانی شاهد کاهش تاثیرپذیری ایران از پدیده گرد و غبار در بخش فرامرزی بوده‌ایم.
با توجه به پیش‌بینی‌های هواشناسی مبنی بر بهار خشک و مشکلات فرامرزی که در مرزهای شرقی از سمت افغانستان و هامون و در مرزهای غربی از سمت عراق، اردن و سوریه ایجاد خواهد شد نیازمند اقدامات گسترده‌ای برای حفظ سلامت مردم هستیم که برخی از آن‌ها از دایره اختیارات سازمان حفاظت محیط زیست خارج است و به همین دلیل نیازمند همکاری بین دستگاهی است.
معاون سازمان حفاظت محیط زیست دسته‌بندی و اولویت‌بندی شهرها بر اساس میزان تاثیرپذیری از پدیده گرد و غبار، همچنین تشخیص کریدورهای اصلی برای برنامه‌ریزی‌های کوتاه مدت را یکی از پیشنهادات خود برای حل موضوع دانست.
وی گفت: ایجاد ساختارها و تشکیلات موقت در قالب کارگروه‌های شرایط اضطراری یا ویژه در شهرهای شناسایی شده و درگیر با پدیده گرد و غبار برای ساماندهی فعالیت‌ها از جمله تعطیلی مدارس و اقدامات بهداشتی به منظور جلوگیری از ایجاد بحران‌های اجتماعی از دیگر پیشنهادات در این حوزه است.
وی ادامه داد: در شهرهای درگیر معضل آلودگی هوا مانند تهران و اهواز می‌توان از ساختار ایجاد شده برای کارگروه‌های مقابله با آلودگی هوا استفاده کرد و در شهرهایی مانند سنندج و ایلام که درگیر آلودگی هوا نیستند و ساختار از پیش تعریف شده‌ای ندارند، باید ساختارهای نوینی برای مقابله با پدیده گرد و غبار ایجاد کرد.
متصدی همچنین آموزش و اطلاع‌رسانی درست به مردم برای اقدامات عملی به ویژه در حوزه سلامت برای سه زمان قبل، حین و بعد از وقوع پدیده گرد و غبار را از الزامات برنامه‌ریزی‌های کوتاه مدت دانست و افزود: آموزش‌های کاربردی برای شرایط بحرانی، مهم‌ترین نیاز کوتاه مدت است.
در ادامه جلسه نمایندگان سایر سازمان‌های مرتبط به طرح پیشنهادات، نظرات و راهکارهای حوزه خود برای حل موضوع و کاهش تاثیر پدیده گرد و غبار بر سلامت و زندگی مردم پرداختند.