بخش‌هایی از مجموعه تاریخی خرمشاه یزد شامل قسمتی از ساختمان مجموعه و نارنجستان مجاور ساباط آن تخریب شد.


سیدرضا سادات اخوی، مسئول تشکل دوستداران میراث فرهنگی خرمشاه یزد به ایسنا گفت: این تخریب به وسیله یک دستگاه لودر و به‌صورت غیرمجاز از سوی شهرداری صورت گرفته است.

وی گفت:‌ یکی از همسایگان این مجموعه و از اعضای قدیم هیأت امنای مسجد که شاهد این فاجعه بوده، جلوی تخریب بیشتر این مجموعه را گرفته و مراتب را به اطلاع ما رساند که موضوع را به یگان حفاظت میراث فرهنگی اطلاع دادیم.

به گفته سادات اخوی، نماینده سازمان میراث فرهنگی، علاوه بر اخطار به افراد تخریب‌کننده، گزارشی جامع از این تخریب، تهیه و به واحد حقوقی سازمان میراث فرهنگی تسلیم کرده است. به گفته یکی از شاهدان عینی تخریب مجموعه تاریخی خرمشاه یزد، نماینده تام‌الاختیار و وکیل متولی مجموعه موقوفه خرمشاه در هنگام تخریب حضور داشته است.به گفته مسئول این تشکل میراث فرهنگی، هدف از این تخریب، تبدیل قسمتی از مجموعه خرمشاه به مغازه و واحد‌های تجاری برای درآمدزایی بیشتر بود.

مجموعه ثبت ملی شده خرمشاه یزد که در نقشه‌های شهرداری سال 1357هم به‌صورت مشخص نوشته شده «حفظ شود»، براساس تحقیقات، بخشی از آن مربوط به دوره قاجار و بخشی دیگر با قدمت دوره تیموری شناسایی شده است. بخش‌هایی از این مجموعه تاریخی ثبت ملی شده کشور همچنین از معماری بی‌نظیری برخوردار است.

به گفته سادات‌اخوی، قسمت‌هایی از مجموعه از سوی میراث فرهنگی برای تخریب و عقب‌نشینی در قالب طرحی مطالعاتی در دست بررسی بوده ولی قبل از انجام مطالعه و تصویب چنین طرحی و بدون اطلاع میراث فرهنگی، این تخریب صورت گرفته است.

علی‌اصغر صمدیانی، معاون فنی و حفظ و احیای اداره کل میراث فرهنگی استان یزد نیز به ایسنا گفت: بخشی از ساباط محله خرمشاه در فروردین امسال با عبور یک دستگاه ماشین سنگین تخریب شد که متأسفانه فرد خاطی شناسایی نشد. بخشی دیگر از این ساباط مجدداً از سوی فرد یا افراد ناشناسی تخریب شده که به‌علت ناشناس بودن عامل یا عاملان تخریب، پیگیری‌های صورت گرفته تاکنون نتیجه‌ای نداشته است.

به گفته صمدیانی، با توجه به اهمیت تاریخی بافت محله قدیمی خرمشاه یزد، بازسازی و مرمت این ساباط در دستور کار سال آینده اداره میراث فرهنگی یزد قرار دارد. محله خرمشاه، از آبادی‌های قدیمی و سرسبز شهر یزد بود و اکنون از محلات قدیمی داخل شهر یزد است.

حسینیه، مسجد و آب‌انبار خرمشاه(دوره قاجار)، آب‌انبار اصغرآقا(دوره پهلوی)، آب‌انبار بهرام یزدی(دوره پهلوی)، درب مهر(دوره قاجار)، آب انبار صحرایی خرمشاه(اوایل پهلوی) و زیارتگاه گشتاسب بهرام(قاجار) از عناصر شاخص این محله است. مجموعه خرمشاه یزد مربوط به سده ۹هجری قمری و از مجموعه‌های به جای مانده از دوره قاجار است که مهرماه سال 77با شماره ثبت ۲۱۳۱ در فهرست آثار ملی قرار گرفت.