تاریخ انتشار: ۱۹ خرداد ۱۳۹۳ - ۰۶:۲۴

اصغر اصغری: بسیاری از شهروندان با شروع فصل تابستان و تعطیلات مدارس این فرصت را پیدا می‌کنند تا همراه با اعضای خانواده سفری به دیگر شهرهای کشور داشته باشند. در این میان عده قابل توجهی ترجیح می‌دهند با خودروی شخصی خودشان راهی سفر شوند.

اما از آنجا كه هر كاري نياز به يكسري پيش‌مقدمه دارد، سفر با خودرو هم نياز به بررسي وضعيت وسيله نقليه شخصي‌تان خواهد داشت. در حقيقت قبل از اينكه بار و بنديل‌تان را جمع كنيد، اگر مي‌خواهيد سفري ايمن و راحت داشته باشيد و سالم و به‌موقع به مقصد برسيد، بهتر است خودرويتان را پيش از افتادن در جاده آماده كنيد. اين گزارش جمع‌وجور كه به كمك محمدموسي گودرزي، يكي از مكانيك‌هاي متخصص پايتخت تهيه شده به شما كمك مي‌كند تا با سرويس‌كردن خودرو براي سفر بيشتر آشنا شويد.

1- موتور ماشين

موتور به‌عنوان محرك اصلي خودرو اصلي‌ترين و مهم‌ترين بخش براي سرويس ويژه سفر است چرا كه بيشترين خرابي‌ها از موتور ناشي مي‌شود و مي‌تواند شما را دچار دردسرهاي آنچناني كند. براي تنظيم موتور ابتدا بايد سراغ شمع‌ها و وايرها برويد. اگر شمع‌ها درست كار نكنند برق به سيلندر نمي‌رسد و اين باعث مي‌شود كه ماشين اصطلاحا راه نرود يا مصرف سوخت را بدون ايجاد تأثير مثبت بالا ببرد. پس از بررسي وضعيت شمع‌ها نوبت به وايرها و سوزن‌ها مي‌رسد. اگر سوزن‌ها درست كار نكنند سوخت‌رساني به موتور با مشكل مواجه مي‌شود. اگر خيلي با مسائل فني خودرو آشنايي نداريد اين مرحله را به يك تعميركار حرفه‌اي بسپاريد.

2- تسمه‌ها

تسمه‌ها هم به‌عنوان متعلقات جانبي موتورها نقش مهمي در حركت كردن خودرو دارند. در اين بخش سالم بودن تسمه‌دينام، تسمه‌تايم و تسمه‌كولر اهميت دارد. اما اولويت بررسي با تسمه‌تايم خودرو است چرا كه با پاره‌شدن آن ديگر بايد قيد حركت كردن توي جاده را بزنيد. يادتان باشد تسمه‌تايم خودرو را پس از هر 50هزار كيلومتر حركت بايد تعويض كنيد. تعويض تسمه تايم هم كار شما نيست و بايد تعميركار آن‌را انجام دهد. بررسي وضعيت تسمه‌دينام هم با نگاه كردن به وضعيت ظاهري آن قابل تشخيص است. تسمه نبايد پوسيدگي، بريدگي، خردگي و سوختگي داشته باشد. با يك پيچ‌گوشتي ساده خودتان مي‌توانيد تسمه دينام را تعويض كنيد. اگر قصد سفر به نقاط گرمسير كشور را داريد وضعيت سلامت تسمه‌كولر را هم بررسي كنيد.

3- روغن

روغن‌موتور پس از بنزين پرمصرف‌ترين و هزينه‌ساز‌ترين ماده مورد نياز خودروي شماست. به‌طور متوسط لازم است‌ در هر 5هزار كيلومتر يك‌بار روغن موتور، فيلتر هوا و فيلتر روغن را تعويض كنيد. اما با توجه به اينكه شما قصد داريد در فصل گرما به جاده بزنيد، حتما روغن خودرويتان را عوض كنيد. اگر موتورتان روغن مناسبي نداشته باشد، گرما و كاركرد طولاني موتور باعث رقيق شدن روغن مي‌شود. در چنين وضعيتي به ياتاقان‌ها و ديگر بخش‌هاي متحرك موتور فشار وارد مي‌شود و اصطلاحا موتور مي‌سوزد و سفر را به كامتان تلخ مي‌كند. علاوه بر روغن‌موتور بايد ميزان روغن‌ترمزها و روغن‌هيدروليك را هم چك كنيد تا ماشين‌تان روان‌تر و ايمن‌تر در جاده به حركت درآيد.

4- ترمز

خودرو همانقدر كه به گاز دادن نياز دارد، به ترمز كردن هم احتياج پيدا مي‌كند. وضعيت ترمزها به همين دليل جزو مواردي است كه بايد حتما پيش از سفر مورد بررسي قرار بگيرد تا خداي ناكرده منجر به تصادف نشود. اگر لنت ترمزهاي جلو زيادي كار كرده باشند، خودور هنگام ترمز كردن، درجا نمي‌ايستد و ممكن است صداي خراشيدگي بدهد.

اگر ترمز دستي‌تان بيش از حد بالا مي‌آيد يا هنگام توقف در سربالايي، خودرو وضعيت ثابتي ندارد ايراد از لنت ترمز‌هاي عقب است كه بايد فوري عوض شوند.اگر يك بار خودتان مراحل تعويض لنت ترمز را ديده باشيد مي‌توانيد اين كار را به‌راحتي انجام دهيد، ولي اگر اولين بارتان هست كار را به مكانيك بسپاريد و اين‌بار با دقت به مراحل كار نگاه كنيد.

5- لاستيك‌ها

لاستيك‌ها هم ازجمله بخش‌هاي يك خودرو هستند كه حتما نياز به بررسي پيش از سفر دارند. لاستيك‌هاي فرسوده كه آج و پله‌هاي آنها ساييده و از بين رفته و ترك‌هاي ريز و درشت به‌خود ديده، يار خوبي براي همراهي در سفر نخواهند بود به‌ويژه اگر بخواهيد از جاده‌هايي عبور كنيد كه شرايط آسفالت مناسبي هم نداشته باشند. علاوه بر اين، وضعيت لاستيك‌هاي جلو از همتاهاي عقبي مهم‌تر است چرا كه فرمان روي لاستيك‌هاي جلو قرار دارد. اگر مشكلي براي لاستيك‌هاي جلو پيش بيايد ممكن است كنترل فرمان از دست‌تان در برود و در سرعت‌هاي بالا صدمه‌هاي جبران‌ناپذيري وارد كند. اگر پول نداريد‌ لاستيك نو بخريد، حداقل كار ممكن اين است كه لاستيك‌هاي سالم را جلوي ماشين ببنديد. باد تايرها را هم حتما چك كنيد.

6- چراغ ها

اگر خودرويتان چراغ‌هاي سالمي ندارد يا يكي در ميان كار مي‌كند، بهتر است سفرتان را تا رو به راه كردن همه موارد اين بخش به عقب بيندازيد. حركت با چراغ خاموش يا ناسالم يعني استقبال از خطرهاي مرگبار! در اين بخش لازم است تا از صحت چراغ‌هاي اصلي جلو (نور بالا و پايين)، مه‌شكن جلو و عقب، چراغ‌هاي چشمك‌زن راهنما، چراغ دنده عقب و چراغ ترمز اطمينان حاصل كنيد تا هنگام شب ديد بهتري به‌ خودتان و ديگران بدهيد. با باز كردن يك پيچ ساده در صندوق عقب و در قسمت موتور مي‌توانيد به لامپ‌هاي جلو و عقب خودرو دسترسي پيدا كنيد. چون سيستم برق‌رساني معمولا سوكتي است، تعويض لامپ‌ها به‌راحتي انجام مي‌شود.

چه چيزهايي‌ درسفر لازم مي‌شود؟

هميشه و به‌خصوص پيش از سفر لازم است كه چند فيوز معمولي و چند فيوز سيمي همراه‌تان باشد. همراه داشتن يك تسمه دينام، چند تا لامپ براي جاهاي مختلف خودرو و چند ليتر آب هم جزو ملزومات اصلي سفر است. اما از همه اينها مهم‌تر داشتن جك سالم، لاستيك زاپاس مناسب، آچار 10و 12، پيچ‌گوشتي دوسو و چهارسو، انبردست و چند عدد شمع است.

با ماشين جوش‌آورده چه كنيم؟

اشكالاتي نظير جوش‌آوردن ماشين ممكن است هنگام سفر يا حتي جابه‌جايي‌هاي درونشهري براي خودرويتان پيش بيايد. اگر اين اتفاق در سفر رخ داد، خونسردي خودتان را حفظ كنيد و خيلي آرام به كناري بزنيد. آن چند ليتر آبي كه از قبل آماده كرد‌‌ه‌ايد اينجا حسابي به كارتان خواهد آمد. در اين حالت، كاپوت جلوي ماشين را بالا بدهيد و درحالي‌كه موتور ماشين روشن است آب را به‌صورت آهسته روي رادياتور بريزيد. اين كار به‌صورت موقت به شما كمك مي‌كند تا بتوانيد خودتان را در طول مسير به يك مكانيكي برسانيد و مشكل را به‌صورت جدي‌تر حل كنيد. يادتان باشد‌ درصورت جوش‌آوردن رادياتور، هرگز در آن را برنداريد، چون با فوران آب جوش مواجه خواهيد شد.

تسمه پاره شد، چه كار كنم؟

اين اتفاق هم ممكن است در طول سفر براي شما رخ بدهد و شوكي وارد كند. با اين حال زياد ناراحت نشويد و سراغ كيف ابزارتان برويد. پيچ‌گوشتي و تسمه‌دينام يدكي را برداريد. از آنجا كه تسمه در جاي خودش به‌صورت محكم قرار گرفته، كافي است پيچ رگلاژ آن را كمي شل كنيد. اينطوري مي‌توانيد به راحتي تسمه نو را سرجايش بيندازيد و دوباره پيچ را سفت كنيد. حالا خودرو براي حركت آماده است.