بهمن آرمان، رئيس اسبق اداره مطالعات و بررسيهاي پيشين بورس تهران گفت: بحران بورس تهران عملاً از هنگامي آغاز شد كه مجلس شوراي اسلامي طي اقدامي كارشناسي نشده كه همچنان بر آن اصرار ميورزد، قيمت خوراك گاز طبيعي محصولات پتروشيمي را به ميزان 6برابر افزايش داد. در هيچ جاي دنيا، قيمت يك كالا كه بهعنوان محصول استراتژيك صنعت يك كشور است تاكنون اين ميزان افزايش چند برابري را تجربه نكرده است.
تصميم مجلس عامل افت اوليه بورس
آرمان تأكيد كرد: در پي تصميم مجلس، در ابتدا افت شاخص بورس تهران بهعلت كاهش شديد قيمت سهام شركتهاي پتروشيمي كه عملاً 50درصد از ارزش جاري بورس تهران را تشكيل ميدهد، آغاز شد. بهدنبال كاهش شديد قيمت خوراك صنعت پتروشيمي، قيمت سهام شركتهاي سرمايهگذاري شبه دولتي كه بهصورت غيرمستقيم سهام شركتهاي پتروشيمي را در اختيار داشتند، كاهش يافت؛ بهطور كلي بحران بورس تهران، ريشه در تصميمات غيركارشناسي و غيرمنطقي مجلس شوراي اسلامي دارد كه منجر به حركت ويران كنندهاي روي صنايع و بخش توليد شد. توصيه بنده اين است كه مسئولان و مديران منطق و علم را پذيرا بوده و از دادن وعدههاي غيرمنطقي به سهامداران پرهيز كنند و درصدد رفع مشكلات بورس بهصورت ريشهاي برآيند.
همچنين در حال حاضر قيمت خوراك گاز طبيعي مصرفي براي واحدهاي پتروشيمي تقريباً 6برابر عربستانسعودي است كه اين قضيه سرمايهگذاري در بخش پتروشيمي را غيراقتصادي و غيرقابل رقابت كرده است. علاوه بر اين، براساس اطلاعات موجود در ساير كشورها، برخلاف ايران، قيمت انرژي تحويلي به واحدهاي توليد عملاً نصف يا حتي يك سوم گاز تحويلي به مصارف خانگي و بخش بازرگاني است. او افزود: ساير صنايع انرژي بر ازجمله سيمان، فولاد و مواد معدنيها نيز بهدنبال افزايش قيمت انرژي كه ناشي از اجرايي شدن فاز دوم هدفمندي يارانهها است، با كاهش قيمت سهام مواجه شدند. در مورد صنعت سيمان نيز شاهد كاهش قيمت سهام شركتهاي توليدكننده سيماني بوديم اين در حالي است كه افزايش قيمت محصولات سيماني متناسب با افزايش قيمت انرژي نيست. علاوه بر اينكه، كاهش شديد بودجههاي عمراني منجر به كاهش تقاضا براي سيمان، ركود در فعاليتهاي بخش ساختماني و وارد آمدن خسارتهاي سنگين به توليدكنندگان سيماني شده است.آرمان همچنين تأكيد كرد: بهطور كلي كاهش تقاضا براي سيمان و فولاد نيز آثار منفي خود را بر بورس كالا گذاشت.