اين آمار مطلوبي است اما چه چيز منجر به نزول سنگين شاخص بورس شده است؟ آمار‌ها گفته كارشناسان را كه معتقدند اجراي سياست پرس قيمت منجر به ايجاد ابهام در صنايع و نزول شاخص بورس شده است تأييد مي‌كنند.
به گزارش همشهري، در يك هفته گذشته كارشناسان كشف كردند علت اصلي نزول شاخص بورس ركود اقتصادي و همچنين اجراي سياست پرس قيمت براي كنترل تورم است. از يك طرف دولت با اجراي سياست‌هاي انقباضي قصد كنترل تورم را دارد واين موضوع به عمق ركود در اقتصاد ايران دامن زده است و از طرف ديگر با وجود اجراي فاز دوم هدفمندي يارانه‌ها اجازه افزايش قيمت به شركت‌ها و صنايع داده نشده است. دولت با اين كار قصد دارد تورم را كنترل كند اما اين كار ضربه بزرگي بر بورس وارد كرده است.
به گفته كارشناسان عميق‌تر شدن بحران ركود دركنار اجراي سياست سركوب يا پرس قيمت‌ها صنايع و شركت‌هاي بزرگ بورس را دچار مشكل كرده است اكنون بزرگ‌ترين صنايع و شركت‌هاي بورس كه بيشترين معاملات بازار سهام را در اختيار دارند با ابهام در قيمت‌گذاري محصولاتشان روبه‌رو هستند. معاملات بورس به‌ويژه در 20روز گذشته كه ميزان نزول شاخص سنگين‌تر شد نشان مي‌دهد كه اتفاقا همان صنايعي منجر به نزول بيش از حد شاخص شده‌اند هنوز تكليف قيمت‌گذاري محصولاتشان مشخص نيست. در واقع تمام شركت‌هايي كه به نوعي در تعامل با دولت مشكل دارند با نزول قيمت سهامشان در بورس مواجه شده‌اند.از 20خرداد‌ماه كه شاخص بورس در مرز75هزار واحد در نوسان بود يكباره بازار سهام با نزول سنگيني مواجه شد و اكنون شاخص كل بورس تهران به محدوده 70هزار واحد رسيده و بيم آن مي‌رود تا مرز 69هزار واحد هم سقوط كند.
آمار‌ها چه مي‌گويند
آمار‌ها مي‌گويند، پول در بازارسهام وجود دارد اما ابهام مانع از سرمايه‌گذاري مؤثر سهامداران شده است، اين پيامي است كه نمودار‌هاي معاملات بورس تهران مي‌گويند آمار‌ها در عين حال مي‌گويند، حرفه‌اي‌ها بازار را ترك نكرده‌اند و هنوز در بازار هستند.
اين اطلاعات نشان مي‌دهد در 20روز گذشته كه شاخص با نزول سنگيني مواجه شده است درمجموع نزديك به 10ميليارد سهم به ارزش 5200ميليارد تومان اوراق بهادار شامل، سهام، حق تقدم، اوراق مشاركت، اوراق تسهيلات مسكن و ساير اوراق بدهي در بازارسرمايه ايران شامل بورس و فرابورس مبادله شده است. تعداد معاملات بورس آمار جالبي را نشان مي‌دهد اين اطلاعات مي‌گويد درمجموع نزديك به 800هزار معامله در بورس تهران انجام شده است.
بيشترين ميزان اين معاملات مربوط به شركت‌هاي خودروساز است كه اخيرا اميدواري‌هايي براي شفاف شدن قيمت فروش محصولاتشان به گوش مي‌رسد و قيمت‌گذاري خودرو در شوراي رقابت به نتيجه رسيد. بر همين اساس سهامداران در 20روز گذشته 130ميليارد تومان از سهام ايران خودرو، 50ميليارد تومان از سهام سايپا و 25ميليارد تومان از سهام گروه بهمن را خريده‌اند.اما ساير شركت‌ها و صنايعي كه به‌دليل اجراي سياست پرس قيمت هنوز با ابهام قيمت‌گذاري مواجهند در اين مدت بيشترين نقش را در نزول شاخص داشتند.
شركت‌هاي پتروشيمي كه در گروه محصولات شيميايي دسته بندي مي‌شوند در 20روز گذشته 877واحد شاخص را پايين كشيده‌اند شركت پالايش نفت بندرعباس كه مهم‌ترين شركت اين گروه محسوب مي‌شود در اين مدت به تنهايي 686واحد اثر منفي روي شاخص بر جاي گذاشته است. تعيين نرخ خوراك پتروشيمي‌ها مهم‌ترين دليل افت قيمت سهام اين شركت‌هاست كه پيرامون آينده سودآوري اين شركت‌ها ابهام ايجاد كرده است. شركت‌هاي نفت و گاز تأمين و نفت و گاز پارسيان هم كه با همين ابهام‌ها روبه‌رو هستند به‌ترتيب 339 و 224واحد اثر منفي روي شاخص داشته‌اند.
سومين شركتي كه در 20روز گذشته بيشترين اثر منفي را روي شاخص داشته است دليل اصلي نزول قيمت سهام اين شركت نيز ابهامات پيش روي دريافت مطالبات اين شركت از دولت است. دولت در حال حاضر صد‌ها ميلياردتومان به اين شركت بدهكار است كه در مورد نحوه پرداخت آينده هيچ اطلاعات شفافي در دست نيست.
نگاهي ديگر به نمودار‌ها باز هم تحليل كارشناسان را درباره وجود ابهام در شركت‌هاي بورس را تأييد مي‌كند، در رده سوم صنايعي كه منجر به نزول شاخص شده‌اند بانك‌ها و مؤسسات اعتباري قرار گرفته‌اند. هنوز تكليف دقيق نرخ بهره براي بانك‌ها مشخص نيست و ابهام‌هاي زيادي در مورد تغيير آن وجود دارد.
همچنين شركت‌هايي مانند مخابرات ايران كه درگير تعيين قيمت از سوي رگولاتوري و همچنين شركت ملي صنايع مس كه در انتظار تعيين قيمت بهره مالكانه معادن هستند ازجمله شركت‌هايي هستند كه بيشترين نقش را در 20روز گذشته در نزول شاخص داشتند و هر كدام به‌ترتيب 203 و 196واحد اثر منفي گذاشته‌اند. اين اطلاعات به‌طور كامل تأييد مي‌كنند كه تحليل كارشناسان مبني بر اينكه اجراي سياست پرس قيمت و مشخص نشدن نحوه قيمت‌گذاري محصولات شركت‌ها عمده‌ترين دليل نزول شاخص بوده و بر ميزان ابهام‌ها در بورس دامن زده است.
حرفه‌اي‌ها هنوز در بازارند
اما آمار جالب توجه در مورد معاملات 20روز گذشته نشان مي‌دهد حرفه‌اي‌ها هنوز در بازار هستند و براي ادامه حيات در بورس به سمت سهام شركت‌هاي كوچك بازار روي آورده‌اند. نسبت گردش معاملات بورس اين موضوع را تأييد مي‌كند. براساس اطلاعات موجود، گردش معاملات شركت‌هاي كوچك در 20روز گذشته با رشد زيادي مواجه شده است اين به‌معناي آن است كه حجم دادو ستد‌ها روي سهام اين شركت‌ها نسبت به ساير شركت‌ها به‌ويژه شركت‌هاي كوچك بيشتر است. سابقه چند دهه گذشته نشان مي‌دهد كه سهام شركت‌هاي كوچك و ناشناخته عرضه سرمايه‌گذاران حرفه‌اي است نه سرمايه‌گذاران تازه وارد. با اين استدلال مي‌توان گفت در شرايطي كه بورس تهران در حال نزول است حرفه‌اي‌هاي بازار بيشتر به سمت سهام كوچك روي آورده‌اند. به‌طور مثال گردش معاملات سهام شركت ليزينگ خودرو غدير و بيسكوئيت گرجي در اين مدت به‌ترتيب 31 و 23درصد بوده است در مقايسه با ميانگين گردش معاملات كل بورس رقم قابل توجهي است. شركت‌هاي ماشين‌سازي نيرومحركه، مهندسي صنعتي روان‌فن‌آور و همچنين فرآورده‌هاي نسوز‌آذر هم از ديگر شركت‌هايي هستند كه به‌طور ميانگين گردش معاملاتشان به 17 تا 19درصد رسيده است.
نظر شما