اگر بخواهيد كودك، نوجوان يا جوان شما در زندگي آينده خود موفق‌تر باشد لازم است مربي و مكان تربيتي مناسبي مانند مسجد براي آنها مهيا شود تا به كمك آنها هم به آموزش بچه‌ها و هم به پرورش روح و روان آنها و حل مسائل سخت ويژه سن آنها بپردازيد، اما براي اينكه بدانيد بچه‌ها را چطور به مسجد ببريد و چگونه آنها را جذب مسجد كنيد نياز به راهكارهاي عملي داريد. شما مي توانيد براي رفت و آمد بچه‌ها به مسجد از اين نكات كمك بگيريد.
مسجد، دوست بچه‌ها مي‌شود اگر...
وقتي بچه‌ها در مسجد با هم بازي مي‌كنند، شعر مي‌خوانند، حتي گاهي دعوا و آشتي مي‌كنند، بدون آنكه شما تلاش زيادي بكنيد در حال دوستي با مسجد و موضوعات مربوط به آن مثل نماز، آداب نماز جماعت، دعا‌كردن و شرايط آن، سلام كردن، احترام به بزرگ‌ترها و رعايت حقوق ديگران و... هستند. اين معجزه آموزش غيرمستقيم است كه بهترين، آسان‌ترين و اثربخش‌ترين راه براي تربيت كودكي ديندار است. بچه‌ها، بازي، همبازي و محل بازي خود را دوست دارند و كم‌كم نسبت به آن تعهد پيدا مي‌كنند. دوستي با خانه خدا، با خودش، دوستي با آدم‌هاي خوب و اخلاق‌هاي خوب مي‌آورد. مسجد مي‌تواند براي بچه‌ها در درجه اول به يك مكان بازي دوست‌داشتني تبديل شود، به طوري كه در مراحل جلوتر بچه‌ها به همين مكان و آدم‌هاي نسبتا ثابت آن علاقه نشان مي‌دهند و مي‌خواهند رفتار و اعمال خودشان را هر چه بيشتر به آنها شبيه كنند، براي مثال دخترها و پسرها از سن پايين با رفت‌وآمد به مسجد مفاهيمي مثل حجاب، حيا، عفت و رعايت حريم بين زن و مرد و آداب نماز خواندن را به خوبي درك مي‌كنند.
بچه‌ها دوست دارند، دوست داشته باشند
در دنياي بچه‌ها تعداد دوستان يكي از ابزار‌هاي مهم قدرت داشتن است. دوستي مي‌تواند زندگي بچه‌ها را لذتبخش كند و آنها را به راه‌هاي خوب يا بد زندگي ببرد. براي بسياري از والدين آزمون و خطاي بچه‌ها براي دوست‌يابي دغدغه بزرگي است اما به كمك مسجد و فضاي معنوي خاص آن شما مي‌توانيد با خيال راحت به بچه‌ها آزادي عمل بدهيد تا با كودكان ديگر تعامل داشته باشند. دوست‌يابي در مسجد علاوه بر اينكه فضايي سالم دارد، اين ويژگي را دارد كه بدون دخالت مستقيم والدين بچه‌ها را با يكديگر مأنوس مي‌كند. بچه‌ها را مجبور نكنيد كه در مسجد، فقط كنار شما بمانند. براي اينكه در اين كار نتيجه بهتري بگيريد خوب است در مناسبت‌هاي مذهبي خاص كه فضاي مسجد شلوغ‌تر از بقيه اوقات است و در وعده‌هاي نماز جماعت براي مدتي حضور منظم داشته باشيد تا بچه‌ها با ديدار مجدد و مكرر هم به دوستي با يكديگر فكر كنند. همراه داشتن يك كتاب خوب يا وسيله بازي ساده براي بچه‌هاي كوچك‌تر، روند دوستي با بقيه بچه‌ها را سريع‌تر مي‌كند.
بچه‌ها به شما نگاه مي‌كنند
اگر با فرزندتان وارد مسجد شويد و به اطرافيان خود سلام كنيد، از يكي سؤال بپرسيد و با يكي حال و احوال كنيد و به ديگري شكلاتي تعارف كنيد، با اين كار زمينه الگودهي به فرزندتان را آماده مي‌كنيد. در قدم بعدي مي‌توانيد از كودكتان بخواهيد كه بين افراد حاضر در مسجد كتاب‌هاي دعا را پخش كند. آن‌وقت است كه به ازاي هر كتاب دعا، تشكر و لبخندي از حاضرين در مسجد دريافت مي‌كند و همين لبخند‌هاي به‌ظاهر ساده براي او تشويقي بسيار بزرگ محسوب مي‌شود. همين تشويق‌ها مي‌تواند ميل او را به حضور در اجتماع مسجد و كمك به مردم بيشتر كند.
به آنها اعتماد‌به‌نفس بدهيد
معمولا مساجد با تلاش خودجوش مردم اداره مي‌شوند. بچه‌ها در آنجا اين فرصت را پيدا مي‌كنند تا با راهنمايي شما به انجام وظيفه‌اي مثل پخش يك بسته خرما به روزه‌دارها، تعارف آب و شربت، جمع‌كردن مهر‌هاي اضافي و... بپردازد. هركدام از اين موفقيت‌ها و فرصت ابراز خود، گامي مهم به منظور كمك به رشد اعتماد‌به‌نفس بچه‌هاست. فضاي مسجد اگر با تدبير شما همراه شود مي‌تواند طعم موفقيت و انجام درست وظيفه را به كوكان بچشاند. اينها فرصت‌هاي تربيتي خوبي است كه معمولا در مسجد به بهترين شكل ممكن بروز پيدا مي‌كند كه نبايد از آنها غافل شد.
بچه‌ها را در فعاليت‌هاي مسجد شركت بدهيد
به مسجد محل خود سري بزنيد تا از برنامه‌هاي آموزشي و تفريحي مانند كلاس‌هاي ورزشي، هنري، آموزش‌هاي قرآني، مهارت‌هاي زندگي و... آن باخبر شويد. كلاس‌هاي مهارتي مساجد در بيشتر موارد در فضايي سالم و معنوي و اتفاقا با هزينه اقتصادي مناسب برگزار مي‌شوند.
به آنها مسئوليت بدهيد
خانه خدا هم مانند خانه شما مي‌تواند زمينه مسئوليت‌پذيري كودكتان را فراهم كند اما نمي‌توان يك تفاوت مهم را ناديده گرفت؛ زماني كه شما از كودكتان مي‌خواهيد كه مسئوليت نظم يكي از قفسه‌هاي قرآن مسجد را به‌عهده بگيرد، يا به‌خاطر صداي زيباي او و با هماهنگي هيأت امناي مسجد، قرائت اذان يا اقامه يكي از روزهاي هفته مسجد به‌عهده فرزند شما باشد، احساس لذت و عزت‌نفس بالاتري به كودك يا نوجوان خود داده‌ايد.
مسجد را محلي براي تشويق بچه‌ها قرار بدهيد
امروزه خلاقيت پدر و مادرها براي تشويق فرزندان خود بسيار كم شده است و در اغلب اوقات به هديه‌هاي مادي محدود مي‌شود. مسجد مي‌تواند باتوجه به اهميتي كه در نظر بچه‌ها دارد يكي از راه‌هاي تشويق كردن بچه‌ها باشد.اگر به‌دنبال تشويق فرزند خود مثلا با هزينه‌اي حدود 10هزار تومان هستيد، يكي از راه‌ها اين است كه با امام جماعت مسجد محل خود هماهنگ كنيد و چند هديه مثلا هزار توماني مثل يك كتاب داستان كوچك براي بچه‌ها بخريد و از امام جماعت بخواهيد آن هديه‌ها را در مسجد بين نماز جماعت و در مقابل تمام نمازگزاران به فرزند شما بدهد. اين هديه براي تمام عمر در ذهن فرزندتان خواهد ماند و به او عزت‌نفس خواهد بخشيد؛ هديه‌هايي كه ارزش و اعتبارش در چشم بچه‌ها با هيچ تبلت و گوشي موبايل ميليوني‌اي برابري نمي‌كند!
رابطه تنگاتنگ با مسجد
تمام اديان الهي مكان‌هاي مقدسي براي خود دارند. خانواده‌هاي مسلمان، مسيحي و... هركدام وظيفه خود مي‌دانند كه بچه‌ها را با مكان‌هاي مقدس ويژه دين خود آشنا كنند. براي ما مسلمانان هم مسجد احترام خاصي دارد اما هنر آشتي‌دادن نسل جديد با مسجد نزد آن دسته از بزرگ‌ترهايي است كه بدانند نشاط و شيطنت بچه‌ها فارغ از ظاهر غيرديني خود، يكي از بهترين نشانه‌هاي دوستي بچه‌ها با مسجد در آينده است. اگر بزرگ‌ترهاي جامعه ما اين هنر را مي‌خواهند بايد صبور باشند و ديگر جملاتي مانند «پدر و مادر اين بچه‌ها كجايند كه اينها شطينت مي‌كنند!» به گوش نرسد.
پيشنهادهاي زير براي حفظ فطرت بچه‌ها براي دوستي با محيط‌هاي معنوي مفيد است:
اگر بچه‌ها با اجبار به مسجد دعوت نشوند، نخستين زمينه جذب آنها فراهم مي‌شود و در كنار آن اگر قبل از دعوت بچه‌ها براي حضور در مسجد، والدين مشتاق به مسجد باشند اشتياق بچه‌ها براي دوستي با مسجد بالا مي‌رود.
اگر برگشتن پدر و مادرها از مسجد به خانه براي بچه‌ها به معني خوشحالي و خوش‌اخلاقي بيشتر والدين باشد، نياز فطري بچه‌ها براي دوستي با خدا جان مي‌گيرد. سعي كنيد براي ايجاد محبت فرزندان نسبت به مسجد، لباس‌هاي زيبا و تميز كه در شأن فضاي مسجد باشد براي آنها درنظر بگيريد. حتي كيف و مدادرنگي مخصوص مسجد كه فقط هربار بچه‌ها در مسجد مي‌توانند از آن استفاده كنند تهيه كنيد.
لباس‌ها و سجاده مخصوص نماز را همراه كودك به مسجد ببريد حتي اگر از آن استفاده نكنند.
دور از ذهن نيست كه بازي بچه‌ها در سنين پايين در مسجد موجب اعتراض جمعي از نمازگزاران به بچه‌ها مي‌شود. براي حل اين مشكل مي‌توانيد با بقيه والدين هماهنگ كنيد تا هر روز يكي از مادرها يا حاضرين در مسجد مسئوليت نگهداري و بازي با بچه‌ها را به‌عهده بگيرد و براي آنها كتاب بخواند يا با بچه‌ها نقاشي بكشد. با اين كار هم سروصداي بچه‌ها تا حدودي كنترل مي‌شود و هم اينكه بچه‌ها فضاي شادتري را در مسجد تجربه مي‌كنند. ناگفته نماند كه آن فردي كه مسئوليت نگهداري بچه‌ها را قبول كرده است ثواب متفاوتي را به نام خودش ثبت مي‌كند.
براي اينكه بچه‌ها انگيزه بيشتري براي مسجد رفتن داشته باشند، بهتر است با دوستان و آشنايان خود كه كودك هم سن و سال بچه‌هاي شما دارند، هماهنگ كنيد و با آنها به مسجد برويد. با اين كار تجربه خوشايندي از رفت‌وآمد به مسجد براي بچه‌ها مي‌سازيد.
بچه‌ها به ماندن در محيطي علاقه نشان مي‌دهند كه در آنجا چيزي متناسب با سن و شرايطشان باشد كه آنها را جذب كند. با چند نفر از والدين صحبت كنيد و برنامه‌اي بريزيد و با هيأت امناي مسجد حرف بزنيد. مي‌توانيد با مسئولين فرهنگي و هيأت امناي مسجد پيشنهادات و طرح‌‌ها و برنامه‌هاي عملي خودتان را براي جذب بچه‌ها به مسجد مطرح كنيد. اگر براي طرح كلاس‌هاي آموزشي و فرهنگي با كمبود نيروي انساني مواجه شديد مي‌توانيد از مهارت‌ها و توانايي‌هاي والدين استفاده كنيد.
خوب است اگر مسجد رفتن بچه‌ها را برايشان به شيوه ديگري خوشايند كنيد. بچه‌ها خيلي دوست دارند با پدربزرگ و مادربزرگ، خاله يا عمه و افرادي كه با آنها رابطه عاطفي خوبي دارند فضاي متفاوتي را تجربه كنند. با اين افراد صحبت كنيد و از آنها بخواهيد اگر در توان‌شان هست اين كار را براي شما انجام بدهند.