همه بچه‌هاي همسن فاميل دورش جمع‌اند. هر كدام‌يك تبلت يا موبايل به‌دست دارند و مشغول بلوتوث كردن انواع بازي‌ها و صحبت در مورد آخرين ركوردهايشان در فلان بازي و تشخيص سن «پو» هستند. شيوا اما يك گوشه نشسته و زل زده به جمع. ناگهان مي‌زند زير گريه و توجه همه را جلب مي‌كند؛ او هم تبلت مي‌خواهد. 2 روز بعد شيوا تبلت به‌دست مي‌آيد تا آن را به محمدرضا نشان بدهد و با هم بازي كنند. تا به حال چندبار با چنين صحنه‌هايي مواجه شده‌ايد؛ گريه و بهانه‌گيري بچه‌ها براي داشتن گوشي‌هاي موبايل يا تبلت؟ يا بچه‌هايي كه تلفن همراه پدر و مادرشان را مي‌گيرند و شروع مي‌كنند به بازي كردن؛ فرقي نمي‌كند در يك مهماني بزرگ باشد، در خانه يا حتي پارك! انگار كه جذابيت اين ابزارها بچه‌ها را مسخ كرده. چشم‌شان هيچ بازي و تفريح و سرگرمي‌اي را نمي‌بيند يا اينكه ديگر مثل سابق تاب و سرسره و قلعه بادي جذبشان نمي‌كند. اغلب والدين در چنين مواقعي دچار سردرگمي هستند. نمي‌دانند آيا قرار دادن آخرين تكنولوژي در اختيار كودكان كار درستي است يا خير؟ مزايا و معايبش چيست؟ با بهانه‌‌گيري‌هاي كودك چه كنند؟ چه سني مناسب استفاده از چنين وسايلي است؟ و چگونه امكانات و يا حتي خطرات احتمالي اين تكنولوژي را براي كودكان مهار كنند؟
گفت‌وگو كنيد
گفت‌وگو نخستين، راحت‌ترين و مثمرترين راه‌حل در مسير تربيتي والدين است. از كودكتان بپرسيد كه تبلت يا گوشي را براي چه مي‌خواهد؟ دليلش براي داشتن آن چيست؟ او به شما پاسخ‌هاي متفاوتي خواهد داد. اگر صرفا به اين دليل كه ديگران آن را دارند هوس داشتن تبلت كرده، بهتر است برايش توضيح دهيد كه دليلش اصلا منطقي نيست و تبلت داشتن يك نياز محسوب نمي‌شود ـ ما بدون آب مي‌ميريم اما بدون تبلت نمي‌ميريم ـ و هر كسي كه تبلت دارد بهتر، باسوادتر و پولدارتر نيست. در غيراين صورت كودك شما در گذر زمان دچار ارزشگذاري كاذب مي‌شود؛ با نداشتن‌ها دچار احساس سرخوردگي و بيچارگي و عدم‌اعتماد به نفس مي‌شود و با به‌دست آوردن، حس غرور و پُزدادن به او دست خواهد داد.
ممكن است كودك شما بگويد كه بدون تبلت احساس غمگيني مي‌كند يا اينكه خودتان هنگامي كه او به دوستانش زل زده، غم‌زدگي را در چهره و نگاهش بخوانيد، در اين صورت هم، در وهله اول با او صحبت كنيد. به او متذكر شويد كه هر انساني بايد با احساسات منفي‌اش كنار بيايد و قرار نيست هميشه همه‌‌چيز داشته باشد و احساس شادي و خوشحالي كند. ممكن است در زندگي اتفاقات ناخوشايند، نداشتن‌ها و از دست‌دادن‌ها، احساسات منفي را به او تحميل كند. مهارت‌هاي كنار آمدن با احساسات منفي را به او آموزش دهيد. اگر نمي‌دانيد چه كنيد با مشاورين كودك صحبت كنيد. او را با ورزش، گردش و كتاب سرگرم كنيد. وقت بيشتري را با او بگذرانيد تا با احساسات منفي‌اش كنار بيايد.
معمولا نوجوانان تبلت و گوشي را براي برقراري ارتباط مي‌خواهند. آنها احتمالا به شما مي‌گويند كه مي‌خواهند با دوستانشان ارتباط برقرار كنند. در اين صورت لازم است كه با ديدگاه او در مورد افرادي كه دوست دارد با آنها در ارتباط باشد و نفس ارتباط، آشنا شويد. در اين مسير اطلاعات متفاوتي دستگيرتان مي‌شود. بحث را به سمت دردل كردن و همراهي بكشيد؛ شايد مسئله با روش‌هاي اصولي‌تري حل شود. بعضي از بچه‌ها تبلت را براي بازي مي‌خواهند، با اين پاسخ، مي‌توانيد وسايل بازي جايگزين و شرايط مفرح ديگر را به‌خاطرش آوريد.
آموزش ببينيد، آموزش دهيد و كنترل كنيد
اگر شما از تبلت يا گوشي‌هاي هوشمند هيچ نمي‌دانيد، بهتر است كه قبل از درگير شدن كودك با آن، خودتان آموزش‌هاي لازم را ببينيد و سپس نحوه استفاده درست از تبلت و موبايل را به كودك آموزش دهيد. اگر كم سن و سال است و شماره‌گيري و پيامك دادن برايش سخت است، شماره اعضاي خانواده را برايش ذخيره كنيد و نحوه پيدا كردن آنها را به او آموزش دهيد. بازي‌هاي مناسب و آموزشي را نصب كنيد. هستند بازي‌هاي كامپيوتري و اپليكيشن‌هاي بازي‌اي كه باعث خلاقيت كودك مي‌شوند و حاوي نكات آموزشي متفاوت هستند. اگر فرزند شما در سنين بلوغ و نوجواني است، بايد در مسير كنترل دقيق باشيد. حواستان باشد كه با كنترل بيش از حد و مستقيم او را نسبت به‌خود بي‌اعتماد نكنيد در عين حال سرسري گرفتن اوضاع هم ممكن است نوجوان را از مسير تربيتي درست خارج كند. ليست تماس‌ها و پيامك‌هايش را بدون اينكه خودش متوجه شود چك كنيد. قرار نيست مچ‌گيري كنيد اما اطلاع از اينكه با چه كساني در ارتباط است و در چه شبكه‌هاي اجتماعي‌اي عضو است و چه فعاليت‌هايي مي‌كند و با چه كساني دمخور است، ضروري است. در عين حال حواستان باشد كه هرگز از وسايل تكنولوژي براي بازكردن كودك و دردسرهايش از سر خودتان استفاده نكنيد. هستند والديني كه تا كودك گريه و بهانه‌گيري مي‌كند يك تبلت يا گوشي را در اختيارش مي‌گذارند تا جلوي گريه‌اش را بگيرند؛ بدون گفت‌وگو و پي بردن به‌دليل اصلي گريه و ناراحتي.
در اين خانه هر چيزي قوانين خودش را دارد
درصورتي كه قانع شديد كه بايد براي كودكتان تبلت بخريد براي او قوانيني را درنظر بگيريد. فراموش نكنيد كه اين قوانين زماني كارآمد هستند كه خود شما نيز عامل اين قوانين باشيد. تا زماني كه شما شبانه‌روزتان را با واتساپ و وايبر و شبكه‌هاي اجتماعي مي‌گذرانيد يا در هنگام استراحت و غذا‌خوردن هم گوشي به‌دست هستيد نبايد توقع داشته باشيد كودك به قوانين شما احترام بگذارد. در مسير اجراي قوانين قاطع و صد البته مهربان و آرام و منعطف باشيد.
زمان استفاده از تبلت بايد مشخص و محدود باشد. استفاده از ابزارهاي ديجيتال براي دانش‌آموزان به‌مدت بيش از 2 ساعت در روز توصيه نمي‌شود؛ اگرچه درصورتي كه دانش‌آموز براي كاربردهاي آموزشي و بهره‌وري از اين ابزار استفاده مي‌كند، به‌طور قطع اين زمان مي‌تواند بيشتر باشد.
نيم ساعت قبل از تمام شدن وقت به او يادآوري كنيد كه زمانش در حال تمام شدن است و هيچ بهانه‌اي در آن زمان پذيرفته شده نيست. قبل از همه اينها از معايب استفاده زياد از گجت‌ها برايش توضيح دهيد تا قوانين را با خيالي آسوده‌تر و منطق بيشتري بپذيرد.
او نبايد در زمان غذا خوردن باز هم سرش را توي تبلت فروكند؛ زمان غذا خوردن، زمان مشترك خانواده است و گوشي و تبلت بهتر است كه خاموش و دور از فضاي صميمانه افراد خانواده باشد.
به هنگام خواب و استراحت تبلت و گوشي بايد خاموش و دور از دسترس كودك باشد. او نمي‌تواند تبلت را با خود به تخت ببرد.
اگر نوجواني داريد كه دائم با دوستانش در حال تماس گرفتن و پيامك دادن است، براي او يك سقف ريالي مشخص كنيد.
بردن تبلت و گوشي به مدرسه يا كلاس‌هاي آموزشي ممنوع است. همراه بودن دائمي اين وسايل باعث اعتياد و عدم‌تمركز كودك مي‌شود و البته با توجه به امكاناتي كه اين وسايل در ردوبدل كردن محتواهاي مختلف و ارتباطات گسترده دارند، بهتر است كه استفاده كودك از آنها كاملا تحت نظارت والدين و كنترل شده باشد.
خاموش كردن تبلت مي‌تواند به‌عنوان يك تنبيه درنظر گرفته شود. درصورتي كه او از قوانين تخطي كند شما مي‌توانيد يك روز تبلت را خاموش كنيد. اين را از همان اول به او گوشزد كنيد.
راهنماي خريد و نگهداري تبلت
احتمال افتادن تبلت از دست كودك، محتمل‌ترين اتفاق ممكن است. بنابراين در پروسه انتخاب حواستان باشد كه جنس آن به‌گونه‌اي نباشد كه نگه داشتنش را براي كودك سخت كند. ضربه‌گيرهاي پلاستيكي براي محافظت از آسيب‌هاي ناشي از سقوط مناسب است. تبلت‌هاي ضد‌آب يا روكش‌هايي كه خاصيت ضد‌آب دارند براي تبلت‌هاي كودكان ضروري به‌نظر مي‌رسند؛ چرا كه احتمال خالي شدن پاكت شير روي آن يا پرت شدن درون استخر زياد است.
از ميان سايزهاي مختلف تبلت، تبلت‌هاي 7 اينچي براي كودكان مناسب‌ترند، تبلت‌هاي 8 و 10اينچي مناسب بزرگ‌ترها هستند و براي دست كودكان بزرگ‌اند. ضخامت و وزن آن نيز هر چه كمتر باشد براي كودك بهتر است. به رنگ تبلت هم توجه داشته باشيد. بچه‌ها رنگ‌هاي متنوع و شاد را بيشتر مي‌پسندند و برعكس بزرگ‌ترها به سياه و سفيد توجه چنداني ندارند. در مورد سيستم عامل هم بايد بگوييم كه سيستم‌هاي عامل مخصوص كودكان براي كودكان و به‌منظور كنترل و استفاده ايمن آنها طراحي شده‌اند و با ويژگي‌هايي همچون برنامه‌هاي تأييدي مربي و مرورگر وب مخصوص كودكان همراه هستند. اين سيستم‌ها همچنين داراي برنامه داخلي كنترل والدين براي محدود كردن استفاده‌هاي كودكان هستند و از اين‌رو والدين مي‌توانند مراقبت بيشتري را به‌منظور محدوديت‌هاي امن و راه‌اندازي تبلت كودكان خود داشته باشند.
اگر فرزندمان نيازي به ارتباط ندارد و تنها به‌عنوان وسيله بازي از تبلت استفاده مي‌كند از گروه تبلت‌هاي بدون سيم‌كارت برايش انتخاب كنيد. خوب است كه به‌طور ناگهاني كودك را وارد دنياي پيشرفته‌ترين تبلت‌ها نكنيد. آرام آرام تكنولوژي را به خورد او بدهيد. در ابتدا از مدل‌هاي ساده‌تر تبلت براي او تهيه كنيد.
تميزكاري تبلت: صفحه نمايش پر از جاي انگشت و كدر شده، يا تكه‌اي بستني يا ژله چسبيده به تبلت، صحنه آشنايي براي والدين است. براي تميز كردن تبلت از دستمال مرطوب و اسپري‌هاي مخصوص استفاده كنيد. ابدا نيازي به شوينده‌هاي حاوي الكل و ديگر مواد شوينده براي تميز نگه داشتن وسايل تكنولوژي نيست.