مهندس كاظم نصرتي نصرآبادي كه سالها مديريت جنگلهاي شمال را برعهده داشته، در گفتوگو با همشهري تأكيد ميكند كه اگر اين تخريبها جدي گرفته نشود كمتر از 5سال آينده تمامي 50هزارهكتار جنگل دست كاشتي كه در قالب «طرح صيانت» و با هدف حفاظت از جنگلهاي شمال كشور در ارتفاعات كاشته شده، تخريب و تبديل به اراضي كشاورزي و ساختوسازهاي ديگر ميشود.
تخريب جنگلها شدت گرفته
اين كارشناس باسابقه منابع طبيعي در حالي نسبت به تجاوز به جنگلهاي دستكاشت در ارتفاعات شمال كشور هشدار ميدهد كه ديماه سال گذشته، مهندس ناصر مقدسي، رئيس شورايعالي جنگل، مرتع و آبخيزداري در گفتوگو با همشهري از اصلاح برنامهها و سياستها در بخش جنگل خبر داده و گفته بود بهعنوان مسئول شورايعالي جنگل اعلام ميكنم اين شورا كه بالاترين مرجع علمي جنگل در كشور است تلاش ميكند سازمان جنگلها را به ماموريت اصلي خود باز گرداند.
مقدسي در بخشي از آن گفتوگو با اشاره به اينكه سازمان جنگلها و مراتع در سالهاي اخير از نظر سياستگذاري و برنامهريزي از ماموريتهاي واقعي خودش فاصله گرفته است، گفت كه در حال حاضر، ما دربخش جنگل در حال اصلاح برنامهها و سياستها هستيم. باوجود اين گفتههاي نويدبخش، رئيس جامعه جنگلباني ايران در گفتوگو با همشهري مديريت جنگلهاي شمال را مورد انتقاد قرار داده و ميگويد كه روند تخريب جنگلها سير صعودي طي ميكند و مقابله با اين روند نيازمند بازنگري و تحول جدي است. به گفته وي، تحول جدي جنگل بهمعناي اجراي طرح تنفس يا تعطيلكردن مديريت جنگل نيست. تجربه هم نشان داده كه در مقاطع مختلف، با وجود مصوبات خوبي كه به تصويب رسيده، وضعيت جنگلها بهتر نشده است.
طرح صيانت متوقف شد
رئيس جامعه جنگلباني ايران از مصوبه صيانت از جنگلهاي شمال كه اوايل دهه80 با هدف احيا و توسعه اين جنگلها به تصويب رسيد، بهعنوان يكي از مصوبات مثبت ياد ميكند و يادآور ميشود كه در اين مصوبه ضمن كاهش بهرهبرداري از رويشگاههاي جنگلي شمال بر پايش و ارزيابي اين عرصهها بهطور جدي تأكيد شده بود.
آنطور كه نصرتي نصرآبادي ميگويد، بخشهايي از اين مصوبه كه مربوط به احيا و توسعه جنگلهاي شمال در ارتفاعات و «زون بالاي جنگل» بود درسالهاي 80 تا 84 اجرا شد با اين هدف كه ارتفاعات بالاي جنگل كه فاقد پوشش جنگلي است، تبديل به جنگل شود. در نتيجه 40 تا 50 هزار هكتار جنگل دستكاشت دراين مناطق ايجاد شد. اين جنگل كاريها ازيك سو، باعث توسعه جنگلهاي شمال شد و ازسوي ديگر، مانع قاچاق چوب ومانع تجاوز به اين عرصهها و تخريب و تصرف آنها شد. به گفته وي، در حال حاضر طرح صيانت در دستور كارسازمان جنگلها قرار ندارد حتي حفاظت از اين عرصهها هم مورد توجه اين سازمان نيست به همين دليل، جنگلهاي دستكاشت بهشدت در معرض تخريب و تجاوز قرار گرفته و اگر اين روند ادامه پيدا كند بهزودي شاهد حجم گسترده زمين خواري در ارتفاعات شمال كشور خواهيم بود.
تشديد تخريبها با قطع اعتبار طرح صيانت از جنگل
بررسيهاي همشهري نشان ميدهد كه جنگلهاي دستكاشتي كه بر اساس طرح صيانت در گيلان، مازندران و گلستان ايجاد شد توانست مانع پسرفت و نابودي جنگلهاي كوهستاني و حفظ اين اراضي شود. حفظ جنگل در ارتفاعات تالش، سلانه سر، ماسال در گيلان، جواهر ده، 2هزار تنكابن و كجور در مازندران نمونهاي از عملكرد مثبت اين طرح است. اما باقطع اعتبارات طرح صيانت، جنگلهاي دست كاشت در مناطق مختلف ازجمله جواهر ده، پالند درسواد كوه، منطقه دراز نو، گزنه سرا در نور، كلنگ سرا و گرس ماسر در رامسر در معرض تخريب قرارگرفته و بخشهايي از آنها تخريب شده است.