در این ژانر کنشها و واکنشهای کاراکتر اصلی؛ باعث ایجاد داستانکهایی میشود که براساس ذات این ژانر؛ قصه اصلی به سوی سینمای حادثهای؛ ترسناک؛ ترکیبی و... سوق داده میشود. از این رو ژانر روانی را حتی میتوان یک زیرگونه از ژانر ترسناک یا دلهره نیز در نظر گرفت.
در آثار شاخص این گونهی سینمایی فیلم روانی ساخته آلفرد هیچکاک محصول ۱۹۶۰ سرآمد دیگر ساختهها و به نوعی پایه گذار قواعد ژانر است.
دراین فیلم نورمن بیتس ( بابازی آنتونی پرکینز) در مقام کاراکتر اصلی؛ نقش یک بیمار روان پریش را ایفا مینماید. جوانی حدودا ۳۰ ساله که یک متل را اداره میکند و هیچ کس از شرایط بحرانی روحی و روانی او اطلاع ندارد.چرا که در ظاهر امر نورمن هیچ تفاوتی با دیگران ندارد. اما حقیقت این است که او پس از مرگ مادرش و به سبب شوک وارده از این مصیبت؛ روانی شده و حتی جسد مادر را نیز در اتاق پشتی نگه داشته است...
شاتر آیلند ساخته ماندگار مارتین اسکورسیزی نیز ؛فیلم شاخص در این ژانر است. لئوناردو دی کاپریو که در اصل یک مارشال ایالتی است دست به قتل همسرش میزند و تحت درمان قرار میگیرد اما او در ظاهر هرگز این حادثه را قبول ندارد و خود را کماکان یک پلیس ارشد میداند...
در ساختههای دیگر واکنشهای قهرمان اصلی مسبب قتل و جنایت نیست اما روند شکل گیری ماجرا بیننده را با ماجراهایی روان پریشانه روبرو می سازد. تریلر مدرن و روانشناختی سرآغاز ساختهی کریستوفر نولان از این دست آثار است.
در بعضی فیلمهای مرتبط با ژانر سایکو نیز؛ فیلم تمام و کمال در خدمت کاراکتری است که توسط شرایط تحمیل شده به او و در طی داستانکهای شکل گرفته در فیلم کم کم به سمت روانی شدن گام بر می دارد.
اگر در فیلم روانی شخصیت نورمن بیتس از ابتدا دارای عدم تعادل و همچنین مخاطرات روحی و روانی بود در فیلم ماندگار درخشش( یا تلالو) ساخته استنلی کوبریک فقید کاراکتر جک تورنس با بازی به یادماندنی جک نیکلسون در طی شکل گیری قصه دیوانه میشود و تعادل فکری خود را از دست میدهد...
ژانر روانی یکی از سخت ترین گونههای سینمایی برای تولید به شمار میآید. در واقع فیلمهایی که در این گونه ساخته میشوند احتیاج فراوانی به فیلمنامه یکدست و ششدانگی دارند که تمام داستانکها را به بهترین وجهی به یکدیگر مرتبط کند و شخصیت پردازی منطقی را روایت نماید.
در دذیل ۱۰ نمونه از نقدهای فیلم که میتوانند در ژانر روانی نیز قرار بگیرند و پیش از این در صفحه سینمایی همشهری آنلاین کار شده بودند ارائه میگردد:
بچه عوض شده: مبارزه تا مرز پیروزی / ساخته کلینت ایست وود محصول ۲۰۰۸
درخشش: ترسناک ترین فیلم تاریخ سینما / ساخته استنلی کوبریک محصول ۱۹۸۰
سرآغاز: برزخ بی روزن یک خواب دزد / ساخته کریستوفر نولان محصول ۲۰۱۰
سرآغاز: جنگ رویابین ها با خواب دزدها / ساخته کریستوفر نولان / محصول ۲۰۱۰
سوئینی تاد؛ استیو مک کوئین در هزاره سوم / ساخته تیم برتون/ محصول ۲۰۰۸
شاترآیلند: رفتارشناختی آنچه که ناپیداست / ساخته مارتین اسکورسیزی / ۲۰۱۰
شاترآیلند: عشق زیرپای جنون / ساخته مارتین اسکورسیزی / محصول ۲۰۱۰
قوی سیاه / ساخته آرن دارنوفسکی / ۲۰۱۱
میزری: توهم یک رویا / ساخته راب راینر / محصول ۱۹۹۰
مه: ترس از سایه هیولا / ساخته فرانک دارابونت / محصول ۲۰۰۸
شرح تصویر: نمایی معروف از آنتونی پرکینز ایفاگر نقش نورمن بیتس در فیلم "روانی" (سایکو)