گاهي توجه فراوان به نقش مادرها به جايي مي‌رسد كه نقش مهم پدرها را به حاشيه مي‌برد اما نبايد فراموش كرد كه پدرها مؤثرترين الگوي جامعه‌پذيركردن دخترها هستند. در يك رابطه پدر و دختري مناسب، دختران از دوستي با پدر به پختگي، تجربه و شادي مي‌رسند و پدران هم از تربيت سالم دختر خود، احساس رضايت از زندگي و شادي مي‌كنند.
چطور پدري مي‌كنيد؟
انتخاب نوع تربيت فرزندان، يكي از آن تصميم‌هاي مهم پدر‌هاست كه بر تمام اتفاقات خانه اثر مي‌گذارد. اينكه پدرها با چه سبكي مي‌خواهند دخترانشان را تربيت كنند از آن تلاش‌هاي تربيتي است كه نه نياز به هزينه اقتصادي بالايي دارد و نه صرف زمان خيلي زياد اما روش پدري كردن مي‌تواند موفقيت آينده فرزندان را تضمين كند. شما با نگراني براي تربيت دخترتان چگونه برخورد مي‌كنيد؟
اگر آنقدر نگران دخترتان هستيد كه به يك پدر قانونمند و سختگير تبديل شده‌ايد و تكيه كلامتان شده «قانون، قانون است و دير كردي، از شام خبري نيست و چيزي كه بهت ميگم انجام بده و حرف نباشه و...» بهتر است بدانيد كه سبك تربيتي سلطه‌گري و اجبار بد‌ترين نوع دلسوزي براي دختران است و روش درست زندگي را به آنها نمي‌آموزد. اين روش، اعتماد به نفس دختران را مي‌گيرد و رابطه صميمي دختر و پدري را از بين مي‌برد و او را تبديل به فردي لجباز و متمايل به غيرشما مي‌كند.
اگر آنقدر شيفته دخترتان هستيد كه دلتان نمي‌خواهد به او نه بگوييد و حسرت چيزي بر دلش بماند و به قول معروف دختر سالار هستيد و از شير مرغ تا جان آدميزاد را براي دختران مي‌خواهيد، بهتر است بدانيد عشق‌ورزيدن افراطي و متوقف‌شدن در برآوردن نيازهاي مادي فرزندان و بي‌توجهي به صرف وقت براي آنها، از شما پدري غافل مي‌سازد كه حضور يا عدم‌حضورتان در خانه براي دخترتان تفاوتي را ايجاد نمي‌كند. احتمالا كم‌كم بايد منتظر متوقع شدن بي‌جا و رعايت نكردن احترام پدر و دختري و قوانين خانه توسط فرزندتان باشيد.
شايد دغدغه شما دوستي با فرزندتان باشد و بهترين راه را در حمايت افراطي از او و فراموش‌كردن مقررات براي مهار برخي رفتارهاي او بدانيد. اين سبك تربيتي آسانگير با جملات آشناي «باشه»، «اشكالي نداره» همراه است. برخلاف آنچه فكر مي‌كنيد، دختران پدراني را دوست دارند كه بتوانند به آنها تكيه كنند و اگر دائم از شما تساهل و بي‌قانوني ببينند، كمتر مي‌توانند به شما تكيه كنند.
اگر شما پدري مهربان اما جدي هستيد بايد به شما تبريك گفت؛ چراكه آينده‌اي روشن با اعتماد به نفس بالا، سازگاري بهتر با محيط و علاقه‌مند به باورهاي مذهبي در انتظار دخترتان خواهد بود. پدرهاي مهربان و جدي از اين جملات زياد استفاده مي‌كنند: «اي كاش مي‌تونستم بهت اجازه بدم اما به اين دليل مي‌شه»، «بيا اينجا تا با هم فكر كنيم»، «بذار دوتايي آروم بشيم بعد با هم صحبت مي‌كنيم» و... . اغلب پدراني كه در اين گروه هستند اين شانس را دارند كه براي هميشه رابطه صميمي با دختر خود داشته باشند. اين پدران شايد زمان كمي در خانه باشند اما كيفيت حضورشان باعث شادي و رابطه خوب بين اعضاي خانواده مي‌شود. گفت‌وگو، بازي، شوخي و سرگرمي‌هاي مشترك مثل تماشاي يك فيلم، رفتن به پارك يا... مي‌تواند زمان‌هاي كوتاه ولي شيريني از حضور آنها بسازد.
لحظه‌هاي پدر، دختري
در فرهنگ اسلام، پدرها بعد از خدا و ولي خدا در جامعه، ولي خانواده خود هستند. اين يعني موفقيت رابطه صميمي و پخته پدر و فرزندي. با اين نگاه پدرها نبايد فقط در تأمين معاش خانواده خود را محدود كنند بلكه همانطور كه نقش مسلم مادرها در تربيت فرزندان غيرقابل‌انكار است پدرهاهم در جايگاهي مانند قوه مقننه خانواده قرار دارند. شما به‌عنوان پدر خانواده بايد خود را باور كنيد و روش‌هاي اجراي قانون را از راه صميميت و احترام اما با قاطعيت پيش بگيريد. از وقتي نوزاد دختري به دنيا مي‌آيد مردها مي‌شوند پدري كه در مرحله اول به‌عنوان جانشين مادر براي نوزاد معني پيدا مي‌كند اما زمان زيادي نمي‌گذرد كه پدرها مي‌شوند محبوب دختران و الگوي رفتار آنها، تا جايي كه برخي دختران در رقابت با مادر مي‌خواهند پدر را متعلق به‌خود كنند و طعم بازي و سرگرمي با پدر را با هيچ‌چيز عوض نمي‌كنند. در آستانه نوجواني نيز رابطه پدر و دختري مناسب مي‌تواند دختران را جامعه‌پذير كند و آنها را از آسيب‌هاي اجتماعي و بزهكاري دور نگه دارد. مردانگي پدر، مي‌تواند موجب دلزدگي از مردنماها بشود. اگر رفتار‌ها و منش پدران از نظر دختر ايده‌آل، جذاب بوده و قابليت تكيه‌گاه بودن داشته باشد، پدرها مي‌توانند الگوي درست انتخاب همسر براي دخترانشان هم باشند. دخترها با توجه به سني كه دارند نيازهاي مختلفي دارند كه پدران با شناخت اين شرايط و نيازها مي‌توانند آگاهانه‌تر در مسير تربيت درست آنها قدم بردارند.
دختران در 7 سال اول
در 7 سال اول زندگي دختران، كسي شانس دوستي بيشتر و حرف‌شنوي بيشتر را دارد كه زمان بيشتري را صرف بازي، شوخي و شنيدن حرف‌هاي دخترش كند. در اين سن بايد از بايدها و نبايد‌ها و بكن‌ها و نكن‌هاي افراطي پرهيز كنيد. مطمئن باشيد همبازي شدن با دخترتان در اين سن آنها را مطيع شما خواهد كرد. آموزش اجازه گرفتن و تقويت حواس اعضاي بدن و آموزش مهارت زندگي از طريق فعاليت‌هايي كه پيشنهاد مي‌كنيم به‌دست مي‌آيد. يك توپ داشته باشيد و انواع بازي‌ها، ورزش و... را با آن انجام دهيد. نقاشي كشيدن، تماشاي نمايش دختران با عروسك‌هايشان، ساخت يك كاردستي با وسايل بازيافتي خانه، داستان خواندن و بين آن از كودك سؤال پرسيدن و جواب سؤال‌هايش را دادن، دويدن در پارك به‌دنبال هم، شانه زدن موهاي او، رفتن به باغ وحش و سينما، بيداركردن او از خواب با بازي و شوخي و... مي‌تواند تمرين‌هاي خوبي باشد.
دختران در 7 سال دوم
7سال دوم زمان ورود دختران به زندگي اجتماعي و محيطي مانند مدرسه است و اين مسئله گاهي موجب نارضايتي پدران مي‌شود كه: «دخترم از ظاهر من، ماشين من و... وقتي مي‌خواهم به مدرسه او بروم ايراد مي‌گيرد!» اين حساسيت‌هاي جديد دختران اگرچه با توجه به ذهنيتي كه پدر از قبل به دختر خود داده متفاوت مي‌شود اما مراقبت بيشتر پدرها از آراستگي ظاهر خود و توضيح شرايط خانوادگي مي‌تواند اين دوستي را ادامه‌دار كند. اگر ماشين مناسبي نداريد و اين موجب ناراحتي دخترتان شده مي‌توانيد موقتا پياده دخترتان را به مدرسه برسانيد و البته از وجه امتيازهاي هر فرد بر ديگري با او صحبت كنيد و ارزش‌هاي درست را به او بشناسانيد. اميد، اعتماد و عزت نفس دختران را با احترام به او، وضع قوانيني براي خانواده با توضيح كامل، داشتن نظام تشويق و تنبيه و آموزش آداب و رسوم و اعتقادات ديني قوي كنيد تا با آگاهي بيشتر با جامعه روبه‌رو شود.
فعاليت‌هاي پيشنهادي براي 7 سال دوم
مسابقه براي جلد كردن كتاب و دفتر‌ها، بازي‌هاي فكري، يك دفترخاطرات مشترك، تعريف و تمجيد از ظاهر دخترتان، انجام يك كار مشترك مثل غذا پختن، كمك در تعمير وسايل منزل، نظارت بر كارهاي درسي او، ورزش مشترك، خريد مشترك، باغباني به كمك هم، حرف زدن در مورد آدم‌ها و خوب و بد بودن رفتار‌ها، شركت در مراسم مذهبي و... مي‌تواند زمينه يك رابطه خوب و صميمي را بين پدرها و دخترها فراهم كند.
دختران در 7 سال سوم
7سال سوم عمر دختران مصادف است با دوره نوجواني و اين يعني غليان احساسات و تمايل به كشف تجربه‌هاي گوناگون، نياز به پذيرش و مورد علاقه قرار گرفتن و نياز به شاد بودن و البته شناخت جايگاه جنسيتي و آشنايي با جنس مخالف. اگر پدري بتواند در اين دوران او را مورد مشورت‌خواهي، ابراز علاقه، توصيه‌هاي غيرمستقيم و پيوند دادن با گروه‌هاي سالم و فعال مثل گروه‌هاي دانش‌آموزي، هنري و... قرار دهد تا حد زيادي از رشد شخصيت سالم و ارتباط مثبت خود و دخترش مي‌تواند مطمئن باشد. خوب است كه پدران در اين دوران بيشتر از هر زمان ديگري مراقب حالات و شخصيت دخترانشان باشند. خوب است كه دوستي پدر با دختران در اين دوران بيشتر از هميشه محكم و گسست‌ناپذير باشد. پدرها بايد تحمل و صبر داشته باشند تا دختران بتوانند موارد و مشكلاتي كه در كوچه و خيابان برايشان به‌وجود مي‌آيد را به راحتي با آنها در ميان بگذارند.
به سبك پدران آسماني
پيامبر مهرباني‌ها، حضرت رسول(ص) در جامعه عقب مانده جاهليتي به رسالت رسيدند كه دختران را زنده به گور مي‌كردند اما طولي نكشيد كه اسلام جايگاه حقيقي زن را به او برگرداند و دختران را حسنات معرفي كرد كه خدا به والدينش ثواب مي‌دهد.
حضرت رسول فرمودند: دختران خوب فرزنداني هستند؛ پر محبت، كمك كار، مونس و همدم، پاك و پاك كننده. رابطه پدر و دختري پيامبر(ص) با حضرت زهرا(س) پر است از عبرت؛ از ابراز محبت كلامي كه به وفور جلوي جمع مي‌گفتند: پدرش به فدايش. البته شواهد و اسناد احترام بسيار زياد پيامبر(ص) به دخترشان به وفور پيدا مي‌شود، از جمله: آموزش مباحث ديني و اجتماعي، بازي كودكانه با او، تهيه سوغاتي كه اول به دخترشان اهدا مي‌كردند، بوسه بسيار بر ايشان، همراهي ايشان در فعاليت‌هاي مختلف، كسب نظر از ايشان در مسائل مهم و... .
پيامبر(ص)، مردي را كه مي‌گفت تا به‌حال فرزندانش را نبوسيده از اهل جهنم مي‌دانستند و براي پدران امروزي عصر ما هم نگران بودند و فرمودند: واي بر فرزندان آخرالزمان از دست پدران مسلمانشان! اصحاب پرسيدند: چرا؟ پيامبر(ص) فرمودند: پدران و مادران آخرالزمان بيشتر توجه خود را صرف برآوردن نيازهاي مادي فرزندان خود مي‌كنند و از تربيت ديني آنها غافلند. برخي از آنها چيزي از واجبات و فرايض را به فرزندانشان نمي‌آموزند و اگر فرزندي شخصاً براي يادگرفتن احكام اقدام كرد او را از اين كار باز مي‌دارند و به بهره بسيار اندكي از دنيا براي آنها راضي مي‌شوند. آنگاه پيامبر فرمودند: «من از آنها بيزارم و آنها نيز از من بيزارند».
فرصت‌هاي مناسب براي پدران و دختران
در ابراز علاقه و تعريف و تمجيد از دختران در سن نوجواني كوتاهي نكنيد و اين را به معني لوس كردن و... ندانيد. در مورد لباس‌ها و نحوه آراستگي دخترتان نظر بدهيد تا بداند به چشم مي‌آيد. با اين كار دختر شما مي‌فهمد كه شما بر رفتارهاي درست يا خطاي او نظارت داريد؛ مثلا وقتي پوشش و لباس او مناسب است او را تحسين و عاقل بودنش را به او گوشزد كنيد. با او به گردش برويد. به او مسئوليت‌هاي مهم خانه را بدهيد. به دخترتان پيشنهاد بدهيد كه در خانه براي دوستانش مهماني برگزار كند و به او در تهيه و تدارك اين مهماني كمك كنيد. هر روز ميزاني از وقت خودتان را به‌صورت ثابت و مداوم به او اختصاص دهيد تا بفهمد فعاليت‌هايش براي شما مهم است. با او فيلم ببينيد. به دختر خود در طول روز پيامك‌هاي محبت‌آميز بزنيد. خوب است در خانه با او بازي‌هاي فكري هم انجام بدهيد و در ميان اين گپ‌و‌گفت‌هاي روزانه، درباره آينده‌اش با او حرف بزنيد. مي‌توانيد كم كم او را براي ازدواج هم آماده كنيد. آرام‌آرام معيارهاي درست انتخاب همسر را برايش بگوييد. در اين سن به خريد هديه براي دخترتان توجه كنيد، تهيه يك وسيله تزييني براي اتاق او، گردنبند، عروسك و... هم مي‌تواند او را خوشحال كند. سعي كنيد از فرصت‌هاي دوره نوجواني براي شناساندن دنيا و فرصت‌هاي مثبت و منفي‌اش به دختر نوجوانتان استفاده كنيد.