اما هنرمندان هم بیکار نبودند و سیل بهشهر روح لطیف آنها را هم آزار و خراش داده بود. آنها که در حوزه موسیقی دستی داشتند، کنسرت اجرا کردند تا عواید آن را به سیل‌زدگان بدهند. اما در این میان یکی از هنرمند و نقاشان به نام «ندا مقدمنژاد» طرحی نو در انداخت و با طراحی از چهره‌های نامداران فرهنگ و هنر کشور و استان و فروش آنها، سعی کرد بخشی از مشکلات مالی زلزله زدگان بهشهر کم کند. یکی از کارهای خانم مقدمنژاد برگزاری نمایشگاه‌هایی است که هدف آن عام‌المنفعه است، نه آنکه برای نام و نشان خود نمایشگاهی برگزار کند. این روزها نمایشگاه رنگ روغن این هنرمند مازنی با عنوان «نگاه بارانی» در نگارخانه ژیوار تهران برپاست.
در روز افتتاحیه این نمایشگاه که هفتم شهریور شروع شده است و تا 12 شهریور ادامه دارد، هنرمندان، دانشگاهیان، هنردوستان و فعالان حوزه‌های هنری و رسانه‌ای و شمالی‌ها و انجمن‌های مازندرانی‌های هنردوست مقیم مرکز حضور داشتند. اتفاقاً بخشی از عواید این نمایشگاه به تجویز جامعه فرهنگی یاوری، گروه مردم نهاد فعال در زمینه مدرسه‌سازی که تاکنون نزدیک به 800 مدرسه در مناطق محروم ساخته است، اختصاص می‌یابد تا برای ساخت مدارس و ایجاد امکانات آموزشی و فرهنگی برای دانش‌آموزان مستعد اما محروم از تحصیل در مناطق محروم کشور اختصاص هزینه شود.به این بهانه با این هنرمند گفت‌وگو کردیم که در ادامه می‌خوانید.
- خانم مقدمنژاد ابتدا از زندگی و فعالیت‌های هنری‌تان بگویید و این‌که بیشتر در چه سبکی فعالیت می‌کنید؟
سپاس از روزنامه همشهری. سال 1350 به دنیا آمدم. هنرآموختۀ رشته‌های نقاشی و گرافیک در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران(1372، 1382)، خوشنویسی در انجمن خوشنویسان ایران(1373) و مشاور هنری و مدیر گالری هنری ندا در تهران هستم. مشاوره، آموزش و تدریس تخصصی و حرفه‌ای هنر در زمینه‌های نقاشی، طراحی و گرافیک، پتینه، سرامیک، مداد رنگی، طراحی روی پارچه و لباس به مدت 20 سال، ترسیم و عرضۀ بیش از 1000 اثر نقاشی مدرن و سنتی حرفه‌ای(آب رنگ، رنگ روغن، مداد رنگی) در ایران و خارج از کشور، طراحی پُرتره‌های مشاهیر و دانشمندان علمی و فرهنگی و انتشار آنها و آموزش و تربیت هنری بیش از صدها هنرجوی حرفه‌ای در زمینه‌های یاد شده در خلال 2 دهه گذشته و مطالعه آثار هنری در اروپا، از دیگر فعالیت‌های حرفه‌ای بنده در خلال این سال‌ها بوده است.
نمایشگاه و عرضه محصولات هنری و صنایع دستی سرامیک و آینه کاری را سال 86 در گالری ندای تهران برگزار کردم. سپس آثار نقاشی، مداد رنگی و سیاه قلم که مربوط دهه 70 و 80 بود را در همان سال و در همان گالری به نمایش گذاشتم.
سال 81 برابر با سال 2000میلادی در اتریش آثار هنری‌ام مانند نقاشی، پتینه و مداد رنگی را به نمایش گذاشتم. البته سال 78 در ماینز و ویس‌بادن آلمان نمایشگاهی از کارهای بنده برگزار شد و در کشورهای دیگر مانند آمریکا (1375)، استرالیا (1387) و در سوئد(2008) کارهای من به نمایش درآمدند.
علاوه بر این انتشار و چاپ پُرتره پرفسور محمد حسن گنجی(برجسته‌ترین جغرافیدان آسیا و دانشمند سال هواشناسی جهان در سال 2001) در کیش، در همایش نکوداشت پرفسور گنجی، انجمن سرمایه‌گذاران و کارآفرینان کیش، در سال 1391 یکی دیگر از کارهایم بود. انتشار آثار هنری مربوط به کتب و منابع تخصصی و دانشگاهی از سوی ناشران و مراکز علمی و فرهنگی متعدد در سال‌های 92-1389، باعنوان «چشم باران» بخش دیگری از کارهای بنده است.
- در باره تکنیک کارتان بگویید؟
گرچه، تکنیک مورد علاقه‌ام در نقاشی، رنگ روغن است، اما علاوه بر آن، تکنیک‌های هنری دیگری مانند آب‌رنگ، نقاشی با مداد رنگی، مداد سیاه، پتینه، طراحی و نقاشی روی پارچه، آیینه کاری و صنایع دستی، هنری با سرامیک و ابزارآلات مربوطه است. البته از دیگر تمایلات هنری‌ام موسیقی است که به صورت حرفه‌ای در این زمینه هم فعالیت دارم. اما علت اصلی انتخاب تکنیک رنگ روغن نیز به دلیل تنوع رنگ‌ها و مهارت در انتخاب آنها و آفرینشِ توأمان آثار نقاشی و هنری با ترکیب رنگ‌ها و استفاده از طراحی و نقاشی همزمان در این زمینه و تخصیص زمان بیشتر در خلق آثار هنری از سوی هنرمند است. آثار حاصل از نقاشی رنگ روغن، با توجه به میزان مهارت و تجارب هنری نقاشی و هنرمند، جلوه‌ای زیبا از تصویر، طبعیت یا سوژه‌های مورد نقاشی به‌دست می‌دهد و آثار ترسیم شده را ماندگار می‌کند. نقاشی رنگ روغن، تجلی احساس و نگاه و خلاقیت‌های هنری یک نقاش بر پایه رنگ و بوم و ترکیب رنگ‌هاست.
- یکی از کارهایی که شما در کمک به زلزله‌زدگان بهشهر انجام دادید، نقاشی چهره‌های هنری کشور از جمله «داوود رشیدی» بود که آن را همانجا به فروش گذاشته‌اید. آیا فکر می‌کنید هنر یا آثار هنری تا چه اندازه می‌توانند نقش‌های حمایتی اجتماعی را ایفا کنند؟
بله. دقیقاً. بنده البته به نمایندگی از جامعه هنری تهران در آن مراسم شرکت کرده بودم و دستاورد هنری و حرفه‌ای‌ام، ترسیم پرتره و چهره استاد داوود رشیدی با نزدیک به 2 میلیون نقطه و ترام با استفاده از راپید و عرضه، رونمایی و حراج آن به نفع سیل‌زدگان بهشهری در کنسرت حمایت از سیل‌زدگان در سالن هلال احمر ساری در سال 1391 بوده است. آن پرتره ، یکی از آثار هنری‌ام در زمینه تصویرسازی مشاهیر علمی، فرهنگی و هنری ایران بود که به مانند هنرآفرینی سایر هنرمندان و موسیقی‌دانان محترم و همیار و همنوا با مردم سیل‌زده و محترم بهشهر، مورد استقبال استاد و حاضران در آن مراسم قرار گرفته بود. استاد رشیدی، متعاقباً، ضمن تماس با بنده و اظهار لطف نسبت به این‌جانب فرمودند که «تنها تابلو و تصویری که روی میز کارم در منزل هست، همین پرتره ترسیم شده از سوی شماست که بسیار مورد توجه دوستان و هنرمندان ایرانی و خارجی قرار گرفته است...»
هنر و فرهنگ، زیربنای تحولات اجتماعی و توسعه به شمار می‌رود. تجربه کشورهای جنگ‌زده اتریش، آلمان و مانند آن در جریان جنگ‌های جهانی و پویایی و توسعه‌یافتگی جدی و بین‌المللی آنها، ناشی از نوع نگاه عمیق و نهادینه آن کشورها به فرهنگ و هنر و استفاده از ظرفیت‌های بالای آن در ایجاد نقش‌آفرینی‌های ملی و بین‌المللی بوده است.کنسرت هنرمندان محترم شمالی در جهت حمایت از سیل‌زدگان بهشهری، نمونه موفقی از این همنوایی و نقش‌آفرینی هنر در جهت حمایت‌های اجتماعی و فرهنگی نسبت به بلایای طبیعی و پدیده‌های زیست محیطی بوده است که به سهم خویش، از همه هنرمندان محترم و دست‌اندرکاران آن کنسرت و برنامه تشکر می‌کنم.
- وضعیت نقاشی در ایران و خصوصاً نقاشان زن ایرانی چگونه است؟
نقاشی در ایران نوعاً عرفی و تجربی است و با وجود آموزش علمی و آکادمیک آن در دانشکده‌های هنرهای زیبا و موسسات آموزشی مربوطه، اما این رشته اساساً، بر مبنای مهارت‌ها و تجارب هنری و حرفه‌ای هنرمند و نقاش و میزان تمرین و تسلط وی به فنون طراحی، نقاشی، آشنایی با رنگ‌ها و نحوه ترکیب آنها و مانند آنها بستگی دارد. با این وجود، هنر و نقاشی از اصلی‌ترین تمایلات زنان و بانوان ایرانی را به مانند بسیاری از کشورها تشکیل داده و زنان با استفاده از ظرفیت‌های هنری خویش در زمینه‌های متعدد، منشأ تحولات اساسی در طول تاریخ معاصر در ایران و جهان بوده‌اند. نقاشی در سال‌های اخیر به دلیل تحریم‌های بین‌المللی و گران‌شدن فوق‌العاده ملزومات اولیه آن، رشته‌ای لوکس و پر هزینه به شمار می‌رود.
- چه اندازه از بانوان نقاش مازندران اطلاع دارید و این‌که این هنر در جامعه این استان در چه وضعیتی است؟
مازندران در نقاشی مانند سایر حوزه‌های هنری، ورزشی و علمی و دانشگاهی، سرشار از استعدادها و توانمندی‌های انسانی متعدد و کم‌نظیری است که باید ضمن شناسایی و آموزش، نسبت به مدیریت درست و همه‌جانبه منابع انسانی آن در حوزه‌های مختلف اقدام کرد. نقاشی در مازندران متاثر از شرایط عمومی جامعه در این باره هست و وضعیت گرانی رنگ‌ها و مواد و ملزومات مورد استفاده در نقاشی، سبب کاهش مراجعات به این رشته و افزایش بهای آثار هنری تولید شده در این زمینه و افزایش شهریه‌ها و هزینه‌های مربوط به آموزش و خدمات هنری مربوطه در مازندران مانند سایر مناطق کشور در سال‌های اخیر شده است. طبیعت زیبا و منحصر به فرد مازندران و شمال کشور، تابلوی بی‌نظیر و بی‌مانند آفرینش خداوند برای الهام‌بخشی در خلق آثار هنری زیبا و ماندگار است که باید محل توجه قرار گیرد.
- آیا می‌توان بین آثار بانوان نقاش و مردان نقاش تفاوتی را مشاهده کرد. اساساً فکر می‌کنید تقسیم‌بندی نقاشی مردانه و زنانه درست یا علمی است؟
گرچه، رد پای آثار هنری مردان و زنان در خلق تصاویر هنری مربوطه مشهود و محسوس است و قابل انکار نیست، لکن ضرورتی هم به این تایید یا رد این واقعیت نیست. هنر، نشان از شأن بالا و کرامت عالی انسانی در بیان احساس و نگاه و ترسیم تخیلات و جلوه‌های هنری ماندگار داشته که تقسیم‌بندی جنسیتی نسبت به آن مغایر با اهداف عالیه انسانی و بشری مرتبط با هنر است.
- برخی از نمایشگاه‌هایی که برگزار می‌کنید یک هدف اجتماعی پشت سر آن دیده می‌شود، چرا؟
هر نمایشگاهی، علاوه بر عرضه جدیدترین آثار هنری یک هنرمند، اهداف و مقاصد فرهنگی و اجتماعی متعددی دارد. «نگاه بارانی»، به‌عنوان جدیدترین نمایشگاه نقاشی رنگ روغن بنده که از جمعه، 7 شهریور شروع شد و تا 12 شهریور در نگارخانه ژیوار در تهران برپاست، برگرفته از آموزه‌های طبیعی نسبت به محیط‌زیست، طبیعت و حیوانات بوده و بر لزوم توجه به طبیعت پاک و حفظ محیط زیست و پرهیز از تخریب آن و ترویج «نگاه بارانی» نسبت به آنها به‌عنوان رسالت امروز و تکلیف و آرمان جامعه فردای ایرانی و جهانی تاکید دارد و بر این باور هست که « محیط زیست، میراث مشترک بشریت» بوده که همگان باید وامدار این اندیشه و مسئولیت انسانی، ملی و بین‌المللی باشند و من نیز به وسیله هنر و نقش‌آفرینی‌های هنری در طبیعت بر هدف زیست محیطی مزبور از منظر هنری در این نمایشگاه تاکید دارم.
علاوه براین، نظر به لزوم مشارکت در تامین امکانات اولیه آموزشی برای دانش‌آموزان و کودکان توانمند، اما محروم از تحصیل در مناطق دور افتاده کشور، بخشی از عواید این نمایشگاه با هماهنگی به عمل آمده و تجویز جامعه فرهنگی یاوری؛ گروه مردم نهاد فعال در امر مدرسه‌سازی برای ساخت مدارس و ایجاد امکانات آموزشی و فرهنگی برای دانش‌آموزان مستعد اما محروم از تحصیل در مناطق محروم کشور از سوی این‌جانب اختصاص خواهد یافت.
- باوجودی که مدرس رشته هنر نقاشی هستید، یک هنرمند برای نقاش شدن باید چه راهی را طی کند؟ چه توصیه‌ای به هنرجویانتان می‌کنید که این هنر را دنبال کنند؟
یک هنرمند و نقاش برای رسیدن به مقام استادی و مدرسی باید ضمن فراگیری و آموزش دوره‌های مختلف طراحی، نقاشی و رنگ آمیزی، باید با بردباری و استفاده توأمان از تجارب حرفه‌ای و هنری سایر هنرمندان و مطالعه و مشاهده مستمر آثار هنری فاخر و ارزشمند و بهره‌مندی از تکنیک‌ها و تجارب هنرمندان مزبور، با تمرین و ممارست مستمر در جهت افزایش روزافزون مهارت‌های هنری و حرفه‌ای خویش باشد و این موضوع نیز نیازمند طی زمان‌ها و سال‌های طولانی و تلاش‌های حرفه‌ای هنرمند مربوطه است. سرعت، شتاب و کپی‌برداری از آثار هنری دیگران، مانع موفقیت‌های حرفه‌ای هنرآموزان خواهد بود.
همشهري استانها