نكته اساسي اينجاست كه با خانواده‌هايي با باروري زير سطح جانشيني يعني هر خانواده كمتر از 2 فرزند روبه‌رو هستيم و ميزان باروري به 1/8 رسيده است. اين گزارش مرور فوري مهم‌ترين اتفاق‌ها براي افزايش جمعيت در 2 هفته اخير است.
سياست‌هاي تشويقي
در كنار همه برنامه‌هاي بازدارنده براي كاهش جمعيت، توجه به سياست‌هاي تشويقي مي‌تواند گامي مؤثر در افزايش جمعيت باشد. سياست‌هاي تشويقي براي افزايش تعداد جمعيت كشور اگر ضمانت اجرايي داشته باشد مي‌توان اميدوار بود ميزان مواليد به رشد قابل‌قبولي برسد. بر اين اساس برنامه‌هاي متعددي طراحي شده تا شايد بتوان از زمان پنجره جمعيتي و فرصت طلايي كه در آن قرار داريم بهترين استفاده را كرد. براساس آمار بيش از 70درصد جمعيت كشور 15تا 64ساله و نزديك به يك سوم جمعيت بين 25تا 40ساله هستند و آنطور كه رئيس انجمن جمعيت شناسي ايران مي‌گويد اين تعداد از جمعيت اگر توانمند شوند، تحصيلات، شغل و مسكن داشته باشند و ازدواج كنند مي‌توانند يك جهش اقتصادي در ايران ايجاد كنند.
يكي از مهم‌ترين اقدامات در اين زمينه را سازمان نظام وظيفه انجام داده است. بعد از اينكه اعلام شد مدت نظام وظيفه از ابتداي سال آينده از 21ماه به 24ماه افزايش پيدا مي‌كند تبصره‌اي نيز به آن اضافه شد مبني بر اينكه در اجراي سياست‌هاي ابلاغي مقام معظم رهبري درخصوص افزايش جمعيت كشور مدت خدمت مشمولان متاهل 3ماه و به ازاي داشتن هر فرزند 3ماه ديگر از زمان خدمت اين مشمولان كاسته مي‌شود. با اين حساب مي‌توان اميدوار بود با همين سياست تشويقي تعداد زيادي از جوانان كه در سال‌هاي آينده مشمول سربازي مي‌شوند براي دريافت اين تسهيلات تاهل را انتخاب كنند.
بارداري ارادي راهي براي افزايش جمعيت
وزارت بهداشت نيز در آخرين برنامه‌اش حمايت از بارداري‌هاي سالم و ارادي را در دستور كار قرار داده است. به گفته محمد اسماعيل مطلق، رئيس دفتر سلامت جمعيت اين وزارتخانه، افزايش بارداري‌هاي ارادي و برنامه‌ريزي شده در راستاي بازنگري در استانداردهاي مشاوره خدمات باروري سالم است و كاهش ميانگين فاصله زماني بين ازدواج و فرزند اول، كاهش ميانگين فاصله زماني بين فرزندان و كاهش بارداري‌هاي پرخطر، در همين راستا دنبال مي‌شود. بر اين اساس تسهيل دسترسي به خدمات بازگشت باروري پس از اعمال جراحي پيشگيري از بارداري، از ديگر برنامه‌هاي وزارت بهداشت است. از سوي ديگر 11ميليون جوان در آستانه ازدواج در كشور قرار دارند كه بخش قابل توجهي از آنها در حال از دست دادن سن مناسب ازدواج هستند، به همين دليل وزارت بهداشت تمركز بر كاهش سن ازدواج را در دستور كار خود قرار داده است.
پيگيري در خانه ملت
نمايندگان مردم نيز در خانه ملت روز گذشته جزئيات طرح افزايش نرخ باروري و پيشگيري از كاهش رشد جمعيت را اصلاح و تصويب كردند. اين طرح كه در ابتداي مطرح شدن انتقادهاي فراواني را به همراه داشت سرانجام روز گذشته با انجام تغييراتي تصويب شد.
براساس موارد اصلاحي اين طرح كه به تصويب رسيد، همه اعمال جراحي كه به‌منظور پيشگيري دائم از بارداري انجام مي‌شود، به استثناي موارد مرتبط با تهديد سلامت جسمي ممنوع است. در اين مصوبه تصريح شده است: رعايت نكردن اين حكم از جانب شاغلان حرف پزشكي تخلف محسوب مي‌شود و متخلفان متناسب با عمل ارتكابي و تكرار آن به مجازات‌هاي انتظامي مندرج در تبصره يك ماده 28قانون سازمان نظام پزشكي جمهوري اسلامي ايران محكوم مي‌شوند. همچنين موارد تهديد سلامت جسمي را وزارت بهداشت اعلام مي‌كند.
در اصلاحيه بعدي كه به تصويب رسيد، اعلام شد كه هرگونه تبليغ درخصوص پيشگيري از بارداري و كاهش فرزندآوري ممنوع است. همچنين براساس يكي ديگر از موارد اصلاحي اين طرح موارد آموزشي و ضروري در راستاي احتراز از تهديدات سلامت جسمي و رواني مادر و كودك از شمول اين قانون مستثني است. وزارت بهداشت هم مكلف شد آيين‌نامه اجرايي اين ماده و تبصره ماده يك را ظرف 3ماه از تاريخ تصويب اين قانون تهيه كند و به تصويب هيأت وزيران برساند.
افزايش سن ازدواج در 10سال گذشته
براساس آمار سازمان ثبت احوال ميانگين سن ازدواج در حال حاضر در كشور براي مردان 27/8 و براي زنان 23/1 است. به گفته مديركل دفتر اطلاعات آمار و مهاجرت سازمان ثبت احوال افزايش سن ازدواج نسبت به سال‌هاي قبل دوبرابر شده است. افزايش سن ازدواج در مردان از 6/7درصد در سال84 به 8/8درصد در سال93 رسيده و همچنين اين افزايش براي زنان از 6/3 درصد در سال84 به 11/2درصد در سال‌جاري افزايش پيدا كرده است. سن متعارف ازدواج مردان نيز در كشور 20 تا 34 سال است به‌طوري‌كه در حال حاضر 86درصد ازدواج مردان در اين گروه سني انجام مي‌شود و سن متعارف ازدواج زنان نيز 15 تا 29سالگي بوده و 85درصد ازدواج‌ها در اين سن به ثبت رسيده است.