خريد سيسموني يكي از اين نخستين خشتهاي تربيت كودك است كه ا گر كج چيده شود، ديوار تربيت نامناسب كودك ميتواند تا ثريا ،خانواده را گرفتار كند!تب خريد سيسموني در اين روزها اگرچه با انواع فرهنگهايي كه گاهي خوب است و گاهي بد همراه است و آثار طولاني مدت بر تربيت كودكان ميگذارد اما نكتههاي زيادي دارد كه اغلب خانوادهها از آن غافل هستند و كمتر به پيامدهاي آن توجه ميكنند.ضمن آنكه اگر از آثار خريد نامناسب سيسموني براي بزرگترها بگذريم از پيامدهاي بلندمدتي كه آثار اينگونه سيسمونيها روي تربيت بچهها دارد، نميتوان گذشت.
اين خريد ختم به خير نميشود!
از اواسط دوران بارداري، زمزمه خريد سيسموني در خانوادهها شروع ميشود و اگر تازه مادران و خانوادهها به جاي تمركز بر شرايط شاد و آرامشبخش استقبال از نوزاد در راه، به فكر خريدي منحصر به فرد، ماركدار و ويژه باشند، ممكن است به استقبال نگراني و احتمالا مشاجره و خستگي و... بروند. آنچه در دوران بارداري اولويت دارد، آرامش روحي مادر است و اگر خريد سيسموني موجب چالشهاي مالي و در پي آن بحثهاي خانوادگي و... شود و يا اصرار به خريدي چشمگير موجب دغدغه فكري و گشتوگذارهاي طولاني و همراه با نگراني شود، اولين سوغات اين سيسموني آسيب به سلامت روحي و جسمي مادر و در پي آن جنين است.
براي خريد سيسموني شايد 24ساعت هم كافي باشد اما لازمه آن فكر و برنامهريزي قبل از خريد است؛ چراكه اگر بدون آمادگي فكري به فروشگاههاي سيسموني مراجعه كنيد، احتمالا فروشنده است كه ليست خريد سيسموني را به شما القا ميكند. فروشنده در اين ليستها توصيههاي بلند بالايي را جمعآوري كرده است كه براي خريدار بنبستي از نيازهاي واقعي و كاذب ميسازد كه كار را سختتر ميكند. گاهي كاربرد بعضي از وسايل ليست اين فروشگاهها موجب تعجب و خنده خريدارها ميشود اما عدمبرنامهريزي قبلي و نيازسنجي توسط مشتري و بازاريابي فروشنده ممكن است در نهايت شما را با خرجهاي اضافي و بستههاي بزرگ خريد به خانه بفرستد كه جز اشغال فضاي خانه كاربرد ديگري براي شما و فرزندتان ندارد.
لذتبردن را از كودك خود دريغ نكنيد
همانطور كه حضور اعضاي خانواده براي نوزاد تازهوارد عادي ميشود، وجود اشيا و ابزارهاي خانه هم عادي ميشود و اين عادي بودن، از ميزان ذوق و شوق بچهها كم ميكند. دقيقا به همينخاطر است كه بچهها از مهماني رفتن و بازي كردن با بچههاي جديد و اسباب بازيهاي آنها خوشحال ميشوند. حتما شما هم ديدهايد كه بچهها به اسباب بازيهاي خودشان تمايلي نشان نميدهند اما در مهمانيها بهخاطر اسباب بازي يكديگر دعوا ميكنند؛ با اينكه هيچكدامشان كمتر از آن ديگري اسباب بازي ندارد.
اگر درخريد سيسموني افراط كنيد و بهعنوان مثال تعداد اسباب بازيها، كيفيت لباس يا سرويس چوب بهنحوي باشد كه تا كودك چشم باز ميكند خود را در حلقه انواع تفنگها يا عروسكها و بهرهمند از يك سرويس خواب آنچناني ببيند، از داشتن اين سرگرميها و انواع امكانات اشباع ميشود. آن وقت خانواده نميتواند به راحتي جايگزين لذت بخشي كه براي كودك هم عادي نباشد و او را سر ذوق بياورد پيدا كند. گاهي نيز هزينهاي كه بزرگترها براي خريد سيسموني ميپردازند به اندازهاي است كه بعدها توان اقتصادي خانواده نميتواند از آن بهتر را براي كودك تهيه كند و اين دردسر، نخستين رهاورد تجملگرايي است. هنگام خريدن سيسموني به اين فكر كنيد كه اگر كمكم و آرامآرام وسايل مورد نياز كودك را همانطور كه خودش بزرگ ميشود براي او تهيه كنيد، البته با حفظ و رعايت شرايط درست تربيتي، ميتوانيد ذوق و خوشحالي را به او هديه كنيد و از شاد شدن كودك خود انرژي بگيريد. شما با اين كار ميتوانيد از بسياري از نكتههاي تربيتي ديگر هم بهرهمند شويد.
پرتوقعكردن كودكان مثل گلوله برفي است
امروزه شكايت بسياري از خانوادهها، از توقعات هرروزه و گاهي ناتوانكننده بچههاست. توقع افراطي موجب احساس نارضايتي در بچهها و والدين ميشود. بچههايي كه در شرايط اين چنيني متولد ميشوند روحيه طلبكارانهاي دارند و دائم منتظر امكانات جديد هستند. اگر از كودك متعادل و خوب خود، با حمايتهاي افراطي، فراهم كردن يكباره امكانات و بدون روند پلكاني، كودكي پرتوقع ساختهايد بايد منتظر حركت گلوله برفي توقعات او باشيد كه شايد قبل از سن رفتن به مدرسه از شما تبلت بخواهد، مدتي بعد گوشي موبايل، بعد موتور، زماني اجازه ورود و خروج بدون هماهنگيو.... زماني كه بچهها نوعي از وسايل بازي ساده را داشته باشند و بعد طعم انتظار را بكشند تا به يك پله بهتر از آن برسند، در نمونهاي كوچك، قانوني از زندگي را ميآموزند اما خريد كلكسيوني از آرزوهاي نداشته والدين در سيسموني، نه درسي به بچهها خواهد داد و نه به رشد منطقي آنها كمكي ميكند!
نكش كه خوشگلم كني
دليل بيدليلي به نام مد، امروز براي تعيين سبك لباس پوشيدن بزرگترها و كوچكترها سهم مهمي پيدا كرده است و رد پاي آن را در كمد لباس سيسموني نوزادان هم ميتوان ديد. ساپورتهاي چسبان دخترانه، شلوارهاي فاق كوتاه پسرانه و... نمونههاي اين انتخاب اشتباهند كه متأسفانه والدين به سلامت و رشد بچهها و تأثير فرهنگي و تربيتي آن بيتوجه هستند.
تحقيقات پزشكي نشان داده است رواج لباسهاي تنگ، چسبان و پارچههاي مصنوعي، امروزه عامل مهمي در بيماريهاي كودكان بهشمار ميآيد. لباسها در شكلگيري شخصيت افراد نقش مهمي دارند. از قبل از تولد فرزندتان و خريد سيسموني به فكر ويژگيهاي لباسهايي متناسب با اهداف تربيتي خود براي كودكتان باشيد. خريد تعداد زياد لباس نيز امكان نظم آموزي به بچهها را سخت ميكند. اگر قرار است به كودك ياد دهيد كه در حد توانش لباسها را تا و مرتب كند، اين درخواست براي تعداد زياد لباس سخت است و بچهها هم كمتر قدر مراقبت از لباسهايشان را خواهند دانست. وجود اين فراواني در لباس براي كودك تبديل به مسئلهاي طبيعي ميشود كه در تمام سنين، نياز به لباس در او در تعداد عددي آن معني ميشود.
از اسباب بازيها غافل نشويد
گاهي پدر ومادرها آنقدر براي خريد اسباب بازي و امكانات سرگرمي بچهها ولع دارند كه فراموش ميكنند «همبازي» مهمتر از اسباب بازي است. بسياري از اسباب بازيهايي كه از زمان خريد سيسموني براي بچهها تهيه ميشود، ماهيت غيرفعالي دارند كه با هزينه يك باتري، به جاي رشد مهارتهاي بچهها آنها را تبديل به تماشاچي ميكنند. خطر خريد اين اسباب بازيها براي رشد هوش و مهارت بچهها بسيار زياد است. اگر به طبقه اسباب بازي سيسمونيهايي كه گاهي ابزار فخرفروشي بزرگترها ميشود نگاه كنيد، اسباب بازيهايي را ميبينيد كه لباسش، آهنگي كه ميخواند، رفتار مثلا بامزهاي كه ميكند و... بدآموزيهاي فراواني را در آينده به كودك منتقل ميكند كه حتي با فرهنگ خانواده نيز هماهنگ نيست. باربيهايي كه لباس عريان دارند يا حتي با عروسك جنس مخالفي طراحي شدهاند، گاهي تصوير الگويي را به كودك ميدهند كه تحقق آن، كابوس پدرو مادرهاست.همچنين اگر اسباب بازي گران قيمتي بخواهد تبديل به نگراني والدين شود كه «نكنه خراب كني !» و تبديل به تقاضاي دائم كودك شود كه «ميدي باهاش بازي كنم؟» بر كيفيت روابط بچهها و والدين اثر نامطلوب ميگذارد.
فخرفروشي را به كودكان نياموزيم
ويترين كودك و چيدمان اسباب بازي و برخي وسايل ديگر در آن، مقدمهاي است براي دعواهاي كودكانه و فخرفروشيدر آينده نزديك بعد از تولدشان. زماني كه براي استقبال از نوزاد تازه وارد، رسم خريد سيسموني انجام ميشود، چه لزومي دارد كه در پي آن مراسمي براي نشاندادن وسايل به اقوام و دوستان هم برگزار شود كه همين نشان دادن وسايل نوزاد پا به جهان نگذاشته، بهانه گريه و التماس چند كودك ديگر در مهماني بشود؟ آموزش چشم و هم چشمي و همه عواقب آن به كودكان از جايي مثل همين مهمانيها شروع ميشود.
فرزندان بعد چه نظري دارند؟
اغلب رسم خريد سيسموني براي فرزند اول به خاطر ورود تازه اين مهمان به خانه انجام ميشود. زماني كه هزينه فراواني براي خريد سيسموني انجام شود، كودك به مرور خود را صاحب آن ميداند، آن وقت سخت ميتوان به كودك ياد داد كه خواهر و برادرهاي بعدي او همانقدر صاحب وسايل بازي و... هستند كه او خود را صاحب آنها ميداند. تعلق همه امكانات به فرزند اول پايه حسادتهاي بچههاي خانواده به هم و گاهي يكي از دلايل عدمتمايل فرزند اول به داشتن خواهر و برادر است. مرور خاطرات استقبال از فرزند اول و عدمخريدهاي آنچناني براي فرزند دوم و سوم، ميتواند بهانه تلقي تبعيض در خانه شود.
هنر خودتان را فراموش نكنيد
در سالهاي نهچندان دور، تهيه سيسموني فرصت هنرورزي خوبي براي مادران و خانوادهها بهحساب ميآمد. بسياري از مايحتاج سيسمونيها كار دست مادرها و مادربزرگهاي هنرمند بود. لباسهايي كه با خياطي دوخته و با گلدوزي و تكهدوزي تزئين ميشد. لباسهاي گرم زمستاني كه حاصل بافت خانمهاي خانه با كامواهاي خوش رنگ و شاد بود، سرويسهاي خواب نوزاد كه با تدبيرهاي مادرانه از هنرهاي خياطي، تكه دوزي، خريد الياف مناسب و... آماده ميشد، ديوار اتاق بسياري از نوزادان هم با تابلوهاي كار دست مادران تزئين ميشد اما ظاهرا امروزه ترجيح ميدهيم فقط پول خرج كنيم و بخريم. درحاليكه هنرهاي خانگي مادران در تهيه سيسموني كه حاصل كار دست آنها باشد از ميزان افسردگي دوران زايمان و پس از آن كم ميكند. سرگرمي و نشاط حاصل از آن مادران را براي پرستاري از نوزاد آينده پرحوصلهتر ميكند و به نوعي تمرين خوبي براي تسلط بر انجام كارهاي معمول زندگي، زمان، استراحت و... است. با اين كار بچهها هم در آينده بيشتر متوجه انتظار شيرين خانواده براي آمدنشان ميشوند. اين هنرها از سويي به اقتصاد خانواده هم كمك ميكند و از طرفي به راحتي، امكان تكرار براي فرزندان بعدي را هم دارد و هم اينكه از نظر بچهها در سالهاي بزرگسالي يادگاري خوبي از دوران كودكيشان تلقي ميشود.