خداكرم جلالي در حالي از انجام عمليات آبخيزداري براي توليد آب جديد سخن ميگويد كه عمليات آبخيزداري تاكنون در هيچيك از طرحهاي كلان مديريت منابع آب كشور مورد توجه قرار نگرفته است.
مهندس پرويز گرشاسبي، معاون آبخيزداري سازمان جنگلها ومراتع در اينباره به همشهري گفت: براساس پژوهشهاي صورت گرفته هر مترمكعب آب توليدي توسط سدسازي مرسوم 1140تومان هزينه دارد اين درحالي است كه هزينه توليد هر مترمكعب آبي كه با اجراي عمليات آبخيزداري توليد ميشود 240تومان است. گرشاسبي كه پيش از اين بارها بر اجراي عمليات آبخيزداري بهعنوان يكي از گزينههاي كارآمد براي توليد آب تأكيد كرده است، تصريح كرد: اجراي هر هكتار عمليات آبخيزداري 600هزار تا يك ميليون تومان هزينه دارد با وجود اين هزينه ناچيز، با اجراي هر هكتار عمليات آبخيزداري 520مترمكعب آب توليد ميشود. بهگفته وي علاوه بر توليد آب، ترسيب كربن(حفظ پوشش گياهي و حفظ خاك)، تثبيت خاك و جلوگيري از سيل از ديگر كاركردهاي مثبت آبخيزداري است.
معاون آبخيزداري سازمان جنگلها و مراتع كشور از عمليات آبخوانداري بهعنوان يكي ديگر از گزينههاي توليد آب نام برد و افزود: بررسي وسنجش 38منطقهاي كه در آن عمليات آبخوانداري اجرا شده نشان داد با اجراي هرهكتار آبخوانداري، هزار مترمكعب آب توليد ميشود هزينه اجراي هرهكتار عمليات آبخوانداري هم بهطور متوسط يك ميليون تومان است.
روزگذشته رئيس سازمان جنگلها، مراتع وآبخيزداري ضمن تأكيد براجراي عمليات آبخيزداري براي توليد آب، گفت كه بيش از 60درصد از كل آبي كه در كشور استفاده ميشود از سفرههاي زيرزميني برداشت ميشود و تاكنون بيش از 100ميليارد مترمكعب از حجم آبهاي ذخيره زيرزميني در كشور استفاده شده است.
خداكرم جلالي در جمع مديران كل منابع طبيعي و آبخيزداري جنوب كرمان با تأكيد بر راهاندازي صندوق توسعه منابع طبيعي تصريح كرد: اين صندوق در راستاي حمايت از سرمايهگذاران و رفع مشكلات آنها راهاندازي ميشود.
آن طور كه در گزارش ايسنا آمده است جلالي افزود: در سراسر كشور امروز با مشكلاتي ازجمله خشك شدن درياچه اروميه، زايندهرود، تالاب جازموريان وبسياري از تالابهاي ديگر مواجه هستيم كه در پي بهرهبرداري نامناسب و عدمآيندهنگري ايجاد شده است. اين روند درصورت تداوم بسياري از مناطق حاصلخيز كشور را با بحرانهاي شديد مواجه ميسازد.
وي با اشاره ه به اينكه 85درصد از عرصههاي كشور در حوزه منابع طبيعي قرار دارد، افزود: بايد در بحث فرهنگسازي و استفاده بهينه از منابع طبيعي در سطح جامعه تلاش بيشتري صورت گيرد تا طبق فرمايش مقام معظم رهبري منابع طبيعي تبديل به معارف عمومي شود.
رئيس سازمان جنگلها، مراتع وآبخيزداري با تأكيد بر اينكه تمام مردم و مسئولان بايد نسبت به اين امر احساس تكليف كنند، خاطرنشان كرد: حفظ منابع طبيعي مربوط به يك دستگاه نيست و نميتواند در چنين حوزه وسيعي مسئوليت حفاظت و بهرهبرداري را به خوبي انجام دهد. جلالي از اجراي طرح ترسيب كربن به عنوان يكي از طرحهاي موفق نام برد و افزود: اجراي اين طرح علاوه بر حفظ منابع طبيعي، باعث رونق اقتصاد جوامع محلي ميشود.
آبخيزداري و آبخوانداري؛ گزينههاي فراموش شده
باوجود آنكه مسئولان سازمان جنگلها و مراتع بر اجراي عمليات آبخيزداري و آبخوانداري تأكيد ميكنند اما هنوز اين دوگزينه در طرحهاي كلان آب جايي ندارد و گزينه سدسازي همچنان در صدر قرار دارد. اين درحالي است كه بررسيهاي همشهري نشان ميدهد حجم مخازن سدهاي در دست بهرهبرداري 48ميليارد مترمكعب است اما سالانه فقط 37ميليارد مترمكعب از حجم اين مخازن آبگيري ميشود در واقع 11ميليارد مترمكعب مخازن ساخته شده آبگيري نميشود. 11ميليارد مترمكعب مخزن سدها در حالي بلااستفاده مانده كه بنابر پژوهشهاي صورت گرفته ساخت هر مترمكعب مخزن بهطور متوسط 12دلار هزينه دارد.