اين آمار تلخ را روز گذشته يك مقام مسئول در وزارت بهداشت به مناسبت روز جهاني ديابت عنوان كرد و گفت: 35درصد قطع عضوهايي كه غيراز حوادث در كشور به وقوع مي‌پيوندد، مربوط به مبتلايان به ديابت است.
به گفته مدير برنامه ديابت وزارت بهداشت، 80درصد مرگ‌هاي ناشي از ديابت مربوط به كشورهاي جهان سوم است و استان‌هاي يزد و بوشهر داراي بيشترين شيوع بيماري ديابت در كشور هستند، البته در كلانشهرهاي بالاي يك ميليون نفر جمعيت وضعيت متفاوت است و تعداد ديابتي‌ها به‌مراتب نسبت به شهرهاي ديگر افزايش نشان مي‌دهد.
چند روز پيش از اين نيز دبير كميسيون‌هاي انجمن‌هاي علمي گروه پزشكي وزارت بهداشت از ابتلاي 500هزار ايراني به ديابت نوع يك و ضرورت آموزش مربيان بهداشت و معلمان مدارس خبر داده و گفته بود : ديابت نوع يك در سنين مدرسه آغاز مي‌شود اما از ميزان شيوع آن ميان دانش‌آموزان آماردقيقي وجود ندارد و درصورت ابتلاي دانش‌آموزي به ديابت نوع يك؛ وظيفه والدين است كه اين موضوع را به مدير و مسئولان مدرسه يا دبيرستان اطلاع دهند تااقدامات لازم درباره مراقبت ازدانش‌آموزان بيمار به عمل‌آيد.اين هشدار‌ها را بايد كنار هشدار چند روز قبل وزير بهداشت درباره نوع خوراكي‌هاي ارائه شده در مدارس و چاق شدن دانش‌آموزان گذاشت تا متوجه شد خطر ديابت تا چه اندازه نزديك است.
به همه اينها گفته‌هاي اسدالله رجب رئيس انجمن ديابت ايران را اضافه كنيد كه به استناد برآوردهاي فدراسيون بين‌المللي ديابت گفته است 48 درصد افراد منطقه خاورميانه از جمله ايران ديابت بدون تشخيص دارند. اين يعني از هر2نفر مبتلا به ديابت يك نفر از بيماري خود بي‌خبر است.
چاقي؛ مهم‌ترين عامل ابتلا به ديابت
كارشناسان، چاقي را يكي از عوامل مهم ابتلا به ديابت ذكر مي‌كنند و اين درحالي است كه نه‌تنها در شهرها بلكه در روستاها هم آمار افراد چاق روزبه‌روز در حال گسترش است. به‌عنوان نمونه به تازگي كارشناس مبارزه با بيماري معاونت بهداشت كهگيلويه و بويراحمد اعلام كرد كه در طرح غربالگري كه در مناطق روستايي انجام شد بيش از 4درصد جمعيت بالاي 30سال به ديابت مبتلا هستند و البته وزير بهداشت هم چندي قبل از چاق شدن روستاييان ايران به‌دليل تغيير سبك زندگي ابراز نگراني كرده‌بود.
آمار بيماران مبتلا به ديابت در كشور نشان مي‌دهد ما همواره به موضوع پيشگيري بي‌توجه بوده‌ايم و هرگز برنامه‌هاي جدي، اثر‌گذار و مستمر براي پيشگيري از بسياري بيماري‌هاي مزمن مانند ديابت اجرا نشده است. به اين ترتيب دور از انتظار نيست اگر آمار بيماران ديابتي در ايران روزبه‌روز افزايش يابد، چرا كه نه دولت براي مردم برنامه‌هاي پيشگيرانه جدي طراحي كرده و نه خود آنها به دلايل مختلف به سلامت خود فكر مي‌كنند.
هم‌اكنون در جهان حدود 400ميليون نفر به ديابت مبتلا هستند كه پيش‌بيني مي‌شود اين رقم در سال 2035به بيش از 600ميليون نفر افزايش يابد. در ايران نيز بيش از 10درصد جمعيت بالغ را ديابتي‌ها تشكيل مي‌دهند كه نيمي از آنها از ديابت خود هنوز بي‌اطلاعند. ديابت هر سال سبب مرگ بيش از 5ميليون نفر مي‌شود و هزينه درمان ديابت و عوارض آن بيش از 550ميليارد دلار در سال است!
بيشترين هزينه‌هاي ديابت صرف درمان عوارض آن شامل مشكلات قلبي- عروقي، چشم، كليه و پا مي‌شود. اين عوارض با تشخيص بموقع و درمان مناسب ديابت قابل پيشگيري است به‌طوري كه در تحقيقات جديد بروز نابينايي ناشي از عوارض ديابت، كمتر از يك درصد است. با «ترويج شيوه زندگي سالم» مي‌توان بيش از 70درصد موارد ابتلا به ديابت را پيشگيري كرد. اين درصد، برابر با پيشگيري از 150ميليون مورد ابتلاي جديد به ديابت در سال 2035خواهد شد.
حالا وزارت بهداشت همزمان با روز جهاني ديابت كه پنجشنبه هفته جاري است، ترويج پيام‌هاي بهداشتي درباره اين بيماري را در دستور كار قرار داده تا شايد ايراني‌ها بيشتر با اين بيماري آشنا شوند. از فردا تا دوشنبه آينده به‌مدت يك هفته هر روز با عنواني مرتبط با ديابت نامگذاري شده؛از ديابت و مدرسه تا ديابت و خانواده به اين اميد كه مردم پيشگيري از ابتلا به اين بيماري را جدي‌تر بگيرند.
ديابت چيست؟
ديابت زماني به‌وجود مي‌آيدكه در بدن شما به اندازه كافي انسولين توليد نشود يا از انسولين توليد‌شده دربدن به‌طور مؤثري استفاده نشود. بدن شما بدون انسولين نمي‌تواند انرژي مورد نياز را از مواد غذايي مصرفي به‌دست آورد و گلوكز به جاي ورود به سلول در بدن جمع مي‌شود. ديابت نوع اول يا ديابت وابسته به انسولين زماني اتفاق مي‌افتد كه انسولين يا وجود ندارد يا مقدار آن بسيار كم است. در چنين مواردي بايد انسولين تزريق شود. اين نوع ديابت اغلب كودكان و نوجوانان را در بر مي‌گيرد ولي افراد در سنين بالاتر هم ممكن است دچار آن شوند. ديابت نوع دوم يا ديابت غيروابسته به انسولين است كه زماني اتفاق مي‌افتدكه بدن قادر به توليد انسولين به اندازه كافي نباشد و يا انسولين توليد شده نتواند به خوبي استفاده شود. ديابت نوع۲ اغلب در افراد بالغ ديده مي‌شود و شايع‌ترين نوع ديابت است.