براي جلوگيري از همين هراس و اينكه بتوانيم شبها راحت بخوابيم، بعضي بانكها خدمات «صندوق امانات» را به مشتريان خود ارائه ميدهند؛ صندوقهايي كه حتما در فيلمهاي خارجي مشابهشان را ديدهايد و ظاهرا مخصوص افراد ثروتمند هستند. در ايران تا چند وقت پيش فقط بانكهاي دولتي داراي صندوق امانات بودند اما بهتازگي چند بانك خصوصي هم به جمع آنها پيوستهاند. بانكهاي ملت، كارآفرين، اقتصادنوين، تجارت، صادرات، سامان و ملي بانكهاي فعال در اين زمينه هستند كه هركدام شرايط خاصي براي متقاضيان دريافت صندوق درنظر گرفتهاند. در اينجا درباره نحوه استفاده و شرايط مختلف بانكها براي اينكه مالك يكي از آن صندوقها بشويم، صحبت ميكنيم.
قوانين استفاده از صندوقها: اجاره صندوقها كاملا شخصي است و استفاده از آنها در انحصار كسي است كه فرم درخواست را پر كرده و تنها درصورتي ميتواند اجازه استفاده از آن را به فرد ديگري بدهد كه آن فرد وكالتنامه رسمي داشته باشد و در فرم اوليه مشخصات آن بهعنوان وكيل ذكر شده باشد. هر صندوق داراي 2 قفل است، قفل اوليه متعلق به بانك و دومين قفل متعلق به صاحب صندوق كه هنگام عقد قرارداد هر دو كليد آن به مشتري داده ميشود و در ازاي آن رسيد دريافت ميشود. به اين صورت هيچكس ديگري امكان دسترسي به صندوقها را تحت هيچ شرايطي نخواهد داشت. اگر در نتيجه عدممراقبت مشتري، هردو كليد گم شودو بانك ناچار به شكستن صندوق باشد، مشتري بايد طبق تعرفه بانك مبلغي بابت خسارت شكستن و هزينههاي تعمير و رنگ و بهاي كليدها و قفل صندوق پرداخت كند. سپس در حضور مشتري قفل عوض ميشود و كليدها دوباره به او داده ميشود. به جز وسايل غيرمجاز مانند مواد محترقه، فاسد شدني و چيزهايي كه به هر علتي ميتواند به بانك خسارت وارد كند ميتوان هرچيزي را در صندوق نگهداري كرد. اگر دارنده صندوق به هر دليلي قبل از پايان مدت اجاره مايل به فسخ قرارداد باشد كارمزد دريافتي بابت اجاره آن قابلبرگشت نيست. همچنين براي هربار مراجعه و دسترسي به صندوق بايد فرم ورود و خروج را امضا كرد و تحويل متصدي قسمت امانات داد.
قيمت اجاره صندوقها چقدر است؟: قيمت وديعه و اجارهبهاي صندوقها با توجه به اندازه آن متفاوت است و البته درهر بانكي تقريبا قيمتها با بانك ديگر متفاوت است اما شرايط كليتري هم دارند، يعني همه بانكها مبلغ 8برابر اجارهبها را بهعنوان وديعه دريافت ميكنند. بهعنوان نمونه قيمت صندوق امانات 3بانك را ميتوانيد در زير ملاحظه كنيد.
بانك ملي
به ازاي هر سانتي متر مكعب حجم مبلغ 28ريال كه حداقل آن براي صندوقهاي سايز كوچك برابر با 16هزار تومان است.
بانك تجارت
اجاره سالانه صندوقها براساس هر سانتيمترمكعب حجم، معادل 15ريال حداقل مبلغ 85هزار ريال است
بانك صادرات
صندوق سايز كوچك ۱۲۰۰۰۰۰ ريال وديعه و اجاره سالانه ۱۵۰هزار ريال
صندوق سايز متوسط ۲۴۰۰۰۰۰ ريال وديعه و اجاره سالانه ۳۰۰هزار ريال
صندوق بزرگ ۹۶۰۰۰۰۰ ريال وديعه و اجاره سالانه ۱۲۰۰۰۰۰ ريال
صندوق خيلي بزرگ ۹۸۶۷۰۰۰۰ ريال وديعه و اجاره سالانه ۹۸۶۷۰۰۰ ريال
تمام بانكها براي خانواده شهدا و جانبازان و همچنين كارمندان خود 50درصد تخفيف در قيمتهاي خود را اعمال ميكنند.
چه كساني و چرا از صندوق امانات استفاده ميكنند؟ :گاهي وقتها اشيا و مداركي وجود دارد كه نگهداري آنها سخت و خطرناك است؛ سندهايي كه ارزش زيادي دارد، طلا و جواهراتي كه ارزش مالي آنها بالاست يا چيزهايي كه برايتان ارزش معنوي فراوان دارند، خلاصه هر چيزي كه نگهداشتن آن حتي در گاوصندوقهاي خانه هم خيالتان را بابت امن بودن آن راحت نكند. به همين منظور چند سالي است كه بانكها در قبال دريافت مبلغ قرارداد مورد نظر، صندوقهاي حاوي اشياي گرانبهاي شما را در سيستمهاي امنيتي پيچيده نگهداري ميكنند. همه افراد حقيقي و حقوقي ميتوانند درصورت نياز با مراجعه به بانك مورد نظر و داشتن شرايط لازم بانكها و براساس نياز، صندوق مورد نظر خود را اجاره كنند. داشتن صندوق امانات برخلاف تصور برخي از افراد كه گرفتن آن و پرداخت هزينه اجاره آن را بيهوده ميدانند و فكر ميكنند كه اين صندوقها فقط براي افرادي است كه داراييهايشان سر به فلك كشيده است، ميتواند براي همه افراد مفيد باشد. اگر براي مدت زيادي از خانه خارج ميشويد يا سفر طولاني مدت داريد، بيمه بودن اين صندوقها و نگهداري آنها در شرايط امنيتي ويژه ميتواند خيالتان را بابت هرچيزي كه از نظر شما ارزشمند است راحت كند.
چگونه ميتوان در يك بانك صندوق امانات داشت؟ : هر بانكي شرايط و مقررات خودش را براي در اختيار گذاشتن صندوق امانات به مشتريهاي خود دارد اما همه آنها يك شرايط عمومي دارند، تكميل فرم درخواست، پرداخت اجاره بهاي يكساله صندوق براساس اندازه صندوق مورد نظر، ارائه عكس از فرد يا وكيل احتمالي و دارا بودن حداقل 18سال سن. برخي بانكها داشتن يك حساب قرضالحسنه را هم جزو شرايط دريافت صندوق امانات قرار دادهاند اما اين بند در همه بانكها وجود ندارد. شما ميتوانيد با توجه به نياز خود صندوقهايي كه در 3 سايز كوچك، متوسط و بزرگ وجود دارد اجاره كنيد. مبلغ وديعه و همچنين اجاره يك سال صندوق را بپردازيد با خيال راحت وسايلي را كه ميخواهيد براي نگهداري به بانك بسپاريد در آن قرار دهيد و كليد صندوق خود را دريافت كنيد و در طول ساعت كاري بانك براي سركشي و استفاده از وسايل و اشيا موجود در صندوقتان به بانك مورد نظر مراجعه كنيد. بعد از يك سال اگر تمايل به تمديد اجاره صندوق خود داشته باشيد اين بانك است كه با درنظر گرفتن شرايط امنيتي تصميم ميگيرد كه قراردادش را با شما تمديد كند يا نه.
اگر بانك ورشكست شود، چه اتفاقي ميافتد؟ : در اين صورت اشخاصي كه طبق حكم مراجع صالحه، صاحب حق شناخته ميشوند، يعني به نوعي جايگزين روساي سابق هستند، بايد بعد از پرداخت اجارهبها و احياناً مطالبات بانك با حضور نمايندگان بانك و تنظيم صورتجلسه، محتويات صندوق را به مشتري برگردانند. اگر هم خداي ناكرده راهي ديار باقي شويد، وراث يا وكيل انتخابي، محتويات صندوق را دريافت ميكنند.