خصوصا حالا كه فصل، فصل بافتن است و هركسي كه گذرش به مغازههاي كاموا فروشي ميافتد ناخودآگاه وسوسه ميشود كه كامواهاي رنگارنگ را روي ميل و قلاب بافتني سوار كند و غرق شود در دنياي گرم و نرم وسايل بافتني؛ خصوصا اگر زبان ميل و قلاب و كلاف كاموا را بلد باشد و بافتني را كمي بيشتر از «يكي زير، يكي رو » و «پايه كوتاه، پايه بلند» يادگرفته باشد. نرگس گودرزي و محيا محبي جزو همين آدمهاي خوشذوق و موفق هستند؛ 2دختر جوان كرمانشاهي كه حدود يك سال است دستبافتههايشان را به بازار عرضه كرده و با استقبال خوب خريداران هم روبهرو شدهاند. اگر شما هم مثل آنها به بافتني بهعنوان يك كسب و كار خانگي نگاه ميكنيد به توصيهها و راهنماييهايشان توجه كنيد.
يادگاري از هنر دست مامان
لازم نيست حتما بافتني تنها حرفه و تخصصتان باشد تا سراغ اين كار بياييد؛ نرگس مهندسي نرمافزار خوانده و محيا ليسانس حقوق دارد؛ هردونفرشان هم بافتني را مثل خيلي از دخترهاي ديگر از مادرشان يادگرفتهاند. پس براي شروع اين كار اگر بافتني بلديد كه چند قدم جلو هستيد. اگر به كلاس دسترسي نداريد از كتابهاي آموزش بافتني يا سايتهايي كه با اين موضوع در دنياي مجازي وجود دارند بهره بگيريد؛«اگر كسي تازه كار بافتن را شروع كرده بهتر است سراغ لباسها و وسيلههاي سادهتر برود. مثلا با بافت كلاه و شالگردن، استارت اوليه كارش را بزند چون هم بافتشان ساده است و هم جزو محصولاتي هستند كه در پاييز و زمستان فروش خيلي خوبي دارند. اگر هم كمي خوشذوق باشد و در كارش تنوع به خرج بدهد ميتواند شال و كلاههايي متفاوتتر از مدلها و طرحهاي موجود در بازار ببافد و به اين ترتيب فروشاش را تضمين كند.»
از سرگرمي تا درآمدزايي
بافتني و خيلي از هنرهاي ديگر شايد در نگاه اول بيشتر جنبه سرگرمكننده داشته باشد اما با كمي تلاش ميتوانيد به آنها به چشم يك كسب و كار خانگي هم نگاه كنيد؛ «بافتني براي ما قبلا فقط يك سرگرمي بود و معمولا با شروع زمستان به بافت يك شال يا كلاه ختم ميشد؛ هيچوقت فكرش را هم نميكرديم كه يك روز اينقدر جدي اين كار را دنبال كنيم؛ كار فروش دستبافتههايمان را هم خيلي ساده، با فروش يك دستبند دوستي، يك عروسك و يك دستپوش شروع كرديم و وقتي اين كالاها خيلي زود مشتري پيدا كردند براي ادامه راه تشويق شديم.» به اين ترتيب نرگس نخستين عروسكي را كه بافته بود به قيمت 25هزار تومان به يكي از اقوامش فروخت و بعد از آن سفارش چند عروسك ديگر هم گرفت. محيا هم عكس كيفي را كه بافته بود در اينترنت گذاشت و همان شب آن را فروخت؛ «براي فروش، بازاريابي خيلي مهم است. ما هم مثل خيلي از كارآفرينهاي ديگر كار فروش را از جمع فاميل و دوستان و آشنايانمان شروع كرديم و در مرحله بعد سراغ اينترنت آمديم كه اينجا هم دوستانمان از نخستين خريدارهاي اينترنتي ما بودند.»
احترام به سليقه و خواست مشتري
حالا يك سال از شروع جدي كارشان ميگذرد و آنها در اين مدت سفارشهاي بافتني زيادي از گوشه و كنار كشور گرفتهاند؛ «كيفيت و پيشرفت كار براي ما خيلي مهم است، بهخاطر همين هميشه سعي ميكنيم از كامواهاي مرغوب استفاده كنيم. نكته بعدي احترام به سليقه و خواست مشتري است؛ اگر چيزي را سفارش دادند و دوست داشتند تغييري در بافتش بدهيم چه از نظر رنگ و چه از نظر مدل، در برابر خواستههايشان مقاومت نميكنيم و تا جايي كه ميتوانيم راهنمايي ميكنيم كه چطور بافته شود بهتر است اما درنهايت نظر مشتري مهم است چون او ميخواهد از اين كلاه يا لباس استفاده كند. شايد به همين دليل است كه وقت زيادي را هم براي عكاسي از كارها ميگذاريم تا رنگ بافتها در عكسها تغييري نكند و اگر كسي از طريق اينترنت از سايت ما خريد ميكند، دقيقا شكل و شمايل چيزي را كه ميخرد با همه جزئياتش به چشم ببيند.»
رمز موفقيت
نرگس و محيا كار را بين خودشان تقسيم كردهاند، بافتنيهاي دوميل برعهده نرگس و كارهاي قلاببافي بهعهده محياست. با اين حال بارها پيش آمده كه براي بافت كار خاصي با هم همكاري كردهاند و چيزي را بافتهاند كه تركيب قلاب و ميل است؛ «شايد خيليها نتوانند به تنهايي سفارشها را به موقع برسانند، بهخاطر همين بهتر است با دوست يا خواهر و يا يكي از اقوامشان كه شرايط آنها را دارد صحبت كنند و اين كار را بهصورت مشترك انجام دهند. اينطوري خستگي كار هم كمتر ميشود، سفارشها به موقع ميرسد و حضورشان در دنياي كار پررنگتر ميشود.» اما رمز موفقيت اين گروه دونفره بين افراد زيادي كه دستبافتههايشان را ميفروشند چيست؟ بهتر است جواب را از زبان نرگس بشنويد؛«ما سعي كرديم خودمان را به بافتن چيزهاي خاصي محدود نكنيم و البته تا جايي كه ميتوانيم اين كار را از فصلي بودن خارج كنيم. بهخاطر همين به جز شال و كلاه و دستپوش و... سراغ بافت كيف، كولهپشتي، كوسن، عروسك، زيورآلات، روميزي و... هم رفتيم. نكته بعدي اين است كه سعي ميكنيم هر روز چيز جديدي ياد بگيريم و هميشه دنبال ايدههاي جديد هستيم تا دچار تكرار نشويم. هيچوقت هم از يادگرفتن مدلهاي جديد خسته نميشويم؛ مثلا محيا يكبار يك كلاه را 16بار بافت و شكافت تا بافتنش را يادگرفت.»
براي شروع كار لوازم تهيه كنيد
براي خريد وسايل مورد نياز، سر زدن به يك مغازه عرضه كاموا و لوازم بافتني كافي است اما اگر ميخواهيد قدرت انتخاب بيشتري داشته باشيد و كامواها را با قيمت مناسبتر بخريد بهتر است به بورس فروش كاموا در شهرتان سربزنيد. وقتي وارد مغازه ميشويد قبل از خريد به اين نكتهها هم دقت كنيد:
كامواها از نظر ضخامت به 3دسته تقسيم ميشوند و هركدام براي بافت يك نوع لباس مناسب هستند؛ با كامواهاي نازك يا ظريف بيشتر لباسهاي نوزادي ميبافند، با كامواهاي متوسط يا معمولي لباسهاي بزرگسالان و با كامواهاي ضخيم هم بيشتر شال و كلاه و شنل بافته ميشود. پس قبل از هرچيز مشخص كنيد كه قرار است چه چيزي ببافيد بعد كاموا بخريد. كلافهاي كاموا در بازار قيمتهاي مختلفي دارند؛ از 3هزار تومان تا 15هزار تومان.
به جز كاموا، ميل و قلاب جزو ابزارهاي اوليه بافتن هستند. در بازار، ميل بافتنيهاي مختلفي وجود دارد؛ كه احتمالا نوع «صاف» آن را از قديم دست مادر و مادربزرگتان ديدهايد. به جز ميلهاي صاف ميلهاي گرد و دوسر هم وجود دارند كه هركدام براي بافت يك چيزي مناسب هستند؛ با اين حال ميلهاي صاف با طول 25تا 30سانتيمتر جزو محبوبترين و پركاربردترين ميلهاي بازار هستند كه جنسهاي مختلفي هم دارند؛ از پلاستيكي و چوبي گرفته تا تفلون و استيل و آهني. فراموش نكنيد كه ميلها شمارههاي مختلفي دارند و هرچه ضخامت كاموا نازكتر باشد بايد از ميل شماره پايينتر و هرچه ضخامتش بيشتر باشد از ميل شماره بالاتر استفاده كنيد. براي شروع، بهتر است ميلهاي شماره 3، 4 و 5 را در دسترس داشته باشيد. قيمت ميلهاي بافتني با بالارفتن شمارههايشان بيشتر ميشود، قيمت پايه از 4هزار تومان شروع شده و تا 18هزار تومان بسته به مدل و جنس و مارك متغير است.
قلابها هم انواع چوبي، پلاستيكي و آهني دارند و در شمارههاي مختلف در بازار ديده ميشوند. بهتر است حداقل 2 يا 3شماره مختلف از قلاب را دردسترس داشته باشيد تا كارتان تميزتر از آب در بيايد؛ قلابها در بازار از يك تا 5هزار تومان به فروش ميرسند.