با وليالله سيف، رئيسكل بانك مركزي در مورد علل فساد در نظام بانكي گفتوگو كردهايم.
- فساد نظام بانكي كشور ريشه در چه مسائلي دارد؟
براي مبارزه با فساد 2روش برخورد منفعلانه و پيشگيرانه وجود دارد. در برخورد منفعلانه پس از وقوع فساد سازوكارهاي برخورد يا جلوگيري از تكرار آن دنبال ميشود اما در روش پيشگرانه براي برخورد با فساد، با استفاده از فناوري روز دنيا ساختارها اصلاح و فرايندها بازنگري و شفاف ميشود تا با استفاده از سيستمهاي برخورداراز كنترلهاي داخلي، امنيت كافي تضمين شود. با اين شرايط است كه احتمال فساد در چنين سيستمي بهشدت كاهش يافته و با وقوع تخلفات امكان برخورد قاطع قضايي با تخلفات نيز وجود دارد.
- يعني فسادهاي بانكي ريشه در برخورد منفعلانه دارد؟
در گذشته عموما برخورد منفعلي براي جلوگيري از فساد بانكي صورت گرفته، يعني بازرس اداره مركزي بانك با مراجعه به شعبه بازرسي ميكرد كه چهكسي مرتكب تخلف شده و از بين 10تخلف 5 مورد آن را كشف ميكرد و با تشكيل پرونده آن را به مراكز برخورد با تخلفات يا دادگاه ارجاع ميداد و كسي بهدنبال اصلاح فرايندها نميرفت. الان روش را عوض كرده و اولويت اصلي را بر اصلاح فرايند، تقويت ساختارها و استفاده از فناوري روز گذاشتهايم.
- بانك مركزي براي مقابله با فساد بانكي چه كرده است؟
بانك مركزي براي برخورد پيشگيرانه با فساد بانكي، حسابرسي داخلي و پاسخگويي به شكايات را در دستوركار قرار داده و سامانههاي متعددي را طراحي كرده تا بتواند از فساد سيستمي جلوگيري كند. آغاز بهكار سامانه مديريت الكترونيك چك يا چكاوك در 12استان و پوشش سراسري آن تااسفند ماه، راهاندازي پورتال ارزي وسامانه الكترونيكي بين قوه قضاييه و بانك مركزي براي ايجاد اسناد الكترونيكي و تطبيق اسناد بين بانكي ازجمله اين اقدامات است.
- علت اعلام دير هنگام فساد 12هزار ميلياردي چيست؟
براي هر اطلاعرساني بايد به تمامي مصالح موضوع توجه شود تا امكان سوءاستفاده وجود نداشته باشد. ممكن است با رسيدن به اطلاعات زودهنگام، كسي از اين اطلاعات سوءاستفاده كند. بر اين اساس در اعلام چنين مفاسدي همه ملاحظات درنظر گرفته ميشود. وقتي امنيت كامل ايجاد و مطالبات وصول شد، اعلام همگاني صورت ميگيرد تا همه بهطور همزمان از آن مطلع شوند. با اين شيوه برخورد و اعلام با فساد بانكي اخير همچنين از سر باز زدن متخلفان براي بازگرداندن اصل و جرايم مبالغ برداشتي نيز جلوگيري شده است.