كمتر از 50درصد از زباله‌هاي خشك توليدي در تهران در اختيار مديريت شهري قرار مي‌گيرد و تنها 7درصد اين زباله‌ها قابليت بازيافت دارد. اين در حالي است كه در شهرهاي توسعه يافته بيش از 50درصد زباله‌هاي خشك بازيافت شده و به چرخه اقتصادي باز‌مي‌گردد.
اندرياس بارتل، نايب‌رئيس گروه كاري انجمن جهاني زباله خشك (ISWA) اعلام كرد: در طول سال‌هاي گذشته مديريت زباله رشد قابل توجهي داشته است. در سال 1990تنها 13درصد زباله‌هاي خشك شهري بازيافت مي‌شدند. اين رقم در سال 2010به بيش از 42درصد رسيده است و انتظار مي‌رود كه در سال 2020بيش از 55درصد زباله‌هاي خشك شهري در اروپا بازيافت شود كه زباله‌هاي خشك در اين ميان بيشترين سهم را در بازيافت مواد دارند.
اين در حالي است كه سازمان پسماند و بازيافت مواد شهر تهران اعلام كرده است كه در سال 85ميانگين درصد تفكيك پسماندهاي خشك از زباله خانگي در سطح مناطق حدود 5.5 درصد بوده كه با توجه به تركيب اين زباله‌ها، حدود 75درصد آنها قابليت فروش و بازيافت را داشته و حدود 20درصد از اين زباله‌هاي خشك را مواد دفني، غيرقابل فروش و بازيافت شامل مي‌شود. در واقع بخشي از زباله‌هاي تهران كه قابليت بازيافت دارد، توسط زباله‌گردها وارد چرخه اقتصادي سودجويان مي‌شود و كمتر از 50درصد زباله‌هاي خشك شهر تهران به فرايند بازيافت توسط مديريت شهري تهران مي‌رسد. در سال 1391هم تنها هزار و 61تن از زباله‌هاي خشك شهري تهران وارد مركز پردازش آرادكوه شد. اين در حالي است كه توليد زباله در اين سال به‌طور متوسط روزانه به بيش از 8هزار و 370تن رسيد. در واقع تنها 12درصد از زباله‌هاي پايتخت را زباله‌هاي خشك تشكيل مي‌داد. با توجه به تجارت طلاي كثيف در پايتخت و بي‌توجهي شهروندان به تفكيك از مبدأ، ميزان اندكي از زباله‌هاي خشك پايتخت وارد فرايند بازيافت مي‌شود.
به گزارش مركز مطالعات و برنامه‌ريزي شهر تهران 76درصد از زباله‌هاي پايتخت نشينان از مواد آلي تشكيل شده‌اند و تنها 24درصد از آن را زباله‌هاي خشك تشكيل مي‌دهد. كاغذ و مقوا بيشترين زباله خشك پايتخت‌نشينان در سال 85اعلام شده كه تقريبا 8درصد كل زباله‌هاي پايتخت بوده‌است.4.5 درصد از كل زباله‌هاي پايتخت را نيز پلاستيك تشكيل داده و1.59درصد از زباله‌هاي پايتخت شيشه است. 0.93 درصد نيز فلزات و 2.37 درصد منسوجات و چوب هم0.42 درصد را شامل مي‌شود. همچنين نخاله‌هاي ساختماني كمتر از يك درصد زباله‌هاي پايتخت را تشكيل مي‌دهد.
تلاش مديريت شهري تهران براي بازيافت زباله‌هاي خشك در طول سال‌هاي گذشته باعث شده است كه ميزان قابل توجهي از زباله‌هاي خشك كه به مركز آرادكوه مي‌رسد بازيافت شده و دوباره وارد چرخه اقتصادي شهري شود. اما بخش عمده‌اي از زباله‌هاي خشك تهراني‌ها كه داراي ارزش اقتصادي است، به‌دليل عدم‌فرايند تفكيك از مبدأ به مراكز غيررسمي پسماند ازجمله مركز تقي آباد رفته و در اختيار سودجويان از زباله‌هاي ارزشمند تهران قرار مي‌گيرد.
- طرح تفكيك زباله از مبدأ اولويت نخست مناطق
معاون خدمات شهري شهرداري تهران اجراي طرح تفكيك زباله از مبدأ را به‌عنوان يكي از اولويت‌هاي اصلي شهرداري تهران نام برد و از ابلاغ طرح مذكور به مناطق 22گانه شهر تهران خبر داد.مجتبي عبداللهي، در جلسه شوراي معاونين خدمات شهري مناطق شهرداري تهران كه چندي پيش برگزار شده‌بود، با بيان اينكه به اميد خدا با اقدامات انجام شده عملكرد مناسب‌تري در موضوعات مرتبط با اين حوزه داشته باشيم، گفت: موضوع مهم طرح تفكيك در مبدأ به همه مناطق و نواحي 123گانه شهر تهران ابلاغ شده است و شهردار تهران جلسات مختلفي را درخصوص فرهنگ ترافيك و تفكيك زباله در مبدأ برگزار كرده و تأكيد بسياري روي اين موضوع دارد.
به گفته عبداللهي با اقدامات لازم درخصوص اين دو موضوع، اتفاقات بسيار مهمي در تهران رخ خواهد داد. وي در ادامه به شعار«آسمان آبي، زمين پاك» اشاره داشت و گفت: طرح تفكيك زباله از مبدأ اولويت اول مناطق 22گانه است، بنابراين بايد به اين دو موضوع عنايت ويژه‌اي شود. به گفته وي پس از مرحله آزمايشي اجراي اين طرح در برخي نواحي شهر تهران، هم‌اكنون اين طرح به همه مناطق پايتخت ابلاغ شده است و اميدواريم با همكاري و مشاركت شهروندان اين طرح هرچه زودتر نهادينه شده و بتواند موجب اصلاح روش دفع زباله در پايتخت شود.
مديرعامل سازمان مديريت پسماند شهرداري تهران نيز با بيان اينكه ميزان تفكيك زباله از مبدأ در مناطق 22گانه روند صعودي دارد، گفت: طرح تفكيك زباله از مبدأ به‌صورت آزمايشي در 12ناحيه اجرا شده و شهروندان همكاري بسيار خوبي در اين زمينه داشته‌اند.
حسن كريميان افزود: شهر تهران نسبت به سال‌هاي قبل تميزتر شده و شهروندان همكاري خوبي در حفظ نظافت شهر داشته‌اند و در بخش رفت و روب شهر كاملا اين موضوع مشهود و ملموس است.
مديرعامل سازمان مديريت پسماند شهر تهران گفت: خوشبختانه با فرهنگ‌سازي صورت گرفته طي سال‌هاي اخير شاهد همكاري بيشتر شهروندان در حفظ نظافت شهر بوده‌ايم و شهروندان كمتر زباله‌اي در شهر مي‌ريزند، اما متأسفانه هنوز ميزان ريختن زباله در انهار زياد است. وي با تأكيد براينكه در بحث مديريت پسماند بيش از هرچيز نيازمند مشاركت و همكاري مردم هستيم، گفت: در بخش تفكيك زباله خشك‌وتر از مبدأ، شهروندان استقبال و همكاري خوبي داشته‌اند و با ابلاغ اين طرح در تمام 123ناحيه شهر تهران اميدواريم شاهد يك تحول در اين حوزه باشيم.