شتابان جيب‌هاي ديگر را جست‌وجو مي‌كني، توي كيف را مي‌گردي و با نااميدي به اين فكر مي‌كني كه شايد آن را جا گذاشته‌اي، اما اينطور نيست، چون چند لحظه پيش در جيبت بوده. واقعيت اين است كه گوشي دزديده شده. در آمار‌هاي نيروي انتظامي آمده كه احساس تلخ مفقود شدن يا به سرقت رفتن گوشي تلفن همراه را حدود ۴۰ درصد از كاربران موبايل تجربه كرده‌اند. يافتن گوشي تلفن همراه، بعد از سرقت اتفاق بعيدي نيست. اگر گوشي اوراق نشود يا سارق آنقدر حرفه‌اي نباشد كه بتواند شماره سريال آن را تغيير دهد، به محض اينكه سيم كارتي درون آن قرار‌گيرد و روشن شود، مي‌توان ردش را زد. فراموش نكنيم كه معمولا گوشي خاموش، به‌كار كسي نمي‌آيد و هر گوشي‌اي بايد عاقبت روزي روشن شود. اين صفحه در مورد راه و رسم رديابي گوشي‌هايي است كه به سرقت رفته‌اند اما پيش از آن، يادتان باشد كه اغلب كساني كه گوشي خود را از دست داده‌اند، نه براي خود گوشي، بلكه بابت محتويات داخلش اندوهگين شده‌اند. علاوه بر شماره تلفن‌ها، شمار زيادي از پيامك‌ها، تصاوير و... در گوشي‌ها هست كه احتمالاخاطرات فراواني را به همراه دارند و بازيابي بسياري از آنها غيرممكن است. بنابراين صرف نظر از مهارت‌هايي كه در اين صفحه آموزش داده مي‌شود، حتما به فكر تهيه نسخه پشتيبان از داده‌هاي موجود در گوشي باشيد.
- سيم كارت‌ات را بسوزان
مبهوت ماندن بعد از سرقت گوشي معمولا زمان چنداني نمي‌برد. يادتان باشد مطابق با قانون، هر نوع سوءاستفاده‌اي كه از آن خط و گوشي بشود، به پاي شما نوشته خواهد شد. پس ابتدا به فكر سوزاندن خط باشيد. سارق ممكن است با اين شماره، مزاحمت‌هايي براي ديگران ايجاد كند كه شما بايد پاسخگو باشيد يا تماس‌هايي با خارج از كشور بگيرد كه پرداخت هزينه‌هاي فراوانش به‌عهده شما خواهد بود. بنابراين متناسب با اينكه از خدمات كدام اپراتور تلفن همراه استفاده مي‌كنيد، به دفا‌تر امور مشتركين برويد و اعلام سرقت كنيد تا سيم كارت را بسوزانند. آنجا فرمي را تكميل خواهيد كرد و اصل كارت ملي، تنها مدرك مورد نياز است. مراكز امور مشتركين، معمولا از ساعت ۸ تا ۱۶ باز هستند اما برخي از اين مراكز تا ساعت ۲۲ هم خدمات مي‌دهند. بنابراين اگر سرقت بعد از ساعت كاري روي داد، موضوع را به روز بعد موكول نكنيد و مراكز فعال را بيابيد. مشتركان ايرانسل هم مي‌توانند با يك خط ايرانسل، شماره ۷۰۰ را بگيرند و بعد از اثبات مالكيت خطي كه سرقت شده، آن را موقتا قطع كنند.
- شماره سريال، يادتان نرود
هر گوشي‌اي يك شماره سريال منحصربه فرد دارد كه معمولا تا وقتي سرقت نشود، كسي توجهي به آن نمي‌كند. يادتان باشد اگر قرار است گوشي دزديده شده رديابي شود، بايد شماره سريال آن را داشته باشيد. شماره سريال‌ها 15 رقمي هستند و روي جعبه و گاهي باتري گوشي درج شده‌اند. روي جعبه به‌دنبال واژه IMEI بگرديد. عددي كه در مقابلش نوشته شده، سريال گوشي است. روش ديگري هم براي يافتن اين عدد وجود دارد كه پيشنهاد مي‌شود اگر جعبه گوشي را گم كرده‌ايد، همين حالا انجامش دهيد و شماره سريال گوشي را در جاي مطمئني يادداشت كنيد. براي دريافت سريال گوشي با اين روش، بايد به‌ترتيب كليد‌هاي ستاره، مربع، ۰۶ و مربع را بفشاريد. بلافاصله عددي بر صفحه گوشي ظاهر خواهد شد كه 15رقم دارد و همان شماره سريال است. يكي از روش‌هاي اطلاع از اصالت گوشي‌هاي تلفن همراه، دريافت شماره سريال از اين طريق و مقايسه آن با عددي است كه روي جعبه يا باتري‌اش درج شده. خصوصا زماني‌كه قصد داريد يك گوشي دست‌دوم خريداري كنيد، اين شگرد را به‌كار بگيريد تا مطمئن شويد كه جعبه به همان گوشي تعلق دارد. به اين ترتيب احتمال سرقتي بودن گوشي كمتر مي‌شود.
- پليس و اپراتور‌ها را مطلع كن
مراجعه به نزديك‌ترين كلانتري، گام مهمي است كه بايد برداشته شود. بهتر است به كلانتري‌هايي كه سرقت در حوزه استحفاظي آنان صورت گرفته مراجعه كنيد و خبر را به گوش‌شان برسانيد. آنها شما را به دادسرا ارجاع خواهند داد، چون براي پيگيري موضوع، به دستور قاضي نياز است اما قبل از هر كاري، به همراه داشتن كارت ملي و جعبه تلفن همراه را فراموش نكنيد. اگر هم جعبه در دسترس نبود، به هر صورت شماره سريال آن را براي ثبت سرقت نياز خواهيد داشت. در دادسرا، شكواييه‌اي تنظيم مي‌شود كه اطلاعاتي در مورد شما و گوشي تلفن همراه در آن وجود دارد. اين شكايت به قاضي ارجاع مي‌شود و او دستور مي‌دهد كه نامه‌اي خطاب به ۴ اپراتور تلفن همراه صادر شود. در اين نامه، شماره سريال گوشي شما درج شده و به همراه اول، ايرانسل، تاليا و رايتل فرمان داده شده كه اگر مشتركان آنها، سيم كارت خود را در گوشي شما گذاشتند و آن را روشن كردند، به دادسرا اطلاع دهند. اين نامه‌ها به شما تحويل مي‌شود و بايد به مراكز اپراتور‌ها مراجعه كنيد و آنها را تحويل دهيد. در جدول زير، آدرس‌هايي را كه بايد مراجعه كنيد، مي‌بينيد.
- چله‌نشيني براي پيدا كردن گوشي
بايد منتظر باشيد تا از كلانتري يا دادسرا، سرنوشت گوشي را به شما اطلاع دهند. اپراتور‌ها موظفند كه تا ۴۰ روز، گوشي را رديابي كنند و به محض اينكه در هر نقطه‌اي از كشور، سيم كارتي در گوشي قرارگرفت و روشن شد، مشخصات مالك سيم‌كارت و محل روشن‌شدن گوشي را به مرجع قضايي اطلاع دهند. بر اين اساس، بسياري از سارق‌ها تا ۴۰ روز اول از روشن كردن گوشي خودداري مي‌كنند تا زمان رديابي به پايان برسد و مالك گوشي، عطاي آن را به لقايش ببخشد اما با مراجعه به همان مراكز، مي‌توان رديابي را تا ۴۰ روز ديگر هم تمديد كرد و بعد از آن باز هم امكان تمديد وجود دارد. درصورتي‌كه گوشي روشن شود، از طرف مرجع قضايي، نامه‌اي براي مالك سيم‌كارت ارسال مي‌شود و او را به حضور در دادگاه فرا‌مي‌خوانند. مالك اصلي گوشي هم در جريان قرار مي‌گيرد تا در زمان مقرر به دادگاه مراجعه كند.
- با سارقان گوشي مبارزه كن
گوشي‌هاي هوشمند براي بسياري از كاربرانشان، ابزاري كاملا خصوصي در حد مسواك محسوب مي‌شوند. بنابراين دسترسي فرد ديگري به اين گوشي‌ها كه مجموعه‌اي از پيامك‌ها و تصاوير شخصي و خانوادگي را در خود ذخيره دارد، اتفاق بسيار ناخوشايندي است.
در زمان سرقت گوشي، دسترسي سارق به اطلاعات موجود در آن، دغدغه اصلي بيشتر كاربران است. بنابراين بايد هميشه لايه‌هاي امنيتي مختلفي را براي دسترسي به داده‌هاي موجود در آن ايجاد كرد. اپليكيشن‌هاي متعددي وجود دارند كه با استفاده از آنها مي‌توان براي گوشي و بخش‌هاي داخلي آن رمزگذاري كرد. با جست‌وجوي واژه قفل در كافه بازار و سيبچه، ده‌ها نرم‌افزار به درد بخور اندرويدي و آيفوني را مشاهده خواهيد كرد. بعضي از اپليكيشنها هم هستند كه در زمان سرقت گوشي و براي افرادي كه به‌خودپيگيري علاقه دارند، مفيدند. اين اپليكيشنها به برنامه‌هاي ردياب گوشي يا ضدسرقت معروفند و اساس كار آنها به اين ترتيب است كه گوشي را با يك وب‌سايت هماهنگ مي‌كنند. مثلا براي سيستم عامل ios نرم‌افزار معروفي با نام Find My iPhon وجود دارد كه بعد از نصب آن بر گوشي‌هاي اپل و انتخاب نام كاربري و گذرواژه، يك حساب با همان نام كاربري و گذرواژه در سايت icloud. com ايجاد مي‌شود. هرگاه گوشي به اينترنت متصل شود، با ورود به‌حساب كاربري در سايت آي‌كلود، امكان دسترسي به اطلاعات داخل گوشي و مشاهده موقعيت مكاني آن مهياست. سيستم‌هاي عامل اندرويد و ويندوزفون هم براي اين منظور اپليكيشن‌هاي متعددي دارند كه براي مثال مي‌توان برنامه‌هاي where,s my droid و موبايل‌ياب را براي اندرويد نام برد.
البته به ياد داشته باشيد كه اين كار به معني ارائه اطلاعات شما به سايت مربوطه است.با اين حساب بهترين كار اين است كه اطلاعات حساس خود را روي موبايل نگذاريد. ابزارهاي جانبي‌اي هم اخير براي جلوگيري از سرقت موبايل به بازار آمده‌اند مثلا قاب‌هايي كه جاي انگشت دست دارند و سارق به‌راحتي نمي‌تواند گوشي را از دست شما بيرون بياورد.
- دزدان گوشي را راحت نگذاريد
پيدا شدن گوشي با روش رديابي از طريق شماره سريال، آمار پاييني ندارد. پس سوزاندن سيم‌كارت و دريافت سيم‌كارت جديد، نبايد نخستين و آخرين اقدام در زمان سرقت گوشي باشد. هر اندازه كه پيگيري براي يافتن گوشي بيشتر و جدي‌تر باشد، عرصه براي سارقان هم تنگ‌تر خواهد شد و كمتر به سرقت گوشي اشتياق نشان خواهند داد اما با فرض اينكه فرصتي براي پيگيري اين امور نيست، لااقل از سرويس رديابي تلفني همراه اول استفاده كنيد. براي اين كار، بايد با استفاده از يك گوشي همراه كه سيم كارت دائمي همراه اول در آن قرار دارد، كليد‌هاي ستاره، ۱۱۱ ،ستاره، ۲۱۴۱ ، ستاره را بفشاريد و در ادامه شماره سريال گوشي را وارد كنيد و كليد مربع را بزنيد. همراه اول درخواست شما براي رديابي گوشي را ثبت مي‌كند و تا 10 روز گوشي را به رديابي مي‌گذارد و اگر ظرف اين مدت خبري شد، با پيامك به شما اطلاع مي‌دهد تا براي انجام باقي امور، به مراجع قضايي مراجعه كنيد.