چك كردن صندوق پست اکترونیکی‌تان، همزمان با نگاه كردن به آسمان با پس‌زمينه‌اي از ابرها و آسمان آبي، رويايي است؛ البته به شرط اينكه از پرواز نترسيد.
اگرچه رویایی به نظر می‌رسد، اما همه اين اتفاق‌ها قرار است در آينده‌اي نه چندان دور، در يك هواپيما بيفتند. البته نه هر هواپيمايي، بلکه يك هواپيماي بدون پنجره كه در و ديوارش اولد‌هايي (OLED) هستند كه بيرون را نشان مي‌دهند.
در افق پيش روي هواپيماهاي تجاري در دهه آينده، پنجره‌ها كنده مي‌شوند و به جاي‌شان صفحه نمايش‌هايي تمام قد كار گذاشته خواهد شد كه مي‌توانند تصوير بيرون خود را به سرنشينان داخل هواپيما نشان بدهند.
اين اما تمام چيزي نيست كه اين صفحه‌هاي «آنسو پيدا» به مسافران عرضه مي‌كنند. در صورتي كه كسي از ديدن آسمان بي‌پايان خسته شود، يا به احتمال بيشتر بترسد؛ مي‌تواند با ضربه زدن روي آن، به راحتی گردش در دنیای اينترنت را آغاز کند.
آن مسافرهاي نترس و كنجكاو هم مي‌توانند با ضربه زدن روي صفحه، در لحظه اطلاعات منظره‌اي را كه مي‌بينند روي همان صفحه دريافت كنند.
- از تلویزیون تا هواپیما
ايده اوليه و تازه متولد شده اين هواپيماها، از همان فناوري‌اي استفاده مي‌كند كه در تلويزيون‌ها و نمایشگر تلفن‌های همراه استفاده مي‌شود و در مركز نوآوري‌هاي فرآيندي (CPI) كه در انگليس مستقر است، تكامل يافته و پا گرفته است.
اين ايده، نشان مي‌دهد كه چطور مي‌شود نمايشگرهاي بزرگ، فوق نازك، با وضوح بالا و بسيار سبك را در بدنه هواپيما كار گذاشت؛ با اين هدف كه تصاوير دوربين‌هاي خارج از هواپيما را در داخل نشان بدهد.
این ایده جاه‌طلبانه علاوه بر جذابیت بصری که ایجاد می‌کند، مي‌تواند يكي از مسائل مهم دنياي هوانوردي را برطرف كند. برای دهه‌های متمادی است که مساله‌ای بسيار مهم و حياتي همراه با هواپیماها در حال پرواز است: چطور وزن را كاهش بدهيم تا مصرف سوخت كاهش يابد و در نهايت، رفت و آمدهاي هوايي براي مسافران كم‌هزينه‌تر بشود؟
بنا به گزارش CPI ، هر يك درصد كاهش وزن يك هواپيما، حدود 75/0 درصد صرفه‌جويي مصرف سوخت به همراه خواهد داشت.
ايده بالا پس از آن مطرح شد كه مهندسان CPI كاربردهاي بيشتري را برای قطعات الكترونيكي قابل چاپ جست و جو مي‌کردند؛ فناوری که تخصص اصلي اين شركت به شمار می‌رود. دكتر جان هلي‌ول از CPI مي‌گويد: «ما با كساني كه در صنعت هوانوردي مشغول هستند، صحبت كرديم و متوجه اين شديم كه اين صنعت، نياز شديدي دارد كه وزن هواپيماها را كم كند.»
اما استفاده از صفحه‌هاي نمايش چطور می‌تواند به كم شدن وزن هواپيماها كمك کند؟ پاسخ ساده است: وقتي در بدنه هواپيما پنجره كار گذاشته مي‌شود، بدنه بايد تقويت شود. همين الزام باعث افزایش وزن كلي هواپيما مي‌شود.
اما اگر پنجره‌ها حذف شوند و صفحه‌هاي نمايش روي آن گذاشته شود، وزن كلي بدنه كاهش پيدا مي‌كند. به نظر دكتر هلي‌ول، حذف پنجره مشكل خاصي ايجاد نمي‌كند. وی می‌گوید: «بياييد منطقي به اين مساله فكر كنيم. اگر همه پنجره‌ها را بردايم، كاري كه در هواپيماهاي حمل بار انجام مي‌شود، چه اتفاقي مي‌افتد؟
چه بلايي سر مسافران خواهد آمد؟ در واقع مي‌توان گفت هيچ. تنها آنهايي كه قرار بود كنار پنجره باشند، ديگر كنار پنجره نخواهند بود. پنجره تنها براي آنها مهم است و دیگر مسافرانی كه در ردیف‌های وسط نشسته‌اند، بودن يا نبودن پنجره خيلي براي‌شان اهمیت ندارد.»
- منعطف باش تا روی هواپیما باشی
اين طرح نوگرايانه شامل صفحه نمايش‌هاي هوشمندي است كه هر چیزی را كه بيرون از هواپيما باشد، نشان مي‌دهند. با حركت چشم مسافران، تصاویر تغيير مي‌كنند تا آنها تنها يك منظره ثابت را نبينند.
اين صفحه‌ها از ديودهاي نورافشان ارگانيك (OLED) ساخته مي‌شوند. اولدها، تركيبي از مواد هستند كه وقتي با الكتريسيته تحريك مي‌شوند، از خود نور ساطع مي‌كنند. مشكل اين فناوري قيمت آنها و همچنین حساسيت‌شان به رطوبت است.
برای حل مشکل دوم، اولدها معمولا در پوشش‌هاي شيشه‌هاي منعطفي استفاده مي‌شوند و اغلب نیز در ساخت تلفن‌های همراه و تلويزيون‌ها به كار مي‌روند. هلي‌ول معتقد است كه يك جهش بزرگ در توليد اولدهاي منعطف، مي‌تواند كارساز باشد.
توليد اين اولدها اجازه مي‌دهد كه صفحه‌هاي مناسبي براي استفاده در هواپيماها طراحي و توليد شود. اخيرا شركت ال‌جي، ويدئویي از يك صفحه نمايش 18 اينچي را منتشر كرده است كه خم و معوج مي‌شود، بدون اينكه خللی در پخش فيلمي نمايش داده شده، ایجاد شود.
دكتر هلي‌ول مي‌گويد: «اگر بتوانيم اولد‌هايي بسازيم كه منعطف هستند، عالي مي‌شود. ما تاکنون توانسته‌ايم ترانزيستورهايي بسازيم كه منعطف هستند؛ اما اگر بتوانيم اولدهاي منعطف هم بسازيم، پيشرفت زيادي در بازار خواهيم داشت، زیرا مي‌توانيم اولدها را چاپ كنيم و نمايشگرهاي منعطف بسازيم.»
دكتر هلي‌ول معتقد است كه اگر دیگر «بلوك‌های سازنده» در توسعه اولدهای منعطف تکمیل شود، در ده سال آينده مي‌تواند شاهد هواپيماهاي بدون پنجره باشيم.
مساله مهم‌تر البته اين است كه بخش هوانوردي هم آماده استفاده از اين فناوري باشد. دكتر هلي‌ول مي‌گويد: «گام بعدي اين است كه صنعت چطور از اين فناوري استفاده كند.
براي نمونه آنها مي‌توانند در هواپيماهاي خود يك نمايشگر در كنار هر صندلي داشته باشند. اينكه اين نمايشگرها كجا كار گذاشته شوند، اصلا مشكل نخواهد بود چون اين انعطاف وجود دارد كه در همه‌جای هواپيما از آنها استفاده شود.»
منبع:همشهري دانستنيها