حالا مدتي است كه زيورآلات هم به جمع هنرهاي خميري پيوسته و طرفداران زيادي پيدا كرده. خميرهاي فيمو ي رنگي كه به هر شكلي درميآيند گزينه خوبي براي خرج شدن خلاقيتهاي يك ذهن هنرمند هستند و ميتوانند درآمد خوبي هم ايجادكنند. اصلا كار با خميرها حس نوستالژيك خميربازيهاي بچگي را برايمان زنده ميكند و كلي هم لذت دارد. سراغ سميرا هژبري، يكي از كساني كه دست به ساخت زيورآلات با خمير زده است رفتيم تا سر از چند و چون كارش و درآمد حاصل از آن دربياوريم. او كه مدرك كارشناسي گرافيك دارد، شغل اصلياش صفحهآرايي در مطبوعات است و در كنار آن، كارهاي خميري خود را به فروش ميرساند.
- آشنايي با خمير فيمو
سميرا بهطور اتفاقي با خمير فيمو و دنياي بيانتهاي هنرهاي آن آشنا و كمكم دست بهكار ساخت زيورآلات خميري شد؛ «رشته تحصيليام گرافيك بود و در كنارش كارهاي تصويرسازي و نقاشي هم انجام ميدادم. بر اساس يك عادت، به هر كار هنرياي كه علاقهمند ميشدم دنبال يادگيري آن از طريق اينترنت ميرفتم. قبلا اسم خميرهاي ديگري مثل گلچيني و فيمو به گوشم خورده بود. پارسال بين دو ترم دانشگاه بيكار بودم و دلم ميخواست سراغ كارهاي هنري بروم. بهطور اتفاقي و در سايتهاي اينترنتي با خمير فيمو و چيزهاي جذابي كه ميتوان با آن ساخت آشنا شدم. فكر نميكردم بتوانم خميرش را در ايران پيدا كنم. پرسوجو كردم و بالاخره به سختي خمير را گير آوردم. آموزش خاصي هم نديده بودم و فقط عكس كارهاي خميري را در اينترنت ديده بودم. حتي وسايل كار با خمير را هم نداشتم. براي شكل دادن به خمير ابزار خاصي هست كه در ايران پيدا نميشود. خودم شروع كردم به ساخت شكلهاي مختلف با خمير. با دست و وسايلي كه در خانه داشتم و كمكم ايدههايم را گسترش دادم. دلم ميخواست كارهايم را به همه نشان بدهم و حتي بفروشم. خودم همه كارهايم را دوست دارم اما بعضيها را آنقدر دوست داشتم كه دلم نميآمد بفروشمشان، مثل سنجاق مانتو با اسم خودم. يكبار هم يك گردنبند به شكل حوض كوچك فيروزهاي ساختم كه درونش ماهي قرمز داشت و براي خودم نگه داشتم. از روي آن سفارش داشتم ولي كار اصلي را براي خودم نگه داشتم.»
- مشتريهاي من جوان هستند
مشتري زيورآلات خميري و فانتزي بيشتر جوان هستند و از طرحهاي جديد استقبال ميكنند؛ «زيورآلاتي مثل گوشواره، دستبند، گردنبند، آويز، مجسمه، پيكسل، مگنت و سنجاق لباس دستهبندي كارهاي خميري من است. گوشواره و آويزها مخصوصا نوشتهدارهايشان از پرفروشترينها هستند. البته طرحهاي سنتي مثل بتهجقه و انار و اينجور چيزها هم الان طرفداران زيادي پيدا كرده. در طول سال هم فروشم يكنواخت است و زياد فرقي نميكند چه مناسبتي باشد. زماني كه در سايت كارهاي جديد ميگذارم يا كارهاي جديد را به دوستان و فاميل ميدهم تا برايم تبليغ كنند، قاعدتا فروشم بيشتر ميشود. البته موقع عيد و مناسبتها تخفيفهاي ويژه ميزنم كه اين كار هم به فروش بيشتر كمك ميكند. قيمت كارها هم از حدود 10تا 40هزار تومان است. البته مشتري آقا هم داشتم كه براي خودشان يا يك خانم سفارش دادهاند. براي اينكه سليقه مشتريها دستم بيايد اول طرحهايي كه در ذهن دارم را روي كاغذ ميكشم و به اطرافيان و دوستانم نشان ميدهم. از هر طرحي كه بيشتر طرفدار داشته باشد، تعداد بيشتري ميسازم.» شايد مردم فكر ميكنند قيمت كارهاي دستي زياد است اما بايد حساب كنند كه چه ميزان زمان براي آن صرف شده؛«چون كار اصليام گرافيك است مجبورم وقت كمتري براي ساخت كارهاي خميري بگذارم. الان روزي لااقل 3عدد كار ميسازم كه ساخت هر كدام هم حدود 2ساعت وقت ميگيرد. البته زماني كه براي پخت و خشك شدن اسپري لازم است را هم بايد اضافه كرد.»
- دوست داشتم خريدار داشته باشم
دوست دارد مردم از نزديك با كارهايش آشنا شوند؛ «كمكم تعداد دستسازها زياد شد و تصميم به فروش گرفتم. براي فروش اول سراغ اينترنت رفتم. البته قبل از آن فروش حضوري را شروع كرده بودم. خانواده و همسرم خيلي در اين راه به من كمك كردند و مشوقم بودند. حتي يكبار دستسازهايم را براي فروش به بخش فروش يك مجله سپردم اما دلم ميخواست مردم كارهايم را از نزديك ببينند و لمس كنند و در مورد كارها سؤال كنند و بعد بخرند. براي همين غرفه اجاره كردم ولي باز هم دلم راضي نشد چون بعضي از مردم ارزش كار را نميدانستند و فكر ميكردند كارها پلاستيكي است يا خيلي گران است و اغلب در اين مدل بازارچهها بيشتر دنبال خريد كار ارزان هستند. بالاخره در گالري يكي از دوستانم كارها را براي فروش گذاشتم و خدا را شكر راضي هم هستم. در كل، مغازهها، غرفههاي ثابت داخل پاساژها و شهر كتابها بهترين گزينه براي فروش هستند.»
- خلاقيت راز ماندگاري است
بهنظر هژبري، اگر خلاقيت داشته باشيد ميتوانيد در دنياي پر رقابت هنرهاي دستي پيروز باشيد؛ «الان تعداد كساني كه كار با خمير فيمو ميسازند زيادشده و خيليهايشان هم از عكسهاي اينترنت كپي ميكنند. من سعي ميكنم كپي نكنم و از خلاقيت خودم براي ساخت طرحهاي جديد استفاده كنم. مثلا در حال وهواي بهاري برگ درخت و در پاييز انار ميسازم. يكبار داشتم براي خودم سنجاق مانتو ميساختم،گفتم از دستخط خودم استفاده كنم و اسمام را روي خمير بنويسم. با ابزاري مثل چوبكبريت و خلال دندان اسمام را حك كردم و ديدم همه خوششان آمد. از آن به بعد سفارشهاي خميري با اسم، كلمه، جمله يا حتي بيت شعر مورد نظر مشتري جزو پرفروشترين و پرطرفدارترين كارهايم شد.»
- دخل و خرج
«اولين چيزي كه براي كار لازم است خمير فيمو است. خميرها بستههاي تقريبا گران و كوچكي دارد كه همه جا پيدا نميشود. البته ميتوانيد خودتان هم خمير بسازيد. اين خمير را ميتوانيد از بازار تهران يا لوازم التحريريهاي خيابان انقلاب بخريد. هر رنگ خمير يك بسته به اندازه قوطي كبريت است كه حدود 7تا 8هزار تومان قيمت دارد. براي شروع هم 5تا 6رنگ كافي است. اصلا ميتوانيد براي شروع و راهافتادن دستتان با يك رنگ هم كار بسازيد و بعد كه خواستيد بفروشيد چند رنگ بخريد. با هر بسته اين خميرها ميشود حدود 10عدد محصول ريز و كوچك ساخت. وسايل ساخت و قالبهاي خاصي هم كه در بازار وجود ندارد و بايد خودتان خلاق باشيد و از وسايل داخل خانه براي شكل دادن و حك كردن روي خميرها استفاده كنيد. براي تبديل خميرها به زيورآلات و ساير محصولات بايد يكسري وسايل تكميلي مثل آويز و سوزن گوشواره، حلقههاي مخصوص گردنبند و دستبند، زنجير، بند چرمي، گيره، سنجاق و آويز و ... بخريد. اين وسايل را هم ميتوانيد از بازار بدليجات تهران بخريد و بهصورت بستهاي و عمده خريد كنيد، چيزي حدود 15تا 20هزار تومان هزينهتان ميشود. در واقع براي شروع 50هزار تومان سرمايه اوليه كافي است كه براي درست كردن نمونههاي اوليه و بازاريابي لازم است. بيشتر از اين را به شرط سفارش بايد خريد كنيد. بعد از تمام شدن كار هم بايد چيزهايي كه ساختهايد با درجه حرارتي كه روي بستههاي خمير نوشته شده در فر پخته شوند. اينطوري حسابي سفت و محكم ميشوند و براي پوست هم ضرري ندارند. ميشود در انتها براي زيباتر شدن روي آنها اسپري براقكننده زد. من كارها را پست ميكنم و هزينه پست را هم خودم ميدهم ولي براي مكانهاي خيلي دور سفارش قبول نميكنم چون هزينه پست آنها زياد ميشود. ضريب سود در اين كار به اين شكل است كه از يك بسته خمير 8هزار توماني ميتوانيد 3برابر قيمت خمير درآمد داشته باشيد.»