اهمیت استفاده از زیرسطحی‌ها در حفاظت از آبهای سرزمینی و منافع کشور در آبهای آزاد به گونه‌ای است که متخصصان کشورمان پس از خودکفایی در تولید زیردریایی‌های سبک غدیر، به سمت ساخت زیردریایی‌های کلاس نیمه سنگین بروند که نتیجه آن «فاتح» ایرانی بود.
اما در حوزه زیردریایی‌های سنگین یا کیلوکلاس، متخصصان دریایی ابتدا اقدام به تعمیرات اساسی زیردریایی‌های طارق و یونس کردند که توان نیروی دریایی را در این حوزه نشان داد، این اقدام درحالی صورت گرفت که ایران هیچ پلان و دفترچه راهنمایی درخصوص این زیرسطحی‌ها در اختیار نداشت.
در دهه 70 بود که جمهوری اسلامی ایران 3 فروند زیردریایی سنگین طارق، یونس و نوح را خریداری کرد.
با عملیاتی شدن چندین فروند زیردریایی سبک کلاس غدیر در آبهای خلیج فارس -که توانایی اجرای عملیات در آبهای کم عمق و امکان پایین شناسایی شدن را دارند- امکان اعزام واحدهای زیرسطحی کیلو به عملیات فرامنطقه‌ای، بدون به خطر افتادن توان زیرسطحی کشور در منطقه فراهم شد و در سال 90 برای اولین بار یکی از زیرسطحی‌های سنگین ارتش با نام «یونس»، به منظور نشان دادن اقتدار دریایی ایران با گذر از آبراه‌های بین المللی، وارد دریای سرخ شد که نشان دهنده عملیاتی بودن این زیردریایی و مثبت بودن تعمیرات صورت گرفته بر روی آن توسط متخصصان داخلی بود.
در حقیقت باید گفت «غدیر» دروازه ورود ایران به حوزه طراحی و ساخت زیردریایی‌های سبک و «فاتح» نیز اولین قدم برای ساخت زیردریایی‌های نیمه سنگین با تُناژ 600 بود.
اما با توجه به اینکه اصول و تاکتیک‌های ساخت شناورهای زیرسطحی عمدتاً مشابه و یکسان است، جا داشت تا با طراحی و ساخت زیرسطحی‌های سنگین، توان حفاظت از آبهای سرزمینی جمهوری اسلامی ایران هرچه بیشتر افزایش یابد، که در این راستا طراحی و ساخت زیردریایی «بعثت» در دستور کار قرار گرفت تا دروازه‌ای باشد برای ورود ایران به عرصه طراحی و ساخت زیردریایی‌های سنگین.
با توجه به اینکه این زیردریایی به گفته امیر دریادار حبیب‌الله سیاری فرمانده نیروی دریایی ارتش، مراحل مطالعاتی را پشت سر گذاشته، به بررسی برخی مشخصات و ویژگی‌های این غول زیرسطحی خواهیم پرداخت؛ زیردریایی که قرار است وزنی بیش از 1300 تُن داشته و پُر کننده فاصله میان زیرسطحی‌های نیمه سنگین ایرانی (فاتح) با زیردریایی‌های سنگین 2300 تُنی (کلاس طارق) باشد.
امیر دریادار دوم فرهاد امیری معاون جهاد خودکفایی کل ارتش نیز در همین رابطه به خبرنگار فارس گفت: همیشه در ساخت نمونه‌های اول، بحث طراحی مفهومی، مقدماتی و مهندسی و همچنین خریداری نمونه اجزا باید صورت بگیرد و منابع شناخته شوند. لذا ساخت نمونه‌های اولیه زمان طولانی‌تری را می‌طلبد.
امیری تأکید کرد: به عنوان مثال ساخت ناوشکن جماران 12سال طول کشید اما ناوشکن دوم که دماوند است، امسال رونمایی خواهد شد، به همین جهت باید اجازه دهیم زمان جلوتر رفته و طراحی‌ها کامل شود و اجزای کار و منابع کامل به دست بیاید زیرا نمونه‌های اول، مبنایی است تا ساخت نمونه‌های بعدی صورت بگیرد.
معاون جهاد خودکفایی ارتش گفت: هرچقدر در ساخت نمونه‌های اولیه دقت کنیم طبیعتاً نمونه‌های بعدی کامل‌تر و مطمئن‌تر خواهد بود. به همین دلیل زمان خاصی برای اعلام پایان ساخت زیردریایی بعثت مد نظر نیست و باید اجازه دهیم تحقیقات، روند طبیعی و معمول خودش را انجام دهد که نمونه‌های بعدی آن را هم بسازیم.
به گزارش فارس، در طراحی اولیه، زیردریایی «بعثت» با طولی در حدود 60 متر و توان عملیات در عمق 300 متری، دارای 6 لانچر پرتاب اژدر و قابلیت مین‌ریزی خواهد بود که علاوه بر شلیک اژدر، پرتاب کننده موشک‌های کروز دریایی نیز هست؛ موشک‌هایی که جمهوری اسلامی ایران با طراحی و ساخت چندین مدل -از جمله «نور» با برد 120 کیلومتر و قادر با بُرد 200 کیلومتر- تعداد بسیار زیادی از آنها را در اختیار دارد.
زیردریایی بعثت که به نظر می‌رسد سرعتی در حدود 12نات در سطح و 20 نات در زیر سطح خواهد داشت، در آینده، تکمیل‌کننده زنجیره توان زیرسطحی جمهوری اسلامی ایران در آبهای سرزمینی و بین‌المللی خواهد بود.
خبرگزاری فارس- محمدمهدی یزدی