اينجاست كه منافع طرفين، به هم ديگر برخورد مي‌كند. انگار كه هر كدامشان دنبال اين هستند كه از اين درياچه كوچك، ماهي خودشان را بگيرند. به هر حال اين راهنما براي شماست كه مي‌خواهيد خودروي دست‌دوم بخريد، مخصوصا اين روز‌ها و در آستانه نوروز كه بازار خريد و فروش خودروي دست‌دوم پررونق است. قبل از اينكه راهي بنگاه‌ها يا مراكز خريد خودروي دست دوم شويد يا اينكه در آگهي روزنامه‌ها و سايت دنبال اتومبيل مورد نظرتان بگرديد، توصيه‌هاي ما را آويزه گوشتان كنيد.
- بررسي وضعيت ظاهري خودرو
بدنه يكي از مهم‌ترين عامل تعيين‌كننده قيمت هر خودروي كاركرده است. بدنه رنگ شده را نمي‌توان به هيچ وجه تعمير كرد اما بخش فني خودرو اين قابليت را دارد، پس بدنه خودرو را به دقت مورد بازديد قرار دهيد. خودرو را حتما در روز و زير نور آفتاب بررسي كنيد. ناهمواري‌هاي روي بدنه، تفاوت رنگ قسمت‌هاي مختلف، يكسان‌نبودن اندازه درزهاي بين در‌ها، كاپوت و صندوق عقب، راحت بسته‌نشدن در‌ها يا باز شدن بيش از حد آنها از نكاتي است كه بايد به آنها توجه كنيد. استفاده از قلم تشخيص رنگ شدگي، هزينه چنداني ندارد. اين قلم‌ها را به راحتي مي‌توانيد تهيه كنيد. در‌ها را باز كنيد و قسمت لولاي آنها را چك كنيد. كاپوت را بالا بزنيد و بدنه خودرو را از داخل چك كنيد. اثرات پارگي، جوش يا رنگ‌شدگي علائم خوبي نيستند. نكته مهم اين است كه اگر كسي نقاش درجه يك خودرو نباشد، نمي‌تواند كار‌شناس رنگ خوبي باشد. ضمنا قلم‌هاي تشخيص رنگ‌شدگي، قطعات تعويضي را تشخيص نمي‌دهند. اين هنر كار‌شناس است و چشم او و تجربه چندين سال زحمتش. پس اگر شك داريد، از نظر كارشناسان هم استفاده كنيد.
- به اعداد اعتماد نكنيد!
به عددي كه كيلومترشمار خودرو نشان مي‌دهد، فوري اعتماد نكنيد! دستكاري كردن آن چندان كار پيچيده‌اي نيست. خودروهايي كه مهلت گارانتي آنها به پايان نرسيده باشد، گزينه‌هاي وسوسه‌برانگيزي هستند زيرا تا مدتي معين، سرويس‌هاي دوره‌اي و تعويض برخي از قطعات آنها رايگان انجام مي‌شود. اين از عواملي است كه ممكن است كيلومتر خودرو را دستكاري كنند. از راه‌هاي سريع تخمين زدن مقدار كاركرد هر خودرو، خوردگي ديسك چرخ‌ها، باز و بسته شدن پيچ‌هاي برخي از قطعات موتور خودرو، چرم صندلي، روكش فرمان، دسته دنده و ... است. روش‌هاي ديگري نيز وجود دارد؛ مثل مراجعه به نمايندگي و استخراج سابقه سرويس‌هاي دوره‌اي خودرو يا تميزي پشت شيشه صفحه كيلومتر شمار كه نبايد در آن اثر انگشت يا دست‌خوردگي باشد. البته بازهم همه اين راه‌ها نتيجه قطعي نمي‌دهد و افراد سودجو راه‌هايي براي پوشاندن حقيقت بلدند كه به‌اصطلاح به عقل جن هم نمي‌رسد. اميدواريم كه به پست چنين آدم‌هايي نخوريد و با خيال راحت، بتوانيد خريد بسيار خوبي داشته باشيد.
- سلامتي موتور، از همه‌‌چيز مهم‌تر
سخت‌ترين قسمت خريد يك خودروي كاركرده تست سلامتي موتور و گيربكس است. بهتر است چند دقيقه پشت فرمان خودرو قرار گرفته و با آن رانندگي كنيد تا عملكرد سيستم ترمز، سيستم تعليق، فرمان‌پذيري و گيربكس آن را محك بزنيد. بهتر است اين كار را در مكاني خلوت انجام داده تا با دقت زياد به صداهاي مختلف گوش كنيد و علت هريك را جويا شويد. سر و صداي ايجاد شده در قسمت زيرين خودرو به‌خصوص هنگام عبور از ناهمواري‌ها، وجود اشكال در سيستم جلوبندي يا فنربندي خودرو را به شما گوشزد مي‌كند. گاهي اوقات صداهاي مختلفي از ناحيه در‌ها شنيده مي‌شود كه ممكن است به‌خاطر تنظيم نبودن آنها يا ايراد داشتن قفل آنها باشد. اگر در داخل خروجي اگزوز چرب باشد يا دود آبي رنگ از آن خارج شود، موتور خودرو روغن‌سوزي دارد و اگر از آن دود سياه رنگ خارج شود، بيانگر آن است كه احتراق بنزين به درستي صورت نمي‌گيرد. حالا وقت آن است تا كاپوت ماشين را بالا بزنيد. با دقت به موتور نگاه كنيد. جاي خال و رد جوشكاري، تميزي بيش از حد بعضي از بخش‌هاي موتور نشان‌هاي مشكوكي است.
- وضعيت داخلي اتاق خودرو
داخل كابين نخستين چيزي كه درنظر گرفته مي‌شود، وضعيت پوشش صندلي‌هاست كه تقريبا نشان‌دهنده سليقه مالك و طرز نگهداري خودرو نيز هست. بعد از آن بايد به داشبورد و پوشش داخلي در‌ها توجه كنيد، زيرا در اتومبيل‌هايي كه جنس مواد پلاستيكي به‌كار رفته در كابين آنها نامرغوب باشد، امكان ترك خوردن داشبورد و رودري‌ها بعد از چند وقت زياد است كه اگر به آنها رسيدگي نشود، ترك‌ها بزرگ‌تر مي‌شوند و ديگر امكان ترميم آنها وجود ندارد. سالم بودن سيستم صوتي، سيستم تهويه مطبوع، برف پاك‌كن، دستگيره در‌ها، چراغ‌ها و صندلي‌ها نيز بايد مورد بررسي قرار بگيرد. نكته ديگري كه بايد به آن توجه شود، لوازم و تجهيزات جانبي است كه بعدا توسط مالك خودرو به آن اضافه شده است. هرچند اين يك امتياز مثبت به‌حساب مي‌رود اما فراموش نكنيد بعضي‌ها از اين ويژگي سوءاستفاده كرده و مبلغ بيشتري از قيمت خودرو از شما دريافت مي‌كنند. بنابراين با يك حساب سرانگشتي مي‌توانيد حدس بزنيد آيا پرداخت مبلغي اضافه براي دريافت آنها به صرفه است يا اينكه بعدا همان تجهيزات را به سليقه خود و با قيمتي مناسب‌تر خريداري كنيد.
- پشت فرمان بنشينيد و برانيد
تشخيص صحت عملكرد جلوبندي و فرمان اتومبيل دست دوم تنها از راه آزمايش عملي ممكن است. خودتان پشت فرمان بنشينيد و حركت كنيد. اتومبيل نبايد لرزش داشته باشد و هنگام عبور از دست انداز‌ها يا چاله‌ها با مشكل مواجه شود. لرزش و بالا و پايين شدن خودرو نشان مي‌دهد جلوبندي كار، چندان مناسب نيست و نياز به تعمير دارد. اگر برايتان مقدور است در يك بزرگراه اتومبيل را با سرعت ۱۰۰ كيلومتر در ساعت آزمايش كنيد. در اين سرعت به آرامي و احتياط دست‌هايتان را از روي فرمان برداريد. فرمان سالم در اين حالت هيچ حركتي ندارد و ماشين به سمت چپ يا راست منحرف نمي‌شود. البته اين آزمايش را هنگامي انجام دهيد كه باد هر ۴لاستيك تنظيم شده باشد. سيستم برق اتومبيل هم ازجمله مواردي است كه هنگام خريد بررسي مي‌شود. يادتان باشد چراغ‌هاي جلو و عقب، راهنما‌ها، چراغ ترمز و دنده عقب را امتحان كنيد. باتري سالم هم با يكي دو بار روشن و خاموش كردن موتور آزمايش‌اش را پس مي‌دهد. شيشه جلو و عقب هم بايد سالم باشد. اگر شيشه‌ها ترك بزرگ برداشته‌اند، قيمت يك شيشه كامل را درنظر بگيريد.
- حرفه‌اي خريد كنيد
توصيه‌هاي خريد از مركز خريد و فروش خودروي دست دوم
پايتخت، ۴ مركز خريد و فروش خودروي دست دوم دارد كه زيرنظر شهرداري تهران فعاليت مي‌كنند. يكي از گزينه‌ها براي خريد، رفتن به همين مراكز است. مركز دوران، چيتگر، خاوران و آيت‌الله سعيدي، ۴ مركزي هستند كه مي‌توانيد سراغ آنها برويد. اگر شما هم اين گزينه را انتخاب مي‌كنيد، حواستان به اين چند توصيه هم باشد.
قبل از مراجعه به مراكز خريد و فروش خودروي دست دوم، دقيقا بدانيد چه مي‌خواهيد، چقدر بودجه داريد و مواردي از اين دست. اطلاعات كلي درباره خودرو هم به‌دست بياوريد.
وقتي وارد پاركينگ يا همان مركز خريد خودرو شديد، به نخستين موردهايي كه ديديد اكتفا نكنيد. ماشين كم نيست و فرار هم نمي‌كند؛ پاركينگ پر از ماشين است. همه پاركينگ را با خيال راحت بگرديد.
حتماً دنبال انتخاب خودروهاي كارشناسي شده باشيد. خودروها قبل از ورود به اين مركز، كارشناسي مي‌شوند.
اگر از ماشيني خوشتان آمد، با فروشنده‌اش درباره مشخصات و قيمت حرف بزنيد. بعد سراغ كارشناسان برويد تا بدنه را بازديد كنند و نظرشان را درباره كيفيت و قيمت بدهند.
اكيدا يادتان باشد كه ماشين را براي تنظيم سند به خارج مجموعه نبريد. بگذاريد همه كار‌ها داخل مجموعه صورت بگيرد تا خيالتان راحت باشد. اينطوري احتمال سوءاستفاده پايين مي‌آيد.
- چقدر كار كرده است؟
كارت اتومبيل، كارت شركت سازنده، برگه عدم‌خلافي، برگه معاينه فني و بيمه نامه را حتما بررسي كنيد. يادتان باشد اطلاعات درج شده در همه برگه‌ها بايد با آنچه شما رؤيت مي‌كنيد برابري داشته باشد. نقش بيمه اتومبيل هم در تعيين قيمت مهم است. طبق قوانين همه خودروها بايد داراي بيمه شخص ثالث باشند. درضمن بد نيست نگاهي هم به كاركرد اتومبيل داشته باشيد. ۱۰ هزار كيلومتر براي هر يك سال كاملا ايده‌آل محسوب مي‌شود.