در اين مقياس كوچك، اشتباهات هم گاهي آنقدر كوچك هستند كه به چشم نمي‌آيند يا به‌نظر ضرر مالي چنداني ايجاد نمي‌كنند. درحالي‌كه همين اشتباهات و ندانم‌كاري‌هاي كوچك هستند كه باعث مي‌شوند نتوانيم پولي پس‌انداز كنيم. شايد با خواندن چند نمونه از اين اشتباهات، خودتان بتوانيد ديگر اشتباهات كوچك اقتصادي‌تان را شناسايي كنيد؛ اشتباهاتي كه اگر از آنها دوري كنيد تأثير آنها را در سرمايه و درآمدتان خواهيد ديد و در ادامه اين روند توان مالي شما افزايش پيدا مي‌كند. «خوب خرج كردن» نقطه مقابل اين اشتباهات اقتصادي است.
1- استفاده نكردن از وسايل نقليه عمومي: در نگاه اول استفاده از ماشين شخصي، هم راحت‌تر است و هم مطمئن‌تر اما در شهر‌هاي بزرگ و شلوغ كه وسايل نقليه عمومي تا حدودي ساماندهي شده‌اند، استفاده از خودروي شخصي براي كارهاي روزمره، مثل رفتن به محل كار يا دانشگاه، اشتباه است. به غير از ضررهاي عمومي مثل آلودگي هوا و افزايش ترافيك، استفاده از وسيله شخصي ريسك و هزينه بيشتري دارد. در استفاده از وسايل نقليه عمومي به جز اينكه مجبور نيستيم رانندگي كنيم، هزينه كمتري هم نسبت به پول بنزين و سرويس دوره‌اي ماشين پرداخت مي‌كنيم، نگران جاي پارك نخواهيم بود و احتمال تصادف يا سرقت وسيله نقليه وجود نخواهد داشت. در ضمن وسيله شخصي‌مان دير‌تر فرسوده مي‌شود و هزينه تعميرات كمتري خواهيم پرداخت.
2- پول قرض گرفتن: پول قرض گرفتن در اكثر مواقع به اين معني است كه مي‌خواهيم بيشتر از حد توانايي مالي‌مان خرج كنيم. قبل از پول قرض كردن بايد ببينيم چقدر كاري كه مي‌خواهيم با آن پول انجام بدهيم واجب است. آيا به جاي پول قرض كردن مثلا مي‌شود با كمي صبر و پس‌انداز كردن، هزينه را تامين كنيم؟ ضمن اينكه در مورد پول دستي قرض‌گرفتن هم اغلب موقع قرض گرفتن براي پس دادن آن برنامه‌ريزي نمي‌كنيم.
3- رها كردن تحصيلات: گاهي به‌دليل زياد بودن هزينه‌ها يا دلايل ديگر دوره‌هاي آموزشي را رها مي‌كنيم. مثال رايجش هم كلاس‌هاي زبان خارجي است. بار‌ها وقت و هزينه مي‌گذاريم و تا نيمه‌راه مي‌رويم و رها مي‌كنيم و باز با حس‌كردن ضرورت مي‌خواهيم آموزش را ادامه بدهيم اما مجبور مي‌شويم از اول يا از مراحل پايين‌تر شروع كنيم و اين كار هدر دادن وقت و پول زياد است. درصورتي كه اگر يك‌بار با وجود فشار‌هاي مالي و زماني، يك دوره آموزشي را به پايان برسانيم وقت و هزينه بسيار كمتري خواهيم پرداخت و بازده بيشتري خواهيم داشت.
4- غذا خوردن بيرون از خانه: شايد در لحظه گرسنگي پولي كه بابت يك پرس غذاي خوش آب و رنگ مي‌پردازيم به‌نظرمان چندان مهم نباشد اما با يك حساب سرانگشتي مي‌توانيم متوجه شويم كه در‌ماه چه مبلغي براي غذا خوردن بيرون از خانه مي‌پردازيم. مي‌توانيم با درنظر گرفتن شرايطمان جايگزين‌هايي براي غذا خوردن بيرون از خانه پيدا كنيم؛ ساندويچ‌هاي كوچك خانه‌اي خوشمزه‌اي كه مي‌شودهر جايي همراه داشت، در مقابل ساندويچ‌هايي كه كيفيت به‌مراتب كمتري دارند راه مناسبي براي صرفه‌جويي هستند.
5- خريدن هديه‌هاي گران‌قيمت: هديه خريدن براي ديگران كار بسيار دوست داشتني و خوبي است اما گاهي اوقات براي اينكه از خوب بودن هديه‌مان مطمئن باشيم تنها راهي كه به‌نظرمان مي‌رسد گران بودن آن است. اغلب، اين هديه‌هاي گران‌قيمت را هم براي كساني مي‌خريم كه چندان به ما نزديك نيستند و از روحياتشان خبر نداريم. در حالي كه فقط وقتي به قدر كافي كسي را مي‌شناسيم مي‌دانيم چه چيزهايي دوست دارد، چه چيزهايي احتياج دارد و در نتيجه مي‌توانيم با توجه به بودجه‌مان هديه مناسبي برايش بخريم.
6- خريد جنس بي‌كيفيت: خريدن جنس‌هاي ارزان و بي‌كيفيت دور باطلي ايجاد خواهد كرد كه شما در آن مدام پول بيشتري از دست مي‌دهيد. در مقابل با خريدن اجناس باكيفيتي كه به تناسب قيمت بيشتري دارند و بيشتر هم عمر مي‌كنند، كمك بيشتري به وضعيت اقتصادي خودتان مي‌كنيد، به‌خصوص بهتر است اين تكنيك را براي وسايلي مثل كيف و كفش و در مجموع وسايلي كه در زندگي روزمره زياد از آنها استفاده مي‌كنيد به‌كار ببنديد.
7- فريب‌خـــوردن از تبليغات: گاهــــي تحت‌تأثير تبليغات اجناسي را مي‌خريم كه به آنها احتياج نداريم يا اينكه به خوبي نياز ما را برطرف نمي‌كنند. براي جايگزين كردن محصولات قديمي با جديد‌ها نبايد به تبليغات تكيه كنيم. پرس‌وجو و تحقيق و تجربه كردن نقطه مقابل تبليغات است كه دقيقا ما را به جنسي كه احتياج داريم و به دردمان مي‌خورد مي‌رساند.
8- صرفه‌جويي نكردن: همانطور كه مي‌دانيم صرفه‌جويي به معني هدر ندادن و استفاده به قدر نياز است. صرفه‌جويي كردن در مكالمه‌هاي تلفني، صرفه‌جويي كردن در مصرف آب و برق و گاز و صرفه‌جويي كردن در خريد و استفاده از مواد غذايي در دراز مدت مي‌تواند از به هدر رفتن مقدار زيادي از پول‌هايمان جلوگيري كند.
9- خريد اينترنتي: به جز تعدادي از سايت‌هاي معروف و معتبر، خريد از فروشگاه‌هاي اينترنتي ريسك زيادي دارد چرا كه تا قبل از دريافت جنس، آن را از نزديك نمي‌بينيم. خريد وسايلي كه خودمان با مراجعه به مراكز خريد مي‌توانيم آن را تهيه كنيم از اينترنت، گاهي به ضرر ما تمام مي‌شود. ضمن اينكه در خريد اينترني هميشه بايد مبلغ اضافه‌تري بابت هزينه ارسال محصول بپردازيم.
10- گم كردن پول: نداشتن كيف پول مناسب، حمل كردن پول نقد زياد، دقيق نشدن در حساب و كتاب تاكسي‌ها، رستوران‌ها، مراكز خريد و... هميشه ممكن است باعث از دست رفتن مقداري از پول ما شود يا اصلا دم دست بودن پول ممكن است ناخواسته ما را به خريد بكشاند. اين مراقب بودن، انرژي زيادي از ما نمي‌گيرد يا لازم نيست وسواس به خرج بدهيم.
11- برنامه‌ريزي نكردن: «اصلا نمي‌فهمم پول‌هام چي مي‌شه»؛ اين جمله مختص كساني است كه اتفاقا علاقه‌اي هم به دانستن اينكه پول‌هايشان را چطور خرج مي‌كنند، ندارند. حساب و كتاب نكردنِ دخل و خرج، نداشتن برنامه‌ريزي براي پول‌هايمان و روي هوا خرج كردن، بي‌بروبرگرد يك اشتباه بزرگ است. در اين وضعيت اغلب نمي‌توانيم پس‌انداز كنيم و پولمان خيلي زود‌تر از آنچه بايد تمام مي‌شود. براي شروع بهتر است خرج‌هايمان در يك‌ماه يا يك هفته را يكجا بنويسيم. بعد خيلي راحت مي‌توانيم برنامه‌ريزي را شروع كنيم. ببينيم كه در‌ماه چقدر از پول‌هايمان خرج زندگي روزمره مي‌شود و چقدرش را مي‌توانيم پس‌انداز كنيم، خرج‌هاي اضافه هم با نوشتن ليست‌ها، خيلي زود خودشان را نشان مي‌دهند.
12- خريد به جاي تعمير: خريد فوري براي جايگزيني وسايلي كه خراب شده‌اند، اشتباه بزرگي است. تعمير بعضي از لوازم هزينه كمي مي‌برد و آنهايي هم كه تعميرشان هزينه زيادي مي‌برد، گاهي در مقابل قيمتشان در بازار، بازهم به صرفه است. پس از تعمير و نوسازي قطعا آن وسيله برايتان دوباره دلچسب خواهد بود و احساس نياز شما به خريد وسيله‌اي جديد را از بين مي‌برد.
13- مراقبت نكردن از سلامت جسمي: پشت گوش انداختن و انجام ندادن كارهاي كوچكي مثل نخ دندان كشيدن، مرتب مسواك زدن، ورزش كردن، خوردن سبزيجات و ميوه‌هاي تازه و خوردن ويتامين‌ها و داروهاي لازم، به مرور زمان به سلامت ما لطمه جدي مي‌زند و باعث مي‌شود مجبور شويم وقت و هزينه زيادي براي درمان‌هاي پزشكي بپردازيم. فقط هزينه ترميم دندان در دندانپزشكي‌ها را درنظر بگيريد و ببينيد روزي چنددقيقه وقت گذاشتن براي دندا‌‌ن‌هايمان در مقابل اين هزينه سرسام‌آور چقدر به‌صرفه است.
14- پس‌انداز نكردن: ممكن است فكر كنيم درآمدمان كفاف خرج‌هاي عادي‌مان را هم نمي‌دهد و هيچ وقت نمي‌توانيم پس‌انداز كنيم. واقعيت اين است كه مبلغ پس‌انداز مهم نيست، مهم اين است كه هر‌ماه مقداري پول را كاملا كنار بگذاريم. كساني كه پس انداز نمي‌كنند در مقابل بحران‌هاي مالي به‌شدت آسيب مي‌بينند. داشتن پس‌انداز و مشاهده اندوخته‌شدن و زياد شدن پول هرچند با سرعت كم به ما انگيزه و اطمينان خاطر مي‌دهد.
15- داشتن دوستان پولدارتر: داشتن دوستان پولدارتر باعث مي‌شود شما هميشه احساس عقب بودن كنيد. به جز اين ممكن است در شرايطي قرار بگيريد كه مجبور شويد بيشتر از حد توانتان خرج كنيد. لازم است واقع‌بين باشيم و درك درستي از وضعيت زندگي و جايگاه اقتصادي خودمان داشته باشيم. گاهي بودن كنار آدم‌هاي پولدارتر از خودمان ما را سردرگم مي‌كند، برنامه‌ريزي‌هايمان را مخدوش مي‌سازد و باعث مي‌شود از مسير پيشرفتمان دور شويم.
- چرتكه‌هاي روزانه
- روزي چند بسته سيگار مي‌كشي؟
- ۳بسته
- پول هر بسته چقدره؟
- 7 هزار تومن
- چند ساله سيگار مي‌كشي؟
- ۱۵سال
- بنابراين اگه هر بسته سيگار 7هزار تومن باشه تو هم روزي ۳بسته سيگار بكشي، ۶۳۰ هزار تومان هر‌ماه پول سيگار مي‌دي كه در يك سال مي‌شه 7ميليون و 560هزار تومان. درسته؟
- درسته.
- اگه تو هر سال اين پول رو نگه مي‌داشتي، توي ۱۵ سال مي‌شد 113ميليون و 400هزار تومان. درسته؟
- درسته.
- مي‌دوني اگه تو سيگار نمي‌كشيدي و پولت رو هدر نمي‌دادي، الان مي‌تونستي يه مغازه با همين قيمت داشته باشي؟
- اره. حالا يه سؤال: خود تو، سيگار مي‌كشي؟
- نه.
- پس مغازه 113ميليونيت كجاست؟!
*
اين گفت‌وگوي 2 دوست قديمي نكته ظريفي دارد. پول‌هايي كه به هر شكلي هدر داده‌ايم مي‌توانستند امروز سرمايه بزرگي براي ما باشند اما... . هدر دادن پول شكل‌هاي مختلفي دارد. همه ما در طول زندگي مرتكب اشتباهات اقتصادي‌اي مي‌شويم كه به آنها آگاه نيستيم. به عدد آدم‌ها، راه براي هدر دادن پول هست.