و از طرف مقابل امكان فروپاشي و شكست در توافق نيز در حد بالايي قرار گرفته است. از اين منظر دستيابي به توافق از همه زمانها نزديكتر شده است ولي زيادهخواهي طرف مقابل آينه شكستها را هم در مقابلش قرار داده است.
نامهاي كه 47سناتور آمريكايي براي دور زدن دولت ايالات متحده در مذاكرات به ايران نوشتند، غيرحرفهاي بود. غيرحرفهاي از اين نظر كه دولتها ميراثدار دولتهاي پيشين خودشان در روابط بينالملل هستند. سناتورها ميتوانستند مواضع خودشان را در قالب مصاحبه يا سرمقاله در يك رسانه منعكس كنند.
برخي از مخالفان توافق در آمريكا اعلام كردند كه ايران به قانون اساسي آمريكا وارد نيست. ما لازم نيست به قانون اساسي آمريكا وارد باشيم؛ تلاش ما تنها بر اين است كه منافع خودمان را تثبيت كنيم. اما اين نامه يك حسن داشت و آن اينكه طرف ايراني را هوشيارتر كرد تا ضمانت لازم را در پايبندي آمريكا به تعهداتش بعد از توافق احتمالي اخذ كند. طرف مقابل بسيار غيرقابل اعتماد است و هرلحظه ميتواند زير قولش بزند و تفاهمات انجام شده را بهصورت يكطرفه لغو كند. فراموش نبايد كرد كه آمريكاييها بسياري از توافقنامههاي سازمان ملل را نقض كردهاند و برايشان اهميت نداشته است. آمريكا كشوري است كه به پيمانهاي بينالمللي چندان پايبند نيست.
اگرچه مذاكرهكنندگان ايران در اين زمينه هوشيار بودهاند و به همين جهت صحبت از ارسال تفاهم به شوراي امنيت كردهاند. براساس تفاهمهاي صورت گرفته اوليه توافقنامه احتمالي بايد به شوراي امنيت برود اما اينكه چگونه و تحت چه فصلي اين قطعنامه به تصويب برسد حائزاهميت است. اگر قطعنامه تحت فصل7 به تأييد برسد الزامآور است، اما براساس تجربه، كنگره و سناتورهاي آمريكا همچنان كارشكنيهاي خودشان را ادامه ميدهند و در اين شكي نبايد داشت.
قابل فراموشي نيست كه كشور ما با چند قطعنامه ازجمله در ارتباط با توقف غنيسازي و فعاليتهاي هستهاي مواجه است. اگر توافق احتمالي كه به شوراي امنيت ميرود بتواند جايگزين قطعنامههاي قبلي شود يا به نوعي آنها را تحتالشعاع خود قرار دهد موفقيت بسيار بزرگي خواهد بود. خوشبختانه مذاكرهكنندگان ما در عرصه بينالمللي تجربه زيادي دارند و همگي در سازمانهاي بينالمللي فعاليت داشتهاند و بهطور حتم مراقبتهاي ويژه را در اين خصوص خواهند داشت كه توافقنامه چگونه به قطعنامه تبديل شود. امضاي 5 عضو دائم شوراي امنيت و طرف گفتوگو با ايران پاي توافق هستهاي ميتواند يك ضمانت باشد، ولي اگر تبديل به يك مصوبه شود مهمتر خواهد بود.
بهنظر ميرسد از اين به بعد ما شاهد دخالتهاي كنگره در توافق هستهاي خواهيم بود. بسياري از كشورهاي حوزه خليجفارس و رژيم صهيونيستي نيز كارشكنيهاي خودشان را تشديد ميكنند و با كنگره متحد خواهند شد؛ ازاينرو ما ميتوانيم انتظار داشته باشيم كه توافقنامه بهصورت قطعنامه از شوراي امنيت بيرون بيايد.
- سخنگوي پيشين وزارت امور خارجه