همشهری آنلاین: نشست خبری بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با حضور سید عباس صالحی، امیرمسعود شهرام‌نیا، محمود آموزگار و سیدمهدی جعفری، روز دوشنبه ۱۴ اردیبهشت در دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی برگزار شد.

به گزارش ایبنا در ابتدای این نشست سید عباس صالحی به عنوان رئیس نمایشگاه گفت: نمایشگاه کتاب تهران از یک سو فرصتی است برای اقتصاد نشر و از سوی دیگر فرصتی برای ارتباطات مستقیم اهالی نشر با مخاطبان به شمار می‌آید.

وی توضیح داد: امسال 2450 ناشر داخلی در 2160 غرفه به ارائه آثار خود اقدام خواهند کرد. این تعداد ناشران علی رغم آیین‌نامه سختگیرانه‌ای که برای حضور ناشران در نمایشگاه کتاب تهران به لحاظ تعداد کتاب‌های چاپ نخست وجود داشت، انتخاب شدند.

رئیس بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران افزود: در این دوره از نمایشگاه کتاب تهران حدود 300 هزار عنوان کتاب داخلی و 165 هزار عنوان کتاب خارجی که در مجموع قریب به نیم میلیون عنوان کتاب است، در معرض دید بازدیدکنندگان قرار می‌گیرد.

صالحی ضمن تأکید بر این نکته که نمایشگاه کتاب تهران فرصتی مناسب برای دیپلماسی فرهنگی بر محور کتاب و نشر است، گفت: این فرصت تجمیعی، عرضه کتاب‌های داخلی همراه با کتاب‌های خارجی، در نمایشگاه کتاب تهران، فرصت بی‌بدیل یا حداقل کم‌بدیلی برای علاقه‌مندان جویای فرهنگ و دانش است.

معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بیان کرد: نمایشگاه کتاب تهران صرفاً دریچه‌ای برای اقتصاد نشر و ارتباطات نشر نیست بلکه فضایی برای گفت‌وگوی بین‌المللی بر مبنای کتاب فراهم می‌کند. این نمایشگاه فرصت 11 روزه‌ای برای گفت‌وگوهای اهالی فرهنگ درباره موضوعات مختلف نشر و فرهنگ فراهم می‌سازد.

صالحی همچنین اظهار کرد: نمایشگاه کتاب تهران یک آکادمی سیار پُرتپش برای اهالی فرهنگ و حوزه نشر است. این رویداد فرهنگی نوعی پاتوق و دید و بازدید عظیم اهالی فرهنگ و ارتباطات متداول محسوب می‌شود. به همین دلیل است که قدر و ارزش نمایشگاه کتاب تهران را اهالی فرهنگ و نشر و جامعه ایرانی می‌دانند و با همین نگاه پای تمام خوشی‌ها و احیاناً تلخی‌های آن ایستاده‌اند و نسبت به آن همیت و حساسیت دارند تا بیایند و با آن ارتباط برقرار کنند.

وی با اشاره به رویکردهای بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، گفت: امسال جنبه بین‌المللی نمایشگاه کتاب تهران را رونق بخشیدیم و این بخش را پُررنگ‌تر از دوره‌های قبلی برگزار خواهیم کرد. چرا که معتقدیم باید از عنوان بین‌المللی نمایشگاه کتاب تهران محافظت شود و نسبت به ارتقا و اعتلای آن کوشید.

رئیس بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در ادامه سخنانش، توضیح داد: در طول سال‌های گذشته عوامل مختلفی باعث شده بودند که جنبه بین‌المللی نمایشگاه کتاب تهران کم‌رنگ شود و این اتفاق خوبی برای نمایشگاه نبود چرا که نمایشگاهی که به پشتوانه انقلاب اسلامی متکی است باید بتوان فرهنگ را جهانی کند؛ با آسیب‌شناسی که این دوره از نمایشگاه کتاب تهران انجام شد، قرار بر این شد که به جنبه بین‌المللی آن اهتمام جدی ورزیده شود. در این راستا در بحث مهمان ویژه تصمیم گرفتیم یکی از کشورهای عربی یعنی عمان را انتخاب کنیم.

صالحی با بیان این‌که بیش از آن‌که به 10 روز برپایی نمایشگاه کتاب تهران فکر کنیم به روزهای آینده و نتایج این رویداد فرهنگی در تعامل با کشورهای خارجی می اندیشیم، ادامه داد: در بخش بین‌المللی تأکید داریم که حضور مهمانان خارجی تنها فرصتی برای آمد و رفت نباشد بلکه زمینه‌ای برای پایلوت فرهنگی و استمرار ارتباطات فرهنگی فراهم کند. خوشبختانه کشور عمان نیز با همین هدف برنامه‌های خوبی را برای اجرا در نمایشگاه آماده کرده است. امروز نیز هیأت 10 نفره از کشور عمان به همراه وزیر فرهنگ عمان وارد ایران خواهند شد.

وی با بیان این‌که امسال تعداد مهمانان خارجی افزایش جدی پیدا کردند، اظهار کرد: حضور این مهمانان سمبولیک نیست بلکه می‌کوشیم با ایجاد خطوط فرهنگی میان نشر ایران و نشر جهان، زمینه برای تبادل فرهنگ و دانش فراهم شود. امسال در بخش بین‌الملل شاهد کتاب‌های خوبی خواهیم بود؛ براساس آمار ارائه شده، حدود 50 درصد از 100 هزار عنوان کتاب غیرتکراری، چاپ 20013 به بعد است.

معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان این‌که در این دوره از نمایشگاه کتاب تهران سعی کردیم نمایشگاه، دریچه‌ای برای تبادل دانش و علم با جهان باشد، اظهار کرد: در این دوره می‌کوشیم دانشگاه‌های کشورمان با تازه‌های نشر داخلی و خارجی مجهز شوند تا دانشجویان به‌راحتی و سهولت بتوانند به کتاب‌های مورد نیازشان دسترسی پیدا کنند.

صالحی از عدالت فرهنگی به عنوان دیگر رویکرد بیست و هشتمین نمایشگاه کتاب تهران یاد کرد و گفت: بارها گفته‌ام و دوباره نیز تأکید می‌کنم که ایران، تهران نیست. ما باید باور کنیم کشوری با تنوع اقلیمی و فرهنگی هستیم؛ با این نگاه نمایشگاه کتاب تهران امسال را راه‌اندازی کردیم. انبوه شهرستانی‌ها که به این نمایشگاه می‌آیند و انواع مراوداتی که در آن وجود دارد، این حق را به آنها می‌دهد که در نمایشگاه دیده شوند. به همین دلیل امسال هر روز از نمایشگاه کتاب تهران را با نام یکی از استان‌های کشور نامگذاری کردیم؛ به‌گونه‌ای که هر استان در روز مشخص، به اجرای برنامه‌های خود بپردازد. همچنین اهواز که امسال به عنوان پایتخت کتاب ایران شناخته شد، در این نمایشگاه سالن ویژه‌ای را به خود اختصاص خواهد داد تا به اجرای ویژه‌برنامه‌های خود اقدام کند.

رئیس بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران عنوان کرد: سیاست دولت جمهوری اسلامی ایران و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در واگذاری های تصدیگرانه اجرایی است؛ سال گذشته نیز گفتم امسال نیز می‌گویم کار دولتها برگزاری جشنواره‌ها و نمایشگاه‌ها نیست بلکه باید این فعالیت‌ها با مشارکت دادن تشکل‌ها و نهادهای صنفی انجام شوند؛ این مهم را سال گذشته چند قدمی پیش بردیم اما امسال بخش قابل توجهی از امور اجرایی نمایشگاه کتاب تهران را به تشکل‌های نشر واگذار کردیم. همچنین امسال مدیریت 5 کمیته اصلی نمایشگاه کتاب تهران یعنی کمیته ناشران داخلی، کمیته ناشران بین‌الملل، کمیته اطلاع‌رسانی، کمیته فعالیت‌های فرهنگی و کمیته علمی سرای اهل قلم را به تشکل‌های نشر واگذار کردیم.

وی با اشاره به سایر رویکردهای این دوره از نمایشگاه کتاب تهران، گفت: در این دوره به حوزه نشر دیجیتال و الکترونیک توجه جدی صورت گرفته است. چرا که معتقدیم افق آینده نشر افقی است که ترکیب نشر کاغذی و نشر الکترونیک را می‌طلبد. در واقع این دو نوع نشرف دو بال پرواز نشر ایران هستند. همچنین در این دوره از نمایشگاه کتاب تهران می‌کوشیم جنبه نمایشگاهی آن بر جنبه فروشگاهی آن غالب باشد.

صالحی در ادامه سخنانش با بیان این‌که نمایشگاه کتاب تهران نمایه‌ای از فرهنگ اسلامی ـ ایرانی است، گفت: توجه به هویت اسلامی ـ ایرانی از دیگر رویکردهای این دوره از نمایشگاه کتاب تهران است؛ در این دوره تلاش شده است که هم در موضوعات و هم در چهره‌ها و همچنین در بخش کتب، با فرهنگی اسلامی ـ ایرانی همگام بلکه پیشگام باشیم. همچنین در این دوره از نمایشگاه کتاب تهران در راستای تکمیل تسهیلات به مراجعان گام برداشته شده است.

امیرمسعود شهرام‌نیا قائم مقام و مدیر اجرایی نمایشگاه در این نشست، اظهار کرد: امسال به مدد رویکرد مثبت دولت جمهوری اسلامی ایران مبنی بر تعامل گسترده با دنیا، کوشیدیم چنین فضایی را در نمایشگاه کتاب تهران نیز به وجود آوریم. به همین منظور تعامل با ناشران بین‌المللی و تقویت جنبه بین‌المللی نمایشگاه را در دستور کار خود قرار دادیم.


قائم‌مقام بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران توضیح داد: شاید پیش از این، مجبور بودیم برای حضور نشر ایران در نمایشگاه‌های بین‌المللی کتاب رایزنی های متعددی انجام دهیم اما اکنون خوشبختانه تشنگی ویژه‌ای برای حضور نشر ایران در نمایشگاه‌های بین‌المللی کتاب حتی به عنوان مهمان ویژه بودن ایران در این نمایشگاه‌ها وجود دارد.

وی با بیان این‌که نمایشگاه کتاب تهران میعادگاه حضورعلاقه‌مندان نشر، کتاب، تصویرگران، موزعان، مؤلفان، ناشران، کتابفروشان و ... است، گفت: نمایشگاه کتاب تهران یک بُعد اقتصادی و فروشگاهی دارد؛ اگرچه گاهی بیداد می‌شود که این بُعد از نمایشگاه بر ابعاد دیگر آن غلبه دارد اما به نظرم در شرایط فعلی نشر، برپایی نمایشگاه کتاب تهران با این رویکرد نیز بهترین فرصت است چرا که زمینه برای تعامل مخاطبان با نویسندگان و ناشران فراهم می‌شود.

شهرام‌نیا عنوان کرد: در نمایشگاه کتاب تهران امسال، برنامه‌های جنبی متعددی با رویکرد آموزشی برگزار خواهند شد. امسال فضای رواق شرقی (5 هزار متر مربع) مصلای امام خمینی (ره) به مجموعه نمایشگاه کتاب تهران افزوده شده است که در آن برنامه‌های متعددی مانند هنر و کتاب، کتاب و رسانه، نشر دیجیتال، کارنامه نشر، روز استان‌ها و پاویون اهل قلم برپا می‌شوند.

معاون اجرایی بیست و هشتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران با بیان این‌که سراهای اهل قلم نمایشگاه کتاب تهران فرصت خوبی برای تعامل با اهالی فرهنگ و صاحبان اندیشه فراهم می‌کنند، اظهار کرد: امسال علاوه بر سرای اصلی، 5 سرای دیگر نیز راه‌اندازی خواهد. همچنین تالار گفت‌وگو در فضای بین‌الملل نمایشگاه برپا می‌شود؛ در این تالار، هر روز یک کشور به ارائه برنامه‌های خود می‌پردازد. سرای اهل قلم بین‌الملل نیز از دیگر سراهای این دوره از نمایشگاه است که در بخش بین‌الملل راه‌اندازی می‌شود. علاوه بر آن در مجاورت غرفه‌های نمایشگاه کتاب تهران، سالن‌هایی با هدف برگزاری نشست برپا خواهند شد. در مجموع حدود 600 نشست در این دوره از نمایشگاه کتاب تهران برگزار می‌شوند.

قائم‌مقام بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران افزود: امسال سعی بسیاری برای اطلاع‌رسانی بهتر نمایشگاه کتاب تهران صورت گرفته است. در این راستا سامانه نمایشگاه کتاب تهران را راه‌اندازی کردیم تا تمام امور مربوط به نمایشگاه اعم از ثبت‌نام ناشران، ورود کتاب‌ها به نمایشگاه، جانمایی غرفه‌ها، تمامی پرداخت‌ها و صدور بُن کارت خرید کتاب به صورت الکترونیکی انجام شوند که خوشبختانه این مهم محقق شد.

شهرام‌نیا بیان کرد: امسال فرایند توزیع بُن کتاب سامان یافت؛ پیش از این بُن کتاب بدون سهمیه‌بندی دانشگاه‌های سراسر کشور در اختیار دانشجویان قرار می‌گرفت اما امسال با طراحی جدول زمانبندی شده و سهمیه‌بندی دانشگاه‌های استان‌های سراسر کشور، به این مهم پرداخته شد.

وی ادامه داد: در نمایشگاه کتاب تهران امسال، امکان جست وجوی کتاب‌های موجود در این رویداد فرهنگی هم از طریق وب‌سایت نمایشگاه کتاب تهران وجود دارد و هم از طریق شیوه‌های دیگر مانند حضور فیزیکی راهنمایان در نمایشگاه کتاب تهران و سامانه اطلاع‌رسانی تلفنی می‌توان کتاب‌های مورد نیاز موجود در نمایشگاه را جست‌وجو کرد.

معاون اجرایی بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران افزود: امسال فضایی در نمایشگاه کتاب تهران به منظور ارائه گلچینی از کتاب‌های موجود در نمایشگاه، راه‌اندازی خواهد شد؛ این مهم به انتخاب بهتر مخاطبان کمک می‌کند. همچنین امسال شرایط برای حضور حداکثری نهادها و ارگان‌های مختلف در نمایشگاه کتاب تهران (حدود 70 نهاد و دستگاه) فراهم شده است.

بخش دیگر این نشست به سخنرانی محمود آموزگار، سخنگوی شورای سیاستگذاری بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران اختصاص یافت. وی اظهار کرد: اکنون ناشران داخلی در حال چیدمان کتاب‌هایشان در غرفه‌ها هستند.

آموزگار با اشاره به بخش بین‌الملل این دوره از نمایشگاه کتاب تهران، ادامه داد: واقعیت این است که در چند سال اخیر به دلیل تحریم‌ها بسیاری از ناشران مطرح دنیا تمایل به حضور در نمایشگاه کتاب تهران را نداشتند؛ همکاران ما در کمیته بین‌الملل نمایشگاه کتاب تهران توانستند این نگاه منفی را از ناشران خارجی از بین ببرند و جاذبه‌های فراوانی برای حضور آنها در نمایشگاه فراهم کنند تا آثار علمی تازه منشر شده سایر کشورها را در اختیار دانشجویان قرار دهند. به‌گونه‌ای که با صراحت می‌توان گفت که امسال حضور مدیران سطح بالای بین‌المللی را در نمایشگاه کتاب تهران شاهد خواهیم بود.