هر چند بيش از يكسال از اولين زمزمههاي استيضاح فاني ميگذرد اما اين موضوع هنوز جنبه عملياتي به خود نگرفته است و البته طراحان استيضاح وزير آموزش و پرورش، علي لاريجاني و هيئت رئيسه مجلس را در عملياتي نشدن اين طرح موثر ميدانند.
31 فروردين ماه بود كه عبدالوحید فیاضی، سخنگوی کمیسیون آموزش مجلس از امضاي طرح استيضاح وزير آموزش و پرورش توسط ۸۰ نفر از نمايندگان خبر داد و بر تجديدنظر فاني در زمينه انتصاباتش تأكيد كرد.
اولين واكنش وزير آموزش و پرورش به طرح استيضاحش در 8 ارديبهشت ماه صورت گرفت. علياصغر فاني در اين باره گفت: نامه استیضاح به دست بنده نرسیده است. به تصمیم نمایندگان مجلس احترام میگذاریم و در صدد برطرف کردن آنها هستیم.
طرح استيضاح با 80 امضا در همان فروردين ماه 93 ماند و ديگر نه نمايندهاي دربارهاش صحبتي كرد و نه وزير. تا اينكه سیدمهدی موسوینژاد نماینده مردم دشستان در مجلس در 8 تير ماه 93 با اعلام خبر شكلگيري ارادهاي تازه براي استیضاح وزیر آموزش و پرورش، عنوان كرد كه این طرح استيضاح با امضای 15 نماینده مجلس كليد خورده است.
موسوينژاد از رویکردهای نادرست در انتخاب مدیران، عدم توجه به پرداخت حقوق بازنشستگان، عدم توجه به حقوق و مزایا فرهنگیان و عدم توجه به موقعیت جغرافیایی افراد در زمان بکارگیری، به عنوان برخي دلایل این استیضاح نام برد.
تلاشها براي اين طرح استيضاح، به روندي پيگيرانه تبديل شد به طوري كه تا نيمه مرداد ماه 93 يعني همزمان با اوج گرفتن غائله استيضاح رضا فرجيدانا وزير سابق علوم، تعداد امضاهاي طرح استيضاح وزير آموزش و پرورش نيز به 30 امضا رسيد و طراحان استيضاح تصميم خود را اينگونه اعلام كردند كه طرح استیضاح فاني را با ۳۰ امضا تقدیم هیأت رئیسه مجلس میكنند.
در روزهاي جدي شدن استيضاح رضا فرجيدانا اولين وزير علوم، تحقيقات و فناوري دولت يازدهم شايد تمركز نمايندگان منتقد بر روي پياده كردن فرجيدانا از قطار كابينه اعتدال بود كه ديگر موضوع استيضاح فاني هم در صحنه رسانه و هم در نزد مجلس به مقوله درجه دو تبديل شد.
29 مرداد 93 ، فرجيدانا با رأي عدم اعتماد مجلس، از ادامه همكاري در كابينه حسن روحاني بازماند و نمايندگان پيگيريكننده استيضاح دومين وزير كابينه - كه اتفاقا او نيز وزيري آموزشي بود - ميرفتند تا امضاهاي خود را به نتيجه دلخواهشان برسانند. دو سه روز از استيضاح فرجيدانا نگذشته بود كه در اول شهريور ماه تعداد امضاهاي طرح استیضاح وزیر آموزش و پرورش ۴۰ امضا اعلام شد و تا نيمه شهريور به 44 امضا نيز رسيد.
علاوه بر اينكه پيگيري طرح استيضاح وزير آموزش و پرورش در آستانه بازگشايي مدارس در مهر ماه 93 شتاب ميگرفت، نكته ديگر نيز حائز اهميت بود؛ اينكه طراحان استيضاح فاني از حضور نمایندگان طیفهای فکری مختلف اعم از اصولگرا، اصولگراي رهروان ولایت، مستقل و حتي اصلاحطلب در جمع حاميان استيضاح ياد ميكردند.
مهر هم رسيد و يك فصل از آغاز به كار مدارس نيز گذشت اما موضوع استيضاح وزير آموزش و پرورش براي بار دوم به كما رفت. شايد يكي از دلايل مسكوت ماندن استيضاح فاني، ناظر بر تأمل و انتظار مجلس براي معرفي وزير پيشنهادي علوم، تحقيقات و فناوري از سوي رئيسجمهور بود چراكه وزيردار شدن حوزه علم و فناوري در اولويت نمايندگان بود.
اما دي ماه 93 سكوت طراحان استيضاح فاني شكست و آمار جديدي از امضاكنندگان طرح استيضاح اعلام شد؛ به طوري كه تعداد امضاءها از 44 به 65 رسيد و استیضاحکنندگان با هیأت رئیسه مجلس تشكيل جلسه داده و علي لاريجاني نيز انگشت اشاره را به سوي تشكيل جلسه مشترك با وزير آموزش و پرورش گرفت.
در حالي كه طرح استيضاح فاني هر روز جديتر ميشد، حجتالاسلام ناصری معاون حقوقی و امور مجلس وزیر آموزش و پرورش در پاسخ به پرسشي مبنی بر اینکه «استیضاح وزیر آموزش و پرورش در مجلس به صورت جدی مطرح است و نظر شما چیست؟»، گفت: رابطه آموزش و پرورش و مجلس خوب است، نظرات مختلفی در خصوص استیضاح وجود دارد و خاصیت دموکراسی همین موضوعات است.
وی افزود: نمیتوانیم بگوییم کسی در مجلس چیزی نگوید، بلکه استیضاح حق مجلس است، اما وقتی رسمی میشود که هیأت رئیسه آن را دریافت کند و تاکنون چنین اتفاقی رخ نداده است. احتمالاً با لطفی که نمایندگان دارند و مشکلاتی که آموزش و پرورش دارد این اتفاق رخ نخواهد داد؛ استیضاح، طلب توضیح است و ما نیز پاسخ میدهیم.
اما بهمن ماه 93 پيگيريهاي طراحان استيضاح وزير آموزش و پرورش وارد فاز جديدي شد و در اين مرحله انتقادها از عدم اعلام وصول طرح استیضاح فاني متوجه هيات رئيسه مجلس و علي لاريجاني گشت.
در همين حال، علي اصغر فاني وزیر آموزش و پرورش فضاي ايجاد شده در خصوص طرح استیضاح را نيازمند يك واكنش ارزيابي كرد و گفت: استیضاح نگرانی ندارد و مجلس دارای اختیاراتی است و ما تابع هستیم؛ وزارت آموزش و پرورش با امکانات محدود و انتظارات نامحدود است که اگر بخواهیم اشکالاتی بگیریم میتوانیم بگیریم و بنده نیز نگران نیستم و امید داریم هرچه صلاح و خیر است، بشود و امیدوارم آموزش و پرورش مشکلاتی مثل امروز نداشته باشد.
با همه بگو مگوها اما استيضاح وزير آموزش و پرورش كابينه يازدهم در سال 93 به نتيجه نرسيد و آنچه براي سال 94 باقي ماند، گلايه طراحان استيضاح از هيئت رئيسه مجلس بود كه طرح استيضاح را در دستور كار قرار نداده بود.
طرح استيضاح فاني تا كنون به دلايل مختلف نظير اولويت يافتن استيضاح فرجيدانا، اولويتدار بودن اهتمام مجلس نسبت به رأي اعتماد به وزير پيشنهادي علوم، تعطيلات مجلس، تعطيلات نوروزي و ... مسكوت مانده اما بيش از يكسال است كه پيگيرياش ادامهدار شده و هنوز مورد توجه رسانهها قرار دارد به طوري كه طراحان استيضاح همزمان با فرا رسيدن مناسبت «روز معلم» دوباره فعال شدند.
سیدحسین نقوی حسینی رئیس فراکسیون فرهنگیان مجلس در ارديبهشت ماه 94 عنوان كرد: اگر هیأت رئیسه مجلس اجازه دهد استیضاح وزیر آموزش و پرورش به ۱۸۰ امضا هم میرسد.
محمدتقی توکلی نماینده مردم الیگودرز در مجلس نيز در اظهاراتي انتقادي نسبت به هيئت رئيسه مجلس، گفت: استیضاح وزیر آموزش و پرورش در کشوی میز هیئت رئیسه است.
در آخرين اظهارنظر نيز محمدمهدي زاهدي رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی گفته است: باید منتظر باشیم ببینیم هیأت رئیسه مجلس چه زمانی این موضوع را اعلام وصول میکند.
هر چند فاني پس از گذشت يكسال از طرح استيضاحش تا كنون به تيغ استيضاح نرسيده اما اين نيز از نظر دور نيست كه بيش از 8 ماه از اولين تهديد فرجيدانا به استيضاح گذشته بود كه او خود را در صحن علني مجلس و در معرض رأي عدم اعتماد منتقدان يافت.
- گزارش «يكسال زمزمه استيضاح فاني» برگرفته از اخبار يكسال اخير خبرگزاري فارس درباره استيضاح وزير آموزش و پرورش است.