همين كه مي‌خواهيد تصميمي براي اندوخته‌تان بگيريد كار بزرگي است، اما عجله نكنيد، بهتر است كمي با ما همراه باشيد بلكه راهكار مفيدي دستگيرتان شد. در اين مورد، به چند مولفه بايد توجه كنيد؛ يكي اينكه آيا قدرت ريسك كردن داريد و ديگر آنكه پولي كه براي حفظ ارزش آن به‌دنبال راهي هستيد، چقدر است؟
آدم‌هاي زيادي هستند كه قدرت ريسك بالايي دارند و حتي با داشتن پول كمي كه شايد تنها اندوخته زندگي‌شان هم باشد از سرمايه‌گذاري در كسب و كار‌ها نمي‌ترسند و به قولي پيه همه‌‌چيز را به تن‌شان مي‌مالند اما در كنار آنها، افرادي هم وجود دارند كه هميشه به‌دنبال راه مطمئني براي سرمايه‌گذاري هستند؛ مسيري كه ترس و دغدغه كمتري براي‌شان به همراه دارد؛ جايي كه با سپردن سرمايه زندگي‌شان به آن نفس راحتي مي‌كشند و براي نتيجه منتظر مي‌مانند. اگر نگاهي به نوسانات قيمت ارز و طلا در سال‌هاي اخير بيندازيم متوجه مي‌شويم كه سرمايه‌گذاري در اين دو مورد جداي از آسيب‌هايي كه به اقتصاد ملي مي‌زند، الزاما راه مطمئن و عاقلانه‌اي نخواهد بود. در كنار اين موضوع شايد خريدن يك ملك هم ذهن‌تان را مشغول كرده‌باشد؛ موسفيدها هميشه سرمايه‌گذاري روي زمين را حتي شده براي يك متر به ما توصيه كرده‌اند اما با قيمت‌هاي سرسام‌آور امروز همان يك متر هم ممكن است از پولي كه ما اندوخته‌ايم بيشتر باشد. پس چه كنيم؟ بانك‌ها يكي از آن بازارهايي هستند كه سرمايه‌گذاري در آنها امن و مطمئن است. شما با مراجعه به آنها مي‌توانيد اطمينان حاصل كنيد كه پولي كه به آنها مي‌سپاريد در طرح‌هاي توليدي كشور مشاركت داده مي‌شود. بانك حداقل اين دلگرمي را در شما ايجاد مي‌كند كه علاوه بر حفظ سرمايه، بازدهي مناسبي از آن به شما تعلق مي‌گيرد. اگر تصميم گرفته‌ايد اين نوع از سرمايه‌گذاري را انتخاب كنيد، بايد نكاتي را مدنظر قرار دهيد كه از اين بين مهم‌ترين‌شان ميزان پول و زماني است كه شما براي بازدهي آن در سر داريد. با توجه به اين دو نكته بايد براي انتخاب نوع سپرده‌گذاري اقدام كنيد. اگر چيزي در اين‌باره نمي‌دانيد نگران نباشيد، كافي است اين حرف‌هاي ما را دنبال كنيد.
- انواع
سپرده كوتاه‌مدت عادي
اگر ۱۸ سالگي‌تان تمام شده، مي‌توانيد براي اين نوع از سپرده‌گذاري اقدام كنيد. سپرده كوتاه مدت به حساب‌هايي مربوط مي‌شود كه در آن مشتري به بانك حق وكالت مي‌دهد كه سپرده او را طبق قوانين بانكي به‌كار بگيرد و سپس منافع حاصل از آن را براساس آيين‌نامه و با تناسب مبلغ و مدت سپرده‌گذاري پس از كم كردن ميزان حق‌الوكاله پرداخت كند. شما با مراجعه به بانك و داشتن ميزان كمي از پول كه براي بعضي از بانك‌ها ۵۰۰۰ تومان تعريف شده مي‌توانيد براي باز كردن حساب اين نوع از سپرده‌گذاري اقدام كنيد. معمولا پس از گذشتن يك‌ماه ميزان بازدهي پول شما به‌صورت روز‌شمار محاسبه و اول هرماه به حساب‌تان واريز مي‌شود. شما در اين روش سپرده‌گذاري حق داريد هر زماني كه بخواهيد مبلغي را از حساب‌تان برداشت يا به آن اضافه كنيد. اما دقت كنيد كه براي محاسبه سود بانكي شما، كمترين مبلغ مانده سپرده در روز موردنظر قرار مي‌گيرد. در حال حاضر نرخ بازدهي سپرده‌هاي روز‌شمار در كشور حدودا برابر با ۱۰درصد در سال است. اگر مايل هستيد كه از نحوه محاسبه بازدهي سپرده‌تان باخبر شويد كافي است اعداد موردنظرتان را در اين فرمول جايگزين كنيد:
تعداد روزهاي سال× ۱۰۰ /(مدت سپرده‌گذاري)×(نرخ)×(مبلغ سپرده)= بازدهي ماهانه
سپرده كوتاه‌مدت ويژه
در اين نوع سپرده‌گذاري شما پول خود را در اختيار بانك مي‌گذاريد تا از آن براي انجام كارهايي مطابق با قوانين كمك بگيرد و سپس سود سرمايه شما را به حساب‌تان منتقل كند. كف مبلغ مورد نياز براي افتتاح اين نوع حساب در بعضي از بانك‌ها ۵۰۰۰ تومان درنظر گرفته شده. اين سپرده كه به 3گروه ۳، ۶ و ۹ ماهه تقسيم مي‌شود، مختص كساني است كه مي‌خواهند نرخ بازدهي بيشتري نسبت به سپرده عادي دريافت كنند. اگر شما تصميم گرفته‌ايد براي يك مدت زمان مشخص مثلا ۳ماه سرمايه‌گذاري كنيد گزينه سپرده ۳ ماهه پيش روي شما قرار مي‌گيرد. توجه كنيد در اين نوع سپرده‌گذاري، امكان برداشت قسمتي از موجودي وجود دارد كه در اين صورت براي محاسبه ميزان بازدهي تنها مابقي سپرده تا فرارسيدن زمان مقرر درنظر گرفته مي‌شود.همچنين لازم است بدانيد كه در هيچ‌كدام از انواع سپرده ويژه امكان واريز مبلغي به‌حساب وجود ندارد. اين شكل از سپرده‌ها به يك شخص سوم مثلا پدر، مادر و فرزندان قابل انتقال هستند. نرخ بازدهي كه براي اين سپرده درنظر گرفته شده در ۳، ۶ و ۹ماه به‌ترتيب ۱۴، ۱۶ و ۱۸ درصد(درسال) است. پس اگر شما مبلغي براي سرمايه‌گذاري كوتاه‌مدت در دست داريد و علاوه بر آن مي‌خواهيد پول شما بازدهي‌اي بيش از نرخ سپرده كوتاه‌مدت عادي داشته‌باشد، مي‌توانيد با توجه به زمان دلخواهتان يكي از اين 3نوع را انتخاب كنيد. دقت كنيد در درصورتي كه از سپرده ويژه قبل از يك‌ماه برداشت شود، سودي به شما تعلق نخواهد گرفت!
سپرده بلندمدت
اگر بازنشسته شده‌ايد و توان راه انداختن كسب و كار تازه را نداريد اما در عين حال مي‌خواهيد سرمايه‌گذاري بي‌دردسري داشته باشيد، شايد سپرده بلندمدت براي شما بهترين گزينه باشد. مدت اين سپرده‌گذاري از يك سال تا 5سال است كه شما آن را با توجه به خواسته‌تان با بانك توافق مي‌كنيد. سرمايه‌گذاري بلندمدت يكساله به اين معني است كه شما به‌مدت معين يك سال سرمايه خود را در اختيار بانك قرار مي‌دهيد و در ازاي آن سودي دريافت مي‌كنيد. نرخ بازده براي اين شكل از سپرده‌گذاري حداكثر ۲۰ درصد اعلام شده كه هرماه به‌صورت علي‌الحساب واريز مي‌شود. اين حساب هم قابل‌انتقال به شخص سوم است. همچنين امكان باز كردن اين حساب به‌صورت مشترك وجود دارد.شما در طول مدت مقرر، اجازه واريز كردن مبلغي را به اين حساب نداريد و اگر پيش از اين موعد، ميزاني را برداشت كنيد سود شما از پول باقي‌مانده در حساب‌تان محاسبه خواهد‌شد كه در واقع اين به نوعي حكم جريمه را دارد. پس تا جايي كه ممكن است سعي كنيد از اين حساب چيزي برداشت نكنيد. حداقل مبلغ براي افتتاح اين سپرده در بعضي بانك‌ها ۵۰ هزار تومان است كه درصورت تمايل براي برداشت از حساب، مقدار آن بايد مضربي از اين ميزان باشد. در ضمن اگر وسوسه شديد ميزان بازدهي پول‌تان را محاسبه كنيد، از طريق فرمول زير دست به‌كار شويد:
تعداد روزهاي سال ×۱۰۰ / (تعداد روزهاي هرماه × نرخ × مبلغ سپرده)= بازدهي ماهانه
- گزينه من چيست؟
هر چند برداشت از حساب‌هاي سپرده مجاز است اما بهتر است در ابتداي كار ميزاني را كه واقعا مي‌توانيد، به بانك بسپاريد و سعي كنيد به برداشت‌هاي خود نظم دهيد. سپرده بلندمدت يكساله در واقع براي كساني مناسب است كه مي‌توانند تضمين كنند در اين مدت هيچ نيازي به اين پول ندارند، چون يك برداشت كوچك از حساب‌تان مي‌تواند باعث كاهش بازدهي سپرده شود تا حدي كه آن را به بازدهي سپرده كوتاه‌مدت برساند. اما بالاخره بايد كدام را انتخاب كنيم؟
اگر پول زيادي در بساطتان نيست و هر لحظه ممكن است به همان مقدار كم هم نياز پيدا كنيد بهتر است سپرده‌گذاري كوتاه‌مدت عادي را انتخاب كنيد. در اين صورت علاوه بر اينكه ميزاني سود به شما تعلق مي‌گيرد، مي‌توانيد پول خود را در زمان دلخواه برداشت كنيد.
اگر نمي‌دانيد چه وقت امكان دارد كه به پول‌تان احتياج پيدا كنيد سپرده ويژه ۳ ماهه را به شما پيشنهاد مي‌كنيم كه هم بازدهي بيشتري از نوع عادي دارد و هم مي‌توانيد از آن برداشت كنيد.
اگر پولي كه در دست داريد بالاي ۱۰ ميليون تومان است و مطمئن هستيد تا 6ماه ديگر نيازي به اين مبلغ نداريد، بي‌درنگ سپرده ۶ ماهه و اگر اندوخته‌تان بيش از ۱۵ ميليون تومان است و تصميم گرفته‌ايد تا ۹ماه به آن دست نزنيد سپرده ويژه ۹ ماهه را برگزينيد.
اگر فكر مي‌كنيد كه توانايي‌اش را داريد كه بيش از يك سال هم به حساب‌تان دست نزنيد، سپرده بلندمدت ۲ يا ۳ ساله پيشنهاد مناسبي براي شماست.
اگر بيشتر از 3سال مي‌توانيد براي پول خود صبر كنيد نوع ۴ يا ۵ساله را انتخاب كنيد. در اين شرايط سرمايه شما بازدهي بيشتري به همراه دارد. اين نوع سپرده‌گذاري مختص كساني است كه علاوه بر توانايي در مديريت زمان، پول نسبتا زيادي دارند. در واقع با اين شكل از سرمايه‌گذاري انگار براي خريد ملك وارد معامله شده‌ايد، با اين تفاوت كه در اين راه ميزان سودي كه به شما تعلق مي‌گيرد از جانب بانك تضمين شده‌است.
- سپرده‌گذاري و حكم شرع
در مورد حكم سپردن پول به بانك‌ها و گرفتن سود آن سوال‌هاي زيادي مطرح شده و مراجع تقليد مختلف نظر خود را اعلام كرده‌اند. در مجموع نظرات، اگر سپرده‌گذاري در بانك به‌گونه‌اي باشد كه فرد سپرده‌گذار، همه اختيارات را طبق معاملات شرعي به بانك داده‌باشد و حتي انتخاب نوع فعاليتي كه با آن پول انجام مي‌شود و تعيين سهم شخص به‌طور كامل در وكالت بانك باشد، اين سپرده‌گذاري و سود حاصل از به كارگيري آن در معاملات حلال مانع شرعي ندارد.
- چشم‌هايتان را خوب باز كنيد
ممكن است زماني كه مي‌خواهيد بانكي را از بين بقيه براي سپرده‌گذاري انتخاب كنيد، بانك‌ها يا موسسه‌هاي مالي و اعتباري‌اي را پيدا كنيد كه سود بالاتري را نسبت به بانك‌هاي ديگر براي سپرده‌گذاري درنظر دارند يا تسهيلات ويژه‌اي را براي اين نوع حساب‌ها در اختيارتان مي‌گذارند . شما بايد هوشيار باشيد زيرا برخي از اين موسسات يا بانك‌ها غيرمجاز هستند.