فريبرزجمالزاده با اشاره به اينكه ايران در كمربند خشكي قرار دارد به ايرنا گفته است كه خشكسالي در كشور ما روي حوضه‌هاي آبي تأثير زيادي برجاي مي‌گذارد.
- 10درصد تالاب‌هاي كشور وضعيت مطلوبي دارند
مدير كل دفتر سواحل و تالاب‌هاي سازمان حفاظت محيط‌زيست در حالي نسبت به بي‌توجهي به وضعيت تالاب‌هاي كشور هشدار مي‌دهد كه دكتر برهان رياضي استاد دانشگاه و پژوهشگر تالاب‌ها هم با اشاره به اينكه كمتر از 10درصد تالاب‌هاي كشور وضعيت مطلوبي دارد در گفت‌وگو باهمشهري تصريح مي‌كند: وضعيت 90درصد از تالاب‌هاي كشور بحراني است تا آنجا كه اگر كنوانسيون رامسر اوضاع اين تالاب‌ها را به‌طور دقيق رصد كند، بي‌شك نام اين تالاب‌ها در فهرست مونترو درج خواهد شد، زيرا اين تالاب‌ها دچار تغييرات شديد اكولوژيك شده و كاركرد خود را از دست داده‌اند.
خشك شدن تالاب‌ها از آن رو نگران‌كننده است كه اين زيست‌بوم‌هاي آبي، در تعديل تغيير اقليم و كاهش كربن جو نقش اثر‌گذاري دارند به‌طوري كه بنا به اعلام كارشناسان 20درصد كربن متصاعد شده به جو كه باعث گرمايش زمين مي‌شود ناشي از تخريب تالاب‌ها در سراسر جهان است. فراتر از اين، توليد غذا، تأمين آب، جلوگيري از سيلاب و مهم‌تر از همه اين موارد جلوگيري از تشديد گردوغباري كه امروز ساكنان 21استان كشور با آن مواجهند از كاركردهاي همين زيست بوم‌هاي آبي است.
با وجود همه اين ارزش‌ها، برداشت بي‌رويه آب در بالادست، چراي بي‌رويه دام، كشت غيرمنطقي، تغيير كاربري اراضي و عدم‌رعايت حقابه، بيش از 90درصد تالاب‌هاي كشور را در آستانه نابودي قرار داده است. آنطور كه آمارها نشان مي‌دهد 270تالاب به وسعت تقريبي 3ميليون هكتار درايران وجود دارد كه از اين تعداد 80تالاب حائز اهميت است و 24تالاب از اين مجموعه با يك و نيم ميليون هكتار وسعت در كنوانسيون رامسر به ثبت رسيده است.
به گفته دكتر مسعود باقرزاده كريمي، در حال حاضر 6عنوان تالاب به‌دليل شرايط نامساعد در فهرست مونترو قرار گرفته‌اند. وي اين تالاب‌ها رامجموعه تالاب‌هاي «يادگارلو، حسنلو و درگه سنگي» 2عنوان تالاب‌هاي «هامون پوزك و هامون هيرمند» و تالاب‌هاي بختگان، شادگان و انزلي معرفي مي‌كند.
نكته درخور توجه اينكه در حالي 90درصد از تالاب‌هاي كشور به‌دليل مديريت نسنجيده آب، بحراني گزارش شده است كه كنوانسيون رامسر به‌عنوان نخستين كنوانسيون جهاني حفاظت از تالاب‌ها در ايران شكل گرفت. اين كنوانسيون با 168عضو به‌عنوان يكي از كنوانسيون‌هاي معتبر جهاني وضعيت تالاب‌ها را پيگيري مي‌كند.
مدير كل دفتر سواحل و تالاب‌هاي سازمان حفاظت محيط‌زيست با تأكيد براينكه اگر حقابه تالاب‌ها تأمين نشود به منشا ريزگردهاي داخلي تبديل مي‌شوند به ايرنا گفت: طي 2سال گذشته منشا عمده ريزگردها داخلي بود درحالي‌كه تا چند سال قبل منشا ريزگردها كشورهايي مانند عراق، عربستان، عمان و بخشي از آفريقا بوده است.
جمالزاده در توضيح اين مطلب افزود: اسفندماه93كه استان خوزستان درگير پديده ريزگرد شده بود بررسي‌ها نشان داد منشا اصلي بروز اين ريزگردها داخلي است و عكس‌هاي ماهواره‌اي هم تالاب هورالعظيم را به‌عنوان كانون اين پديده نشان داد. به‌گفته وي، بخش قابل توجهي از تالاب هورالعظيم بيش از 5سال بدون آب بود و در نتيجه به كانون ريزگرد تبديل شد اما سال گذشته با همكاري وزارت نفت و سازمان حفاظت محيط‌زيست اين تالاب دوباره احيا شد و بخش قابل توجهي از ريزگردها در اين محدوده مهار شد.
جمالزاده با بيان اينكه تالاب‌هايي كه استعداد توليد ريزگرد دارند قابل شناسايي هستند اظهار كرد: در اين خصوص اقدامات خوبي در سازمان حفاظت محيط‌زيست انجام شده و تهيه برنامه عمل حفاظت از تالاب‌ها يكي از اين برنامه‌هاست كه در دست اقدام است.
به گفته وي كم آبي و عدم‌تأمين حقابه حوضه‌هاي آبي مانند تالاب‌ها به مرور مشكلات محيط‌زيستي را به همراه خواهد داشت و با گذشت زمان اين حوضه‌هاي آبي را به منشا ريزگردهاي داخلي تبديل مي‌كند.