تسنيم نوشت: سیدعباس عراقچی معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت امور خارجه امروز چهارشنبه در نشستی خبری به تشریح روند مذاکرات وین و اصول برجام پرداخت و به سوالات خبرنگاران پاسخ داد.
معاون وزیر خارجه در ابتدای این نشست خبری از حمایت‌های مقام معظم رهبری قدردانی کرد و گفت: آنچه ما را در این کارزار سخت قدرت می‌داد نفس گرم و حمایت و محبت مقام معظم رهبری، اصول و خطوط قرمز ایشان بود که برای ما راهنمای کار و معیار عمل بود.
وی همکاری بین دیپلماسی و رسانه در یک ماه گذشته و در طول مذاکرات وین را خوب خواند و از انعکاس واقعی مذاکرات و فضای ایجاد شده برای مردم توسط خبرنگاران تشکر کرد.
معاون وزیر خارجه در ادامه این نشست و در پاسخ به سوالی در خصوص محدودیت‌های موشکی و تسلیحاتی ایران با بیان اینکه در قطعنامه شورای امنیت تحریم‌های موشکی و تسلیحاتی به محدودیت تغییر یافته، گفت: محدودیت موشکی به یک درخواست تبدیل شده است.
معاون وزیر خارجه با تاکید بر اینکه هیچ یک از موشک‌های ایرانی برای حمل کلاهک اتمی طراحی نشده، یادآور شد: همانطور که بارها عنوان کردم قطعنامه غیر از توافق است و نقض قطعنامه نقض توافق نیست و نمی‌تواند منجر به بازگشت تحریم‌ها شود.
عراقچی تاکید کرد: ما برای دفاع از خود و همچنین کمک به متحدان منطقه‌ای خود، هیچ محدودیتی قائل نیستیم و برای مقابله با تروریسم به هر آنچه لازم باشد ادامه می‌دهیم و این نقض توافق نخواهد بود.
وی در ادامه و در پاسخ به سؤالی در خصوص قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت و اینکه گفته می‌شود آمریکایی‌ها به دنبال این هستند که طول مدت قطعنامه را از ۱۰ سال به ۱۵ سال افزایش دهند با ذکر این نکته که این قطعنامه کاملا روشن است، عنوان کرد: دوره بررسی شورای امنیت از نظر قطعنامه، 10 سال است؛ اینکه اعلام شده بعد از 10 سال قطعنامه دیگری بدهند و پنج سال اضافه کنند از نظر ما پذیرفته نیست و جزو توافق هم نیست.
عراقچی اضافه کرد: در داخل وزارت خارجه سازوکاری تعیین می‌شود و اجرای توافق و پیگیری اجرای تعهدات طرف مقابل برای ما از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار می‌باشد و آن را دنبال می‌کنیم.
معاون وزیر خارجه کشورمان درباره اعتراض ایران به آمریکا و 1+5 درباره طرح موضوع قطعنامه‌ای دیگر در پایان دوره 10 ساله خاطرنشان کرد: اظهاراتی که از سوی طرف مقابل بیان می‌شود به تعبیر مقام معظم رهبری رجزخوانی‌هایی است که صورت می‌گیرد و یک مقدار طبیعی است. بعد از هر مذاکره‌ای روشن است طرف‌های مذاکراتی ادعاها و صحبت‌هایی را مطرح تا فضای داخلی خود را کنترل کنند.
وی با ذکر این نکته که روال قانونی توافق در بین گروه ۱+۵ و همچنین در داخل آمریکا و کنگره باید طی شود، یادآور شد: لابی‌های مختلفی به کار افتاده‌اند که جلوی این کار را بگیرند و طبیعی است چنین اظهاراتی مطرح شود.اما توافق و قطعنامه صادر شده در مورد دوره زمانی کاملا روشن و بدون ابهام هستند و اگر اظهاراتی غیر از این مطرح شود به آن اعتراض خواهیم کرد و در این زمینه به مقامات آمریکایی و سایر اعضای 1+5 نیز در خصوص اظهاراتی که تاکنون صورت گرفته اعتراض کرده‌ایم.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای تصریح کرد: ما به دقت تعهدات طرف مقابل را دنبال و هرگونه کوتاهی و تخلف در تعهداتشان را رصد می‌کنیم.
خبرنگاری از عراقچی پرسید اگر مجلس شورای اسلامی با متن برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) مخالفت کند چه می‌شود و چه نهادی می‌تواند برجام را وتو کند؟ که وی پاسخ داد: هیچ نهاد و فردی قدرت و توان وتوی تصمیمات و مصوبات مجلس شورای اسلامی را مگر شورای نگهبان به لحاظ همخوانی آن با موازین شرع و قانون ندارد، اگر مجلس تصمیمی در این‌باره بگیرد و یا این کار از طریق شورای عالی امنیت ملی تایید یا رد شود روال خود را طی می‌کند، اما هیچ یک از کشورهای ۱+۵ در موقعیتی نیستند که جزییات برجام را تغییر و یا مفاد توافق را اصلاح کنند بلکه تنها می‌توانند کلیت آن را تایید و یا رد کنند.
وی اضافه کرد:اگر به هر دلیلی برجام تایید نشود اینکه بعد از آن دوباره به مذاکره برمی‌گردیم یا نه مشخص نیست.
خبرنگار دیگری درباره خروج پرونده ایران از شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی سؤال کرد که عراقچی در این باره گفت: زمانی که موضوعات در توافق (برجام) به سرانجام برسد، شورای حکام نیز پرونده ایران را از دستورکار خارج خواهد کرد و برخورد آژانس همانند هر کشور دیگر عضو معاهده NPT و فاقد سلاح هسته‌ای خواهد بود.
وی اضافه کرد: عادی شدن پرونده ایران در شورای حکام و آژانس بعد از طی دوره توافق خواهد بود.
معاون وزیر خارجه ایران در واکنش به اظهارات باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا که جمهوری اسلامی ایران را به حمایت از تروریسم متهم کرده نیز گفت: هیچگاه انتظار تغییر سیاست‌های آمریکا در مورد ایران را بعد از توافق به جز در خصوص مسئله هسته‌ای نداشته و نداریم و طرف مقابل (آمریکا) هم نباید انتظار تغییر مواضع ما جز در موضوع هسته‌ای را داشته باشد.
وی اضافه کرد: هیچ یک از سیاست‌های ما در منطقه و نسبت به نظام سلطه و حمایت از دوستان و متحدانمان در منطقه تغییر نخواهد کرد. اگر این سیاست در آمریکا به تروریسم تعبیر شود برداشت ناصواب و ایراد اتهاماتی است که در گذشته در مورد ایران به کار می‌بردند.
عراقچی تصریح کرد: حل و فصل موضوع هسته‌ای و رسیدن به توافق تنها مدیریت کردن یکی از موضوعات بین ایران و کشورهای غربی و آمریکاست و به معنای آن نیست که سایر موضوعات فیمابین تحت تاثیر قرار گیرد.
وی تاکید کرد: سیاست خارجی ایران همچون سابق خواهد بود.
خبرنگاری درباره مناسبات تهران و باکو پس از برجام سؤال کرد که عراقچی گفت: در دوره بعد از تحریم شاهد دوران جدیدی در فعالیت‌ها و همکاری‌های اقتصادی بین ایران و بقیه جامعه بین‌المللی خواهیم بود و کشورهایی که در همسایگی ما خواهند بود و مسیرهای ترانزیتی ما را تشکیل می‌دهند، جایگاه ویژه‌ای دارند و آذربایجان نیز به دلیل علقه‌های تاریخی و مذهبی و قرار گرفتن بین ایران و اروپا، می‌تواند نقش خاصی را ایفا کند.
وی عنوان کرد: آذربایجان و بقیه همسایگان در همکاری‌های آتی ایران با همسایگان جایگاه ویژه‌ای خواهند داشت.
یکی از خبرنگاران درباره اظهارات جان کری مبنی بر اینکه در طول مذاکرات سه بار میز مذاکره را ترک کرده سؤال کرد که عراقچی در این باره گفت: در طول ۲ سال گذشته، مذاکرات فراز و نشیب‌هایی داشته و اگر ایشان عنوان می‌کند که ۳ بار میز مذاکره را ترک کرده ما بیش از ۱۰ بار میز مذاکره را ترک کردیم.
عراقچی مذاکرات ۲ سال گذشته را بسیار پرتنش و استرس و همراه با فراز و نشیب‌های زیادی خواند و گفت: این مذاکرات در مقاطع مختلف با موانعی روبرو می‌شد و تا ۲ روز قبل از توافق مطمئن نبودیم به توافق می‌رسیم.
وی ادامه داد: هدف ما رسیدن به یک توافق خوب بوده که در آن اصول و چارچوب تعیین شده رعایت شده باشد و هیچ گاه اجازه ندادیم فشار روانی و عصبی مانع ما در رسیدن به خواسته ما شود.
معاون وزیر خارجه در باره PMD (ابعاد احتمالی نظامی) نیز گفت: در مورد موضوعات مربوط به گذشته که به غلط به عنوان PMD مشهور است، تفاهم جدیدی بین ایران و آژانس امضا شده که همان روز توافق بین آقای صالحی و آمانو نقشه راهی برای حل و فصل این موضوع امضا شد.
وی توضیح داد: ۲ سال قبل چارچوبی بین ایران و آژانس وجود داشت تحت عنوان چارچوب همکاری که در این چارچوب، نقشه راه جدیدی امضا شد که براساس آن همکاری بین ایران و آژانس برای حل و فصل موضوعات گذشته سرعت و گسترش می‌یابد و امیدواریم در فاصله کوتاهی این مسئله حل شود.
عراقچی درباره پروتکل الحاقی نیز عنوان کرد: پروتکل الحاقی مربوط به آینده است و از زمانی که به روز اجرایی شدن توافق برسیم، آن را داوطلبانه اجرا خواهیم کرد و براساس آن دسترسی‌هایی به آژانس داده خواهد شد.
وی در عین حال یادآور شد: دسترسی به هر مرکز غیر هسته‌ای در چارچوب استانداردهای بین‌المللی، پروتکل الحاقی و پادمان خواهد بود.
خبرنگاری درباره آزاد شدن اموال بلوکه شده ایران سؤال کرد که عراقچی در این خصوص عنوان کرد: همه اموال بلوکه شده ایران باید آزاد شود و سازوکار ویژه‌ای احتیاج ندارد و بعد از برداشته شدن تحریم‌ها این اموال باید آزاد شود و هر پول بلوکه شده متعلق به ایران آزاد و قابل بهره‌برداری می‌شود.
وی در عین حال گفت: تا قبل از اجرایی شدن توافق که احتمالا بین ۴ تا ۶ ماه آینده خواهد بود، کماکان توافقنامه ژنو پابرجاست و ۷۰۰ میلیون دلار از اموال بلوکه شده ایران ماهانه آزاد می‌شود.
معاون وزیر خارجه در پاسخ به سؤال دیگری درباره نقش آژانس عنوان کرد: یکی از گزارشاتی که آژانس در طول دوره توافق می‌تواند بدهد به عنوان گزارش جامع و گسترده‌تر معروف است و این جمع بندی است که آژانس براساس پروتکل الحاقی ارائه می‌دهد و عدم فعالیت‌های اعلام نشده در ایران را اعلام می‌کند.
عراقچی همچنین گفت: در برجام هیچ یک از مراحل توافق منوط به این گزارش نیست. چه دوره ۵ ساله تحریم‌های تسلیحاتی و چه دوره ۸ ساله موشکی منوط به این گزارش نیست و اگر آژانس گزارش خود را ارائه دهد تاثیر مثبت خواهد گذاشت و ممکن است تحریم تسلیحاتی زودتر از موعد اعلام شده پایان یابد و اگر این گزارش ارائه نشود، تاثیر منفی خواهد گذاشت.
معاون وزیر خارجه در پاسخ به سؤال دیگری در خصوص پارچین با بیان اینکه بین آژانس و سازمان انرژی اتمی ایران نقشه راه جدیدی امضا شده که ترتیباتی برای حل و فصل موضوعات گذشته پیش بینی شده، عنوان کرد: این ترتیبات بین ایران و آژانس بحث می‌شود به نحوی که رضایت آژانس به دست بیاید و مدیرکل آژانس بتواند گزارش نهایی خود را برای جمع بندی موضوعات گذشته ارائه و همکاری‌های گذشته ادامه خواهد داشت.
وی ادامه داد: ما معتقدیم می‌توان به شیوه معقولی نگرانی آژانس را رفع کرد و اطمینان دارم موضوع PMD را می‌توان به شکل معقول و با رعایت نگرانی‌های طرفین حل و فصل کرد.
خبرنگاری از عراقچی درباره ارسال سامانه موشکی S300 سؤال کرد که وی گفت: سلاح‌‌هایی که فروش آن مشمول این محدودیت‌ها می‌شود ۷ قلم است و اقلام دفاعی از جمله سامانه موشکی S300 شامل این محدودیت نمی‌شود و روسیه نیز به صراحت اعلام کرده که S300 شامل این محدودیت‌ها نخواهد بود.
وی در پاسخ به سؤال دیگری تصریح کرد: از نظر ما قطعنامه شورای امنیت کاملا صراحت دارد و دوره قطعنامه ۱۰ ساله است و بررسی پرونده ایران در شورای امنیت بعد از ۱۰ سال خاتمه می‌یابد و اینکه آمریکا و بقیه اعضای ۱+۵ اعلام کنند که بعد از ۱۰ سال قطعنامه دیگری را ارائه و خاصیت بازگشت پذیری را حفظ کنند، خلاف تعهدات وین است و ما اعتراض خود را به آنها اعلام کرده‌ایم.
معاون ظریف همچنین خبر سفر لوران فابیوس وزیر خارجه فرانسه به تهران را تأیید کرد و گفت: بعد از توافق ژنو شاهد موجی از سفرهای وزرای خارجه اروپایی به ایران بودیم و این موج الان و بعد از توافق وین دوباره شروع شده و ظرف چند روز اخیر یک مقام آلمانی به ایران سفر کرد و قرار است خانم موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هفته آینده به ایران سفر کرد و سفر آقای فابیوس را نیز خواهیم داشت و سفرهای دیگری نیز در دستور کار قرار دارد.
وی عنوان کرد: ما خواهان گسترش روابط اقتصادی با همه کشورها هستیم و طبیعی است که این کشورها بیایند و از فرصت‌ها استفاده کنند.
خبرنگاری از عراقچی پرسید آیا در حاشیه مذاکرات هسته‌ای به موضوعات دیگر از جمله سوریه و ... پرداخته شد؟ که معاون وزیر خارجه پاسخ داد: در طول مذاکرات هسته‌ای هیچ موضوعی را غیر از موضوع هسته‌ای مورد مذاکره قرار ندادیم به جز بحث اتباع ایرانی در آمریکا و اتباع آمریکایی آن هم به عنوان موضوعی انساندوستانه و تلاش کردیم که از نظر انسانی مشکلات هموطنان را حل کنیم.
عراقچی در پاسخ به این پرسش که آیا امکان دارد توافق وین به همکاری‌های با آمریکا و ۱+۵ در زمینه‌های دیگر منجر شود؟ نیز گفت: بعد از توافق اگر طرف‌های مقابل به تعهدات خود عمل کنند این زمینه برای مذاکره در ارتباط با مسائل مورد علاقه نیز فراهم می‌شود و این احتمال به صورت بالقوه وجود دارد. همانطور که مقامات عالیرتبه ایران قبلا نیز مطرح کرده‌اند اگر موضوع هسته‌ای تمام شود و طرف‌های مقابل به تعهدات خود عمل کنند این احتمال وجود دارد که به صورت موضوعی و موردی بر اساس تصمیم مقامات عالیرتبه گفت‌وگوهایی انجام و ما وارد مذاکره شویم.
وی در عین حال یادآور شد: البته این موضوع مربوط به آینده و منافع ملی کشورمان است و اکنون نمی‌توانیم قضاوتی در این خصوص داشته باشیم.
خبرنگار فونیکس چین از نقش پکن و مسکو در مذاکرات هسته‌ای سؤال کرد که عراقچی در این زمینه عنوان کرد: روسیه و چین در طول مذاکرات ۲ سال گذشته نقش مثبت و سازنده‌ای ایفا کردند. اگرچه این دو کشور در کمپ مقابل ما بودند ولی نقش سازنده و مثبتی در رسیدن به توافق متوازن ایفا کردند.
وی با بیان اینکه در ۲ سال گذشته رایزنی‌های مستمر و بسیار نزدیکی با این ۲ کشور داشتیم، خاطرنشان کرد: روابط ایران با ۲ کشور بسیار سازنده، مثبت و رو به جلو است و دارای ابعاد راهبردی بسیار مهمی می‌باشد و بعد از اجرایی شدن توافق، روابط ما هر چه بیشتر خواهد شد و با برداشته شدن موانع بانکی، مالی و اقتصادی، شاهد روابط گسترده‌تری خواهیم بود.
عراقچی از نقش سازنده چین و روسیه در طول مذاکرات قدردانی کرد.
وی در پاسخ به سؤالی در خصوص اظهارات یکی از مقامات سابق کشور که قطعنامه‌های شورای امنیت را کاغذ پاره خوانده بود نیز گفت: در مورد اینکه در خصوص قطعنامه شورای امنیت با چه تعبیری باید صحبت کرد به نظر من مصداق صحبت نیست. برای ما حفظ منافع ملی کشور مهم است و هر جا قطعنامه‌ای را خلاف منافع ملی کشور و عقل و منطق بدانیم براساس سیاست‌های خود عمل می‌کنیم.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای گفت: بعد از صدور قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، وزارت خارجه با صدور بیانیه‌ای مواضع خود را به صورت قاطع بیان کرد. از نظر ما بین مفاد توافق وین و قطعنامه شورای امنیت فرق وجود دارد و رعایت یا عدم رعایت مفاد توافق تبعاتی را به دنبال خواهد داشت و قطعنامه هم به همین صورت است.
وی تصریح کرد: ما برای تامین نیازهای دفاعی خود و حفظ استقلال، حاکمیت و امنیت خود از هیچ اقدامی فروگذار نخواهیم کرد و برای کمک به متحدان منطقه‌ای خود به منظور مقابله با تروریسم، از هیچ اقدامی دریغ نمی‌کنیم.
معاون وزیر خارجه در پاسخ به سؤال دیگری در خصوص استکبارستیزی نیز گفت: وزارت خارجه مجری کامل سیاست‌های اصولی جمهوری اسلامی که استکبارستیزی یکی از مشخصه‌های اصلی آن است، بوده و همواره خواهد بود. ما به عنوان مجریان سیاست خارجی هم براساس اعتقادات قلبی و هم دستورات سازمانی و اصول انقلاب، به سیاست خارجی براساس خطوط رهبری ادامه خواهیم داد.
عراقچی در پاسخ به سؤال دیگری درباره گزارش دیروز ظریف به مجلس و اینکه در متن توافق از واژه تعلیق استفاده نشده، ولی برخی از خبرگزاری‌های داخلی گزارش‌هایی منتشر کردند مبنی بر اینکه در این توافق از واژه تعلیق استفاده شده، گفت: من خود روز گذشته در مجلس حضور داشتم. رئیس مجلس از آقای ظریف در خصوص تحریم‌های شورای امنیت پرسید و آقای ظریف درباره تحریم‌های سازمان ملل UN سخن گفت و افزود در هیچ جای توافق در مورد تحریم‌های سازمان ملل از واژه تعلیق استفاده نشده است.
وی گفت: در دو جای ضمیمه از کلمه تعلیق استفاده شده که آن هم مربوط به لغو تحریم‌های اتحادیه اروپاست و این اتحادیه از مکانیسم پیچیده‌ای برای لغو این تحریم‌ها برخوردار است.
عراقچی ادامه داد: اینکه از کلمه تعلیق برای تصمیم‌ها استفاده شده به این معنی نیست که تعلیق جایگاهی در توافق وین یا برجام دارد، تمام تحریم‌های اقتصادی و مالی بر اساس توافق وین در روز اجرایی شدن توافق لغو می‌شوند.
خبرنگار ترک درباره مناسبات تهران و آنکارا پس از توافق وین سؤال کرد که عراقچی روابط ۲ کشور را بسیار مستحکم، قدیمی و گسترده و دارای ابعاد مختلف اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، تاریخی و اعتقادی برشمرد و گفت: حتما روابط ایران و ترکیه با قوت ادامه می‌یابد.
وی اضافه کرد: اینکه ۲ کشور در برخی موضوعات منطقه‌ای اختلاف نظر داریم و در برخی موارد اختلاف نظر هم جدی است کاملا درست می‌باشد اما به معنای آن نیست که روابط ۲ کشور از مسیر خود خارج شده است. اطمینان دارم بعد از توافق وین، این همکاری‌ها گسترده‌تر و بیشتر خواهد شد.
معاون وزیر خارجه با اشاره به موقعیت جغرافیایی ترکیه افزود: ترکیه حتما نقش موثر و مهمی در گسترش روابط اقتصادی ایران و اتحادیه اروپا ایفا می‌کند. در دوران گذشته روابط اقتصادی بسیار گسترده و رو به جلویی با ترکیه داشتیم و اطمینان دارم این روابط گسترش خواهد یافت.
عراقچی با ذکر این نکته که اختلاف نظراتمان با ترکیه در برخی مسائل منطقه قابل کتمان نیست، اظهار داشت: ما نظرات خود را به دولت ترکیه منتقل کردیم و کلان روابط ۲ کشور در آینده گسترده‌تر و بهتر از گذشته خواهد بود.
خبرنگاری از معاون وزیر خارجه پرسید آیا امکان دارد کنگره قسمتی از توافق را قبول نکند؟ که عراقچی گفت: قطعنامه شورای امنیت به لحاظ حقوق بین‌الملل برای کشورها الزام آور است، ولی اینکه این قطعنامه و قطعنامه شبیه به آن بر حقوق داخلی کشورها اولویت دارد یا نه امری متفاوت است. در برخی از کشورها مصوبات شورای امنیت سازمان ملل بلافاصله تبدیل به قوانین داخلی می‌شود، ولی در مورد برخی از کشورها اینگونه نیست.
وی توضیح داد: مثلاً در کشور ما این مصوبات نیازمند تأیید شورای عالی امنیت ملی و مجلس شورای اسلامی است. در آمریکا نیز بر اساس قانون اساسی این کشور قوانین داخلی آن بر قوانین بین‌المللی برتری دارد و آنچه که مسلم است در مورد این موضوع باید روال قانونی در آمریکا و ایران طی شود. البته تصمیم‌گیری در این مقطع نسبت به کلیات توافق است و این امکان وجود ندارد که با بخشی از آن موافقت و مخالفت شود و یا اینکه اصلاحاتی در آن صورت بگیرد، بلکه باید در مورد کلیات آن نظر مثبت یا منفی داده شود.
وی با بیان اینکه تأثیر قطعنامه شورای امنیت امری مثبت است، خاطرنشان کرد: ما و برخی از کشورهای1+5 اصرار داشتیم که قطعنامه شورای امنیت صادر شود و بعد از آن روال قانونی در کشور شروع شود.
معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت خارجه در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر اینکه در صورت تغییر دولت‌ها از جمله در آمریکا ضمانت اجرای توافق وین چه خواهد شد؟ نیز عنوان کرد: بر طبق توافق صورت گرفته دولت آمریکا و رئیس جمهور آن کشور متعهد شده که قوانین تحریمی کنگره را اجرا نکند و به این عدم اجرا ادامه دهد، تا زمانی که توافق پابرجاست رئیس‌جمهور آمریکا باید اجرای تحریم‌ها را لغو کند و اگر رئیس‌جمهور این کار را انجام ندهد توافق را نقض کرده است.
عراقچی تصریح کرد: این نقض تبعات خود را دارد و ما این موضوع را به سازوکارهای مربوطه اعلام می‌کنیم و اگر به آنچه که توافق کرده‌ایم نرسیم اجرای توافق لغو می‌شود.
معاون وزیر خارجه در پاسخ به سؤال دیگری درباره بازگشت پذیری خاطرنشان کرد: سازوکار بازگشت پذیری که این روزها توسط رسانه‌ها و نمایندگان آنها مورد توجه قرار می‌گیرد، سازوکار پیچیده‌ای است که در قطعنامه و توافق به آن اشاره شده و این سازوکار دو طرفه است.اگر یکی از طرفین عنوان کند که تعهدات نقض شده به کمیسیون ارجاع می‌شود و کمیسیون ۱۵ روز فرصت دارد بررسی کند و بعد از آن به جلسه وزرای خارجه ایران و شش کشور ارجاع می‌شود و ۱۵ روز می‌توانند به این موضوع رسیدگی کنند و می‌توانند ۱۵ روز تمدید کنند و بعد کمیته مشورتی سه نفره‌ای تشکیل می‌شود که یک نماینده از ایران، یک نماینده از کشور شاکی و یک فرد بی طرف عضو آن هستند و در صورتی که این مراحل طی شود و نتیجه‌ای حاصل نشود به شورای امنیت ارجاع می‌شود.
وی ادامه داد: شورای امنیت ۳۰ روز فرصت دارد که موضوع را برسی و برای حل و فصل آن تلاش کند و اگر نتواند به جمع بندی برسد کشور مربوطه قطعنامه‌ای را صادر می‌کند. چندین مانع و پروسه سر راه گذاشته شده و کشوری که بخواهد این پروسه را طی و تحریم‌ها را برگرداند و صرفا بهانه‌جویی کند، باید هزینه سیاسی زیادی را پرداخت کند و بدانند اگر اینگونه شود، ایران به هیچ یک از تعهدات برجام پایبند نخواهد بود و حتی همکاری خود با آژانس را متوقف خواهیم کرد.
معاون وزیر خارجه درباره موضوع PMD گفت: این موضوع و مسیر حل آن جدا از مسیر توافق است و امری بین ایران و آژانس است که برای حل و فصل آن منتظر اجرایی شدن و طی مراحل قانونی توافق نیستیم.
وی ادامه داد: براساس نقشه راه تا آخر جولای آژانس فرصت دارد همه سؤالات خود که ۱۱ مورد است را با مدارک و مستندات کافی ارائه دهد و بعد از آن ماه فرصت داریم به این ابهامات پاسخ دهیم و بعد از آن فرصتی هست که پاسخ‌ها ارزیابی شود. در این نقشه راه ذکر شده که ۱۵ اکتبر این مراحل طی شده و گزارش آژانس تا ۱۵ دسامبر باید تقدیم شورای حکام آژانس شود و زمانی مدیرکل آژانس گزارش خود را به شورای حکام ارائه می‌دهد ۱+۵ پیش نویس قطعنامه‌ای را با هدف بستن موضوع به شورای حکام آژانس ارائه می‌دهد.
عراقچی توضیح داد: در عمل سعی کردیم این نقشه راه را با برنامه اجرایی توافق منطبق کنیم که انجام اقدامات ما براساس توافق منطبق با توافق باشد.
وی در پاسخ به سوال دیگری تصریح کرد: ما با قطعنامه اخیر شورای امنیت ۲۲۳۱ از ذیل فصل هفتم خارج شدیم. این قطعنامه به معنای تغییر بنیادین در روابط ایران و شورای امنیت است و تشویق می‌کند که کشورها با ایران وارد همکاری هسته‌ای شوند. شورای امنیت با این قطعنامه اخیر اعلام می‌کند که ایران دیگر تهدید نیست و می‌تواند غنی سازی را ادامه و آب سنگین را حفظ کند.
به گفته وی این دستاوردی بزرگ و حاصل ۱۰ سال مقاومت ملت ایران است.
وی در پایان با اشاره به هدایت‌های مقام معظم رهبری عنوان کرد: اگر نقاط ضعفی وجود دارد، ولی نباید نتیجه این مقاومت را با بعضی از تعبیرات و نگاه‌های غیرملی و فروملی خدشه دار کنیم.