مشاهدات خبرنگار همشهري حاكي از آن است كه اين فروشگاهها بستههاي كنسرو شده خرچنگ را بهصورت علني با قيمت بالايي عرضه ميكنند. يكي از اين فروشندهها به همشهري گفت: بيشتر مشتريهاي ما را اتباع كشورهاي خارجي بهخصوص چينيها تشكيل ميدهند.
چند ماهي است كه وزارت بهداشت نظارت خود را براي عرضه زنده و يا تازه اين حيوانات آبزي غيرمجاز، بيشتر كرده و برخي مغازههاي ماهيفروشي كه اين محصولات را عرضه ميكردند آن را ديگر نميفروشند. اما مسئله اين است كه اين محصولات بهصورت علني عرضه نميشوند و اگر يك آشنايي در اين صنف داشته باشيد ميتوانيد انواع آن را خريداري كنيد! برخي فروشندگان نيز درصورت اعتماد به خريدار از يخچالهاي پشت دخل، محصول غيرمجاز را بيرون آورده و ميفروشند. يكي از ماهيفروشاني كه تا پيش از اين لابستر ميفروخت، گفت: چندماه پيش وزارت بهداشت عرضه اين حيوانات را بهدليل غيربهداشتي بودن ممنوع كرد.
اين در حالي است كه مركز تحقيقات حلال سازمان غذا و دارو چندي پيش اعلام كرد كه محصولات دريايياي كه از سازمان غذا و دارو و مركز تحقيقات حلال مجوز ندارند، فاقد حق توزيع و عرضه در كشور هستند. اين مركز از مردم خواست درصورت مشاهده عرضه انواع غذاهاي دريايي كنسروي و غيركنسروي از نرمتنان، سرپايان، خرچنگها و ساير جانوران دريايي در مراكز خريد به معاونتهاي غذا و داروي دانشگاههاي سراسر كشور اطلاعرساني كنند.
به گفته دكتر مهدي فهيمي، متخصص و پژوهشگر طب سنتي، فروش پودر خرچنگ در عطاريها به نوعي كلاهبرداري تبديل شده است. او گفت: يك بيمار مبتلا به سرطان به من مراجعه كرده بود كه ميگفت ۳قاشق پودر خرچنگ را به قيمت 400هزار تومان به او فروختهاند. اين عين كلاشي است. پودر خرچنگ كه شامل همه اجزاي خرچنگ است ميتواند براي بيمار مشكلات ديگري ايجاد كند.
اين پژوهشگر طب سنتي افزود: اگرچه براي خرچنگ در منابع علمي طب سنتي خواصي درنظر گرفته شده است اما تجويز و مصرف آن مستلزم نظر كارشناس و متخصص است. دارويي كه از اين حيوان بهدست ميآيد فقط در شرايط آزمايشگاهي و با مقدارمشخص قابل استفاده است. احتمالا وزارت بهداشت بهدليل مسموميت جيوه كه جذب پوست اين نوع حيوانات آبزي ميشود، عرضه آن را ممنوع كرده است. وزارت بهداشت بايد بر طب سنتي نظارت داشته باشد ولي متأسفانه از اين بخش غافل شده است.
دكتر بهروز جنت، رئيس مركز تحقيقات حلال سازمان غذا و دارو در گفتوگو با همشهري گفت: در مورد نرمتنان ازجمله صدف يا حلزون نيز بررسيها نشان داده است كه اين حيوانات آبزي داراي مواد آلرژيزا و سمي هستند كه شناخته شده نيست ولي اثرات خود را در بدن انسان در سالهاي بعد ميگذارد. بعضي از اين حيوانات به حدي آلرژيزا هستند كه ميتوانند منجر به فوت فرد مصرفكننده شوند.
دكتر جنت با تأكيد براينكه مصرف اين مواد براي همه افراد مضر است اظهار كرد: مشاهده شده كه در برخي مناطق ساحلي در كشورهايي كه مصرف اين حيوانات مجاز است، بيماريهاي مشتركي شايع شده است. نوع غذايي كه در اين مناطق خورده ميشود در ايجاد بيماري مؤثر است.
وي در واكنش به اين مسئله كه بسياري از فروشندهها مدعي فروش اين مواد به خارجيها هستند گفت: ما در هيچ كجا فروشگاهي براي عرضه محصولات به خارجيها بهصورت جداگانه نداريم. در مواقعي برخي هتلها و سفارتخانهها و يا شركتهاي خارجي كه بهعنوان پيمانكار در پروژهها كار ميكنند ميتوانند محمولههايي را با كسب اجازه و با شرايط خاص وارد كشور كنند. چيزي كه فروشندههاي اين محصولات گفتهاند در حد توجيه بيپايه و اساس است.
بهروز جنت در مورد نظارت بر عرضه اين محصولات اظهار كرد: نظارت بر اين فروشگاهها توسط چند بخش در وزارت بهداشت، بازرسان اصناف و دانشگاههاي علوم پزشكي انجام ميشود. همچنين با گزارشات مردمي اين نظارتها دقت بيشتري خواهد داشت. مركز تحقيقات حلال سازمان غذا بيشتر روي حلال بودن مواد تشكيلدهنده محصولاتي است كه وارد كشور ميشود.با وجود تعدد مراكزي كه بايد بر عرضه اين آبزيان نظارت داشته باشند، هنوز اين محصولات در سطح شهر عرضه ميشود. حال بايد ديد اين نظارت پس از چندماه به كجا خواهد رسيد.