به‌گفته حميد تهرانفر، بانك مركزي برخورد مدبرانه با غيرمجازها داشته است. بخش دوم گفت‌وگو را بخوانيد.
- آيا چتر نظارتي بانك مركزي به اندازه‌اي گسترده است كه از هرگونه فعاليت غيرمجاز اطلاع كسب كند؟
ببينيد يك همكاري خوبي با وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي داريم كه مجوز تعاوني‌هاي اعتبار كوچكي كه قبلا فعال شده‌اند، صادر شود؛ نيروي انتظامي هم اصلا ديگر مجوز صندوق‌هاي قرض‌الحسنه را نمي‌دهد. بنابراين در فضاي كنوني امكان صدور مجوز جديد از سوي نهادهاي ديگر به هيچ عنوان وجود ندارد. البته بعيد هم نيست كه در گوشه‌اي از مملكت يك صندوقي بدون ثبت كردن اقدام به فعاليت كند و... كه بايد با آنها سريع برخورد شود و اينكه باز گفته شود بانك مركزي بايد نامه بدهد و درخواست و شكايت كند، ديگر ديدگاه درستي نيست.
- چرا اين ديدگاه را قبول نداريد؟
ببنييد يك جايي از شهر افرادي شركت ليزينگ راه مي‌اندازند و يا صرافي ايجاد مي‌كنند. چرا همه كنار مي‌كشند و به وظيفه خود عمل نمي‌كنند تا بانك مركزي اطلاع كسب كند و وارد شود؟ قانونگذار هم‌چنين چيزي از بانك مركزي نخواسته است.
اگر قانونگذار چنين تكليفي براي بانك مركزي تعيين كند، اشكالي هم ندارد، بايد حداقل 10هزار نفر را استخدام كنيم كل مملكت را رصد كنيم. اما اين وظيفه ما نيست. حتي درخصوص بانك‌ها هم اين موضوع صدق مي‌كند و اگر بانكي بدون اطلاع و مجوز بانك مركزي شعبه جديد بزند، بايد دستگاه‌هاي مسئول جلوي آن را بگيرند.
چرا كه به دفعات اتفاق افتاده كه در همين تهران برخي با ايجاد شعب صوري بانك‌ها سر مردم را كلاه گذاشته‌اند. ما تمامي اطلاعات شعب بانك‌ها و حتي شعب مؤسسات غيرمجاز بزرگ را به نيروي انتظامي داده‌ايم و اگر شعبه‌اي مجوز بانك مركزي را نداشته باشد، حق فعاليت ندارد.
- شما اخيرا قول داده‌ايد كه اسامي غيرمجازها را روي سايت بانك مركزي قرار دهيد؟
نه اصلا چنين قولي نداده‌ايم. اسامي غيرمجازها را به‌صورت محرمانه در اختيار نهادهاي انتظامي و قضايي قرار مي‌دهيم. البته ممكن است روزي چنين كاري كه شما فرموديد انجام دهيم.
- كي اين اتفاق مي‌افتد؟
گفتم ممكن است. شايد وقتي كه بزرگ‌ها تكليف‌شان روشن شد و نگراني‌ها از شكل‌گيري سپر انساني در برابر شعب برطرف شد. اما در حال حاضر برنامه‌اي براي اين كار نداريم.
- مصوبه شوراي‌عالي امنيت ملي كه اخيرا بحث آن مطرح شده، چه اختياري به بانك مركزي مي‌دهد؟ آيا با اين مصوبه گره‌اي از معماي ساماندهي غيرمجازها باز خواهد كرد؟
بزرگ‌ترين اتفاق اين است كه وفاق بين دستگاه‌هاي مسئول از مسير همين مصوبه ايجاد شده است. شايد يكي از اشكالات اين باشد كه دستگاه‌هاي مختلف در اين ماجرا بيشتر باهم مي‌جنگيدند تا عليه غيرمجازها باشند و به اين ترتيب انرژي خود را مصروف يكديگر مي‌كردند.
- و با اين مصوبه فرماندهي ماجرا با بانك مركزي است؟
بله؛ مسئوليت جلسات با بانك مركزي است و بقيه دستگاه‌هاي مسئول اجرايي و نظارتي همكاري خواهند كرد تا شاهد وحدت فرماندهي باشيم.
- اخيرا رئيس‌كل بانك مركزي از تهديد برخي‌ها سخن گفته و تأكيد كرده بانك مركزي به حول و قوه الهي به‌كار خود ادامه مي‌دهد. آيا اين تهديدها واقعي است و از چه كانالي اين تهديدها شكل مي‌گيرد؟ آيا فشاري از سوي ارباب قدرت به بانك مركزي وارد مي‌شود؟
طبيعي است كه اين تهديدها وجود دارد.
- طبيعي است؟
به چند دليل؛ يكي اينكه براي اين جراحي ممكن است خونريزي هم رخ دهد. برخي نگران پيامدهاي احتمالي برخورد با غيرمجازها و ضايع شدن حقوق سپرده‌گذاران هستند كه امري طبيعي است. به همين علت بايد خيلي دقيق و با حساسيت برخورد صورت گيرد كه با نفس كار جور درنمي‌آيد كه بخواهيم همه موارد را بي‌سروصدا و چراغ خاموش دنبال كنيم. با وجود دقت بسيار ممكن است در جريان رسيدگي برخي امور، مجبور به اقدام شويم.
عده‌اي هم بر اين باورند كه مسير انتخابي بانك مركزي درست نيست و به همين دليل مخالفت مي‌كنند بي‌آنكه پاسخ دهند چه نهادي بهتر و تخصصي‌تر از بانك مركزي مي‌تواند به اين بازار سر و سامان دهد.البته برخي مخالفان هم منافعي در اين مؤسسات دارند و ممكن است اگر درخواست وام داشته باشند، شبكه رسمي بانكي تمكين نكند، اما اين مؤسسات خيلي راحت تسهيلات مورد نظر را پرداخت مي‌كنند. به‌نحوي كه فردي ممكن است از طريق بانك ملي نتواند وام قرض‌الحسنه بگيرد اما با يك تلفن مي‌تواند براي 10نفر وام قرض‌الحسنه از سوي مؤسسات غيرمجاز جور كند.
اين افراد به بهانه كارراه‌انداز بودن اين مؤسسات با شدت و حدت تمام حتي بانك مركزي را محكوم هم مي‌كنند كه جاي تامل دارد. اما به حول و قوه الهي به‌كار خود ادامه مي‌دهيم و از مسير قانوني خارج نمي‌شويم.
- امروز هفتم مردادماه است، 29 اسفندماه مؤسسه پولي بزرگ غيرمجاز ديگر نداريم؟
اگر اتفاقات خاصي خارج از اراده ما رخ ندهد، كار را تمام مي‌كنيم.
- شما قبلا گفته بوديد به ادغام غيرمجازها اعتقاد نداريد و حتي جلوي اين كاري كه از گذشته صورت گرفته ايستاديد. چرا؟
ما فرايند ادغام را متوقف نكرده‌ايم. مايل به ادغام نبوديم وليكن همان مسير را ادامه داديم. نور و آرمان نتيجه همان ادغام‌هاست.
- فكر نمي‌كنيد در 2سال اخير بيشتر مدارا كرديد و قاطعانه در مقابل غيرمجازها مقاومت نكرديد؟
نه اسمش را مدارا نمي‌گذارم، اما قبول دارم كه رفتار چكشي هم نكرديم. اجازه دهيد اسمش را بگذاريم برخورد مدبرانه. نتيجه كار، گرفتن مصوبه شوراي‌عالي امنيت ملي بود كه براين اساس ديگر دستگاه‌هاي مختلف انرژي همديگر را خنثي نمي‌كنند و همه در يك جبهه قرار دارند. بازهم تأكيد مي‌كنم هنوز هم اعتقاد دارم ادغام گزينه خوبي نبود، وليكن كار گذشته را ادامه مي‌دهيم.