خب، پس مهم‌ترين شرط براي رانندگي براساس قوانين راهنمايي و رانندگي در كشور ما همين داشتن 18سال تمام است. شما بعد از آن مي‌توانيد براي گرفتن گواهينامه رانندگي اقدام كنيد. اما گرفتن اين گواهينامه، مراحلي دارد و شما بايد چند هفته‌اي آموزش رسمي ببينيد.
هزينه‌هايي هم بايد پرداخت و مداركي هم بايد جمع‌آوري كنيد. اگر قصد داريد دست به فرمان شويد و رانندگي كنيد در اينجا با ما همراه شويد تا گام به گام مراحل گرفتن گواهينامه رانندگي را برايتان بيان كنيم.
- گام اول
شما چه گواهينامه‌اي بايد بگيريد؟
فرض ما در اين گزارش اين است كه شما مي‌خواهيد گواهينامه رانندگي با خودروهاي سواري سبك بگيريد. اين گواهينامه در سال‌هاي نه چندان دور به‌نام گواهينامه پايه 2شناخته مي‌شد و هنوز هم شايد بين مردم به همين نام مشهور باشد. اما چند سال پيش اين نامگذاري تغيير كرد و اين گواهينامه به نام ب1ناميده شد. تعدد گواهينامه‌ها در اين مدل نامگذاري باعث شد كه شيوه جديدتري در دستور كار پليس راهور قرار گيرد. براساس نظام جديد صدور گواهينامه، تعداد گواهينامه‌هاي صادره از ۶ نوع به 3نوع پايه۱، پايه۲ و پايه۳ تبديل شد و اعتبار گواهينامه‌ها تا سن ۶۵ سالگي ۱۰ سال، از ۶۵ تا ۷۵ 5سال و از ۷۰ سالگي 2سال است. گواهينامه «ب۱» معادل پايه ۳، گواهينامه «ب۲» معادل پايه ۲ و گواهينامه‌هاي «پ۱» و گروه «ت» معادل پايه يكم است كه هنگام تعويض گواهينامه، معادل‌سازي مي‌شود. پس با اين حساب شما براي رانندگي با خودروهاي سواري سبك بايد به‌دنبال گواهينامه پايه 3باشيد.
- گام دوم
حضور در آموزشگاه و ارائه مدارك
آموزشگاه‌هاي رانندگي تنها جايي است كه براي گرفتن گواهينامه رانندگي خودروهاي سواري سبك (گواهينامه پايه 3) بايد مراجعه كنيد. خدمات اين آموزشگاه‌ها چندان تفاوت فاحشي با هم ندارند. هزينه‌هاي آنها هم يكي است، پس بهترين پيشنهاد انتخاب نزديك‌ترين آموزشگاه به محل زندگي يا كار شماست. يادتان باشد كه شما 2، 3هفته‌اي بايد به اين آموزشگاه رفت‌وآمد داشته باشيد، پس به سهل بودن رفت‌وآمدتان فكر كنيد. اما قبل از رفتن، اين مدارك را آماده كنيد تا دچار دردسر نشويد.
- گام سوم
هزينه‌هايي كه بايد بپردازيد
آنهايي كه خيلي سال قبل گواهينامه گرفته‌اند، حتما از بالا رفتن هزينه‌هاي دريافت گواهينامه تعجب خواهند كرد. پيشنهاد ما اين است كه اگر واقعا قصد رانندگي نداريد و قرار است كه گواهينامه فقط به‌عنوان يك مدرك در كيف‌تان قرار گيرد، بي‌خيال اين كار شويد. به هر حال هزينه‌هاي اين كار 2بخش خواهد بود؛ يكي هزينه‌هاي مربوط به آموزشگاه و ديگري هزينه‌هايي كه بايد به‌حساب نهادها واريز كنيد. جدول مقابل اين هزينه‌ها را براساس سال 94نشان مي‌دهد:
- گام چهارم
معاينه و شركت در كلاسهاي تئوري
براي رانندگي كردن بايد از سلامت جسماني برخوردار باشيد. مخصوصا ديد چشم‌هاي شما بايد مشكلي نداشته باشد، براي همين هم در اين مرحله شما را به يك پزشك معتمد نيروي انتظامي معرفي مي‌كنند تا معاينه شويد. گروه خوني‌تان هم با انجام يك آزمايش بايد مشخص و برگه آزمايشگاه به آموزشگاه تحويل داده شود. گام بعدي هم شركت در كلاسهاي آموزشي تئوري است كه شامل 8جلسه 2ساعته خواهد بود؛ 6جلسه كلاس آشنايي با قوانين راهنمايي و رانندگي و 2جلسه آموزش فني اتومبيل. حضور شما در اين كلاس‌ها الزامي است. در صورت غيبت بايد در كلاسهاي جايگزين شركت كنيد. در پايان هم يك آزمون اوليه توسط آموزشگاه از شما گرفته خواهد شد. قبولي شما در اين آزمون شرط حضور در دوره‌هاي آموزشي عملي يا همان رانندگي با اتومبيل‌هاي آموزشي است. آزمون آيين‌نامه معمولا هفته‌اي يك‌بار برگزار مي‌شود. اگر قبول نشديد بعد از گذشت يك هفته دوباره مي‌توانيد در آزمون شركت كنيد.
- گام پنجم
رانندگي آموزشي در معابر شهري
خب حالا به بخش هيجان‌انگيز ماجرا رسيده‌ايد. خيلي‌ها در اين مرحله براي نخستين بار پشت فرمان يك اتومبيل قرار مي‌گيرند. شما در اين مرحله بايد در 10تا 12جلسه آموزش عملي رانندگي شركت كنيد. انتخاب ساعت‌هاي آموزش رانندگي كمي توافقي است، يعني آموزشگاه وضعيت وقت‌هاي آزاد شما را درنظر مي‌گيرد و البته شما هم بايد در تعيين ساعت آموزش كمي انعطاف داشته باشيد. يكي از موارد تخلف در اين مرحله اين است كه شما در كلاس آموزشي حضور نيابيد و مربي هم كارت يا كارنامه شما را به شكل صوري مهر كند. اگر اين اتفاق توسط اداره راهنمايي و رانندگي محرز شود، هم كارت مربيگري را باطل و هم آموزشگاه را پلمب مي‌كند. بنابراين شما و مربي رانندگي‌تان موظف هستيد تمام ۱۲ جلسه رانندگي را حضور فيزيكي داشته باشيد. نكته بعدي هم اين است كه در طول كلاسهاي رانندگي، به هيچ عنوان با اتومبيل غيراز اتومبيل‌هاي مخصوص آموزشگاه، تمرين نكنيد. اندازه كلاچ و به‌طور كلي، قلق هر خودرويي با ديگري متفاوت است. به همين علت اين كار، كارايي آموزش شما را بسيار زياد كاهش خواهد داد.
- گام ششم
شركت در آزمون‌هاي رانندگي
معمولا آموزشگاه‌هاي رانندگي، پس از پايان جلسه‌هاي آموزش عملي، يك آزمون داخلي توسط مربي از شما مي‌گيرد تا اگر نياز باشد برايتان باز هم كلاس آموزشي گذاشته شود. در گام بعدي برايتان وقتي تعيين مي‌شود تا در آزمون نهايي كه توسط يك افسر راهنمايي و رانندگي گرفته خواهد شد حضور يابيد. قبل از آزمون عملي بايد در آزمون نهايي تئوري حضور يابيد. قبولي در اين آزمون شرط حضور شما در آزمون عملي است. معمولا شما بايد 15دقيقه رانندگي كنيد و مهارت‌تان را در اين زمينه به افسر راهنمايي و رانندگي نشان دهيد. اگر قبول شديد كه هيچ، اما درصورت مردودي بايد دوباره حدود 10ساعت يا همان 5جلسه آموزش ببينيد كه حدودا براي هر جلسه، 30هزار تومان خرج روي دست‌تان مي‌گذارد. ممكن است بين آزمون‌هايتان هم وقفه بيفتد بنابراين يادتان باشد كه معاينات پزشكي شما 6ماه، قبولي آيين‌نامه‌تان 2سال و قبولي مهارت رانندگي‌تان فقط يك سال اعتبار دارند و بعد از اين مدت بايد اين موارد را دوباره اخذ كنيد.
- گواهينامه هوشمند
نكته‌هايي كه بايد بدانيد
گواهينامه‌اي كه براي شما صادر مي‌شود يك گواهينامه هوشمند است. در اين گواهينامه‌ها، نوع وسيله رانندگي مشخص و علاوه بر مشخصات فردي، محدوديت‌هاي جسمي، گروه خوني و بيماري‌هاي خاص در چيپ الكترونيكي قرار مي‌گيرد. اين گواهينامه‌ها داراي چيپ‌هاي هوشمندي است كه تمامي مشخصات فردي راننده مانند گروه خوني، بيماري‌هاي خاص، تخلفات و نمرات منفي در آن ثبت مي‌شود. يعني راننده تمام سوابق خود را در گواهينامه همواره همراه دارد و افسران راهنمايي و رانندگي تنها با كنترل گواهينامه يك راننده درخواهند يافت كه او تا چه اندازه خلاف كرده يا مشخصاتش چيست.
دارندگان گواهينامه‌هاي پايه۳، در يك سال اول اجازه تردد در جاده‌هاي برون‌شهري و تردد در شب را ندارند.
در شرايط جديد براي افراد تا ۶۵ سال، گواهينامه‌ها با اعتبار ۱۰ ساله، بين ۶۵ تا ۷۰ سال با اعتبار ۵ ساله و بالاي ۷۰ سال با اعتبار ۲ ساله صادر مي‌شود.
براي دريافت گواهينامه پايه ۲ بايد ۲ سال از صدور گواهينامه پايه ۳ شما گذشته باشد. اين گواهينامه براي حداكثر بار ۶ تن و جابه‌جايي ۲۶سرنشين صادر مي‌شود. همچنين گواهينامه‌هاي پايه يك براي حمل بار بيش از ۶ تن يا جابه‌جايي افراد بيش از ۲۶ سرنشين و خودروهاي سنگين صادر مي‌شود. متقاضيان دريافت گواهينامه پايه يك بايد حداقل ۲۵ سال سن داشته و ۲ سال نيز از زمان صدور گواهينامه پايه ۲ آنها گذشته باشد.
- متقاضي و مدارك مورد نياز
آقايان و بانوان 1- 8 قطعه عكس 4×3جديد، تمام رخ، زمينه سفيد، مطابق با ضوابط پليس راهور (حتماً به عكاس بگوييد كه عكس را براي گواهينامه رانندگي مي‌خواهيد، آنها خودشان از ضوابط مطلع هستند).
2- تصوير و اصل كارت ملي يا اصل تأييديه اداره ثبت احوال.
3- اصل شناسنامه، به همراه كپي صفحه اول و همچنين كپي درصورت داشتن توضيحات.
4-كدپستي منزل مسكوني‌تان هم نياز است.
فقط آقايان - اصل و كپي كارت پايان خدمت يا گواهي اشتغال به خدمت عكس‌دار يا برگه اعزام به خدمت كامپيوتري بدون داشتن غيبت يا گواهي اشتغال به تحصيل
- دريافت كننده و مبلغ به تومان
آموزشگاه 418900تومان به‌حساب خود آموزشگاه
نهادها و سازمان‌ها 8000تومان به شماره حساب بانك ملي 0105968801004به نام شركت پژوهش و توسعه ناجي
750تومان به شماره حساب بانك ملي شهرداري شهرتان
1000تومان به شماره حساب بانك ملي 2171159008009به نام نيروي انتظامي بابت تمبر گواهينامه
20000تومان به شماره حساب بانك ملي 21711501303003به نام نيروي انتظامي براي صدور گواهينامه
هزينه خريد كتاب 12500تومان كه مي‌توان از خود آموزشگاه خريد