اما تب تند مراقبت ويژه از مبلمان هم سرانجام فروكش كرد و حالا مبلها نهتنها در مواقعيكه مهمان ميآيد، بلكه در زمان تماشاي تلويزيون، كار با لپتاپ، خوردن غذا و حتي گاهي بهعنوان تختخواب استفاده ميشوند. طبيعي است كه با افزايش استفاده از مبلمان، پاكيزگي آنها كاهش پيدا ميكند و در دورههاي كوتاهتري نياز به نظافت دارند. در اين مطلب به روشهاي نظافت مبلمان، بهنحوي كه كمترين آسيب به آنها برسد، اشاره كردهايم. اگر لكهاي روي مبلها افتاد و يا در نور ضربهاي به كفي آنها زديد و ذرات غبار بلند شد، وقت نظافت است.
- جلوي خاك را بايد گرفت
نخستين اصلي كه براي نظافت مبلمان بايد درنظر داشت، جلوگيري از آلوده شدن آنهاست و البته اين اصل را براي هر وسيله ديگري كه نظافتش آسان نيست، بايد رعايت كرد. اغلب مبلها بدنهاي چوبي و رويهاي پارچهاي دارند و آب براي چوب و پارچه، مضر و آسيبرسان است. بنابراين نظافت مبلمان با ريسك همراه است و مثلا ممكن است حين دستمالكشي بر رويه مبلها، با پخش شدن رنگهاي پارچه مواجه شويد كه كار را بسيار سخت ميكند. پس بايد تا جاي ممكن از لكه شدن و نشست گرد و خاك روي مبلها جلوگيري كرد و اين كار ميسر نميشود مگر با استفاده از پيراهن مبل. نكته مهم ديگر، زدودن گردوغبار از روي مبلها با گردگيري منظم است كه حتي اگر مبلها پيراهن دارند، بايد ماهي يكبار انجام شود. كشيدن جاروبرقي روي مبلها، كمك زيادي به نظافت آنها ميكند اما در اين مورد حتما به ياد داشته باشيد كه از سري برسدار جاروبرقي استفاه كنيد و تا حد ممكن آن را به روي مبلها نكشيد، چون به مرور ساييدگي ايجاد ميكند و خصوصا اگر جنس پارچه از ابريشم يا مخمل باشد، به سرعت باعث فرسايش آن ميشود.
- محلول هميشگي و كارآمد
استفاده از محلول آب و شامپو فرش، مرسومترين روش براي نظافت مبلهاست. پيش از آغاز كار، با جاروبرقي گرد و خاك را از روي مبلها برداريد. نكته بعد اينكه كفي و پشتي مبلها، با ابر و پنبه انباشته شده است و طبيعي است كه اگر آب به خوردشان برود، به مرور متلاشي ميشوند. پارچه مبلها تركيبي از رنگهاي مختلف دارد كه اگر يكي از آنها رنگ بدهد و پخش شود، راهي بهغير از تعويض كلي رويه باقي نميماند. بنابراين بايد توجه داشت كه قبل از دستمالكشي مبلها با محلول شامپو فرش، گوشهاي از رويه مبل را امتحان كنيد. در زمان دستمالكشي كلي نيز سعي كنيد اسفنج يا دستمالي كه استفاده ميكنيد، اندكي نمدار باشد تا آب به خورد رويه مبل نرود. در زمان تهيه محلول شستوشو هم سعي كنيد محلول رقيق باشد. اگر شامپو فرش در دسترس نبود، مايع ظرفشويي جايگزين مناسبي است. پس از آنكه دستمالكشي به پايان رسيد، حتما با سشوار سطح مبل را خشك كنيد و فرصت ندهيد كه رطوبت بر آن باقي بماند و به بافت پارچه آسيب بزند. محلولهاي جديدي هم مخصوص شستوشوي مبل به بازار آمده كه ميتوانيد از آنها استفاده كنيد.
- شستوشوهاي مكانيزه
دستمالكشي مبلها شايد رنگ و روي آنها را تغيير بدهد و به ظاهر باعث پاكيزگي مبلمان شود، اما با توجه به اينكه مبلها آبكشي نشدهاند، طبيعي است كه جرمها و آلودگيها همچنان تا حدودي باقي بمانند. اينجاست كه وجود يك جاروبرقي آب و خاك ضرورت پيدا ميكند. اين جاروبرقي با قدرت مكندگي بالا، آب را هم مكش ميكنند. به اين ترتيب ميشود با خيال راحت شلنگ آب را روي كفي مبلها گرفت و همزمان با جاروبرقيها، پساب را از روي آن مكش كرد. اما اين جاروبرقيهاي ويژه، تقريبا در هيچ خانهاي پيدا نميشوند. شركتهايي كه كار شستوشوي مبلمان را در منازل انجام ميدهند، كليديترين ابزاري كه در اختيار دارند، همين جاروبرقيهاي آب و خاك است. ضمن آنكه مبلهاي مختلف، متناسب با پارچهاي كه براي ساختنشان استفاده شده است، روشهاي متفاوتي براي نظافت دارند. مبلهايي كه توسط برندهاي اسم و رسمدار توليد ميشوند، معمولا دفترچه راهنمايي دارند كه شيوههاي نظافت مبل در آن آمده است. ممكن است برخي پارچهها، خصوصا پارچههاي مخمل و ابريشمي، بهشدت از تماس با شامپو فرش يا هر محلول شيميايي ديگر منع شده باشند. پس اگر دفترچه راهنماي استفاده از مبلمان وجود دارد، حتماً آن را با دقت مطالعه كنيد.
- شستوشو با بخار
ميگويند هيچ وسيلهاي مثل بخارشوي براي نظافت مبلمان مناسب نيست. بخارشويها اين قابليت را دارند كه با ايجاد حرارت زياد، به درزهاي پارچه نفوذ كنند و آلودگي را از بين ببرند. از بينبردن آلودگيها هم به اين ترتيب انجام ميشود كه با فيلترهايي كه بر دهانه لوله بخارشوي قرار دارند، جذب ميشوند. اگر قصد استفاده از بخارشوي را داريد، بد نيست كه ابتدا تمامي سطح مبلمان را جارو بكشيد و بعد، از بخارشوي استفاده كنيد. اگر لكههايي بر سطح مبل مشاهده ميشود و يا ميزان آلودگي زياد است، اول با استفاده از اسفنج، روي مبل را شامپو بكشيد و بعد با بخارشوي، نظافت را كامل كنيد.
- تشكچههاي مجزا
كفي بسياري از مبلها، تشكچهدار است و اغلب تشكچهها نيز زيپهايي دارند كه با گشودن آنها، ميتوان محتوايشان را خارج كرد. بسياري از بانوان خانه با مشاهده پارچه، ميتوانند حدس بزنند كه آيا امكان آب رفتن دارد يا خير. اگر از آب نرفتن و كوتاه نشدن پارچه مطمئن هستيد، بد نيست كه گاهي تشكچهها را از محتوياتش خالي كرده و بشوييد. بهتر است اين تشكچهها در ماشين لباسشويي با حرارت پايين شسته شود و براي اين شستوشو، مواد شوينده بسيار كمي هم بهكار رود. اگر از آبرفتن پارچه مطمئن نيستيد، آن را به خشكشويي بسپاريد. دقت كنيد كه محتواي داخل تشكچهها، به مرور و بر اثر استفاده زياد، به پودر تبديل ميشود، اگر از عمر مبلمان زمان زيادي ميگذرد، بهتر است محتويات داخل تشكچهها را بيرون نياوريد.
- نظافت مبلهاي چرمي
رويه چرمي مبلها، نظافت آسانتري دارد. كشيدن دستمال نمدار بر سطح چرم، نسبت به سطحهاي پارچهاي راحتتر است. با اينحال بايد درنظر داشت كه آب يكي از دشمنان اصلي چرم است و به بافتهاي آن آسيب جدي ميزند. بنابراين از شستوشوي مبلهاي چرمي با شلنگ آب، بهشدت خودداري كنيد. مقداري آب با كمي شامپو بچه و چند قطره سركه سفيد، يك محلول خوب براي نظافت سطوح چرمي است. اين محلول بعد از دستمالكشي، بايد با يك دستمال ديگر به سرعت از سطح مبل خشك شود. واكس چرم هم به نگهداري از مبل و شادابي بخشيدن به سطح آن كمك ميكند. اگر واكس مخصوص سطوح چرمي را در اختيار نداشتيد، روغن بيبوي زيتون جايگزين مناسبي است.
- نظافت اسكلت مبلها
مراقب چوب مبلمان باشيد
اسكلت چوبي مبلمان، از رويه پارچهاي آن بهنوعي مهمتر است. بهعبارت ديگر رويه پارچهاي مبلها را ميتوان عوض كرد، اما اسكلت چوبي را نه.
چوب اگر در مقابل رطوبت مقاوم نباشد، به سرعت در تماس با آب از بين ميرود. به ندرت پيش ميآيد كه بدنه چوبي مبلمان را در مقابل آب مقاومسازي كنند. براي زدودن گردوغبار از بخش چوبي مبلها، بهترين روش اين است كه يك اسفنج را مرطوب كنيم و تا حد ممكن آبش را گرفته و روي چوب بكشيم. اگر رطوبت باقي ماند، بايد با حوله خشك شود.
محلولهاي شيميايي بهشدت به سطح و بافت چوب آسيب ميرسانند. به جايش يك محلول خانگي هست كه نهتنها زيان ندارد، بلكه مقاومت چوب را افزايش ميدهد. محلولي از آب، روغن زيتون و آبليمو، مناسبترين شوينده براي لوازم چوبي است.
درزها و گوشه و كنار مبلها هم بايد با گوشپاككن نظافت شود. اين گوشه و كنارها محل مطلوبي براي تخمريزي حشرات چوبخوار محسوب ميشوند.
استفاده از روغن جلا روي سطح چوبي مبلمان، به هيچجه توصيه نشده است چون رنگ چوب را يكباره ميسوزاند. در عوض همان محلول روغن زيتون و آبليمو، يك جلادهنده طبيعي و بدون زيان براي چوبهاست.