روز یکشنبه ۱۵ شهريور 94 نشستي در غرفه ايران برگزار شد كه در پي گزارش اين نشست ميخوانيد:
نشست روز یکشنبه ۱۵ شهريور ساعت ۱۴ با سخنرانی هوشنگ مرادی کرمانی آغاز شد. تصویری که نویسنده از شهر در داستان ماندگار میکند باید تلفیقی از واقعیت و خیال باشد. واقعیت صرف مستندگونه و خیال صرف نمیتواند تصویر درستی از شهر ارائه دهد. مثل تصویری که دیکنز از لندن و ویکتور هوگو از پاریس ارائه میکنند. یا در ادبیات ایران رمان سووشون از شهر شیراز ارائه میکند. و در مورد برخی دیگر از شهرها هم چنین داستانها و رمانهایی توسط نویسندگان آن شهرها نوشته شده است. اما در مورد تهران جای خالی چنین داستانهایی احساس میشد و ابتکار ماهنامه داستان همشهری در برگزاری جایزه داستان تهران اقدامی ارزشمند در جهت خلق داستانهایی با محوریت شهر تهران است.
در ادامه مینا فرشیدنیک، سردبیر ماهنامه داستان همشهری و دبیر جایزه داستان تهران با نمایش پاورپوینتی دوزبانه (به زبانهای فارسی و روسی) به معرفی جشنواره «جایزه داستان تهران» پرداخت. فرشیدنیک گفت: «جایزه داستان تهران» جشنوارهی داستاننویسی داستان کوتاه است با موضوع شهر تهران که توسط ماهنامه داستان همشهری برگزار میشود. این جشنواره فرصتی است برای بازنمایی تصویرهای داستانی از تهران و تلاشی است در جهت خلق داستانهای شهری؛ داستانهای کوتاهی که قهرمانشان تهران، پایتخت ایران است.
شهر تهران ساکنان زیادی را از قومها و فرهنگهای مختلف کنار هم جای داده که در طول زندگی روزمره، این تفاوتها ممکن است به بروز تضادهایی منجر شود؛ اما داستان چون باب گفتوگو و تعامل را باز میکند، میتواند به عامل مهمی برای ایجاد تعامل و همدلی بین تمامی شهروندان بدل شود. آدمهایی که هر روز از کنار هم رد میشوند اگر داستانهای هم را بدانند، خیلی به هم نزدیکتر میشوند. شهر بیداستان، شهری ناامید است و «جایزه داستان تهران» با این ایده شکل گرفت که روایتهای همهی مردم ایران را از این پایتخت بزرگ، ثبت و روایت کند.
فرشیدنیک در ادامه به تعداد آثار رسیده به جشنواره اشاره کرد و گفت: در نخستین دورهی برگزاری «جایزه داستان تهران» در طول دوره چهارماههی فراخوان دریافت آثار از ابتدای تیرماه تا پایان مهرماه ۱۳۹۳ مجموعا ۱۳۲۶ اثر از ۱۲۳۴ نویسنده به دبیرخانهی این جایزه رسید که این تعداد اثر در بین جشنوارههای داستان کوتاه کشور بیسابقه بوده است.
دبیر جایزه داستان تهران در اشاره به آمار شرکت کنندگان در این جشنواره افزود: از مجموع شرکت کنندگان، ۵۸ % ساکن تهران، ۴۱.۴۰% ساکن سایر نقاط ایران و ۰.۶ % ساکن خارج از ایران بودهاند. این آمار نشان میدهد که شهر تهران تنها به مردم ساکن تهران تعلق ندارد و همهی ایرانیان، حتی در خارج از مرزهای ایران، از پایتخت خود روایتهایی دارند که باید بیان و ثبت شوند.
فرشیدنیک با اشاره با ذکر اینکه از بین مجموع شرکتکنندگان اولین دوره جایزه داستان تهران تنها ۱۹% از مخاطبان در سابقه خود دست کم یک اثر چاپ شده در نشریه یا کتاب دارند و ۸۱ % از مخاطبان را نویسندگان جوانی تشکیل دادهاند که تاکنون اثر منتشر شدهای نداشتهاند گفت: این میزان مشارکت بالای نویسندگان نوقلم جوان نویدبخش آن است که نسل جوان نویسندگان ایران به دغدغههای اجتماعی و زندگی شهری حساساند و میخواهند این تصاویر را در داستانهای خود ثبت کنند.
دبیر جایزه داستان تهران اضافه کرد: مراسم پایانی اولین دورهی «جایزه داستان تهران» در قالب یک برنامه دو روزه، سوم و چهارم دیماه ۱۳۹۳ برگزار شد. مراسم اختتامیه و اهدای جوایز روز سوم دیماه ساعت ۱۸ در سالن اصلی برج میلاد برگزار شد و روز دوم به برنامههای جنبی جشنواره اختصاص یافت.
مراسم اختتامیهی نخستین «جایزه داستان تهران» شامگاه چهارشنبه سوم دی با حضور نزدیک به ۱۵۰۰ نفر از مسؤولان فرهنگی و هنری کشور، هنرمندان و نویسندگان پیشکسوت و علاقهمندان داستاننویسی، در مرکز همایشهای بینالمللی برج میلاد برگزار شد.
در این مراسم علاوه بر اهدای جوایز برندگان از قاسم هاشمی نژاد، به عنوان یکی از نویسندگان پیش کسوت و برجسته حوزه داستان شهری تهران، تقدیر شد. و با ابتکار برگزارکنندگان جایزه داستان، روز دوم آیین پایانی اولین دورهی «جایزه داستان تهران» با تور تهرانگردی شروع شد. از آنجا که در داستانهای این جشنواره، نمادهای شهر تهران و اماکن تاریخی این شهر از محورهایی بود که نویسندگان به آنها پرداخته بودند بازدید دستهجمعی برگزیدگان و هیات داوران جشنواره از برخی از این اماکن از ابتکارات برگزارکنندگان این جشنواره بود. در طول برنامهی تهرانگردی که با هدف بازید از نقاط مهم شهر تهران برگزار شد، این فرصت هم فراهم شد تا شرکتکنندگان و داوران جشنواره بتوانند وقت بیشتری را کنار هم بگذرانند و جهت همکاریهای بعدی بیشتر باهم آشنا شوند. این تور یک روزه، با دیدار از بافتهای تاریخی شهر تهران شروع شد.
در پایان روز تهرانگردی شرکتکنندگان از طبقات مختلف برج میلاد بازدید کردند و برنامههای جنبی اختتامیه با برگزاری نشست مشترکی با حضور برگزیدگان، داوران و اعضای تحریریهی مجله داستان ادامه پیدا کرد. در این نشست، برگزیدگان خود و اثر داستانیشان را معرفی کردند و به دعوت دبیر جشنواره دیدگاهها و نظرات و پیشنهادهای خود را دربارهی اولین دورهی «جایزه دستان تهران» بیان کردند. داوران نیز تحلیلهای خود را از مجموع آثار رسیده بیان کردند و توصیههایی به نویسندگان جوان و برگزارکنندگان ارائه دادند.
دبیر جایزه داستان در پایان افزود: اولین دورهی «جایزه داستان تهران» انعکاس گستردهای در مطبوعات، خبرگزاریها، فضاهای تبلیغات شهری و سایر رسانهها داشت. ابتکار این جشنواره در پرداختن به موضوع شهر و داستانهای شهری، توجه رسانههای فرهنگی و هنری اعم از روزنامهها و مجلات، خبرگزاریها و سایتهای خبری و برنامههای تلویزیونی را به خود جلب کرد.
از ابتدای تیرماه سال جاری فراخوان دومین دوره جشنواره «جایزه داستان تهران» آغاز شده است و این جایزه امسال با همکاری تعداد بیشتری از نهادهای فرهنگی و شهری به لطف خدا بسیار گسترده تر از سال گذشته برگزار خواهد شد.
در پایان مرادی کرمانی افزود دلیل حضور من در این برنامه این است که مجله داستان همشهری یکی از برجستهترین و ارزشمندترین مجلات فارسی زبان در حوزه تخصصی داستان کوتاه است و این مجله خوانندگان بیشماری دارد و حتی در دورافتادهترین شهرها و روستاهای کشور هم مخاطب دارد و من هم به شخصه با آثار داستانیام این مجله را همراهی میکنم.
در ادامه مراسم بولتن دو زبانهای که معرفی جایزه داستان تهران و برشهایی از سه داستان برگزیده اولین دوره جایزه داستان تهران در آن منتشر شده بود بین مخاطبان حاضر در برنامه توزیع شد و داستانها به زبان فارسی توسط دبیر جایزه و به روسی توسط مترجم روس حاضر در برنامه قرائت شد. همچنین داستان کوتاه «بهار» نوشته مرادی کرمانی نیز به دو زبان برای مخاطبان اجرا شد. بخش داستانخوانی مورد اقبال گسترده مخاطبان حاضر در برنامه قرار گرفت.
- فعالیتهای جانبی ماهنامه داستان همشهری در خلال نمایشگاه کتاب مسکو
طي روزهاي برگزاري نمايشگاه و در حاشيهي هفتهي فرهنگي تهران- مسكوف مینا فرشیدنیک، دبير جايزه داستان تهران و سردبیر ماهنامه داستان همشهری طي بازديدهاي متعددي از مراكز ادبی و هنری، با شخصيتهاي فرهنگي ملاقات كردند که برخی از آنها به قرار زیرند:
1- دپارتمان زبان فارسي انيستيتو آسيا- آفريقا دانشگاه لومونوسف مسكو
مينا فرشيدنيك با حضور در اين دپارتمان دیداری با جناب آقای دکتر ولادیمیر ایوانف، مدیر دپارتمان داشتند. در این دیدار ضمن معرفی ماهنامه داستان همشهری چند نسخه از شمارههای مختلف این مجله به همراه مجموعه لوح فشرده «داستان همراه» به گروه زبان فارسی این دانشگاه اهدا شد و در خصوص همکاریهای بعدی در زمینهي انتخاب داستانهای کوتاه از نویسندگان معاصر روسی و ترجمهي آنها به زبان فارسی توافقاتی صورت گرفت. ضمنا بولتن دو زبانهي فارسي- روسي معرفی جایزه داستان تهران و گزیده داستانهای برتر این جایزه نیز به دانشجویان زبان فارسی این گروه اهدا شد.
2- دفتر رايزني فرهنگي ايران
بازديد از دورههاي زبانآموزي فارسي كه در دفتر رايزني فرهنگي ايران برگزار ميشود از ديگر برنامههاي دبير جايزه داستان بود. در این دیدار نیز تعدادی از شمارههای ماهنامه داستان همشهری و مجموعه «داستان همراه» جهت استفاده در دورههای آموزش زبان فارسی این مرکز اهدا شد.
3- كتابخانه لنين (كتابخانه ملي روسيه)
بازديد از كتابخانه لنين از ديگر برنامههاي جانبي اين نمايشگاه بود. دبير جايزه داستان تهران با حضور در اين كتابخانه كه آن را از منظر حجم نسخ خطي فارسي، تركي و عربي به عنوان دومين كتابخانه بزرگ دنيا ميشناسند، با مسولین این کتابخانه به گفتگو و رایزنی پرداخت.
ضمن این رایزنیها توافقاتی جهت استفاده از منابع و نسخ خطی این کتابخانه در ماهنامه داستان همشهری صورت گرفت. از جمله این توافقات میتوان به دریافت فایلهای اصل سند «عهدنامهي تركمانچاي» و نیز نسخهي كهن مصور کتاب «هزارويك شب» اشاره کرد که مقرر شد جهت استفاده در بخش روايتهاي داستاني ماهنامه داستان همشهري در اختيار تحريريه این مجله قرار گیرد.
4- نويسندگان و مترجمان و ناشران بينالمللي
در ميان بازديدكنندگان غرفهي ايران در اين نمايشگاه نويسندگان و مترجمان بينالمللي متعددي حضور داشتند. سيداعظم اخگر، شاعر و مترجم تاجيكي، ولادیسلاو پولاکوفسکی عضو اتحادیه ناشران روسیه و اکسمت کاتاپ نویسندهی روس از جملهی این چهرهها بودند که با هریک از آنها گفتگوهایی در خصوص همکاری با ماهنامه داستان همشهری صورت گرفت.
انعکاس گسترده رسانهای معرفی جایزه داستان تهران در نمایشگاه بینالمللی کتاب مسکو
حضور دبیر جایزه داستان تهران در نمایشگاه بینالمللی کتاب مسکو و معرفی جایزه داستان تهران در این برنامه، انعکاس رسانهای گستردهای در داخل کشور داشت و افزون بر بيست روزنامه، خبرگزاری و سایت معتبر خبری این حضور موفق را پوشش دادند که از جمله آنها میتوان به روزنامهي همشهري، ايران، دنياي اقتصاد و شرق و خبرگزاریهاي همشهري آنلاين، ايسنا، ايكنا، مهر، تسنيم و فارس اشاره کرد. مواردی از این انعکاس رسانهای در ادامه قابل مشاهده است.