شايد محرم بهانه خوبي براي يكدل و يكصدا شدن انسان‌هايي باشد كه درگير زندگي روزمره هستند و همديگر را كمتر مي‌بينند. برپا كردن هيئت نياز به مشاركت جمعي دارد و اعضا بايد با يكديگر همكاري كنند تا كار‌ها به سرعت پيش رود. سياه‌پوش كردن يك هيئت از كارهاي ابتدايي و مهم است. سري به خيابان ناصرخسرو كه چند ماهي مي‌شود حال و هواي محرم به‌خود گرفته، زده‌ايم و اطلاعاتي براي سياه‌پوش كردن هيئت‌ها جمع‌آوري كرده‌ايم. محمد طلوع‌كيان، يكي از پارچه و كتيبه‌فروشان اين خيابان به‌عنوان كارشناس در اين صفحه ما را همراهي كرده است.
- چه پارچه‌اي مناسب است؟
پارچه مشكي از مهم‌ترين وسايل مورد نياز براي سياه‌پوش كردن يك هيئت است. تنوع اين پارچه در بازار و قيمت‌هاي مختلف، خريداران را با مشكل روبه‌رو مي‌كند. قبل از اينكه شال و كلاه كنيد و به سمت مراكز خريد پارچه مشكي برويد، بايد ميزان مورد نيازتان را محاسبه كنيد كه اين بستگي به وسعت هيئت، حسينيه يا مسجد شما دارد. با اندازه‌گيري طول و ارتفاع ديوارهاي دورتادور هيئت، ميزان پارچه مشكي مورد نياز به‌دست مي‌آيد. البته اگر بودجه‌تان اجازه مي‌دهد مي‌توانيد سقف هيئت را هم سياه‌پوش كنيد. جنس‌هاي مختلفي از پارچه مشكي در بازار عرضه مي‌شود؛ از پارچه‌هاي خيلي معمولي گرفته تا پارچه‌هايي با كيفيت بالا. پارچه مشكي‌هايي از جنس فلامنت در بازار عرضه مي‌شوند كه با توجه به قيمت پايين، كيفيت كمتري دارد و پس از شست‌وشو رنگ خود را از دست مي‌دهد. جنس‌هاي ديگري هم مثل ساتن، جير و از همه بهتر مخمل در بازار موجود است كه با توجه به بودجه‌تان مي‌توانيد سراغ اين جنس‌ها برويد. پارچه‌هايي از جنس مخمل از كيفيت بالايي برخوردارند، چروك نمي‌شوند و قابل شست‌وشو هستند درضمن رنگ خود را از دست نمي‌دهند. پارچه‌هاي با كيفيت پايين يك‌بار مصرف هستند اما پارچه‌هاي مخمل چندين سال براي هيئت شما عمر مي‌كنند.
- سياهي‌ها را چطور نصب كنيم؟
ابزاري كه در نصب سياهي‌ها مورد استفاده قرار مي‌گيرد بستگي به ديوار پشت آن دارد. اگر هيئت يا حسينيه از ديوار‌هايي با مقاومت كم ساخته شده‌اند بهترين ابزار براي سياه‌پوش كردن منگنه‌هاي بادي است چرا كه هم آسيب كمتري به ديوار مي‌زند و هم از آنجايي كه تعداد زيادي از آن براي نصب سياهي استفاده مي‌شود اگر در زمان اجراي مراسم، يكي دوتاي آن كنده شود سياهي‌ها به‌طور كامل نمي‌افتند. اگر ديوار‌ها محكم باشند بايد از ميخ استفاده كنيد. البته اگر هم اسكلت هيئت را داربست تشكيل داده باشد براي سياه‌پوش كردن تنها راه، استفاده از طناب و دوختن پارچه‌ها به هم است. يادتان باشد كه چون چند نفري مي‌خواهيد كار سياه‌پوش كردن را انجام دهيد از قبل چند نردبان و چهارپايه فراهم كنيد، ابزارهاي ديگر مثل چكش و ميخ و دستگاه منگنه هم همينطور. در اين زمينه روي كمك اهالي حساب كنيد، آنها براي كمك به مجلس عزاي امام‌حسين(ع) از هيچ كمكي دريغ نمي‌كنند.
- تزيينات ديگر هيئت چگونه باشد؟
براي تزيينات داخل هيئت از وسايل مختلفي مي‌توانيد استفاده كنيد كه رايج‌ترين آن پرچم‌ها هستند. پرچم‌ها هم تنوع بسيار زيادي دارند. در رنگ‌ها و جنس‌هاي مختلف عرضه مي‌شوند. عمدتا مثلثي و مستطيلي شكل هستند و متن‌هاي مختلفي روي آنها نوشته شده است. شما مي‌توانيد طرح مورد نظر خود را سفارش دهيد تا برايتان پرچمي با طرح دلخواه بدوزند. در داخل هيئت از تزيينات مختلف ديگري از قبيل كتل، ريسه، شمايل، شمشير، كلاهخود و... هم مي‌توانيد استفاده كنيد. فقط اصل سادگي را فراموش نكنيد كه حسابي فضاي هيئت‌تان را معنوي مي‌كند. اگر هيئت‌تان تازه تأسيس است مي‌توانيد بگوييد كه كنار حاشيه يكي از پرچم‌هاي اصلي، تاريخ تأسيس هيئت را ثبت كنند .
- كتيبه‌ها را چطور نصب كنيم؟
وقتي سياهي‌ها را نصب كرديد، كتيبه به‌عنوان يك نوار بالاي كار، زيبايي خاصي به هيئت شما مي‌دهد. معمولا كتيبه‌هايي كه براي بالاي سياهي‌ها و دور هيئت به‌كار مي‌برند كتيبه‌هاي افقي هستند. براي دور ستون‌ها و كنار در ورودي هم حتما از كتيبه‌هاي عمودي استفاده كنيد. كتيبه‌ها را هم مي‌توانيد به سياهي‌هاي پشت آن منگنه كنيد. براي ستون‌ها هم اگر عرض آن به اندازه كتيبه باشد كه خب تكليف مشخص است اما اگر عرض كوتاه‌تر باشد، مي‌توانيد آن را دور ستون بچرخانيد. اگر هم بلندتر بود، بهترين كار اين است كه ستون را سياه‌پوش كنيد و بعد كتيبه را روي آن نصب كنيد. يك كار ديگر براي ستون‌ها بزرگ اين است كه 2كتيبه را در ابتدا به هم بدوزيد و سپس براي دور ستون از آن استفاده كنيد. كتيبه‌ها در طرح‌ها و جنس‌هاي مختلف در بازار عرضه مي‌شوند. جنس فلامنت باز هم به‌خاطر قيمت كم خود بين خريداران از محبوبيت برخوردار است اما براي تمام نوشته‌ها و حتي زمينه مشكي كتيبه‌هاي فلامنتي از رنگ استفاده شده است و پس از شست‌وشو از بين مي‌رود اما كتيبه‌هاي مخمل موجود در بازار، قابليت سال‌ها شست‌وشو را دارند.
- بيرون هيئت
بيرون هيئت‌تان را با پرچم‌هاي مختلف تزيين كنيد تا همه، حتي از دور بفهمند كه مجلس عزايي در محله‌شان برپا شده است. علاوه بر آن نصب طاق‌نصرت مقابل در ورودي هم نماي جالبي به هيئت‌تان مي‌بخشد كه البته اين كار كاملا سليقه‌اي است و بستگي به بودجه شما دارد. داشتن چلچراغ و علامت هم از نمادهاي مرسوم در بيرون هيئت‌هاست. مقابل در ورودي هيئت، مي‌توانيد راهي با فانوس درست كنيد كه با توجه به هزينه كمتر نسبت به طاق نصرت، نماي زيباتري به هيئت مي‌دهد.
- خياط حرفه‌اي
براي دوختن پارچه‌ها به يكديگر و آماده كردن آن نياز به خياطي حرفه‌اي نيست و افراد در خانه با چرخ خياطي‌هاي خانگي هم مي‌توانند اين كار را انجام بدهند. يادتان باشد كه خيلي راحت مي‌توانيد مشاركت اهالي را براي اين كار جذب كنيد. كافي است فقط اطلاع‌رساني داشته باشيد. مردم خودشان مشتاقند كه در اين راه قدمي بردارند. البته كسي كه خياطي پارچه‌ها را برعهده مي‌گيرد بايد با اصول اوليه اين كار آشنا باشد.
- رفع صداي لولاي درها
درهايتان به صدا افتاده و با هر بار باز و بسته شدن كلي سر و صدا ايجاد مي‌كند. خب چه بايد كرد؟ در ابتدا بايد روغني خريداري كنيد كه قدرت نفوذ بالايي داشته باشد و همچنين قسمت نازل قوطي آن بسيار نازك و كوچك باشد. پين لولا قسمتي است كه در را به چهارچوب وصل مي‌كند. شما بايد پين را از لولا خارج كنيد. اگر پين و لولا زنگ زده باشد براي خارج كردن آن نياز به چكش خواهيد داشت. ضربه چكش به چوب در آسيب مي‌زند و بايد حواستان باشد و آهسته كار كنيد. اگر پين و لولا زنگ زده است يا با سمباده زنگ‌زدگي را برطرف كنيد يا اقدام به تعويض پين و لولا كنيد. اگر پين كج شده بود با چند ضربه چكش، صاف خواهد شد. در آخر پين و لولا را روغن بزنيد و پين را داخل لولا قرار دهيد. اگر باز هم از در، صدا شنيديد روغنكاري را تكرار كنيد.
- كاربرد آچار بوكس‌ها
آچار بوكس‌ها يك آچار كاملا حرفه‌اي است اما برخي كه مـي‌خـــواهنـد كارهاي فني داخل خانه را راحت‌تر و حرفه‌اي‌تر انجام دهند مي‌توانند اين آچار را به جعبه ابزارشان اضافه كنند. بوكس‌ها، يك دسته دارد كه اصطلاحا به آن دسته بوكس مي‌گويند. بوكس‌ها در اندازه‌هاي مختلف هستند كه يك سويشان سوراخي چهارگوش براي وصل شدن به آچار است و در سوي ديگر، نر و مادگي‌هايي كه پيچ و مهره‌هاي مختلف را باز و بسته مي‌كند قرار دارد. يكي از كاربردهاي اساسي اين آچار، براي پيچ‌هايي است كه دسترسي به آنها سخت است و با آچارهاي معمولي نمي‌توان آنها را باز كرد.