اول باید دعوت شده باشی، بعد باید که بدانی کجا می‌روی و درست و متناسب با مجلس به میهمانی پا بگذاری.
روح رمضان که به شهر می‌رسد، حال و هوای همه جا فرق می‌کند. آدم‌ها هر کدام بسته به بضاعت و توفیقی که دارند، یک جایی و یک گوشه‌ای از این سفره دعوت می‌شوند؛ یکی میهمان کنج دل خودش می‌شود و با خدایش خلوت می‌کند، یکی هم ممکن است در یک میهمانی دسته‌جمعی دعوت شده باشد. کی گفته توی یک جمع هزار نفری نمی‌شود با خدا خلوت کرد و راز و نیاز؟
روح ماه رمضان این هفته به مجله ما هم رسیده؛ قرار است آن‌قدر که در بضاعت‌مان هست، پاتوق‌های فرهنگی – مذهبی ویژه روزه‌دارها را به‌تان معرفی کنیم.
هرکس که همین الان به دلش افتاده که شب‌ها بعد از نماز مغرب و عشا به یکی از این برنامه‌های جمعی مساجد و حرم‌های مطهر برود، شک نکند؛ منتها برنامه‌های رمضانی آنجا را بداند بد نیست.
تا سحر در حرم
همیشه سال، رفتن به حرم امامزاده‌ها کافی است تا دل آدم صاف شود؛ چیزی که توی شب‌های ماه رمضان بهتر اتفاق می‌افتد؛ انگار که دل آدم آماده‌تر است. برنامه های 3حرم را جمع و جور کرده ایم. زبان روزهای، شاید زیارت قسمت شما هم بشود.
مشهد:
اگر قسمت‌تان شد، توی این ماه برای زیارت امام رضا(ع) وارد حرمش شوید، غیر از زیارت و کارهای معمول، بدانید که آن حوالی برنامه‌های ویژه‌ای هم برقرار است. بنابراین از دستشان ندهید که بی‌نصیب می‌مانید.
هر روز بعد از نماز ظهر و عصر، در رواق‌های دارالاجابه و دارالحکمه سخنرانی ویژه خانم‌ها برپاست.
سخنرانی عمومی هم هر شب از ساعت 21 تا 22 برای زائران در رواق الهدایه برقرار است.
اگر هم هوای مناجات کرده‌اید، بدانید که هر شب در رواق دارالهدایه، از ساعت 12 شب تا پیش از سحر، برنامه مناجات با خدا برپاست.
آنهایی که اهل علم و تحقیق‌اند، می‌توانند در برنامه‌های «شرح ادعیه صحیفه»، «درس‌هایی از نهج‌البلاغه» و «زلال وحی» - که به ترتیب در دهه اول، دوم و سوم برگزار می‌شود– شرکت کنند.
قم:
آنهایی که به جوار حرم حضرت معصومه(س) می‌روند، غیر از شرکت در نمازهای جماعت می‌توانند در مجالس سخنرانی، دعا، مناجات و برنامه‌های ویژه حاضر باشند.
سخنرانی‌ها بعد از نمازهای صبح و ظهر و عصر و همچنین یک ساعت مانده به غروب و یک ساعت و نیم بعد از افطار (03:91) به‌راه است.
شب‌ها هم می‌توانید ساعت 10 پای منبر مداح‌های اهل‌بیت بنشینید و در مراسم دعا و مناجات شرکت کنید.
کسانی هم که دستی در برنامه‌های قرآنی دارند، می‌توانند در برنامه ویژه حفظ، همخوانی و مسابقات دیگر قرآنی که در شبستان امام خمینی(ره) برگزار می‌شود شرکت کنند، فیضش را ببرند و اگر شد جایزه‌ای هم بگیرند.
شهر روی:
این یکی راست کار بچه‌های تهران و حوالی آن است. خط مترو هم که رفت‌وآمد به آنجا را راحت کرده.
برنامه‌های بعد از افطار اینجا از این قرار است:
دعای افتتاح، دعای فرج، تلاوت قرآن، تواشیح، جمع‌خوانی، مدیحه‌سرایی، تلاوت قرآن، سخنرانی و مسابقه فرهنگی.
سخنران‌ها:
دهه اول: آیت‌الله ممدوحی
دهه دوم: حجت‌الاسلام سید مهدی طباطبایی
دهه سوم: حجت‌الاسلام قرنی
پاتوق صوتی - تصویری
خیلی وقت است که صفای شب‌های رمضان به همین دور‌هم‌نشستن‌ها و دیدن سریال‌های تلویزیونی پشت سر هم است. البته فیلمنامه‌ها طوری است که برای متحول شدن، حتما باید تا خود عید فطر صبر کنید!
اگر واقعا پایه و پیگیر همه‌شان بشوید، هر شب حداقل 2 ساعت باید وقت اضافه داشته باشید. البته امسال همه شبکه‌ها توافق کرده‌اند برای اینکه ملت به جای نماز اول وقت و افطاری خوردن، پای تلویزیون میخکوب نشوند، از ساعت 19:30 تا 20:30 آتش‌بس بدهند و هیچ سریالی پخش نکنند.
سریال‌های امسال اینها هستند و اخبار مفصل‌شان را حتما بچه‌هایی سینمایی رو کرده‌اند:
شبکه اول: «اغما»
شبکه دوم: «میوه ممنوعه»
شبکه سوم: «یک وجب خاک»
شبکه تهران: «شکرانه»
شبکه قرآن البته سریال ندارد اما می‌توانید هر روز، به صورت سریالی، یک جزء قرآن را با صدای استاد «کریم منصوری» بشنوید.
شبکه یک هم در برنامه «آفتاب شرقی»، از نیمه شعبان طرح ختم قرآن را شروع کرده و تا آخر رمضان ادامه‌اش می‌دهد. برای ثبت‌نام در این طرح، می‌توانید به این نشانی اینترنتی مراجعه کنید: www.khanevade.irib.ir
شهر پر جنب و جوش رمضان
همیشه چند مسجد بزرگ و قدیمی توی هر شهری وجود دارد که پاتوق آدم‌های خاص و سخنران‌ها و مداح‌های مشهور است. دلتان نمی‌خواهد لااقل یک شب سری به این طور جاها بزنید؟ ضمن اینکه در ماه رمضان، نمی‌شود فقط به مسجد و مکان‌های صرفا مذهبی اکتفا کرد؛ همه شهر پر است از برنامه‌های مختلف فرهنگی – مذهبی – اجتماعی. پایه باشید و شرکت کنید چون این جور برنامه‌ها، حس‌و‌حال خوبی به‌تان خواهد داد. قبل از هر چیز ببینید طلبه کدام یک هستید.
امامزاده صالح
یکی از پاتوق‌های شمال تهران برای ماه رمضان، همین حرم امامزاده صالح است که خیلی‌ها را حتی از جنوب شهر تا تجریش می‌کشاند. اگر تا اینجا آمدید، بعد از زیارت و افطار این برنامه‌ها در انتظار شماست:
تفسیر قرآن ساعت 10 صبح
احکام و مسائل شرعی هر روز ساعت 11 صبح
سخنرانی بعد از نماز ظهر و عصر
تلاوت یک جزء از قرآن ساعت 15
سخنرانی و بیان احکام از ساعت 16:30
اقامه نماز قضا، بیان احکام و سخنرانی هر روز ساعت 19:30
قرائت دعای افتتاح ساعت 21
برنامه احیای شب‌های قدر از ساعت 20:30 (با تلاوت یک جزء از قرآن و تفسیر آن، قرائت مناجات و دعای جوشن کبیر ساعت 22 و ذکر مصیبت و عزاداری ساعت یک بامداد و اجرای ادامه برنامه).
سخنران بعد از نماز مغرب و عشای اینجا حاج آقا امجد است.
امامزاده یحیی
اینجا البته برای کودکان تدارک دیده شده. خانه فرهنگ امامزاده یحیی، چهارشنبه‌ها ساعت 9 صبح، کارگاه آشنایی با آداب ماه رمضان برگزار می‌کند. می‌توانید بروید و دانسته‌هایتان را مرور کنید؛ ضمن اینکه سر افطار، ایستگاه پذیرایی‌شان هم به راه است.
مسجد جامع بازار
اگر برای نماز ظهر و عصر، خودتان را به این مسجد رساندید و نماز را به امامت حاج آقا مجتبی تهرانی خواندید، می‌توانید پشت‌بندش پای سخنرانی کسانی مانند حجج اسلام مروی، صدیقی و هاشمی‌نژاد بنشینید.
دانشگاه تهران
اگر ته صدایی دارید و البته قبل از آن خلوص نیت و ارادت به اهل بیت، می‌توانید سر کلاس مداحی حاج «سعید حدادیان» بنشینید. بروبچه‌های دانشگاه تهران توانسته‌اند استاد را مجاب کنند هر روز رأس ساعت 15 توی مسجد این دانشگاه بیاید و از فنون مداحی بگوید.
تالار وزارت کشور
بروید، بروید و خیرش را ببرید این ماه رمضانی. کجا؟ خب، معلوم است دیگر؛ تالار بزرگ وزارت کشور. اینجا هر سال همین موقع، «جشن رمضان» برگزار می‌شود. قرار نیست مستقیما خیرات کنید؛ کافی است از بازارچه‌ای که خیریه‌های مختلف راه انداخته‌اند خرید کنید. دور و برتان را هم که خوب نگاه کنید، کلی دوربین خواهید دید که راه به راه دارند فیلم می‌گیرند.
بله، اینجا از ساعت 9:45 شب به مدت 100 دقیقه، برنامه جشن رمضان برقرار است و به صورت مستقیم از شبکه 5 پخش می‌شود. مراقب باشید ریا نکنید؛ کلی آدم دارند شما را می‌بینند.
فرهنگسرای تفکر
اگراهل مکتوب کردن نجوایتان هستید، یک جایی هست که این طور نوشته‌ها را جمع‌آوری می‌کند. فرهنگسرای تفکر (شهران)، مسابقه «بهترین نجوای شبانه» راگذاشته و بهترین آثار رسیده را هم در قالب یک مجموعه منتشر خواهند کرد. قلم را بردارید و راز بنویسید و طلب نیاز کنید. او «راز و نیاز»تان را حتما می‌خواند؛ چه چاپ شود و چه با دست خط خودتان باشد.
حسینیه ارشاد
اگر مسیر شما به میدان فاطمی و بازارچه خیریه سالن وزارت کشور نمی‌خورد، نگران نباشید؛ نمونه دیگرش در حسینیه ارشاد (خیابان دکتر شریعتی) برگزار می‌شود. اصلا کمیته امداد امام خمینی(ره) و شبکه 5 کلی از این برنامه‌ها با عنوان جشن رمضان دارند. نکته تیتر این قسمت اما این است که شما می‌توانید بخشی از مخارج ایتام تحت پوشش را بر عهده بگیرید و سرپرست افتخاری آنها شوید. این کار با ماهی 10 هزار تومان هم امکان دارد، تنبلی نکنید.
مصلای تهران
برای خودش تبدیل به فرهنگ شده. حالا همه عادت کرده‌اند که ماه رمضان، دسته‌جمعی راه بیفتند بروند نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم. البته امسال اگر به هوای دفعات قبل بروید خیابان حجاب، دست خالی بر می‌گردید چون نمایشگاه در رواق شرقی مصلای بزرگ امام خمینی(ره) برقرار است.در پانزدهمین دوره این نمایشگاه، 185 ناشر برگزیده قرآن و 100 عرضه کننده محصولات فرهنگی حضور دارند. به رفتنش می‌ارزد؛ به ویژه بخش نرم‌افزاری را از دست ندهید. تخفیف نمایشگاه 35درصد است.
مسجد ارگ
سرای مسجد ارگ، در همه روزهای ماه رمضان، شاهد قرائت صبحگاهی قرآن از ساعت 6:45 تا 7:30 است.
سخنرانی‌های بعد از نماز ظهر و عصر هم به عهده حجت‌الاسلام عبدوس (دهه اول) و حجت‌الاسلام خدایی (دهه دوم) است.
برای مراسم دعا و مناجات می‌توانید چشم به راه سخنرانی حجت‌الاسلام مؤمن و حجت‌الاسلام عدالتی باشید و البته به گوش باشید تا حاج منصور ارضی بیاید و برنامه‌اش را شروع کند.
پاتوق‌های شب‌های قدر
اوج برنامه های ماه رمضان، همین شب های قدر و احیاست. بد نیست بدانید سخنران هر مجلسی کی هست.
مسجد کوی دانشگاه تهران/ آیت‌الله امجد
مسجد جامع بازار/ آیت‌الله مجتبی تهرانی
مدرسه روشنگر/ آیت‌الله فاطمی‌نیا
مسجد دانشگاه تهران/ حجت‌الاسلام قرائتی
مسجد ارگ/ حاج منصور ارضی
حسینیه چیذر/ حاج محمود کریمی
حسینیه صباغچی/ محمدرضا هلالی
پاتوق اساتید
بالاخره هر کسی از یک چیز خوش‌اش می‌آید؛ یکی از صدای مداح یا خواننده و دیگری از سخن سخنران. اگر دنبال آدم‌های مشهور و معروف مداحی و سخنوری می‌گردید.
آیت‌الله امجد/ امامزاده صالح
آیت‌الله مجتبی تهرانی/ خیابان ایران، کوچه ملک
آیت‌الله جاویدان/ خیابان شهید بهشتی
آیت‌الله هاشمی‌نژاد/ حسینیه بیت‌الرقیه
آیت‌الله خوش وقت/ مسجد امام حسن مجتبی(ع)
حاج ماشاالله عابدی/ بزرگراه آهنگ
حاج محمد طاهری/ حسینیه پیروان
روزه داران در ترافیک
ترافیک عصر روزهای ماه رمضان معروف است. این طور مواقع اگر توشه سفر همراه نداشته باشید، ممکن است 2ساعت بعد از اذان موفق شوید افطار کنید.
اوج ترافیک رمضان دم غروب است که همه می‌خواهند ربنای استاد شجریان تمام نشده، سر سفره قاشق‌چنگال به‌دست نشسته باشند؛ پس هر چقدر زودتر راه بیفتید به نفعتان است. یادتان باشد که گاهی 5 دقیقه تاخیر در حرکت، یک ساعتی پشیمانی، گرسنگی و اعصاب خردی به همراه دارد.
اگر مجبورید روی دقیقه 90، گل طلایی و الله اکبر اذان حساب باز کنید و نمی‌توانید زودتر راه بیفتید، حداقل چند تا خرما و یک کم‌غذای سبک و شیرین و فاسد نشدنی همراه خودتان داشته باشید تا یک وقت خدای ناکرده تلف نشوید.
همین توشه مختصر، حکم لنگه کفش در بیابان را دارد؛ یعنی هم به کار خودتان می‌آید، هم به کار همراهان در راه و ترافیک مانده!
گرسنگی روی مغز و اعصاب و هزار جای دیگر اثرگذار است؛ حالا اثرش روی ما که شکر خدا موقع سیری مثل یک پژوه 405، هر لحظه آماده اشتعال و در آغوش گرفتن همدیگر و طلب مغفرت برای 7 جد و آباد هم هستیم، وخیم‌تر هم می‌شود! پس علاوه بر زودتر راه افتادن و حفظ خونسردی، سعی کنید خودتان را توی مسیر به کار مفیدی مشغول کنید تا هم گرسنگی کمتر خودنمایی کند و هم عصبانیت؛ از گوش کردن به رادیو گرفته تا تلاوت قرآن و ذکر گفتن یا هر کار دیگر.
اگر وسط راه، صدای اذان شنیدید و توانستید جلوی مسجدی توقف کنید، معمولا بی‌نصیب از نذری‌های مردم و افطاری‌های مختصرشان نمی‌مانید.
اگر جزو آن گروهی هستید که نمی‌توانید وقت اذان سر سفره افطار اهل و عیال باشید، برای فرار از گیر‌کردن توی ترافیک، می‌توانید افطار مختصری توی مدرسه، دانشگاه یا محل کار داشته باشید و بعد از خوابیدن موج ترافیک راه بیفتید. البته وقت اذان، سر سفره و دور هم بودن، یک مزه دیگر دارد؛ مخصوصا اگر مهمان باشید یا مهمان داشته باشید.
اگر بعد از تجربه سال‌های گذشته و افطارهایی که خسته و کوفته توی خیابان باز کرده اید، دنبال یک
راه حل متفاوت می گردید، این روش را دنبال کنید:
اگر کار زود تمام شد، جلدی بروید خانه که دچار ترافیک‌گرفتگی نشوید. اگر هم طول کشید، همان اداره بمانید و افطار کنید تا ماشین‌ها خیابان‌ها را خلوت کنند.
افطاری در دانشگاه
فرخنده ملکی‌فر: برای برگزاری افطاری خودجوش در دانشکده باید کارهایی بکنید.
1 ـ از یکی دو هفته قبل، برای جمع کردن نذرهای بچه‌ها یک اطلاعیه در شلوغ‌ترین جای دانشکده بزنید. می‌توانید هما‌ن‌‌جا یک صندوق هم برای جمع کردن کمک‌های نقدی بگذارید.
2 ـ با استادها و رئیس دانشکده صحبت کنید. کمک‌های نقدی در این قسمت می‌تواند بسیار چشمگیر باشد. شما حتی می‌توانید به تهیة شام هم فکر کنید!
3 ـ خیالتان که از بابت نقدینگی راحت شد، یک روز مناسب را برای افطاری انتخاب کنید. بهتر است روزی باشد که اکثر بچه‌ها تا عصر کلاس داشته باشند. در تمام معابر عمومی دانشکده، اطلاعیه بزنید و روز افطاری را اعلام کنید.
4 ـ یک مکان مناسب ـ مثلا همکف دانشکده ـ را برای برگزاری مراسم انتخاب کنید و هماهنگی‌های لازم را با مسئولان انجام دهید.
5 ـ به کمک‌های رسیده سر و سامان بدهید و برای هر چیزی، یک مسئول انتخاب کنید.
6 ـ شله‌زرد و حلوا را بهتر است یک نفر در خانه درست کند و بیاورد. اما آش درست کردن دسته‌جمعی، خیلی هیجان‌انگیز است! (غذای دیگری که می‌توانید دسته‌جمعی درست کنید، سالاد الویه است. البته کثیف‌کاری زیاد دارد!) اینجا می‌توانید یک teamwork واقعی را تجربه کنید. برای رعایت نظافت و بهداشت، بهتر است در این قسمت، از آقایان کمتر کمک بگیرید. آنها می‌توانند در جور کردن اجاق و کپسول گاز کمک کنند.
7 ـ بعضی چیزها را بهتر است زودتر تهیه کنید؛ سفره، لیوان، بشقاب، قاشق، چنگال، چاقوی یک بار مصرف، قند و چای خشک.
8 ـ زیرانداز و فلاسک آب‌جوش (در اندازة مناسب) را فراموش نکنید. اینها را معمولا می‌توانید از فوق‌برنامه‌‌های دانشگاه قرض بگیرید.
9 ـ دوربین فیلم‌برداری و عکس‌برداری، و رادیو برای پخش اذان، یادتان نرود.
10 ـ از اساتید، یکی‌یکی دعوت کنید.
11 ـ روز افطاری به فکر خرید سبزی (خوردن و آش) و نان و پنیر و خرما باشید. بعد هم باید بچه‌ها را بنشانید دور هم و سبزی پاک کنید و خرما را داخل ظرف بچینید (پودر نارگیل هم باید از قبل بخرید).
12 ـ اگر تا اینجا را خوب آمده باشید، از اینجا به بعد، مشکل خاصی نخواهید داشت. فقط یک مدیریت خوب و باحوصله لازم است.
13 ـ شمارة 13 است دیگر! حالا باید بمانید و سفره را جمع کنید، موکت‌ها را جارو بزنید و تا کنید. همه چیز را باید به حالت اول برگردانید! خدا قوت!