اگرچه 2يا 3ميليون تومان در شرايط فعلي اقتصادي نميتواند پول قابل توجهي باشد اما براي بسياري از بازنشستگان اين وام حكايت همان «كاچي» است كه هميشه بهتر از «هيچي» بوده است. البته سازمان تأمين اجتماعي نيز در شرايطي اقدام به پرداخت اين وام كرد كه نزديك به هزار ميلياردتومان مطالبهاش از دولت همچنان وصول نشده باقي مانده است. با اين همه برخي از متقاضيان دريافت اين وام در تماس با همشهري از مواجهه با مشكلاتي ميگويند كه دست آنها را از رسيدن به اين كمك كوتاه كرده است. هرچند مديركل روابط عمومي سازمان تأمين اجتماعي ميگويد مرحله اول پرداخت اين وامها در بيشتر شعب به پايان رسيده اما كمترين فايده مرور مشكلات متقاضيان، پرهيز از تكرار در تجربههاي آينده است.
- وامهاي كم براي متقاضيان زياد
يكي از مهمترين مشكلات در اين زمينه محدوديت در پرداخت وامها به متقاضيان بود. علي دماوندي از بازنشستههاي تأمين اجتماعي كه 30سال سابقه پرداخت حق بيمه دارد، ميگويد: «در شعبه25 به من گفتند كه اين شعبه25 با هزار حقوقبگير بازنشسته تنها 70سهميه وام دارد،اولويت پرداخت هم با كساني است كه زير 700هزار تومان دريافتي دارند. شما به من بگوييد با روزي ۳۰ هزار تومان مستمري بازنشستگي چطور بايد در خانه را به روي عروس و داماد و نوه باز كنم؟»
يكي از بازنشستههاي تأمين اجتماعي كه به شعبه اين سازمان در بندر انزلي مراجعه كرده هم ميگويد:«شعبه تأمين اجتماعي اين شهر كه تا چند روز منكر اختصاص وام بود، بعد از چند روز كه در سايت تأمين اجتماعي خبر وام منتشر شد، گفتند در هفته جاري در اينباره تصميمگيري خواهد شد. يكي از كارمندان كانون بازنشستگي انزلي نيز به من گفت كه كل سهميه استان گيلان 1100نفر است و احتمالا 100تا 120سهميه وام به شهر انزلي تعلق ميگيرد.» محتواي چندين تماس و پيام مشابه با روزنامه نيز مربوط به همين تعداد كم سهميه وامها در شعب ميشود.
- شيوههاي مختلف در شعب متفاوت
عمده مشكلات گزارش شده به همشهري مربوط به تفاوت معيارها و شيوههاي پرداخت اين وام در شعب مختلف تأمين اجتماعي ميشود. به آقاي سعيدي بازنشسته تأمين اجتماعي كه به شعبه28 تأمين اجتماعي مراجعه كرده در مورد شرايط دريافت اين وام چنين گفتهاند؛ قرعهكشي تعيين ميكند چه كساني وام دريافت ميكنند. او ميگويد: «آنها به همه ميگفتند كه ۲۰ روز ديگر نتايج قرعهكشي مشخص ميشود. مسئولان تأمين اجتماعي در خبرهايي كه منتشر كردهاند در اين مورد چيزي نگفتهاند.» اما آقاي عطارها ديگر بازنشستهاي كه به شعبه18 تأميناجتماعي مراجعه كرده ميگويد: «كارمند اين شعبه گفت كه اولا اين وام 2ميليون تومان است ثانيا اگر شما بيماري صعبالعلاج يا جراحي داشته باشيد و يا شهريه دانشگاه فرزندتان را بخواهيد بدهيد اين وام به شما تعلق ميگيرد و براي همه اين موارد بايد فاكتور بياوريد.» شعباني بازنشستهاي كه 30سال سابقه پرداخت حق بيمه دارد به شعبه9 تهران مراجعه كرده و با اين فرمول مواجه شده است كه بايد بازنشسته زير 700تومان بگيرد و سابقه پرداخت زيادي داشته باشد. او ميگويد كسي كه دريافتي كمي دارد نميتواند سابقه زيادي داشته باشد و عملا 2موضوع متناقض را شرط دريافت وام گذاشتهاند. درحاليكه مديركل روابط عمومي سازمان تأمين اجتماعي ميگويد عمده تصميمگيري در مورد جزئيات وام به شعب تأمين اجتماعي و كانونهاي بازنشستگي واگذار شده، متقاضيان اين وام ميگويند بهتر بود با اعمال و اعلام معيارهاي مشخص، راه برخوردهاي سليقهاي در شعب مسدود ميشد و از ابتدا مسئولان تأمين اجتماعي تعيين ميكردند اين وام دقيقا به چه كساني تعلق ميگيرد.
- پاسخ تأمين اجتماعي
مديركل روابط عمومي سازمان تأمين اجتماعي در گفتوگو با همشهري و در پاسخ به برخي از گلايههاي مطرح شده درخصوص وام تاميناجتماعي ميگويد:«همه تلاش ما اين است كه مسائل و مشكلات مستمري بگيران كه صاحبان اصلي سازمان تأمين اجتماعي هستند به حداقل برسد. در شرايط فعلي اقتصادي هدف اين بود كه يك خدمت حداقلي به بازنشستگان عزيز ارائه شود و البته مدعي حل همه مشكلات نيستيم.با توجه به محدوديت منابع، ارائه تعداد وام بيشتري به متقاضيان در دستور كار قرار گرفت و به همين دليل مجبور به قرار دادن ضرايبي براي دريافت اين وام شديم.»
امير عباس تقي پور با تأييد اينكه ممكن است مشكلاتي در اين روند وجود داشته باشد، توضيح ميدهد:«100ميليارد تومان براي اين طرح درنظر گرفته شده بود كه در مرحله اول 40ميليارد تومان فقط به مستمري بگيران تعلق گرفت. اين وام بدون ضامن و با حداقل بوروكراسي به متقاضيان اهدا شد. با توجه به تعداد مستمري بگيران و بازنشستگان سهميه بندي شده و سهميه شعب مختلف يكسان نبوده است.چون تعداد وامها خيلي زياد نبود، خيلي در شرايط پرداخت ريز نشديم و ملاك پرداخت براساس تصميم شعب با مشورت كانونهاي بازنشستگي بوده است.البته برخي اولويتهاي اصلي مانند دريافت نكردن وام در مراحل قبلي يا حداقل بگير بودن در همه شعب رعايت شده است. » به گفته تقي پور، زمان دقيق آغاز پرداخت مرحله بعدي اين وام مشخص نيست اما حداكثر تا پايان امسال و به همه بيمهشدگان پرداخت خواهد شد.