منطقه 12بهعنوان هسته تاريخي پايتخت نيازمند رعايت حساسيت بيشتري درخصوص ساختوساز و نماي ساختمانهاست تا تناسب ميان ساختمانهاي جديد، تاريخي و ارزشمند به هم نريزد و ظاهر ساختمانها به شكل وصله ناجوري در دل محلههاي تاريخي خودنمايي نكند. هرچند برخي سازندگان و طراحان نيز اهميت اين مسئله برايشان روشن است و تمايل به اجراي اين طرحها را دارند اما بازهم بايد از نظر شاخصههاي ميراثي مورد بررسي قرار گيرد.
- افزايش رغبت طراحان به تناسب نما
كميته نماي منطقه 12بعد از اينكه طرح نماي ساختماني را بررسي و چكشكاري كرد، آن را براي كارشناسان ميراث فرهنگي هم ارسال ميكند.سيدمحمدعلي محمدي مديربافت تاريخي منطقه 12ميگويد: «پيش از اين طي بازديدها اگر نمايي در محدوده تاريخي مغاير با نشانههاي ميراثي و معماري ايراني بود با آن برخورد ميشد اما اكنون بهدليل وجود ضوابط نما و فعاليت اين كميته، بهصورت قانوني و جديتر مورد توجه قرار ميگيرد.»
البته اين الزامات و بررسيها در تمامي بخشهاي منطقه يكسان نيست، نماي طراحي شده براي يك ساختمان با توجه به اينكه در محدوده ثبت ميراثي قرار گرفته يا فقط همجوار ساختمانهاي واجد ارزشي است كه در محدوده ثبت شده قرار نگرفته، متفاوت خواهد بود و بررسيهاي دقيقي در مورد نشانههاي بهكار رفته و نوع مصالح نيز انجام ميشود.
مهدي عزيزي نماينده شوراي شهر در كميته نماي اين منطقه هم با اشاره به اينكه بهدليل خاص بودن اين محدوده سختگيريهاي بيشتري در نماي ساختمانها انجام ميشود، ميگويد: «با آغاز فعاليت كميته نما، دقت و حساسيت سازندگان و طراحان هم افزايش يافته و خودشان هم علاقهمند به اين موضوع هستند. مواردي بهخصوص داخل محدوده بازار داشتهايم كه اقدام به نوسازي كرده و نماي متناسب با بافت تاريخي را انتخاب و طراحي كردهاند.»
- كارشناسي از راه دور
نماينده شوراي شهر در كميته نما معتقد است درصورت حضور كارشناس ميراث فرهنگي در جلسات بررسي نما، كار تسهيل شده و سرعت بيشتري ميگيرد. هرچند مدير بافت تاريخي منطقه ميگويد: يكي از وظايف ما همين مسئله است و نيازي به حضور كارشناس ميراث فرهنگي در جلسات نيست و ارسال تصميمات كميته به ميراث فرهنگي كفايت ميكند.
سهيلا صادق زاده، مديركل معماري و ساختمان معاونت شهرسازي شهرداري نيز ضمن تأييد گفته مدير بافت تاريخي از درخواست اين معاونت به ميراث فرهنگي خبر داده و به همشهري ميگويد: «طي مكاتبهاي با ميراث فرهنگي تقاضا كرديم كارشناس براي حضور در جلسات كميته نما معرفي كنند اما ميراث اعلام كرد بهدليل تعداد زياد جلسات و كمبود كارشناس امكان اين كار وجود ندارد و خواستند آخرين تصميم كميته برايشان ارسال شود تا روي آن نظر دهند.»
- كارگاههاي آموزشي براي جلوگيري از انتقال اطلاعات اشتباه
كارشناسان معتقدند عدمآگاهي و اطلاعرساني و ارائه اطلاعات اشتباه و منفي از معماري ايراني، بيشترين دليل بيتوجهي مالكان و سازندگان در طراحي نما و رغبت به نماي مدرن و بعضا بيهويت و ناهمخوان با فرهنگ ايراني است. شهرداري منطقه 12كه بيش از ساير مناطق ملزم به رعايت اين حساسيتها و الزامات است قرار است تا پايان سالجاري كارگاههاي آموزشي در 3سطح و ويژه كارشناسان و معماران، كاركنان شهرداري و شوراياران و شهروندان برگزار كند تا اطلاعات درستي از معماري ايراني و لزوم توجه به آن داده شود.
همچنين به گفته محمدي مدير بافت تاريخي منطقه 12 قرار است اطلاعات و نمونههاي شناسايي شده از سردر ورودي منازل كه جزو يكي از مشخصههاي معماري ايراني است در اختيار طراحان و سازندگان براي به كارگيري و تلفيق آن با معماري مدرن قرار داده شود.