صالحی امیری، در گفتوگوی با شصت و هفتمین شماره ماهنامه مدیریت ارتباطات کارکردهای فرهنگ را در چهار محور و کارکرد اصلی قابل تقسیمبندی كرد و افزود: نخست کارکرد انسجامبخشی فرهنگ است. فرهنگ قادر به افزایش انسجام اجتماعی است. انسجام اجتماعی به معنی یکسانسازی نیست بلکه به معنی حرکت هارمونیک به سمت هدف به شکل متعادل و متشکل است. مثالی میزنم. رفتار فرهنگی باید همانند حرکت یک قطار باشد. قطار متشکل از واگنها، لوکوموتیو و ساکنان قطار است که در نهایت همه این اجزا به سمت مقصد مشخصی در حال حرکت هستند. کارکرد انسجامبخشی فرهنگ نیز چنین عملکردی دارد. فرهنگ باید تمامی اجزای جامعه را به سمت هدف معینی هدایت کند.
کارکرد دوم فرهنگ، هویتبخشی و هویتسازی است. فرهنگ متضمن بقای جامعه و تداوم هویت جامعه است. فرهنگ با توجه به ارزشهای بنیادین جامعه، کارکرد هویتبخشی و هویتسازی در جامعه دارد.
کارکرد سوم فرهنگ، شخصیتسازی در جامعه است. فرهنگ باید در جامعه انسانهای متشخص و با فضیلت تربیت کند. در چنین جامعهای، شخصیت تولید و بازتولید میشود و همچنین باعث افزایش سرمایههای فرهنگی در یک جامعه میشود.
وجه چهارم کارکردی فرهنگ، ایجاد سازگاری در جامعه است. فرهنگ سبب ایجاد روحیه لطیف در جامعه و سازگاری بیشتر اعضای جامعه با هم خواهد شد. این موضوعی بسیار مهم و حیاتی است. ایجاد چنین روحیه و چنین سازگاری در بین اعضای جامعه، سبب تداوم حیات اجتماعی شده و زندگی انسانها را به هم پیوند میدهد. در چنین جامعهای، خشونت به حداقل خواهد رسید. فراموش نکنیم که انسانهای با فرهنگ، همیشه به فکر سازگاری با هم هستند و از خشونت در تمامی اشکال آن، پرهیز میکنند.
وی افزود: به نظر من دولت یازدهم در حوزه فرهنگی گامهای مؤثری برداشته است که بخشی از ثمرات آن در حال حاضر دیده میشود و برخی از این آثار هم نتایج خود را در آینده نشان خواهد داد. شاخصهای کمی و کیفی نیز بیانگر توجه جدی دولت به عرصه فرهنگی است و هر ناظر بیطرفی بهتر شدن فضای فرهنگی کشور را گواهی میدهد.
دکتر صالحی امیری در پاسخ به این سئوال که هنوز هم بسیاری از دستاندرکاران امور فرهنگی از مسائلی همچون ممیزیهای سلیقهای و بعضاً تحت فشار گروههای خودسر گلایه دارند میگوید: بحث ممیزی سلیقهای در دولت یازدهم را قبول ندارم و به نظرم ادعایی بیش نیست. نوع رفتار و ممیزی در این دولت کاملاً عقلانی و در چارچوب قوانین است.
مشاور رئیسجمهور با انتقاد از رفتار صدا و سیما اظهار داشت: صدا و سیما با رفتارهای سیاسی و تقابلی با دولت، فقط فضای مساعدی را برای رسانههای حریف ایجاد میکند. دلیل این مدعا، میزان گرایش به رسانههای بیگانه در سالهای اخیر است که با افزایش چشمگیری روبهرو بوده است. یکی از دلایل عمده گرایش به رسانههای بیگانه، افول اعتماد عمومی به صداوسیماست.
صدا و سیما باید بداند که به هر اندازه، میزان اعتماد اجتماعی را افزایش دهد، با مخاطب بیشتری روبهرو خواهد شد و بر عکس با کاهش اعتماد عمومی، مخاطبان خود را از دست میدهد. اما در تحلیل ضریب اعتماد عمومی، آمار و گزارشها نشان از کاسته شدن روزبهروز این شاخص دارد و از این منظر، خسارات سنگینی به سرمایه اجتماعی کشور وارد میشود.
دکتر صالحی امیری شبکههای اجتماعی را کانالها و مجراهای ارتباطی این روزهای مردم برشمرد و گفت: تهاجم به آنها درست نیست. ما درمواجهه با این شبکهها به معنای استفاده از ظرفیتها و فیلتر تهدیدها، میتوانیم استفاده مناسبی از این فناوری بکنیم. معتقدم مشی اعتدالی دولت یازدهم مطابق با رویکرد واقعبینانه است و با رویکرد تقابلی یا تسلیم که همان افراط و تفریط است، همخوانی ندارد.
خبرنگار ماهنامه مدیریت ارتباطات از او میپرسد دولت یازدهم و شخص رئیسجمهور چقدر به موضوع فرهنگ بها میدهند؟ برای نمونه رئیس جمهور به شما به عنوان مشاور خود چقدر (هفتگی، ماهانه و...) رجوع میکند؟
مشاور رئیسجمهو گفت: عملکرد دولت نشاندهنده میزان توجه به موضوع فرهنگ است و از این لحاظ به نظرم، همان قدر که دولت به مسائلی مانند سیاست خارجی، اقتصاد و... میپردازد، برای فرهنگ نیز اهمیت قائل است و وقت میگذارد. فراموش نکنیم که در گذشته ما به جای توجه به فرهنگ، با تبلیغات مواجه بودیم و بیش از اینکه به موضوع بپردازند، به تبلیغات اقدامات انجام شده و نشده میپرداختند، موضوعی که دولت یازدهم از آن اجتناب میکند.