براساس گزارش نيچر، اين سنگ قديمي كه در حوضهاي به نام ايمبريوم، يكي از بزرگترين حفرههاي شناخته شده در سامانه خورشيدي، كشف شدهاست،از تركيب شيميايي برخوردار است كه تاكنون در سنگهاي ماه ديده نشده بود.
كاوشگر يوتو (به معني خرگوش يشمي) اولين فضاپيمايي است كه از چهل سال پيش تاكنون پس از پايان يافتن ماموريتهاي آپولوي آمريكا و لوماي روسيه روي سطح ماه فرود آمدهاست و اكنون پس از گذشت دو سال حضور روي ماه، به عنوان كاوشگري شناخته ميشود كه از طولانيترين مدت حضور روي ماه برخوردار است.
اگرچه اطلاعات جمعآوري شده توسط مدارگردهاي ديگر اطلاعاتي درباره انواع مختلف سنگهاي آتشفشاني كه سطح ماه را پوشاندهاند در اختيار دانشمندان قرار دادهاند، اما اين اولينباري است كه از دهه 1970 تاكنون امكان نمونهبرداري مستقيم از اين سنگها فراهم آمدهاست.
محققان براساس اطلاعاتي كه از آزمايش توسط تجهيزات كاوشگر يوتو روي نمونه سنگ به ثبت رسيدهاست براين باورند سنگ كشف شده از منطقهاي نسبتا جديدتر از ماه كه 2.96 ميليارد سال پيش تشكيل شده به دست آمدهاست.
باتوجه به قدمت 4.5 ميليارد سالي ماه، و آتشفشاني كه 500 ميليون سال پس از تولد ماه به واسطه گرماي دروني ناشي از فرسايش راديواكتيو روي اين جرم ايجاد شدند، كشف جديد ميتواند به درك بهتر فعاليتهاي جوانترين آتشفشانهاي ماه كه مدتهاست خاموش شدهاند، به دانشمندان كمك كند.
به گفته محققان دانشگاه واشنگتن،كشف جديد نشان ميدهد در گوشته ماه نسبت به گوشته زمين يكنواختي كمتري وجود دارد و با نسبت دادن ساختار شيميايي با سن ماه،ميتوان روند تغيير آتشفشانها در ماه را مشاهده كرد. محققان با استفاده از تجهيزاتي مانند طيفنگار پرتو ايكس ذرات آلفا و تصويربردار ابرطيفي فروسرخ كه روي كاوشگر يوتو نصب شدهاند توانستند تركيبات شيميايي درون اين سنگ را، تيتانيوم و آهن، با دقتي بالا تشخيص دهند.
مقدار تيتانيوم در سطح ماه از اهميت ويژهاي برخوردار است زيرا نشان ميدهد ماگماهاي آتشفشاني براي اولين بار چگونه، چه زماني و از كجا روي سطح ماه جاري شدهاند. به گفته محققان نوسان توزيع تيتانيوم روي سطح ماه نشان از ناهمگن بودن بخش دروني ماه دارد.
يكي از مزاياي تجزيه و تحليل دقيق سنگ جديد ماه اين است كه دانشمندان اكنون ميتوانند از اطلاعات به دست آمده به عنوان معياري براي سنجش اطلاعاتي استفاده كنند كه توسط مدارگردهاي ماه ثبت ميشوند.