افزايش عمر خودروهاي شخصي، موتورسيكلت‌ها و وسايل نقليه عمومي در حالي نگران‌كننده به‌نظر مي‌رسد كه كيفيت خودروها از يك سو متغير شده و از سوي ديگر معاينه فني دوره‌اي مؤثري براي كنترل كاركرد آنان انجام نمي‌شود. در چنين شرايطي قانون و ضمانت اجراي آن بايد به كمك آسمان كلانشهرهاي كشور بيايند اما سال‌هاست برخورد با فرسودگي وسايل نقليه به فراموشي سپرده شده است.
پس از آلودگي‌هاي مكرر هواي كلانشهرها انواع گازها شامل منواكسيد كربن، اكسيد نيتروژن، تركيبات آلي فرار، اكسيد گوگرد و ذرات معلق از وسايل فرسوده وارد هوا مي‌شود و از رده خارج كردن آنها ازجمله تكاليفي است كه از چند سال پيش براساس تبصره۱۳ قانون بودجه بر عهده دستگاه‌هاي دولتي گذاشته شده اما هنوز اين طرح براي بسياري از وسايل نقليه، زمين‌مانده تلقي مي‌شود.
ديروز با وجود تعطيلي ادارات و مدارس، دومين روز بحراني هوا در تهران رقم خورد. اين در حالي است كه عدد روزهاي متوالي آلودگي هواي تهران و كلانشهرهاي كشور به 22رسيده است. گزارش‌هاي هواشناسي نشان مي‌دهد امروز نيز پايتخت و شهرهاي پرجمعيت كشور صحنه شديد‌ترين آلودگي هوا خواهند بود.
ايستگاه‌هاي سنجش آلودگي هواي تهران، شاخص ديروز را عدد 157و ناسالم براي همه اعلام كردند. در چنين شرايطي دولت با خشنودي از كيفيت بنزين و گازوئيل در انتظار برف و باران نشسته و پليس راهنمايي و رانندگي كه در هفته‌هاي اخير طرح تشديد برخورد با خودروهاي آلاينده را در دستور قرار داده، آمار مي‌دهد كه 85درصد خودروهاي پايتخت داراي برگه معاينه فني هستند و تنها 15درصد معاينه فني ندارند.
- بحران در 16نقطه تهران
شاخص كيفيت هوا در تهران ديروز از مرز 150فراتر رفت و هواي تهران با شاخص ميانگين 157در شرايط ناسالم براي تمام افراد جامعه قرار گرفت تا پايتخت 9ميليون نفري در شرايط بحراني قرار گيرد و دلسوزان اعلام كنند كه «شهروندان تهراني بايد هشدارهاي سلامت را جدي گرفته و از فعاليت بدني شديد در فضاي باز خودداري كنند.» ديروز گزارش‌هاي كيفيت هوا نشان داد در 16نقطه شهر هوا در وضع بحراني قرار دارد.
شاخص هواي ناسالم در تمام روز گذشته در مناطق سوهانك، پارك شكوفه، صدر، فرمانداري شهرري، شهرداري منطقه 15، دانشگاه شهيد بهشتي، ستاد بحران، پارك سلامت، پارك رازي، اقدسيه، دانشگاه شريف، دانشگاه تهران، شهر ري، شهرداري منطقه 2، پارك قائم و ژئوفيزيك به ثبت رسيد. در اين وضع، استمرار آلودگي هوا در تقريبا 3 هفته متوالي براي مردم نگران‌كننده شده است. همچنين شركت كنترل كيفيت هواي تهران اعلام كرده كه امروز ورزش و فعاليت بدني شديد ازجمله كوهنوردي يا دويدن در بوستان‌ها مي‌تواند براي سلامت همه افراد به‌ويژه گروه‌هاي حساس خطرات جدي به همراه داشته باشد. همچنين طبق تصميم عصر ديروز كميته اضطرار مدارس تهران در مقطع پيش دبستاني و ابتدايي و مهد‌هاي كودك امروز تعطيل هستند. طرح زوج و فرد هم از در منازل اجرا مي‌شود.
- اهمال در برخورد با آلاينده‌ها
وسايل نقليه اين روزها آسمان تهران را به سمت بحران برده‌اند و در نظارت بر آنها اهمال مي‌شود. اين نظارت بايد از سوي پليس راهور در برخورد با 420هزار خودروي آلاينده فرسوده صورت گيرد. از سويي اكنون هيچ‌گونه اعمال قانوني بر يك ميليون موتورسيكلت تهران صورت نمي‌گيرد. وحيد حسيني مديرعامل شركت كنترل كيفيت هواي تهران در اين‌باره مي‌گويد:
در شهر تهران، نزديك به 120هزار دستگاه خودروي فرسوده و حدود 300هزار دستگاه خودروي كاربراتوري توليد سال 82و قبل از آن وجود دارد كه 10درصد ناوگان خودرويي تهران است ولي 50درصد از آلودگي هواي تهران را باعث مي‌شوند. از سويي علاوه بر خودروها، موتورسيكلت‌ها هم بايد مورد معاينه فني قرار بگيرند
ولي هيچ‌گونه اِعمال قانوني روي موتورسيكلت‌ها نداريم. در حال حاضر، در تهران بالغ بر يك ميليون دستگاه موتورسيكلت عمدتاً 125سي سي كاربراتوري داريم كه آلايندگي هر كدام از آنها، 4برابر يك دستگاه خودرو است. حسيني با بيان اينكه آمار پليس در برخورد با 530هزار خودروي آلاينده در تهران غلط است، گفت: براساس محاسبات دانشگاهي و علمي، يك خودروي كاربراتوري به ازاي هر كيلومتر پيمايش، 40گرم آلودگي ايجاد مي‌كند، درصورتي كه يك خودرو با استاندارد يورو 2، براي هر كيلومتر پيمايش، كمتر از 3گرم آلودگي توليد مي‌كند. حسيني خاطرنشان كرد: به نظر من، پليس در برخورد با خودروهاي متخلف، دودزا و آنها كه معاينه فني ندارند، واقعاً اهمال كرده است و نتيجه آن را داريم مي‌بينيم.
- بررسي آلودگي هوا با حضور دولت، شهرداري و مجلس
رئيس مجلس شوراي اسلامي با تأكيد بر اينكه تمامي دستگاه‌ها بايد براي حل معضل آلودگي هوا كمك كنند، گفت: مشكلاتي به‌دليل آلودگي هوا در كشور به‌وجود آمده و ما جلساتي را در اين خصوص با شهرداري‌ها و دستگاه‌هاي مربوط به محيط‌زيست برگزار مي‌كنيم. علي لاريجاني روز دوشنبه در پاسخ به تذكر 106 نماينده مجلس خطاب به رئيس جمهور در صحن علني مجلس در مورد آلودگي هوا گفت:
اين موضوع تنها مربوط به تهران نيست و ساير شهرها همچون اصفهان، قم و شهرهاي بزرگ ديگر را درگير كرده است. وي افزود: به‌دليل آلودگي هوا مشكلي در كشور به‌وجود آمده كه بايد پيگيري شود. ما ضمن پيگيري طرح مربوط به آلودگي هوا براي بررسي در مجلس جلساتي با شهرداري، دستگاه‌هاي مربوطه، سازمان محيط‌زيست و دولت خواهيم گذاشت؛ چرا كه بايد برنامه‌اي درازمدت در اين رابطه وجود داشته باشد.