اين بالا و پايين‌ها در واقع خاصيت زندگي مادي ما انسان‌هاست و از آن گريزي نيست. يكي از مواردي كه در زندگي هر كدام از ما ممكن است پيش بيايد مشكلات مالي، ورشكستگي ويا بيكاري مرد خانه است. چنين مشكلاتي علاوه بر اينكه بحران شديدي در درآمد خانواده و گذران روزمره آن ايجاد مي‌كنند، تبعات رفتاري و خلقي و روانشناختي گسترده‌اي براي اعضاي خانواده و به‌خصوص زن و شوهر به همراه دارند. شايد براي شما هم سؤال باشد كه در چنين مواردي، خانم خانه چه كاري مي‌تواند انجام دهد تا خانواده از اين بحراني كه در زندگي به‌وجود آمده، بهتر و با آسيب كمتري گذر كند زيرا حمايت شما مي‌تواند تأثير غيرقابل انكاري داشته باشد.
- موقعيتي سخت براي مرد خانه
در فرهنگ ما، بخش بزرگي از شخصيت و هويت هر مردي به‌عنوان پدر و همسر در خانواده در چارچوب نقش نان آور خانه و تأمين‌كننده هزينههاي خانواده شكل گرفته. حالا كه همسر شما به هر دليلي درگير مشكلات مالي شده، بيكار يا ورشكست شده، بخش بزرگي از شخصيت او دچار آسيب و خدشه شده است. مرور گذشته و عواملي كه باعث به‌وجود آمدن اين شرايط شده، تلاش براي حل مشكل، سرزنش خود، نااميدي، احساس شكست، نگراني از وضعيت آينده خانواده و هزاران فكر ديگر در اين موقعيت، افكار همسر شما را احاطه كرده و به‌معناي واقعي او را مستاصل كرده‌است. در چنين شرايطي قطعا او بدخلق، افسرده، بي‌حوصله، تحريك پذير و عصباني خواهد شد و با كوچك‌ترين اتفاقي از كوره در خواهد رفت. مهم‌ترين كاري كه شما در اين شرايط مي‌توانيد بكنيد، درك شرايط و مراعات حال اوست. سعي كنيد رفتار و موقعيت او را درك كنيد و به جاي اينكه با رفتار و گفتار و غرولند و... باري روي بارهاي او شويد، در كنار او باشيد و لااقل براي مدتي رفتارهاي عصبي، بي‌حوصلگي و بدخلقي‌هاي او را با مهرباني و مدارا تحمل كنيد.
- دنيا هنوز به آخر نرسيده!
بله، همسر شما از كار بيكار شده يا دچار مشكلات شديد مالي شده، شما ديگر نمي‌توانيد مثل گذشته پول خرج كنيد، ديگر از لباس‌هاي رنگ و وارنگ و رستوران رفتن و خريدهاي اضافي خبري نيست. ممكن است ناچار شويد بخشي از سرمايه‌هاي زندگيتان را بفروشيد، جمع و جورتر خرج كنيد يا حتي زير بار قرض برويد. همه اين شرايط نبايد باعث شود فكر كنيد كه دنيا به آخر رسيده و ديگر اميدي نيست. هنوز هم موارد زيادي براي شكرگزاري و سپاسگزاري از نعمت‌هاي خدا در زندگي شما وجود دارد. همين كه همسرتان را دوست داريد، همين كه همسرتان به شما عشق مي‌ورزد، اينكه سالم هستيد، اينكه خدا به شما فرزنداني داده و آنها هنوز در كنار شما سالم و سلامت هستند، همه نعمت‌ها و زيبايي‌هايي است كه با وجود همه مشكلات در زندگي شما وجود دارد. انسان‌هاي زيادي هستند كه آرزوي داشتن همين شرايط به ظاهر سخت شما را دارند. نااميد نشويد و مراقب باشيد كه دچار سياه بيني و افسردگي نشويد، فراموش نكنيد در زندگي دنيايي همه‌‌چيز، به جز مرگ و بيماري كه ما قدرتي در برابر آن نداريم، با تدبير و مديريت و تلاش و صبر و البته توكل قابل تغيير و در دسترس است. سعي كنيد زيبايي‌هاي زندگي را به‌خاطر داشته باشيد و به همسرتان هم گوشزد كنيد. ابراز رضايت از داشته‌ها و ديدن زيبايي‌هاي زندگي از طرف شما و صبرو توكل‌تان تا حدود زيادي روي همسرتان هم اثر مي‌گذارد و تحمل و تدبير او براي حل اين بحران را بيشتر مي‌كند.
- شرايط را مديريت كنيد
بزرگ‌ترين كمكي كه در اين شرايط مي‌توانيد به‌خود و همسرتان بكنيد، تلاش براي مديريت دقيق‌تر و صرفه‌جويانه در زندگي است. اين كاري است كه شما به‌عنوان خانم و مادر خانه مي‌توانيد از جايگاهي بسيار مناسب آن را انجام دهيد. در واقع اگر مرد خانه بخواهد در اين شرايط مديريت مالي صرفه‌جويي‌ها را بر عهده بگيرد، بايد به‌عنوان تأمين‌كننده معاش خانواده دائما سرافكنده شود و خجالت بكشد و از شما و بچه‌ها بخواهد كه كمتر هزينه كنيد، شما اما از جايگاه مادري و همسري مي‌توانيد با صرفه‌جويي و دقت در هزينه‌ها، همراهي و درك درست خود را از شرايط نشان داده و باعث آرامش همسرتان شويد. سعي كنيد هزينه‌ها را مديريت كنيد. خريد لباس براي خود و بچه‌ها را حتي‌الامكان عقب بيندازيد و هنگام خريد هم سعي كنيد گزينه‌هاي ارزان‌تر را در سبد خريدتان بگنجانيد. جست‌وجو كنيد و مركز خريدهاي ارزان‌تر را پيدا كنيد.هزينههاي تفريحي و فانتزي مثل خوردن غذا در بيرون از خانه و رفتن به رستوران و كافي‌شاپ و... را حذف كنيد يا به حداقل برسانيد. اگر اعضاي خانواده وعده ظهر را در خارج از خانه هستند، به جاي تهيه غذا از بيرون، سعي كنيد غذاي خانگي مهيا كنيد. مهماني‌هاي پرهزينه را با نگاهي تازه و به‌صورت ساده و صميمي برگزار كنيد. دقت كنيد كه در اين شرايط شما نقش مهمي هم در مديريت تقاضاهاي مالي بچه‌ها داريد و بايد سعي كنيد شرايط خانواده را به آنها هم منتقل كرده و هزينههاي مربوط به آنها را نيز كاهش دهيد.
- توكل داشته باشيد
اينكه نگاه شما و همسرتان به مسائل مالي و سختي‌هاي زندگي چگونه است، نقش مهمي در عكس‌العمل شما دارد. خداوند در سوره طلاق فرموده: « و او را از راهي كه گمان نمي‌برد روزي مي‌دهد و كسي كه بر خدا توكل نمايد او برايش كافي است مسلّما خداوند رساننده فرمان و تحقق بخشنده اراده خويش است همانا خداوند براي هر چيزي اندازه‌اي قرار داده است». اگر بپذيريد كه روزي ما در اين زندگي بر عهده خداست و او ما را فراموش نمي‌كند و باز اگر بپذيريد اوست كه با سختي‌ها و رنج‌ها ما را در اين دنيا آزمايش مي‌كند و مانند آهني كه چكش مي‌خورد و شكل مي‌گيرد، زير بار مشكلات و سختي‌ها تربيت مي‌كند، آنگاه سختي و بحراني را كه براي شما پيش آمده بسيار راحت‌تر تحمل مي‌كنيد. به خدا توكل كنيد و براي گذراندن اين سختي و ابتلا و امتحاني كه در معرض آن قرار گرفته‌ايد از خود او كمك بخواهيد. حتما از راه‌حل‌هايي مثل نذر هم استفاده كنيد. لازم نيست نذر شما از نظر ريالي زياد باشد، مهم نيت و نوع نگاه شماست. همچنين از صدقه دادن غافل نشويد، پيامبر اكرم(ص) مي‌فرمايند:«صدقه بر روزي صدقه دهنده مي‌افزايد.»
- حامي مردتان باشيد
به‌دليل مشكل بزرگ مالي و كاري كه براي همسر شما به‌وجود آمده، او اكنون به‌شدت تنها، خسته، آسيب‌پذير و عصبي است. در اين شرايط سخت، شما به‌عنوان شريك زندگي بايد سعي كنيد با تمام وجود و بدون مضايقه از همسرتان حمايت كنيد و اين را به او اثبات كنيد كه در هر شرايطي در كنار و همراه او هستيد. توصيه‌هاي خاله‌زنكي اطرافيان و باورهاي غلط را كنار بگذاريد. اگر پس انداز نقدي داريد، طلا يا سكه‌اي را براي روز مبادا كنار گذاشته‌ايد، الان همان روز مباداست. بدون مضايقه آن را در اختيار همسرتان بگذاريد و اجازه دهيد بخشي از مشكلات يا هزينههاي زندگي را با آن رفع و رجوع كند. بايد دقت كنيد كه در اين شرايط همسر شما به‌شدت حساس است و كوچك‌ترين رفتار حاكي از ترحم، گوشه و كنايه يا فخر فروشي از طرف شما با پاسخ شديد و غيرمنتظره او همراه خواهد شد. توصيه ما اين است كه اگر درآمدي داريد و حتي اگر پيش از اين نحوه هزينه كردن آن را خودتان مديريت مي‌كرديد حالا همان ابتداي‌ماه كل پول را در اختيار همسرتان بگذاريد و اجازه بدهيد او خودش اين مبلغ را مديريت و هزينه كند. همچنين دقت كنيد كه دليل اين شرايط هرچه كه باشد، حتي اگر شما آن را قبلا پيش‌بيني كرده باشيد يا به همسرتان گوشزد كرده باشيد، الان وقت طعنه و يادآوري و سركوفت زدن در اين زمينه نيست. سرزنش و تكرار مكررات گذشته كمكي به حل شرايط نمي‌كند و تنها رابطه شما و همسرتان را تيره و تار مي‌كند.
- اين نيز بگذرد
مطمئن باشيد شرايط به همين منوال نمي‌ماند. بالاخره مشكلات از هر راهي كه آمده باشند، از همان راه هم مي‌روند و اوضاع خوب مي‌شود؛ شايد حتي بهتر از قبل. در اين ميان قوي بودن شماست كه مي‌ماند. بسياري از كساني كه به موقعيت‌هاي شغلي و مالي بسيار خوب رسيده‌اند از بستر يك شكست بزرگ، ورشكستگي يا بيكاري برخاسته‌اند و شروعي دوباره داشته‌اند. مهم اين است كه شما در كنار همسرتان و با مديريت بحراني كه براي خانواده‌تان به‌وجود آمده، شرايط را براي اينكه همسرتان براي يك شروع جديد مهيا شود هرچه سريع‌تر آماده كنيد. هرچقدر همراهي و همكاري شما بيشتر باشد، همسرتان سريع‌تر مي‌تواند خودش را پيدا كند و به شرايط عادي برگردد و تدبير و انرژي لازم را براي يك شروع تازه به‌دست بياورد. چند سال ديگر را درنظر بگيريد. زماني كه در موقعيتي آرام و ايمن، به گذشته خود و خانواده‌تان نگاه مي‌كنيد و سختي‌هاي امروز، به خاطره‌هاي ديروز تبديل شده‌اند. ايمان داشته باشيد كه به‌زودي اين نيز بگذرد.
- مشكل همسرتان را در بوق نكنيد
اين كاملا قابل درك است كه شما هم تحت فشار بوده و نگران آينده و مسائلي كه پيش روي خانواده قرار دارد باشيد و حتما وسوسه مي‌شويد تا گوشي تلفن را برداريد و مادر و خواهرتان را در جريان مشكلات همسرتان بگذاريد. ممكن است دلتان بخواهد دوست صميمي‌تان را از مشكلات‌تان باخبر كنيد يا وسوسه‌هاي ديگري از اين دست. در چنين شرايطي باخبر شدن خانواده و اطرافيان نه‌تنها كمكي به شما نمي‌كند بلكه تنها فشار رواني روي همسرتان را افزايش مي‌دهد. پس لطفا خودتان را كنترل كنيد و با رازداري و عدم‌اطلاع دادن اين مشكل به اطرافيان فرصت مناسب براي تدبير و مديريت شرايط بحراني را براي خانواده و همسرتان فراهم كنيد. مگر اينكه مطمئن باشيد منتقل كردن مشكل مورد نظر به خانواده‌ها مي‌تواند در عبور از بحران به شما و همسرتان كمك كند و فقط يك درد دل نخواهد بود.