ازدحام خودروهاي پايتخت‌نشينان در تونل رسالت و صداي ممتد بوق، يادآور خاطرات عبور از تونل‌هاي جاده‌اي مانند تونل كندوان بود. الان كمي عجيب است اگر بگوييم كه تونل رسالت، به يك مقصد گردشگري تبديل شده بود؛ تونلي كه پس از گذشت 9سال در تيرماه سال 85به بهره‌برداري رسيد.
كمي بعد از آن نيز برج ميلاد پس از گذشت 11سال افتتاح شد. برج ميلاد هم اشتياق شهروندان تهراني را برانگيخت براي اينكه تهران را از منظر ديگري ببينند. پس از آن نيز پروژه‌هاي عمراني يك به يك افتتاح شد؛ تونل توحيد، بزرگراه همت، بزرگراه حكيم، بزرگراه يادگار، بزرگراه امام علي، تونل نيايش و بزرگراه طبقاتي صدر. به‌تدريج احداث پروژه‌هاي عمراني به امري رايج تبديل شد و خاطره بهره‌برداري از تونل رسالت و ديگر پروژه‌هاي نام‌آور به فراموشي سپرده شد.
حالا تهران 552كيلومتر بزرگراه دارد و 4تونل شهري. همه اينها حاصل يك دهه فعاليت عمراني در شهر تهران است كه هزينه‌هاي آن از سوي شهروندان تهراني تأمين شد نه دولت. سهم تهراني‌ها از بودجه عمومي عمراني كشور رقمي در حدود 48هزار تومان است اين در حالي است كه سرانه بودجه تهراني‌ها از محل بودجه شهرداري، رقمي بالغ بر 2ميليون تومان است.
معاون شهرسازي و معماري شهرداري تهران با اعلام اين مطلب گفت كه با وجود كاهش 20درصدي پروانه ساختماني نسبت به سال گذشته و همچنين كاهش 70درصدي صدور پروانه نسبت به دو سال گذشته(سال 92)، روند ارائه خدمات به شهروندان عزيز تهراني دچار هيچ خللي نشده است. پژمان پشمچي‌زاده افزود: با وجود كاهش درآمدهاي ناپايدار شهري در پايتخت، خطوط متروي تهران هر روز توسعه مي‌يابد و اين امر در آينده موجب كاهش آلودگي هوا خواهد شد. توسعه شبكه حمل‌ونقل در فضاي تحتاني شهر تهران، بخشي از نياز حمل‌ونقل تهران را رفع خواهد كرد. همچنين موجب كاهش تكيه مديريت شهري به ناوگان اتوبوسراني و شبكه حمل‌ونقل موتوري خواهد شد.
- ركود درآمدزايي و انجام وظايف قانوني
اگرچه ركود در ساخت‌وساز از سال87 آغاز شد اما به‌تدريج اين ركود افزايش يافت و بيشترين تأثيرش را در سال 92رقم زد به‌نحوي كه صدور پروانه ساختماني در اين سال با كاهش 20درصدي روبه‌رو شد. سال 93نيز 40درصد كاهش در صدور پروانه ساختماني همراه بود و امسال نيز خبر از ركود 20درصدي است. در طول تمامي اين سال‌ها ماموريت‌هاي شهرداري تهران به هيچ‌وجه دچار كاهش نشده است. معاون شهرداري تهران دليل عمده اين مسئله را فعاليت‌هاي يك دهه گذشته مديريت شهري مي‌داند كه به‌تدريج منابع درآمدزايي‌اش را تغيير داده و ريل‌هاي تأمين درآمد آن طي يك دهه گذشته به‌تدريج تغيير كرده‌است. پشمچي‌زاده در ادامه اظهار داشت: حال اين سؤال مطرح است كه در فضايي كه شهرداري از منابع عمومي بهره‌اي نمي‌برد، وظيفه حاكميت در برابر شهر تهران چيست؟ دولت چه وظيفه‌اي براي پايتخت دارد؟ شهر تهران با وجود داشتن 12درصد جمعيت كشور، به‌تنهايي نزديك به 30درصد از درآمد ناخالص داخلي بدون نفت را توليد مي‌كند. اين در حالي است كه تهران تنها از 3درصد از كل اعتبارات تملك دارايي‌هاي سرمايه‌اي بودجه سنواتي منتفع مي‌شود.
- پايين‌ترين سرانه
معاون شهردار تهران از پايين‌ترين سرانه شهروندان تهراني در كشور به‌عنوان يك معضل جدي ياد مي‌كند. او پرسيد كه چرا با وجود سهم قابل توجه از توليد، درآمد تهران با 48/0ميليون ريال (48هزار تومان) پايين‌ترين سرانه مصرف بودجه عمومي كشور را به‌خود اختصاص داده است؟ پشمچي‌زاده در ادامه افزود: در واقع سرانه شهروندان تهراني از بودجه عمومي كشور در بخش عمراني تنها 48هزار تومان است اما سرانه برخورداري شهروندان تهراني از درآمد شهرداري تهران رقمي در حدود 2ميليون تومان است. البته مديريت شهري در اين خصوص به شهروندان فخر نمي‌فروشد؛ چرا كه خود شهروندان اين هزينه را پرداخت مي‌كنند. شهرداري پايتخت تنها مجري فعاليت‌هاي عمراني و تبديل اين منابع به خدمات و اقدامات عمراني است.
به گفته وي، شهرداري تهران براي دستيابي به الگوي مناسبي در تأمين اعتبارات پايدار نيازمند تحقق سند راهبردي طرح جامع تهران است اما اين سؤال همواره مطرح است كه آيا تحقق تمام راهبردهاي طرح جامع تهران در دست شهرداري است؟
پشمچي‌زاده با اشاره به اينكه درصد عمده‌اي از محقق‌شدن اهداف طرح جامع، كليدش در دست دولت است،گفت: هر كدام از وزارتخانه‌ها داراي وظايفي هستند. بايد بپذيريم كه متروي تهران تنها متعلق به شهروندان تهراني نيست. بسياري از هموطنان روزانه از زيرساخت‌هاي شهر تهران استفاده مي‌كنند. بنابراين در يك شرايط متعادل و عادلانه انتظار بر اين است كه زيرساخت‌هاي اصلي شهر بايد از طريق منابع عمومي كشور تأمين شود. بايد زيرساخت را دولت تأمين كند و براي نگهداري در اختيارشهرداري تهران بگذارد.
- توقف صدور پروانه ساختماني
در طول يك دهه گذشته، درآمد ناپايدار شهر تهران رشدي قابل توجه داشته است. تكيه شهرداري به درآمدهاي پايدار باعث شده كه امروز با وجود كاهش صدور پروانه‌هاي ساختماني، همچنان مديريت شهري به ارائه خدمات بپردازد. محمدباقر قاليباف شهردار تهران در اظهاراتش بارها از توقف صدور پروانه ساختماني سخن به ميان آورده است؛ موضوعي كه نيازمند موافقت و تأييد دولت است. معاون شهرسازي شهرداري تهران با اشاره به اين نكته گفت: با فرض اينكه شهرداري تهران تمام منابعش را از طريق درآمدهاي ناپايدار به‌دست مي‌آورد. مگر بارها شهردار از توقف صدور پروانه ساختماني در شهر تهران سخن نگفته‌اند. مگر شهردار تهران بارها از دولت نخواسته‌اند كه با توافق دولت مي‌توان براي هميشه تهران را از معضل تأمين درآمدهاي ناپايدار نجات داد. چرا اقدامي اساسي از سوي دولت در اين‌باره صورت نمي‌گيرد؟ چرا اراده‌اي در دولت براي تأمين زيرساخت‌هاي شهر تهران وجود ندارد؟