با اين تفاوت كه اولا نرمافزارهاي ضدويروس مربوط به موبايل و تبلت آنچنان كه بايد كارآمد نيستند و ثانياتعويض سيستمعامل براي خلاصي از شر ويروسها در موبايل و تبلت نيز كار آساني نيست و بايد تخصص زيادي داشته باشيد تا بتوانيد اين كار را انجام دهيد. بنابراين بهتر است در جريان نصب نرمافزارهاي مختلف مراقب تلفن همراه خود باشيد تا دچار دردسر نشويد. با ما همراه شويد تا ببينيم چطور ميتوان از دست اپليكيشنهاي ناخواسته و بدافزارهاي موبايل در امان ماند.
- وقتي اختيار تلفن همراهتان را نداريد
در حال بررسي پيامكها هستيد كه ناگهان پيامي روي صفحه نمايش موبايلتان به نمايش درميآيد كه علاوه بر ظاهر بسيار جالب و جذابش، پيشنهاد بسيار خوبي هم به همراه دارد. به مناسبت فرارسيدن سال نوي جديد ميلادي، يك اپليكيشن جالب كه 10دلار ارزش دارد، به رايگان در اختيار شما گذاشته شده و ميتوانيد آن را دانلود و استفاده كنيد. عبارت Download from Google Play Store نيز ذيل تبليغ مربوطه نوشته شده و بهنظر ميرسد همهچيز مطمئن و بيدردسر انجام خواهد شد.
حسابي وسوسه شدهايد و نميتوانيد از خير اين پيشنهاد عالي بگذريد. روي دكمه دانلود كليك ميكنيد و اپليكيشن، دانلود و نصب ميشود. پس از نصب، در منوي اپليكيشنها، دنبال اين اپليكيشن تازه نصبشده ميگرديد اما چيزي پيدا نميكنيد. شك ميكنيد كه احتمالا عمليات نصب به درستي انجام نشده و سعي ميكنيد مجددا نرم افزار مذكور را نصب كنيد اما تبليغي را كه حاوي لينك نصب اپليكيشن بوده پيدا نميكنيد. بعد از مدتي از جستوجو خسته ميشويد و احتمالا چند روز بعد، ماجرا را به كل فراموش خواهيد كرد.اين اما، پايان داستان نيست. پس از چند روز متوجه ميشويد كه تلفن همراهتان، بدون اجازه شما در حال دانلود كردن چند اپليكيشن است. دانلودها را متوقف ميكنيد اما اندكي بعد دوباره دانلودها بهصورت خودكار شروع ميشوند. گيج و كلافه شدهايد و نميدانيد چه بايد بكنيد. وايفاي را خاموش ميكنيد تا گوشي به اينترنت دسترسي نداشته باشد و دانلودها قطع شوند اما ساعتي بعد كه دوباره تلفن همراه خود را برميداريد تا پيامكهاي وارده را بررسي كنيد، ميبينيد كه وايفاي روشن شده و دانلودها انجام شدهاند و چندين و چند اپليكيشن بيفايده و دردسرساز بدون اجازه شما روي موبايلتان نصب شدهاند. هرچقدر سعي ميكنيد اپليكيشنها را حذف كنيد نميتوانيد.
اگر فكر ميكنيد اين نهايت بدشانسي است در اشتباه هستيد چون، اتفاقات عجيبتري هم در حال وقوع هستند. تلفن همراهتان بسيار كند شده و برخي از تصاويري كه با دوربين موبايلتان گرفتهايد مخدوش شدهاند و باز نميشوند. صفحات مزاحم در مرورگر بهخودي خود باز ميشوند و تلفن همراهتان حسابي خودسر شده است. اندكي بعد متوجه ميشويد كه تمام فضاي تلفن همراهتان مملو از تصاوير تبليغاتي و اپليكيشنهاي ناخواسته است. بدترين اتفاق ممكن اين است كه متوجه شويد پيامهايي از تلفن همراه شما از طريق پيامك يا تلگرام و... براي مخاطبانتان ارسال شده و مطالبي نامناسب را بهدست آشنايان و دوستانتان رسانده است يا بدتر از آن، تصاوير شخصي و اطلاعات خصوصي شما در سراسر اينترنت پخش شده است. در نهايت روزي فرا ميرسد كه حتي با بازنشاني تنظيمات كارخانه (FactoryReset) نيز نميتوانيد تلفن همراه خود را نجات دهيد. اين اتفاقات ناشي از تخيل نويسنده نيست و هر آنچه تا به حال خواندهايد، بخشي از واقعيت اين روزهاي دنياي اپليكيشنهاست كه ممكن است گريبانگير شما نيز بشود. البته تا زماني كه آگاهانه اقدام به نصب نرمافزارهاي موبايل ميكنيد و كنترل تلفن همراهتان را بهدست اپليكيشنهاي ناشناخته، بدافزارها و ويروسها نميسپاريد، نيازي به نگراني نيست.
- چطور از دست اپليكيشنهاي مخرب در امان بمانم
نخستين نكتهاي كه درباره نصب اپليكيشنها بايد رعايت كنيد، اين است كه منبع و منشأ اپليكيشن بايد مطمئن و مورد اعتماد باشد. هركدام از سيستمهاي عامل موبايل (اندرويد، iOS، ويندوزفون و...) فروشگاه اپليكيشنهاي خاص خود را دارند و نظارت دقيق و كنترل مستمري روي امنيت و سلامت اپليكيشنهاي موجود در اين فروشگاهها به خرج ميدهند و توصيه ما نيز اين است كه اپليكيشنهاي مدنظر خود را از همين فروشگاهها دريافت و نصب كنيد.
نكته ديگري كه لازم است بدانيد اين است كه اگرچه امنترين مكان براي دانلود اپليكيشن، وبسايتهاي اصلي و معتبر هستند اما گاهي اوقات، در همين وبسايتها نيز ممكن است بدافزارها يا اپليكيشنهايي كه حاوي كدهاي مخرب هستند وجود داشته باشد كه عمدتا توسط سازندگان ناشناس ايجاد و توسعه داده ميشوند. بنابراين پيشنهاد ميكنيم اپليكيشنهايي كه بهطور ناگهاني از دل يك تبليغ ناخواسته سربرميآورند را دانلود و نصب نكنيد. حتي اگر منبع آنها نيز شناخته شده و معتبر باشد.
- شناسايي منابع نامطمئن اپليكيشن
اگرچه خودتان هم بعد از مدتي كار كردن با اپليكيشنها، تجربه لازم را كسب ميكنيد و ميتوانيد مطمئنبودن يا نبودن يك منبع ارائه اپليكيشنها را شناسايي كنيد ما پيشنهاد ميكنيم اين كار را به سيستمعامل بسپاريد. بهعنوان مثال در سيستم عامل اندرويد امكاناتي وجود دارد كه نصب نرمافزارها از منابع ناشناس را محدود ميكند. براي دسترسي به گزينههاي مربوطه در تنظيمات اندرويد، گامهاي زير را طي كنيد: به بخش تنظيمات تلفن همراه اندرويدي خود مراجعه كنيد. سپس از بخش Security وارد تنظيمات مربوط به امنيت شويد. در پنجرهاي كه باز ميشود، گزينه Unknown Sources را پيدا كنيد. اين گزينه درصورتي كه تيك داشته باشد، اجازه نصب اپليكيشن از منابع ناشناس را به شما ميدهد. بنابراين لازم است تيك آن را برداريد. همچنين اگر نسخه سيستم عامل تلفن همراه اندرويدي شما 4يا بالاتر از آن است، تيك گزينه Verify Apps را بزنيد. اين گزينه هنگامي كه اپليكيشن پرخطري را شناسايي كند، جلوي نصب آن را خواهد گرفت يا به شما هشدار خواهد داد.
- يك خبر، يك هشدار
اخيرا خبر حذف 13اپليكيشن حاوي بدافزار از روي سرورهاي پلياستور گوگل منتشر شد كه بدون اجازه كاربر، كنترل سيستم او را در دست ميگرفتند. اپليكيشنهاي مذكور پس از نصب در سيستم عامل اندرويد، به امكانات مديريتي سيستم دسترسي پيدا ميكردند و ميتوانستند زمينه را براي نصب ديگر اپليكيشنهاي حاوي بدافزار در تلفنهاي هوشمند كاربران فراهم كنند. تمامي اين 13اپليكيشن بهعنوان بازي در گوگلپلي ارائه شده بودند تا كاربران را ترغيب به دانلود كنند. آنها ميتوانستند امتيازشان در گوگلپلي را دستكاري كرده و آن را بيشتر كنند. با اين شيوه، توجه بيشتري را به سوي خود معطوف ميكردند. ليست اسامي اين بازيها به شرح زير است:
1.Cake Blast 2. Jump Planet 3. Honey Comb 4. Crazy Block 5. Tiny Puzzle
6. Ninja Hook 7. Piggy Jump 8. Just Fire 9. Eat Bubble 10. Hit Planet 11. Cake tower 12. Drag Box 13. Crazy Jelly
اگر هر كدام از بازيهاي فوق روي گوشي يا تبلت شما نصب شده است هر چه سريعتر آن را حذف كنيد و تلفن همراه خود را
Factory Reset (بازنشاني تنظيمات كارخانه) كنيد. همچنين اگر گوشي شما روت شده و دسترسي روت به اين اپليكيشنها داده شده است، بهتر است به فكر فلش كردن كامل دستگاه خود باشيد. فلش كردن يك فرايند تخصصي است. بنابراين توصيه ميكنيم اين كار را با دقت و مطالعه انجام دهيد يا از تعميركاران تخصصي مورد اعتماد كمك بگيريد.