سيدمحمد بهشتي در اختتاميه اين همايش اعلام كرد كه در بيشتر برنامههايي كه در قالب توسعه اتفاق ميافتد تنها يكدرصد مراعات حال ميراث فرهنگي را ميكنند. اين خبر نشان ميدهد هماهنگي لازم ميان متوليان طرحهاي اجرايي با سازمان ميراث فرهنگي وجود ندارد؛ و برهمين اساس، رئيس پژوهشگاه ميراث فرهنگي بار ديگر اعلام كرد: در رويكرد ضديت داشتن توسعه و ميراث فرهنگي كه شواهد دردناك و تجربه چندين دهه آن وجود دارد، حضور توسعه بيشتر بود و ميراث فرهنگي مورد صدمه واقع شد.
- بيتوجهي 99درصدي توسعه به ميراث
سيدمحمد بهشتي با اشاره به رويكرد مراعات كردن ميراث فرهنگي و توسعه گفت: قوانين در كشور وجود دارند ولي در عمل رعايت نميشوند. همانگونه كه در بند ج ماده 114قانون برنامه چهارم توسعه آمده است تمامي دستگاههاي اجرايي موظفند قبل از اجراي پروژههاي بزرگ عمراني نسبت به انجام مطالعات فرهنگي- تاريخي اقدام كنند.
وي اعلام كرد: در بيشتر برنامههايي كه در قالب توسعه اتفاق ميافتد 99درصد موضوع مراعات را در نظر نميگيرند و تنها يك درصد هستند كه مراعات حال ميراث فرهنگي را ميكنند.
رئيس پژوهشگاه ميراث فرهنگي و گردشگري كشور با ابراز تأسف نسبت به اطلاعرساني ديرهنگام از اتفاقات جهاني در حوزه ميراث فرهنگي و توسعه در ايران گفت: در طول اين سالها همواره براي توسعه يافتن خواستيم شبيه كشورهايي نظير آلمان، ژاپن، كرهجنوبي، مالزي و دبي شويم و هيچگاه نخواستيم شبيه خودمان باشيم. به گفته سيدمحمد بهشتي، اين اتفاق در حالي در ايران رخ داده است كه اغلب كشورهاي توسعهيافته روي ريشههاي فرهنگي خود و مزيتهاي تاريخيشان توسعه يافتهاند.
- ميراث موتور توسعه است
سيداحمـــد محيط طباطبايي، رئيس پنل هويت در همايش ميراث فرهنگي و توسعه پايدار نيز در سخناني ميراث فرهنگي را عامل و موتورمحركه توسعه خواند. او گفت: آنچه سالها ايراني مانده و در هزاران سال استمرار پيدا كرد فرهنگ است كه براساس يكسري شاخص كه هويت آن را تشكيل ميدهد شكل گرفته و درك اين هويت نگاه همگان را نسبت به موضوع توسعه يا ترقي تغيير ميدهد. وي اعلام كرد: با درك مزيتهاي فرهنگي طبيعي و تاريخي سرزمينمان بايد شاخصهاي هويتي را بار ديگر احصا و آنها را بهعنوان ترازوي سنجش قرار دهيم و ببينيم آيا حركتهاي توسعه در كشور مبتني بر فرهنگ تاريخي بوده است يا خير؟ در پايان اين همايش متخصصان و كارشناسان حاضر در پنل ميراث فرهنگي و راهسازي با صدور بيانيهاي اعلام كردند: بيتوجهي به ارزشهاي تاريخي و فرهنگي در طرحها و برنامههاي توسعه شهري، تصميمات مقطعي متناقض و چندگانه نهادهاي مسئول درمقياس شهر، منطقه و سرزمين، ميراث فرهنگي اين تمدن را با مشكلات اساسي مواجه كرده و ريشه اصلي اين بيتوجهي درك نادرست از مفهوم شهر و ميراث شهري است.
در اين بيانيه آمده است: براي پيشگيري از فرسايش تدريجي و تخريب تمامي مضامين تاريخي بايد به بازتعريف هويت خويش بپردازيم كه بدون ترديد جز از طريق درك ميراث فرهنگي كشور ميسر نيست. دراين بيانيه همچنين درنظرگرفتن محورهاي ديگري چون توجه به مفهوم ايران بهعنوان يك حلقه مفقودشده درنظام برنامهريزي و تبيين نقش تمامي كنشگران دخيل در فرايند بازخواني و بازآفريني ايرانشهر و همچنين ضرورت تدوين برنامهاي جامع و قانونمند براي شناسايي، حفاظت و بهرهبرداري مجدد از ميراث فرهنگي تأكيد شده است.