اگر به آمار نگاه كنيد خواهيد ديد حتي زماني كه نرخ بيكاري در كشور بالا بوده و بسياري از مصرفكنندگان، آن اعتماد قبلي را به فروشندگان نداشتهاند، باز هم كسب و كارهاي جديد به همان سرعتي كه بعضي از كسب و كارها تعطيل شدهاند شكل گرفته و شروع به فعاليت ميكنند. اگر از آن دسته افرادي هستيد كه به فكر كارآفريني هستيد، دكتر امير شاهرخي مدرس كسب و كار و دورههاي mba در دانشگاه شهيدبهشتي، از زمينههاي كارآفريني بهويژه بعد از رفع تحريمها ميگويد؛ فرصتهايي كه بايد ديد و عملياتيشان كرد.
- فرصتهاي كارآفريني همين نزديكي هستند
يكي از بهترين جاهايي كه ميتوان دنبال فرصتهاي كارآفريني بود، اطراف خودمان است؛ جايي كه گروه خاصي از مردم كه در اطراف ما زندگي ميكنند از قبل نيازي داشتهاند و اين نياز به هر دليلي برآورده نشده. پس لازم نيست براي اين كار دنبال يك پديده عجيب و غريب بگرديم. همين كه يك نيازي در جامعه اطراف خود ببينيد و آن نياز برطرف نشده باشد، فرصتي است براي يك كارآفريني. يكي ديگر از اين فرصتها تغييرات است. هرجايي كه تغييري رخ ميدهد فرصتهاي كارآفريني بسياري هم بهوجود ميآيد. مثلا وقتي يك دانشگاه جديد تاسيس ميشود و در اطراف آن امكاناتي مانند فروش لوازم التحرير يا ايجاد يك بوفه براي عرضه مواد خوراكي به دانشجو وجود ندارد، فرصت خوبي است براي فعاليت. حالا اگر اين تغييرات در جامعه بزرگتري مثل استان زندگي شما يا در سطح كشور ايجاد شود بايد دنبال فرصتهاي كارآفريني بزرگتر و بهتر بود.
- به بازارهاي اينترنتي خارج از كشور فكر كنيد
چون مشكلات پرداخت ارزي عموم مردم تا حدي در دوره پساتحريم حل شده است، فروش كالاي ايراني براي خارج از كشور و بالعكس امكانپذير ميشود. بهعنوان مثال چون در زمينه فرش و زعفران تحريم بوديم، با توجه به تنوع صنعت فرش و كيفيت زعفران ايراني ميتوانيم زمينه فروش اينترنتي اين محصولات را براي خارج از كشور فراهم كنيم. اما به ياد داشته باشيد كه چالش اصلي فروش اينترنتي، اعتماد كردن به فروشگاه آن است. چون فرش و زعفران دوكالاي گران قيمت هستند ابتدا بايد اعتماد مشتريان جلب شود. در كنار بحث اعتماد، راهاندازي يك سايت و ايجاد برند هم كار آساني نيست و نياز به زمان زيادي دارد. كار آسانتر اين است كه در كوتاهمدت، از سايتهاي شناخته شده و مورد اعتماد در سطح جهاني استفاده كنيم و محصولاتمان را به فروش برسانيم.
- برداشتهشدن تحريم، همان فرصت جديد است
كسب و كارهايي كه نياز به فناوري بالا و پيچيدهاي داشتند در سالهاي تحريم با مشكل روبهرو بودند و از اين نظر فرصت رشد و گسترش هم نداشتند. مثلا بعضي از قطعات و تجهيزات براي شركتهاي بزرگ و صاحب نام دنيا بهصورت محدود در كشورمان ساخته ميشد و حالا با برداشته شدن تحريمها زمينه توليد و ساخت اين تجهيزات بدون محدوديت براي اين شركتها فراهم خواهد شد. يكي ديگر از مشكلاتي در اين سالها با آن دست و پنجه نرم ميكرديم صادرات خدمات آموزشي بوده است. حوزههاي ديگري كه مجال گسترش پيدا ميكنند شركتهاي نفتي و پتروشيمي و ديگري بانكهاي ما با توجه به وصلشدن به حسابهاي جهاني است. اما در زمينه كسب و كارهاي كوچك بايد بيشتر تحولات و تغييرات را رصد كرد. ظاهرا بيشترين حوزه كه فرصت رشد دارد صنعت توريسم است. چرا كه با تحولات بهوجود آمده آژانسهاي مسافرتي فرصت بيشتري را براي جذب گردشگر، پيش رو خواهند داشت.
- « هر خانه، يك كارخانه»،شعار ورود به بازار جهاني
با توجه بهوجود صنايعدستي در كشور و استقبال خوبي كه گردشگران از صنايعدستي ايراني ميكنند، سرمايهگذاري براي آموزش ساخت دستسازههاي ايراني بسيار سودآور خواهد بود. حالا چرا اين نوع كسب و كارها ميتوانند پر رونق باشند ؟ چون يكسري هزينهها براي يك خانه ثابت است، حالا چه افراد فقط در خانه زندگي كنند، چه خانه را به محل كسب درآمد خود تبديل كنند، افراد در كسب و كار خانگي بسياري از هزينههايي را كه در واحدهاي توليدي بزرگ وجود دارد نخواهند داشت. به همين دليل كسب و كارهاي خانگي هميشه سودآور بودهاند. البته در زمينه صادرات اين محصولات به خارج از كشور، باز همان بحث اعتماد مطرح است كه براي فروششان هم ميتوانيم اين محصولات را به سايتهاي معتبر جهاني بسپاريم.
- در سال 95چه كسب و كارهايي رونق بيشتري دارند
بعضي از اتفاقاتي كه بعد از لغو تحريمها خواهد افتاد از اين جهت كه نياز به زمان دارند و رشد و پيشرفتشان طي چندماه مشخص نخواهد شد، قابل پيشبيني نيستند. مثلا انتقال ارز براي برخي خدمات و سرويسهاي اجتماعي نياز بود و ما در اين زمينه با تحريم روبهرو بوديم. يا بهعلت جدابودن از شبكه جهاني بانكي، پرداخت بينالمللي براي عامه مردم امكانپذير نبود و مردم براي گرفتن ارز بايد از طريق ويزا يا راههاي مطمئن ديگر اقدام ميكردند. از طرفي هم خريد از برخي از سايتهاي خارجي براي ما امكانپذير نبود و بعد از لغو تحريمها ممكن است اين امكانات براي ما فراهم شود. اينها همه از زمينههايي است كه ممكن است در سال 95رونق بيشتري داشته باشند. اما يكي از بخشهايي كه پيشبيني ميشود رونق بيشتري نسبت به قبل پيدا كند بخش توريسم است كه احتمالا تغييرات سريع و محسوسي را در سال95 داشته باشد. از طرفي هم با برداشته شدن تحريمها و ورود اجناس خارجي به داخل كشور، ممكن است بعضي از توليدكنندگان داخلي تحت فشار قرار بگيرند، كه ابداع روشهايي براي كاهش هزينههاي اين واحدها و توانمندشدن در رقابت جهاني ميتواند فرصت خوبي براي كارآفريني فراهم كند.