حالا اما چند سالي ميشود كه علاوه بر طلاي زرد هميشگي، تزئينات و رنگهاي متنوعتري هم از طلا به ميان آمده و جاي خود را بين زيورآلات كلاسيك باز كرده است. طلاي شكلاتي، نگيندار، سفيد و پلاتين از شاخصترين طلاهاي خاص هستند كه هر كدام ويژگيهاي منحصربه فردي دارند كه ممكن است به اندازه طلاي زرد از آنها مطلع نباشيد و موقع خريد به مشكل بربخوريد. در اينجا تلاش ميكنيم ضمن بررسي انتخابهاي موجود از ميان طلاهاي موجود، ريزهكاريهاي مربوط به خريد و فروش عاقلانه هر كدام را بررسي كنيم تا در نهايت بتوانيد ديد منطقيتري نسبت به بازار پرتلاطم طلا داشته باشيد.
- طلاي سفيد
از قديميترين طلاهاي غيرزرد، طلاي سفيد است كه سالهاست، هم بهصورت تك و هم بهصورت تركيبي با طلاي زرد در زيورآلات بهكار ميرود. عيار طلاي سفيد در مقايسه با طلاي زرد كمتر و حدود 17 است. علاوه بر تفاوت در آلياژهاي موجود در طلاي سفيد و زرد كه رنگشان را از يكديگر متمايز ميكند، طلاي سفيد نسبت به طلاي زرد مقاومتر است و خط و خش كمتري روي آن ميافتد. تركيب طلاي سفيد با طلاي شكلاتي هم از نوآوريهاي طراحان طلا و جواهر است كه ميتواند به طلاي سفيد ساده، جذابيت خاصي بدهد. نرخ طلاي زرد و سفيد يكسان است و اختلافي ندارد.
- پلاتين
قيمت پلاتين بهعلت كميابتر بودن نسبت به طلا، عموما 2 تا چند برابر گرانتر است. اما در 10سال اخير بهتدريج و با بالا رفتن نرخ جهاني طلا و ثابت ماندن قيمت پلاتين، حالا در بازار ايران اين دو فلز محبوب در يك سطح از ارزش مالي قرار گرفتهاند. پلاتين با رنگ نقرهاي و مقاومتپذيري بالايي كه دارد، غالبا براي حلقه ازدواج آقايان (جنس آن از طلا نيست)، انتخاب مناسب و شيكي است. چگالتر و سنگينتر بودن پلاتين در مقايسه با طلا، يكي ديگر از عواملي است كه باعث استقبال بيشتر مردان از اين فلز زيبا و مقاوم ميشود.
- طلاي نگيندار
شايد تصور كنيد هر طلايي كه روي آن نگين اعم از بدل و اتمي باشد، طلاي نگيندار محسوب ميشود. اما از نظر اهل فن، جواهرات يا طلايي كه در تزئين آن از سنگهاي قيمتي و نيمهقيمتي استفاده شده باشد هم جزو طلاهاي نگيندار هستند. نكته اينكه موقع فروش طلاي نگينداري كه در آن نگين اتمي يا بدل بهكار رفته باشد، صرفا قيمت طلاي خام مطابق نرخ روز محاسبه ميشود و نگين ارزشي ندارد. بنابراين اگر ميخواهيد ضرر كمتري هنگام فروش بپردازيد، طلاي نگيندار گزينه مناسبي براي شما نيست. درخصوص خريد و فروش جواهرات اما ماجرا متفاوت است و خريداران براساس عرف بازار 10يا 15درصد از قيمت خريد شما را كم ميكنند و بقيه پول را ميپردازند. گاهي اوقات هم خريدار به قيمت خريد و البته متناسب با تغييرات روز، جواهر را خريداري ميكند.
- طلاي شكلاتي
طلاي شكلاتي، قهوهاي، مسي، رزگلد يا به قول طلاسازها «آبكاري» يكي، دو سالي ميشود كه در طلافروشيها ديده ميشود و خصوصا بين خانمهايي كه دنبال تنوع هستند، طرفداران زيادي پيدا كرده است. طلاي شكلاتي در واقع از همان طلاي سفيد ساخته شده كه با يك لايه نازك از فلز راديوم پوشانده ميشود و رنگ تازهاي ميگيرد. جالب است بدانيد كه در سالهاي آينده طلاهاي آبي، سبز و قرمز هم با همين روش به بازار ميآيند و ميتوانيد زيورآلات طلايي را با رنگ لباسهايتان هم ست كنيد. طلاي شكلاتي با طلاي سفيد و زرد تفاوت قيمتي ندارد اما غالبا طراحيهاي مدرنتري دارد كه متمايز از طلاي معمولي است. براساس پيچيدگي و خاص بودن طرح، گاهي اوقات مصنوعات طلاي شكلاتي گرانتر تمام ميشوند.
- نكات خريد
طلا بهعلت قيمت بالايي كه دارد، معمولا با وسواسهاي بيشتري موقع خريد مواجه ميشود؛ خصوصا اگر چندان اهل خريد طلا نباشيد و از مناسبات اين بازار پرسود بياطلاع باشيد، بيشتر نگران از دست دادن پولتان ميشويد. اما با شناخت نكاتي كلي درباره خريد انواع طلا ميتوانيد با خيالي آسودهتر انتخابي عاقلانه داشته باشيد.
اجرت اضافه ندهيد
اين روزها وارد هر طلافروشياي كه بشويد، روي تخته وايتبرد يا تابلوهاي ديجيتال نرخ روز طلا را ميتوانيد ببينيد و در جريان مظنه بازار قرار بگيريد. با اين حال براي محاسبه قيمت مصنوعات طلا، فاكتورهايي مانند اجرت ساخت، سودفروشنده و ماليات برارزش افزوده هم دخيل است كه شايد از آنها بياطلاع باشيد.اگر اهل خريد طلاي بياجرت يا دستدوم نباشيد، فروشنده اجرت ساخت را در قيمت نهايي طلا لحاظ ميكند كه البته نرخ ثابتي ندارد و توافقي است. بهطور كلي طلاهاي ماشيني و با تيراژ بالا، مزد ساخت پايينتر و آنهايي كه خاصتر و محدودتر هستند، مزد ساخت بالاتري دارند. اما هميشه اين روال حاكم نيست و پيچيدگي طرح و طرز قرار گرفتن سنگها هم در تعيين اجرت تأثيرگذار هستند. طبق قاعده، سود طلافروشان 12درصد درنظر گرفته شده است كه شامل 9درصد ماليات ارزش افزوده و ۷درصد سود فروشنده ميشود. در نهايت تخفيف را هم فراموش نكنيد كه در قيمت نهايي بيتأثير نيست.
حواستان به آبطلا باشد
يكي از دلنگرانيهاي مشترك خريداران، تشخيص طلاي دستدوم و آب طلا خورده از طلاي نو است. تميز دادن اين دو از هم كه بيشتر اوقات كاملا از نظر جلوه و شفافيت مشابه ميشوند، چندان ساده نيست اما توجه به قفل و بند طلا ميتواند تا حدي به شما كمك كند. در طلاي دست دوم اين قسمتها بهعلت استفاده قبلي در مقايسه با بخشهاي ديگر خيلي براق نيستند. جداي از اين مورد، خط و خشهايي هم ممكن است در بخش قفل و بند به چشمتان بخورد كه نشاندهنده دست دوم بودن طلاست.
طلافروشي معتمد داشته باشيد
طلافروش قابلاعتماد و معتبر از مهمترين رموز خريد خوب طلاست؛ خصوصا اگر ميخواهيد سراغ خريد جواهرات برويد حتما به جواهرفروشيهاي خوشنام و مطمئن در راستههاي معروف مراجعه كنيد. چرا كه برخلاف طلا كه در آن قيمت نهايي چندان بالا و پايين نميشود، در مورد جواهرات براساس ميزان سنگ بهكار رفته و انصاف فروشنده قيمت ميتواند تا 20ميليون تومان هم تغيير كند.تشخيص ارزش واقعي سنگهاي بهكار رفته در جواهر هم كار متخصصان است و ترفندهايي براي شناسايي آن و تخمين قيمت وجود ندارد. بنابراين بهترين كار براي اينكه كلاه سرتان نرود، خريد از جواهرفروشيهاي آشناست.