آن هم بهدليل تأثيرگذاري شيخاجل بر ادبيات و سبك زندگي ما ايرانيها. يكي از صفات و ويژگيهاي بارز آثار سعدي، آموزههاي تربيتي آثار او است. سعدي در بسياري از آثارش با زباني ساده نكات اخلاقي و تربيتي را در قالب شعر و حكايات بيان كرده است. در گلستان و بوستان سعدي و تعدادي از غزليات او كه جنبه پند و اندرز دارند، سعدي بيشترين تأثير را نسبت به ديگر شاعران بر رفتار و كنشهاي ايرانيان گذاشته است. به مناسبت اول ارديبهشت و روز سعدي، راهنماي خريدي نوشتهايم براي شما كه قصد خريد يكي از آثار شيخاجل را داريد. البته بهتر است تا نمايشگاه كتاب صبر كنيد. آنجا ميتوانيد اين كتابها را با تخفيف خريداري كنيد. اگر هم اهل رفتن به نمايشگاه كتاب نيستيد، در تهران، ميتوانيد به كتابفروشيهاي ميدان انقلاب يا اگر ميخواهيد كتابي نفيس براي هديه بخريد به خيابان كريمخان زند مراجعه كنيد.
- آشنايي
كدام تصحيح؟
شما يك بوستان و گلستان خوب نداريد يا شايد هم يك كتاب داريد و ميخواهيد بهترش را داشته باشيد و هميشه اين سؤال برايتان پيش آمده باشد كه كدام تصحيح را بخريد؟ اگر نميخواهيد كار تحقيقي انجام دهيد و دنبال يك تصحيح ساده و همه فهم ميگرديد، براي گلستان سعدي تصحيح غلامحسين يوسفي و براي بوستان سعدي تصحيح خطيب رهبر را خريداري كنيد. البته پرتيراژترين تصحيح، تصحيح محمدعلي فروغي است. اما چون غلامحسين يوسفي و خطيب رهبر بعد از محمدعلي فروغي بوستان و گلستان را تصحيح كردهاند، تصحيح دقيقتر و بهتري صورت گرفته است. اگر ميخواهيد غزليات سعدي را خريداري كنيد تصحيح غلامحسين يوسفي و خطيب رهبر هر دو خوب هستند و اگر قصد خريد كليات سعدي را داريد تصحيح محمدعلي فروغي بهترين تصحيح است.
چرا تصحيح مهم است؟
در گذشته بيشتر نوشتن نسخههاي خطي رواج داشت؛ يعني يك عدهاي كارشان اين بود كه از روي نسخه اصلي مينوشتند، عدهاي ديگر از روي كاتبان اوليه و به همين ترتيب ادامه مييافته است تا اينكه اثر از خانهاي به محلهاي، از محلهاي به شهري و از شهري به كشور و كشورهاي ديگر تكثير ميشده است. اين نسخهها دست بهدست گشتهاند و تحت عنوان ميراث ادبي، خود را به عصر حاضر رساندهاند. طبيعتا برخي نوشتهها در ادوار تاريخي مختلف از بين رفتهاند و نسخههاي باقيمانده نيز با هم فرق ميكنند. شايد براي ما «بگذاريم» و «نگذاريم» در مصرع «به ديگران بگذاريم باغ و صحرا را» فرق نكند اما عدهاي هستند كه عمرشان را پاي تشخيص جاي درست همين يك نقطه گذاشتهاند!
كدام جلد؟
بستگي دارد كتاب را براي خودتان بخواهيد يا قصد داشته باشيد به كسي هديهاش بدهيد. شايد هم بخواهيد يكي از كتابهاي سعدي را براي خودتان خريداري كنيد و ساليان سال برايتان سالم و تميز باقي بماند تا بعدتر به نوه يا نتيجهتان هديه بدهيد. پس علاوه بر رعايت نكات نگهداري كتاب، بايد جنس جلد و كاغذ خود كتاب نيز خوب باشد. كتابهاي نفيس معمولا با مقواي سخت و ضخيم كه به گالينگور شهرت دارد مجلد ميشوند تا دوام و عمر بيشتري داشته و از نظر ظاهري نيز زيباتر باشند. به اين نوع كتابها كه براي هديه مناسبترند زركوب نيز گفته ميشود. حالا اگر جنس كتاب از نوع مقواهاي نازك باشد اصطلاحا به آن شوميز ميگويند. گاهي هم به ندرت روي جلدها لفافهاي ميكشند. اما متداولترين آنها از اين دو نوع خارج نيستند. در ميان كاغذها نيز، كاغذ گلاسه از همه مرغوبتر و طبيعتا گرانتر و كاغذ كاهي از همه ارزانتر است. اگر هنگام خريد اين كتابها با كلمه «مارگانو» برخورديد بدانيد كاغذهاي آن كتاب معطر است.
كدام قطع؟
قطع جيبي براي هر موضوعي استفاده ميشود و اندازه استاندارد آن 10× 15سانتيمتر است.
اندازه وزيري بهصورت استاندارد، 17× 24 است.
قطع رقعي دو استاندارد دارد: 17× 21 و 14×17سانتيمتر. كاربرد قطع وزيري و رقعي در همه موضوعات كتابهاست.
ابعاد رحلي به دو دسته كوچك و بزرگ تقسيم ميشود. اندازه كوچك آن 20× 28/5 و اندازه بزرگ آن 24× 34سانتيمتر است. اين قطع بيشتر براي مجلات و كتابهاي نفيس استفاده ميشود.
به قطعهاي مربوط به موضوعهاي هنري، خشتي ميگويند. اندازه استاندارد آن 22×22 است.
قطع سلطاني براي كتابهاي نفيس استفاده ميشود و استاندارد آن 34× 49 است.
يكي ديگر از قطعهاي كتاب، قطع پالتويي است كه مشخصه اصلياش كشيده بودن است؛ عموميترين آن10×20 است.
از ميان انواع قطعهاي كتاب، قطع جيبي، وزيري و رحلي، از معروفترين و پركاربردترين قطعها هستند.
- انتخاب
قيمت كتبي مانند بوستان و گلستان و ديوان حافظ و شاهنامه فردوسي با توجه به اندازه كتاب، نوع كاغذ استفاده شده، نوع صحافي، جنس جلد و قابدار بودن يا نبودنشان و همچنين انتشارات آن كتاب مشخص ميشود. طبيعتا كتابي كه انتخاب ميكنيد اگر به تذهيب و طرحهاي مينياتور مزين شده باشد قيمتش گرانتر خواهد بود.
اگر براي خودتان ميخواهيد: اگر يك بوستان و گلستان خوب و نفيس داريد و ميخواهيد يك بوستان يا گلستان جيبي داشته باشيد، با 4الي 5هزار تومان ميتوانيد قطع جيبي و جلد شوميز آن را بخريد. قيمت يك بوستان يا گلستان جيبي با جلد گالينگور و كاغذ معمولي 25هزار تومان است، قيمت قطع وزيري با شوميز و كاغذ معمولي از 10هزار تومان، با جلد گالينگور و كاغذ معمولي از 13هزار تومان شروع ميشود. قطع پالتويي با جلد شوميز نيز از 10هزار تومان و جلد گالينگور را ميتوانيد با 15هزار تومان خريداري كنيد.
اگر براي هديه ميخواهيد: اگر بوستان و گلستان را براي هديه ميخواهيد، ميتوانيد قطع جيبي آن با صفحه گلاسه و معطر، جلد و قاب چرمي را انتخاب كنيد و 53هزار تومان بايد بابت خريدش بپردازيد. قيمت اين كتابها در قطع وزيري با جلد و قاب چرمي و كاغذ معمولي از 32هزار تومان شروع ميشود. كتابهاي دو زبانه هم در بازار وجود دارد. براي خريد قطع وزيري با جلدگالينگور، همراه با مينياتور و قاب چرمي بايد 35هزار تومان و اگر بخواهيد كتاب انتخابيتان كاغذ گلاسه و معطر داشته باشد و به تذهيب و مينياتور نيز مزين شده باشد بايد 220هزار تومان هزينه كنيد. البته اين مورد آخر، جلد و قاب چرمي نيز دارد.
اگر كتاب صوتي ميخواهيد: با خريد يك كتاب صوتي ميتوانيد بوستان و گلستان سعدي را با صدايي خوش گوش كنيد. شما با هزينهاي حدود 15هزار تومان ميتوانيد يك بوستان يا گلستان صوتي خريداري كنيد. نكته خريد اين كتابها اين است كه هنگام خريد توجه داشته باشيد دفترچه واژگان سخت و دشوار نيز داشته باشد تا هنگام برخورد با يكي از اين واژگان بتوانيد از راهنمايي اين دفترچه استفاده كنيد.
اگر براي كودكان ميخواهيد: اگر فرزند كوچكي در خانه داريد بهتر است از همين حالا او را با حضرت سعدي آشنا كنيد. گلستان بچهها، داستان پهلوان، قصههاي خوب براي بچههاي خوب و50حكايت از بوستان همه از كتابهايي است كه ميتوانيد براي كودكتان خريداري كنيد. شما براي خريد اين كتابها بايد از 5الي 15هزار تومان سرمايهگذاري ادبي كنيد.
- كتابهايي در مورد سعدي
«سعدي» نوشته ضياء موحد
در اين كتاب بيش از هر چيز به سبك و زبان و وجوه زيباييشناسانه شعر سعدي پرداخته شده است. اگر ميخواهيد با زباني ساده وارد دنياي شاعرانه يكي از بزرگترين شاعران كلاسيك شويد اين كتاب را مطالعه كنيد. اين كتاب بهصورت تك نگاريهايي در مورد زندگي سعدي نوشته شده است. اين كتاب را 12هزار تومان ميتوانيد خريداري كنيد.
كتاب «سعدي در غزل» نوشته دكتر سعيد حميديان
نويسنده، اين كتاب را در 5 بخش درباره غزليات سعدي، غزلسرايان پيش از سعدي و نوع غزلهاي سعدي نوشته است. اين كتاب در مورد عشقي است كه سعدي در اين غزلياتش از آن حرف ميزند. مثلا آيا عشق در غزلهاي او بشري است يا عارفانه؟ معشوقي كه در آنها تصوير ميشود چگونه موجودي است؟ آدم دوپا يا فرا آدم؟ براي خريد اين كتاب بايد 24هزار تومان هزينه كنيد.
«لبخند سعدي» نوشته اسماعيل اميني
اسماعيل اميني در اين كتاب به طنازيهاي شيخ شيراز پرداخته است. اين كتاب در مورد طنز در غزلهاي سعدي است. در اين كتاب، ابياتي كه در زمينه طنز شاخصترند آورده شده است.
«سعدي شاعر عشق و زندگي» نوشته محمدعلي كاتوزيان
در اين كتاب افكار و روحيات و اشعار سعدي بررسي شدهاند. مسائلي از قبيل آنكه تا چه حد از اشعار سعدي ميتوان پي به رويدادهاي واقعي زندگي او برد، سفرهاي سعدي، تحصيل او در نظاميه، ديدگاه او در مسائلي چون دروغ مصلحتآميز و درويشي و تصوف و عشق، ويژگيهاي غزل او و ريشههاي برخي برخوردهاي منفي با شعر او در دوران معاصر در اين مقالهها بررسي شدهاند. اگر ميخواهيد اين كتاب را خريداري كنيد 19هزار800تومان بايد هزينه كنيد.
«حديت خوش سعدي» عبدالحسين زرينكوب
در اين كتاب با تاريخ عصر سعدي و روزگار مغول بهويژه خلق و خوي اتابك ابوبكر، حاكم وقت فارس و طرز زندگي مردم شيراز و بعدتر با كودكي و جواني سعدي آشنا خواهيد شد. تحصيل او در بغداد و چند و چون سفرهاي سعدي از ديگر مسائلي است كه در اين كتاب به آن پرداخته شده است. حديث خوش سعدي، كتاب زندگي و انديشه حضرت سعدي است. اين كتاب را با 10هزار تومان ميتوانيد خريداري كنيد.